İSTANBUL HUNGARIAN SCIENCE INSTITUTE (1916 -1918)

Yıl 2009, Sayı: 3, - , 01.09.2009

Doç. Dr. Melek Çolak

Öz

Istanbul Hungarian Science Institute was established in Istanbul in 1916. The purpose of the institute was to improve the Turk-Hungarian cultural relations, and support and encourage the research attempts made to conduct studies in different fields of science such as history, art history and archeology of the periods when Hungarians had contacts with Byzantine, and Turk-Islam history. The institute did some important works until its date of closure, 1917.

This study aims to present the activities of Istanbul Hungarian Institute, its contributions to Turk-Hungarian scientific lives based on Hungarian archive documents, Hungarian press and other Hungarian sources.

Anahtar Kelimeler

Science, Institute, Hungarian, Istanbul, Turan, Turcology.

НАУЧНЫЙ ИНСТИТУТ ВЕНГРИИ В СТАМБУЛЕ (1916-1918)

Öz

Научный институт Венгрии был основан в Стамбуле в 1916 году. Цель его основания - укрепить турецко-венгерские культурные связи; способствовать научным исследованиям в таких областях, как история, история искусства и археология периодов, связанных с византийской и турецко-исламской культурой венгерского народа. Данный институт плодотворно работал вплоть до официального закрытия в 1917 году.

В данной статье исследуется деятельность научного института Венгрии в Стамбуле в свете его содействия на научную жизнь турков и венгров, опираясь на архивные материалы Венгрии, венгерскую периодическую печать и издания.

Anahtar Kelimeler

Наука, институт, Венгрия, Стамбул, туран, тюркология

İSTANBUL MACAR BİLİM ENSTİTÜSÜ (1916 - 1918)

Öz

Istanbul Macar Bilim Enstitüsü, 1916 yılında İstanbul’da kuruldu. Amacı Türk- Macar kültürel ilişkilerini geliştirmek ; Macarların Bizans ve Türk -İslam tarihi ile bağlantılı olan dönemleriyle ilgili tarih, sanat tarihi, arkeoloji gibi çeşitli bilim dallarında araştırmalar yapılmasını sağlamak ve desteklemekti. Enstitü, 1917 Eylülünde kapanmasına kadar yaptığı çalışmalarla etkili bir faaliyet gösterdi.

Bu çalışmada İstanbul Macar Enstitüsünün faaliyetleri, Türk ve Macar bilimsel yaşamına olan katkıları, Macar arşiv belgeleri, Macar basını ve diğer Macarca kaynaklara dayanılarak ortaya konulmuştur.

Anahtar Kelimeler

Bilim, Enstitü, Macar, İstanbul, Turan, Türkoloji

Kaynakça

• MOL (Magyar Orszâgos Levâltâr: Macar Milli Arşivi): K 28, 412. tetel; Die Finnisch - Ugrischen Völker und die Turanische Bewegung, Tortu-Dorpat 1924, s.1-14.
• ‘‘A Konstantinapölyi Magyar Tudomânyos Intezet Közlemenyei”, Turân, Junius -Szeptember, 1918, 6-7. szâm., s.391-395.“A Konstantinapölyi Magyar Tudomânyos Intezet Közlemenyei”, Turân, Aprilis 4. szâm, 1918, s.231
• ARBANÂSZ, Ildiko, György Csorba, “Magyar Kutatök Az Isztambuli Level Es Könyvtârakan A Mâsodik Vilâghâboru Elött”, A Kısârlet Folytatödik 2, İL Nemzetközi Vambery Konferencia, Dunaszerdahely 2005, s.7-46.
• ÇOLAK, Melek; “19. Yüzyıl Sonu - 20. Yüzyıl Başlarında Türk - Macar Yakınlaşması”, Toplumsal Tarih, Cilt: 15, Sayı:89, Mayıs 2001, s.4-10.
• GÜNGÖRMÜŞ, Naciye; “Hungarolögia Törökorszâgban”, Congressus Oktavus Internationalis Fenno-Ugristaum Jyvâskylâ 10.-15.8.1995 Moderatores Jyvâskylü 1995, Hungarologische Beitrâge; Jyvâskylâ, 1995,4. sayı, s.23-34.
• GÜNGÖRMÜŞ, Naciye; “Magyar Tudösok Szerepe a Török Nyelvujltâsi Mozgalomban”, Nemzetközi Magyar Filolögiai Târsasâg III. Nemzetközi Hungarolögiai Kongresszus, Szeged 1991, Augusztus 12-16, s.1295-1301.
• Jelentâs A Magyar Keleti Kulturközpont (Turâni Târsasâg) Kât Evi Mükedeseröl. Az 1918 Mâjus 24-i közgyülâsen tartott elnöki megnyitö es elöadott ügyvezetö igazgatöi es titkâri jeleııtesek, Budapest 1918-, s. 1-35.
• KÖS, Kâroly; İstanbul Şehir Tarihi ve Mimarisi, Çeviren: Naciye Güngörmüş, T.C. Kültür Bakanlığı Yayınları 1.Baskı, Ankara, 1995.
• MAGYARY, Zoltân, A Külföldi Magyar Tudomânyos Intezetek es Egyeb Tudomânyos Kapcsolataink, Budapest 1927.
• NEMETH, Gyula; “Törökök es Magyarok”, Törökök es Magyarok I Regi Törökök, Budapest 1990, s.,24-26 (176-178).
• SÂNDOR, Mârki; “Törökseg Törtenete es a Magyar Tudomâny”, Turân, 1918, Oktober, 8.szâm., s.461-471.
• TASNADİ, Edit; “Macar Mimar Yazar Kâroly Kös'un Gözüyle İstanbul”, Türk Kültürü, Sayı:375, Temmuz 1994, s.421-423