HARRAN VE SOĞMATAR’DA SİN KÜLTÜNÜN VARLIĞI
Yıl 2018,
Sayı: 37, 133 - 144, 22.03.2018
YUSUF Albayrak
,
Süheyla İrem Mutlu
Öz
Sümer
Uygarlığından itibaren önemli bir konumda bulunan tanrılardan biri olan ve
farklı dönemlerde farklı isimler alan Ay tanrısı Sin, Mezopotamya panteonunda
ayrı bir öneme sahiptir. Özellikle Babil ve Asur dininde önemli bir rol
oynamakla birlikte, ilk olarak Ur kentinin baş tanrısı olarak bilinirken,
sonraki dönemlerde Harran’ın en önemli tanrısı haline gelmiştir. Sin kültünün
varlığının arkeolojik kanıtlarının Harran merkez başta olmak üzere Soğmatar,
Aşağı Yarımca ve Sultantepe gibi birçok yerde bulunması, onun tüm Harran Ovası
boyunca önemli bir konumda olduğunu ve onun kutsandığını göstermektedir.
Kaynakça
- ALBAYRAK, Y. (2015) “Soğmatar Kült Merkezi ile İlgili Yeni Öneriler”, Belgü, Ardahan Üniversitesi İnsani Bilimler ve Edebiyat Fakültesi Dergisi, Yıl:1, Sayı:2.AL-NADİM. (1871) Kitab al-Fihrist,ed. Gustave Flugel, Leipzig.ALTUNCU, A. (2014) “Sümerlerde Tanrı Anlayışı ve Tanrılar Panteonu” Kilis 7 Aralık Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, Cilt 4- Sayı 7, 118-142.BLACK, J. ve A. GREEN (2003) Mezopotamya Mitolojisi Sözlüğü Tanrılar, İfritler, Semboller, Aram Yayıncılık, İstanbul.BUREN, E.D. (1945) “Symbols of the Gods in Mesopotamian Art”, Roma.CIVIL, M. (1980) "Les limites de l'information textuelle" L'archéologie de l'Iraq du debut de l'époque néolitique à 333 avant notre ère: Perspectives et limites de l'interprétation anthropologique des documents, Paris: CNRS. 225-232.ÇELİK, M. (1996) Süryani Tarihi (1), Ayraç Yayınları, Ankara.DAVIS E. (1931) “King Nabonidus and the Missing Link City”, The Science News-Letter, Vol. 19, No. 511 (Jan. 24), 54-58.DEMİRCİ, K. (2005) "Antik Urfada Sin Kültü", Milel ve Nihal (İnanç, Kültür ve Mitoloji Araştırmaları Dergisi), Yıl: 2, Sayı: 2, 111-123.DHORME, E. (1945), Les Religions de Babylonie et d’Assyrie, Paris.DRİJVERS, H.J.W. (1972) Old Syriac (Edessean) Inscriptions, E. J. Brill, Leiden.DRİJVERS, H.J.W. (1973) “Some New Syriac Inscriptions and Archaeological Finds from Edessa and Sumatar Harabesi”, Bulletin of the School of Oriental and African Studies, University of London, Vol. 36, No. 1.DRİJVERS, H.J.W. (1980) Cult and Beliefs at Edessa, E. J. Brill, Leiden.DRİJVERS, H. ve J. W. HEALEY (1999) The Old Syriac of Edessa and Oshroene: Text, Translations and Commentary, Koninklijke Brill NV, Leiden.GADD, C.J. (1958) "The Harran Inscriptions of Nabonidus." Anatolian Studies 8: 35-92.GEORGE, A.R. (1993) House Most High. The Temples of Ancient Mesopotamia. Mesopotamian Civilizations, Winona Lake, Indiana: Eisenbrauns.GREEN, T. M. (1992) “The City of the Moon God. Religious Traditions of Harran.” Religions in the Graeco-Roman World, Vol. 14, Leiden, New York, Köln: E. J. Brill.GÜNDÜZ, Ş. (1998) Mitoloji ile İnanç Arasında, Ortadoğu Dinsel Gelenekleri Üzerine Yazılar, Samsun.GÜNEL, A. (1970), Türk Süryani Tarihi, Oya Matbaası, Diyarbakır.KLEIN, J. (2001) "The Genealogy of Nanna-Suen and Its Historical Background.", Proceedings of the XLV Rencontre Assyriologique Internationale : Historiography in the Cuneiform World, Bethesda, MD: CDL Press, 279-302.KREBERNİK, M. (1993-98b) "Mondgott. A. I." Reallexikon der Assyriologie und vorderasiatischen Archäologie 8, Berlin: de Gruyter, 361-369.LLOYD, S. ve W. BRICE. (1951) “Harran”, Anatolian Studies, Journal of the Bristish of Archaeology at Ankara, Vol. I, London, 77-111.NOVOTNY, J. R. (2003) Ehulhul, Egipar, Emelamana, and Sin’s Akitu-house: A study of Assyrian building activities at Harran, Toronto, 2003.NÖLDEKE, T. (1898) Kurzgefasste Syrische Grammatik, Leipzig.ÖZFIRAT, A. (2005) Eskiçağda Harran, Arkeoloji ve Sanat Yayınları, İstanbul.POGNON, H. (1907), Inscriptions sémitiques de la Syrie, de la Mésopotamieet de la région de Mossoul, Paris.PRAG, K. (1971) “The 1959 Deep Sounding at Harran in Turkey”, Levant 2, 63-94.PRICE, I. M. (1910) “The Cult of the Moon-God, Sin”, The American Journal of Semitic Languages and Literatures, Vol. 26, No. 4, 309-311.SEGAL J. B. (1954) Some Syriac Inscriptions of the 2nd-3rd Century A. D., Bulletin of the School of Oriental and African Studies, University of London, Vol. 16, No. 1, 13-36.SEGAL, J.B. (1957) “Two Syriac Inscriptions from Harran”, Bulletin of the School of Oriental and African Studies, University of London, Vol. 20, No. 1/3, 513-522.SMITH, W.S (1952) “Archaeological News. The Near East, 1950-1951”, American Journal of Archaeology, Vol. 56, No. 1, 39-50.WARD, W.H. (1910) The Seal Cylinders of West Asia, Washington.