GÖKHÖYÜK BAĞLARI HÖYÜĞÜNDEN ERKEN DEMİR ÇAĞI SERAMİĞİ

Yıl 2019, Sayı: 42, 219 - 238, 30.06.2019

Ramazan Gündüz

https://doi.org/10.17498/kdeniz.520614

Cited By: 2

Öz

Yaklaşık olarak MÖ 1200’lerin başlarında
meydana gelen büyük bir kavimler göçü, Anadolu’nun ve Yakındoğu’nun sosyal ve
siyasi yapısında büyük değişimlere sebep olmuştur. Bu göçler sonrasında MÖ 2.
binyılın monarşik birçok devleti (Hitit, Mitanni, III. Babil, ’’Kaşga’’)
ortadan kalkmıştır.  Anadolu coğrafyasındaki
bu kargaşalarla birlikte yazılı kaynakların kesilmesi, burada yaşayan
topluluklar hakkında kısıtlı bilgilerin ele geçmesi bu dönemin Karanlık Çağ
olarak adlandırılmasına sebep olmuştur. Zaman içinde Boğazköy Hattuşa, Gordion Yassı Höyük, Alişar, gibi yerleşmelerde yapılan
kazılarda açığa çıkarılan seramiklerden elde edilen bulgular Orta Anadolu Demir
Çağı’nın aydınlatılmasına önemli katkılar sunmuştur. Boğazköy-Hattuşa, Gordion
ve Kaman Kale Höyük’te son dönemde temiz tabakalardan çıkarılan seramikler üzerinde
yapılan C14 analiz sonuçları Orta Anadolu Demir Çağı’nın daha anlaşılır bir
hale gelmesini sağlamıştır. Konya Ovasında ise kapsamalı bir kazı
çalışması olmadığından bölgenin Erken Demir Çağı hakkındaki bilgilerimiz yüzey
araştırmalarından gelen sonuçlardan elde edilmektedir. Konya Ovası’nın güney
batısında bulunan Gökhöyük Bağları Höyüğünde yapılan kazılarda ortaya çıkarılan
bir grup Erken Demir Çağ seramiği bu çalışmanın konusunu oluşturmaktadır. İncelenen
çanakların bir kısmı üzerinde ip baskı bezeme bulunurken kalan parçalarda
herhangi bir bezeme görülmez. Burada çalışılan seramiklerden yola çıkarak Gökhöyük Bağları Höyüğün de
Erken Demir Çağı’na geçişte kültürel devamlılığın devam edip etmediğinin
anlaşılmasına katkı sağlamak amaçlanmıştır. 

Anahtar Kelimeler

Gökhöyük, Erken Demir Çağı, Erken Demir Çağı Seramiği, Seramik

Kaynakça

• Konya.BAHAR H. (1999). Demir Çağında Konya ve Çevresi, Konya.BAHAR, H., KOÇAK, Ö. (2004). Eskiçağ Konya Araştırmaları 2 (Neolitik Çağ’dan Roma Dönemi Sonuna Kadar), Konya.BİTTEL, K., NAUMANN, R., OTTO, H., (1941). Yazılıkaya, 1941 Leipzig.BİTTEL, K. (1970). Hattusha, The Capital of the Hittites, New York: Oxford.BOARDMAN J. (1988). The Greeks Overseas”London, 1988.BREASTED, J.H. (1948). A History, of Egypt, London.CERESKO, A. R. (1992). The Old Testament: A Liberation Perspective, St Pauls BYB, New York.CLİNE, E. H. (2006). Archaeology and the Iliad: The Trojan War in Homer and History, Recorded BooksÇİLİNGİROĞLU, A. (1987). 24-27 Nisan 1984 tarihleri arasında İzmir’de yapılan I. Anadolu Demir Çağları Sempozyumu’na sunulan bildiriler, İzmir, 1987. Ege Üniversitesi Edebiyat Fakültesi Yayını.DAVİS, P. K. VE HAMİLTON, A. L. (2006). Encyclopedia of Warrior Peoples and Fighting Groups, Grey House Publishing.DEĞERLİ, A. (2014). Osmanlı Dönemi’nde Suğla Gölü’nü Islah Çalışmaları Ve Suğla Mukataası. Tarih Okulu Dergisi (TOD) yıl 7 sayı XVIII. 319-336.DUPRE, S. (1983). Porsuk I. La ceramique d I’age du Bronze et de l’age du Fer, Editions Recherche sur le Civilisations, memoir no. 20, Paris.ERGÜRER, H.(2016).Niğde Kınık Höyük Demir Çağı Seramikleri. (Yayınlanmamış Doktora Tezi) T.C. Atatürk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Klasik Arkeoloji Anabilim Dalı.GENZ, H. (2004). Büyükkaya: I. Die Keramik der Eisenzeit, Deutsches Achaologisches Institut, by, Verlag Philipp von Zabern, Mainz am Rhein.GENZ, H. (2011). “The Iron Age in Central Anatolia”, The Black Sea, Greece, Anatolia and Europe in the First Millennium BC. Ed. Gocha R. Tsetskhladze. Leuven – Paris – Walpole, MA. pp. 331-368.GÖTZE, A. (1933) Kulturgeshichte den alten Orients “Kleinasien” Handbuch der Altertmwissenschaft III. 1, Munich.GÖTZE, A. (1975). “The Hittites and Syria”, Cambridge Ancient History II/2, 266 vd. GUNTER, A. C. (1991). Gordion Excavatıons Fınal Reports III ‘’THE BRONZE AGE’’ The Unıversity Museum of Archaeology and Anthropology University of Pennsylvania Philadelphia.GÜNDÜZ, R. (2016). ‘‘Neolitikten Kalkolitik Döneme Kadar Bozkır Ve Çevresindeki Yerleşmeler’’ Geçmişten Günümüze Bozkır Sempozyum Kitabı. Konya. 33-48.GÜNDÜZ, R. (2018). ‘‘Gökhöyük Bağları Höyüğünden Bir Grup Demir Çağı Seramiği’’ Uluslar Arası Antropoloji Arkeoloji Sanat Tarihi Sempozyumu Bildiri Özeti Kitabı. Çorum, 25.GÜNERİ, S. (1986). ‘‘Orta Anadolu Höyükleri 1986’’ IV. Araştırma Sonuçları Toplantısı. 205 -225, Ankara.KARAUĞUZ, G. (2005). Arkeolojik ve Filolojik Belgeler ışığında MÖ. II. binde Orta Anadolunun Güney Kesmi, Konya.KEALHOFER, L., GRAVE, P., MARSH, B., STEADMAN, S., GORNY, R. L., SUMMERS. G. D. (2010) Patterns of Iron Age interaction in central Anatolia:three sites in Yozgat province. Geoffrey Anatolian Studies 60, 71−92.KEALHOFER, L. GRAVE, P. (2011). “Chronology and Geography”, The İron Age on the Central Anatolian Plateau, Steadman Chapter 18, Publisher: Oxford University Press, 415-442.KUHRT, A. (2013). Eskiçağ’da Yakındoğu Cilt I, Çev.: Dilek Şendil, Türkiye İş Bankası Kültür Yayınları, İstanbul.KOŞAY, H.Z. (1938). Alacahöyük Hafriyatı, Ankara,LAROCHE, E. (1953). “Suppiluliuma II”, Revue dArcheologie Oriental, Paris, 47, 70.MATSUMURA, K. (2005). Die Eisenzeitliche Keramik in Zentralanatolien aufgrund der Grundlage der von Kaman-Kalehöyük, Berlin: Inaugural-Dissertation zur Erlangung des Doktorgrades am Fachbereich Geschichts und Kulturwissenschaften der Freien --universitatversitat,MEMİŞ, E. (2002). Eskiçağ Türkiye Tarihi, Konya.MORA C., D’ALFONSO L. (2012). “Anatolia After the end of Hittite Empire. NewEvidence from Southern Cappadocia” Origini XXXIV. Preistoria e protostoria delle civiltàn antiche, Ed. Gangemi, Sapienza Universita di Roma, 385-398.OMURA, S. (1996). A Preliminary Report on the Ninth Excavations at Kaman-Kalehöyük in Turkey (1994), BMECCJ IX, 87-134OMURA, S. (2000). “1999 Yılı Kaman-Kalehöyük Kazıları” 22. KazıSonuçları Toplantısı, Ankara: Kültür Bakanlığı Milli Kütüphane Basımevi, C. 1, ss. 327-336.OSTEN, H. H. Von Der. (1937). The Alishar Hüyük Seasons of 1930- 1932,Part I-III, (OIP XXVIII-XXX), Volume XXX, By. J. A. Wilson, T. G. Allen, Chicago: The Üniversity of Chicago Oriental İnstitute Publications.ÖKSE, A.T. (2012). Önasya Arkeolojisinde Çanak Çömlek-Teknik özellikler, Biçimler-Türkçe, İngilizce, Almanca ve Fransızca Terimler, Arkeoloji ve Sanat Yayınları, İstanbul.ÖZGÜNEL, A. C. (2013). Anadolu'da Miken seramiği. (Sağlam korunmuş kaplar üzerine bir araştırma). Haz.: Canan Özbil. Anatolia Supplements II. 1: Monogra. Ankara.REDFORD, D. B. (1992). Egypt, Canaan, and Israel in Ancient Times, Princeton University Press, 246.SEEHER, J. (1997). “Die Ausgrabungen in Boğazköy-Hattuša 1996”, AA 1997, 317–341.SEEHER J. (2000). “Die Ausgrabungen in Boğazköy-Hattuša 1999” AA, Heft 3, 2000, 372-374, Abb.21, Abb.22.TAYLOR, W. (1972). The Mycenaeans, Londra.UMAR, B. (1982). Türkiye Halkının İlkçağ Tarihi, İzmir.ÜNAL, A. (2006) ‘‘Hitit İmparatorluğu’nun Yıkılışından Bizans Dönemi’nin Sonuna Kadar Adana Ve Çukurova Tarihi’’Ç.Ü Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi,Cilt 15, Sayı 3. s.67-102