In the atmosphere of freedom, which appeared after the Revolution in 1905, the
Volga-Ural Turks, like many other nations, started exploiting their potentialities as a
result of social and political changes. The press experienced some important
developments. Following Russian government’s giving free rein to other nations; the
Volga-Ural Turks began imparting political, national and social matters to the Turkic
nation, especially, by means of the press.
The newspapers like, Vakit, Yildiz, Kazan Muhbiri, Ulfet, Beyan-ul Hak and
Ahbar are among the most important press agencies. The aforementioned newspapers
were published not only in the Volga-Ural cities like, Kazan, Orenburg, Ufa and
Astrakhan, but also in the capital Saint Petersburg. Despite the fact that the Volga-Ural
Turkish newspapers used to publish articles mostly about the Turks living in the VolgaUral region, there were also many articles in newspapers about Turkey, Turks and other
Turkic nations, which lived in the Russian State. While the newspapers were not aimed
at forming the national unity among the Russian Turks, yet there were some mentions of
them.
Kirghizs and Kazakhs, who come from the Muslim-Turkish nations, held the
firm place in the Volga-Ural Turkic newspapers. Following the newspapers’ first
mention of Kirghiz and Kazakh nations’ short history, there were the articles about both
nations’ place and importance in Russia and among the Turkic people.
Key Words:
The Volga-Ural Turks, the Tatar newspapers, Kirghizs, Kazakhs.
Rusya’da 1905 İhtilalı sonrası oluşan özgürlük ortamında İdil-Ural Türkleri,
diğer birçok halk gibi siyasî, sosyal ve kültürel yönden kendilerine sunulan imkânlardan
yararlanmaya başladı. Matbuat hayatında kısa zamanda hızlı gelişmeler yaşandı. Rus yönetiminin diğer halklara getirdiği serbestlik sonucunda İdil-Ural Türkleri siyasî, millî
ve sosyal meselelerini özellikle basın yayın yoluyla Türk halkına ulaştırdı.
Bu yayın organlarının en önemlileri Ülfet, Vakit, Yıldız, Kazan Muhbiri, Ahbar,
Beyan-ül Hak ve Koyaş gazeteleridir. Zikredilen gazeteler sadece Kazan, Orenburg, Ufa
ve Astrahan gibi İdil-Ural şehirlerinde değil, başkent Peterburg da dahi neşredilmiştir.
İdil-Ural Türk gazeteleri, dönem itibariyle daha çok İdil-Ural Bölgesinde yaşayan Türk
halklarının sorunlarını dile getiren yazılar yayınlasa da, Rus Devleti sınırları içerisinde
yaşayan diğer Türk halkları ve hatta Türkiye Türkleri ile alakalı yayınlar da
yapmaktaydı. Gazeteler, Rusya Türkleri arasındaki milli birliğin oluşturulmaması
üzerinde dururken, yer yer bu Türk halklardan da bahsetmiştir.
İşte bu Müslüman-Türk halklardan olan Kırgız ve Kazaklar da, İdil-Ural Türk
gazetelerinde yer bulmuştur. İlk olarak Kırgız ve Kazak halklarının kısa tarihinden
bilgiler aktaran gazeteler, akabinde her iki halkın Rusya’da ve Türk toplumları
arasındaki yeri ve öneminden de bahsetmiştir.
Тюрки, проживающие в Волжско-Уральском регионе, как и другие народы,
начали использовать предоставленные им политические, социальные и
культурные возможности, появившиеся после революции 1905 года в России. В
жизни печати за короткий период времени произошли большие изменения. В
результате свободы, которую получили все народы от российского руководства,
тюрки Волжско-Уральского региона сумели довести до других тюркских народов,
в особенности через печать, волновавшие их политические, национальные и
социальные проблемы.
Среди этих печатных органов главными были газеты: «Вакыт-Вактъ»
(Время), «Юлдуз-Юлдузь» (Звезда), «Ульфет-Ульфятъ,» (Общение), «Казан
мухбири» (Казанский вестник-Казанский Вестникъ), «Беян уль хак-Баян ульхакь» (Сообщение Истины) и «Эхбар-Эхбаръ» (Известия). Эти газеты издавались
не только в таких городах Волжско-Уральского региона как Казань, Оренбург,
Уфа и Астрахань, но и в столице Санкт-Петербурге. В тот период времени
публикации в Волжско-Уральской прессе были преимущественно связаны с
тюрками, проживающими в Турции. Газеты, писавшие об отсутствии
национального единства среди мусульман России, иногда упоминали и о
проблемах этих мусульманских народов.
Киргизы и казахи, будучи многочисленным народом среди тюрковмусульман, также упоминались в Волжско-Уральской тюркской прессе. В газетах,
прежде всего были даны краткие сведения об истории казахского народа, вслед за
этим было рассказано о месте и роли казахов в России и тюркском сообществе.
Birincil Dil | Rusça |
---|---|
Bölüm | Makaleler |
Yazarlar | |
Yayımlanma Tarihi | 1 Mart 2012 |
Gönderilme Tarihi | 21 Temmuz 2014 |
Yayımlandığı Sayı | Yıl 2012 Sayı: 13 |