2016 HOLLANDA-TÜRKİYE SİYASİ KRİZİNE HÜRRİYET VE HOLLANDA BASINININ ÖNEMLİ GAZETESİ ALGEMEEN DAGBLAD’IN BAKIŞININ KARŞILAŞTIRILMASI

Yıl 2019, Sayı: 43, 131 - 144, 25.09.2019

İsmail Cem Feridunoğlu

https://doi.org/10.17498/kdeniz.540287

Cited By: 1

Öz

Haber, artık günümüzde hemen herkesi ilgilendiren bir
kavramdır. Medya ise bu anlamda önemli bir söylem oluşturma alanıdır. Medyanın
görevi, haber söyleminin içinde yer alan olaylar ve gerçekleri sözde yaratarak,
canlandırmaktadır. Böylece söylem, kaynak ve hedef arasında kurulan bir
diyalogdur. Medya, herhangi bir eylem ya da söyleme nereden bakıldığının ortaya
konulması açısından önemlidir. Zira medya siyasi ve sosyal olayların
yorumlanarak insanların zihnine yerleşmesinde birincil derecede etkilidir. Mart
2017’de yaşanan Hollanda-Türkiye krizinde de basının bakış açısı oldukça
önemlidir. 21 Ocak tarihinde TBMM tarafından kabul edilen ve 16 Nisan’da
halkoyuna sunulacak olan Anayasa değişikliği çerçevesinde Türk Bakanların Avrupa’da
yaşayan vatandaşlara yönelik mitingler düzenlemek istemeleri ve bu mitinglerin
ilk olarak Almanya’da daha sonra da Hollanda’da iptal edilmesi krizin başlangıç
noktasını oluşturmuştur. Almanya ile başlayan sorun, 15 Mart 2017 yapılacak
genel seçiminin arifesinde olan Hollanda ile derinleşmiş ve karşılıklı
suçlayıcı açıklamalarla diplomatik kriz boyutuna gelmiştir.

İlk olarak 2 Mart günü Adalet Bakanı Bekir Bozdağ’ın
Almanya’nın Gaggenau şehrinde ve Ekonomi Bakanı Nihat Zeybekçi’nin de Köln’de
yapacağı konuşmalara yasak getirilmiştir. Bunun ardından karşılıklı sert
söylemler sonucu, iki ülke arasındaki gerilim tırmanmıştır.

 Bu bağlamda Türk
Medyası’ndan Hürriyet Gazetesi ile Hollanda Basını’ndan Algemeen Dagblad
gazeteleri incelenmiş, kriz olgusu medya aracılığıyla değerlendirilmiştir.
Çalışmada yöntem olarak içerik ve söylem analizi uygulanmıştır.

Anahtar Kelimeler

Basın, Haber, Hollanda-Türkiye Krizi, Hürriyet Gazetesi

Kaynakça

• ASLAN, K. (2002). Haberin Yol Haritası, İstanbul: Anahtar Yayınları.
• ATABEK, N. & UZTUĞ, F. (1998). Haberlerde Çerçeveleme ve Öne Çıkarma. Kurgu Dergisi, 15, 96-105.
• ATABEK, N. (1998). Medya gündeminin oluşumu. Kurgu Dergisi, 15, 20-32.
• BBC TÜRKÇE. (2017). Hollanda- Türkiye krizi: 5 soruda Viyana Konvansiyonu. http://www.bbc.com/turkce/haberler-turkiye-39253973 Erişim tarihi: 26.10.2018.
• BÜLBÜL, R. (2001). Haberin Anatomisi ve Temel Yaklaşımlar, Ankara: Nobel Yayın Dağıtım.
• ÇOBAN, M. (2009). Egemen Söylemin Yeniden Üretilmesinde Haber Çerçeveleme: Kanal D ve STV Örneği. Yüksek Lisans Tezi, Selçuk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Konya.
• DEMİROĞLU, H. (2012). Kriz Haberciliği Bağlamında Domuz Grubu Haberlerindeki Panik Unsurlarının İncelenmesi Yüksek Lisans Tezi, Anadolu Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Eskişehir.
• DEVRAN, Y. (2010). Haber, Söylem, İdeoloji, İstanbul: Başlık Kitaplar.
• DURSUN, Ç. (2004). “Haberde Gerçekliğin İnşa Edilmesi Ne Demektir?” Haber, Hakikat ve İktidar İlişkisi içinde (Der. Ç. Dursun) Ankara: Elips Yayınları.
• FİSKE, J. (1996). İletişim Çalışmalarına Giriş, (Çev. S. İrvan) Ankara: Ark Yayınları.
• FOUCAULT, M. (1999). Bilginin Arkeolojisi, İstanbul: Birey Yayıncılık.
• Genç, A. ve Uyguç, Ü. (1998). Radyo ve Televizyon Haberciliği, İstanbul: Avcıol Basım Yayın.
• GİRGİN, A. (2005) Haber Yazmak, İstanbul: Der Yayınları.
• GÜNAY, V.D. (2013). Söylem Çözümlemesi, İstanbul: Papatya Yayıncılık.
• https://www.gazeteduvar.com.tr/gundem/2017/03/14/yasak-nazi-diplomasi-11-soruda-hollanda-krizi/ Erişim tarihi: 25.11.2018.
• İÇEL, K. (2005). Kitle Haberleşme Hukuku, İstanbul: Beta Basım Yayım.
• İRVAN, S. (2008). “Gündem Belirleme Yaklaşımının Genel Bir Değerlendirmesi” (Ed. C. Yaşın), Gündem Belirleme ve Kuram Araştırmaları, Ankara: Yargı Yayınevi.
• KEANE, J. (2010). Medya ve Demokrasi, İstanbul: Ayrıntı Yayınları.
• MATELSKİ, M. (2000). TV Haberciliğinde Etik, (Çev. B.Ö. Düzgören), İstanbul: Yapı Kredi Yayınları.
• MEYER, T. (2014). Medya Demokrasisi, İstanbul: Köprü Kitapları.
• ÖĞÜLMÜŞ, S. (1991). İçerik Çözümlemesi. Ankara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Dergisi, 24 (1), 213-220.
• ÖZDEMİR, S. (1998). Medya Emperyalizmi ve Küreselleşme, İstanbul: Timaş Yayınları.
• ÖZEK, Ç. (1999). Basın Özgürlüğünden Bilgilenme Hakkına, İstanbul: Alfa Basım Yayın.
• SDAM (Strateji Düşünce ve Analiz Merkezi). (2017). “Hollanda Krizi Üzerinden Türkiye-Avrupa Birliği İlişkileri” http://www.stratejidusunce.org/Detay/Haber/1031/hollanda-krizi-uzerinden-turkiyeavrupa-birligi-iliskileri.aspx Erişim tarihi: 27.10.2018.
• SÖZEN, E. (2014). Söylem, Belirsizlik, Mücadele, Bilgi/Güç ve Refleksivite. Ankara: Birleşik Yayınları.
• ŞENÖZ, C. (2005). Metinbilim ve Türkçe, İstanbul: Multilingual Yayınları.
• TOKGÖZ, O. (2010). Temel Gazetecilik. Ankara: İmge Kitabevi.
• VAN DİJK, T.A. (2003). Söylem ve İdeoloji, (Çev. B. Çoban ve Z. Özarslan), İstanbul: Su Yayıncılık.