ŞİDDET KAYNAKLARI BAĞLAMINDA LİSE ÖĞRENCİLERİNİN OKUL(İÇİ VE ÇEVRESİ) AİLE VE ARKADAŞ ÇEVRELERİNE İLİŞKİN ŞİDDET ALGILARI (MALATYA ÖRNEĞİ)VIOLENCE PERCEPTIONS OF HIGH SCHOOL STUDENTS 'SCHOOL, FAMILY AND FRIENDS' ENVIRONMENTS IN THE CONTEXT OF VIOLENCE SOURCES (MALATYA SAMPLE)

Yıl 2019, Sayı: 43, 167 - 183, 25.09.2019

Rahman Çakır

https://doi.org/10.17498/kdeniz.554768

Öz

Şiddet olgusu, günlük yaşamda sürekli devam eden ve
şekilleri esnek olan bir baskı odağıdır. Çocuklar ve bazı insanlar ilişkilerinde
mesajlarını bu yolla vermeye, dikkat çekmeye ve yaptırım uygulamaya çalışırlar.
Şiddetin insanlık suçu ve insan hakları ihlali bir davranış ve yöntem olarak
görülmesine rağmen her dönem varlığını artarak devam ettirmesi ve
uygulayıcıların çocuk yaşlara kadar inmesi, üzerinde çalışmayı ve önlem almayı zorunlu
kılmaktadır. Toplumda şiddetin azaltılmasının en önemli yolu, çocukları sağlıklı
ve şiddet ortamından mümkün olduğunca uzak yetiştirmektir. Bu çalışma;
gençlerin şiddet eğilimleri, şiddeti öğrenme yolları ve iletişimde bulunduğu
kişiye görünür zarar vermeyi hedefleyen fiziksel şiddeti, uygulayan ve
uygulanan bireyler üzerindeki etkilerini konu edinmektedir. Amaç; çocukların
gelişim süreçlerinde davranış pekişmesi aşamasında sorunlarını çözmek ve
isteklerini yerine getirmek için başvurdukları fiziksel/sözel şiddeti
nerelerden ve nasıl öğrendikleri, bu davranışı sergilemek için kendilerini
hangi gerekçelerle ikna ettikleri ve bu davranışı önleme yollarını
tartışmaktır. Araştırmada, HEGEM (Şiddetle Mücadele Vakfı) vakfının Malatya
merkez ilçede 2017-2018 eğitim - öğretim yılında liselerde ikinci sınıfta
öğrenim gören 3.533 öğrenciye, alan araştırması kapsamında 71 sorudan oluşan
ölçme aracı uygulamıştır. Bu çalışmada adı geçen ölçme aracında yer alan 27-45 arası
okul(içi ve çevresi), aile ve arkadaş çevresi kaynaklı şiddet soruları
kullanılmıştır. Veriler SPSS 16.0 paket programı aracılığı ile çözümlenmiş ve
yorumlanmıştır. Elde edilen bulgular, Türkiye’de fiziksel/sözel şiddetin çocuk
yaşta öncelikle aileden öğrenildiğini, arkadaş ve okul çevresi ile pekiştiğini,
fiziksel/sözel şiddet görmenin şiddet ve suçlu davranışları uygulamayı
körüklediğini ve fiziksel şiddetin her kesimde görülebileceğini göstermektedir. 

ABSTRACT

The phenomenon of violence
is a pressure focus that is constantly continuing in daily life and whose
shapes are flexible. Children and some people try to communicate, draw
attention and impose sanctions in this way. Despite the fact that violence
against humanity and human rights violations are seen as a behavior and method,
the necessity of increasing the existence of each period and the decline of the
practitioners even at children level necessitates working and taking measures.
The most important way to reduce violence in the society is to educate children
as healthy and as far away from violence as possible. This study focuses on the
effects of violence on young people, their ways of learning violence, and the
physical violence that aims to cause visible harm to the person with whom they
are interacting. The aim is to discuss where and how children learn the
physical / verbal violence they apply to solve their problems in the
development process and to discuss the ways in which they persuade themselves on
the grounds of this behavior and ways of preventing this behavior.  In this study, HEGEM (Anti-Violence
Foundation) conducted a survey in the central district of Malatya in the
2017-2018 academic year in the second year of secondary school education with 3,533
students. In this study, 27-45 school (inside and around), family and
friendship violence questions were used. The data were analyzed and interpreted
by SPSS 16.0 package program. The findings are that in Turkey, physical /
verbal violence in childhood is first learned from family and friends; it is
reinforced by the school environment where physical / verbal violence and
criminal behavior is common; witnessing violence fuels similar behaviours; and
acts of physical violence can be seen in all segments of the society.

Keywords: Violence, Violent Behavior, High School Students, Youth and
Violence

 

Anahtar Kelimeler

Şiddet, şiddet davranışı, lise öğrenci

Kaynakça

• Adalet Bakanlığı İstatistikleri (2014)
• ADNKS (2008; 2014) Adrese Dayalı Nüfus Kayıt Sistemi Malatya 2008-2014 Verileri
• ADNKS (2010) Adrese Dayalı Nüfus Kayıt Sistemi Malatya 2010 Verileri
• ASPB (2016), 2016 yılı Nisan ayı Malatya ASP İl Müdürlüğü Verileri
• Avrupa Komisyonu (2011), Avrupa Birliği Doğum İstatistikleri,http://epp.eurostat.ec.europa.eu/statistics_explained/index.php?title=File:Total_fertility_rate,_1960-2011_(live_births_per_woman).png&filetimestamp=20130129121040Avrupa Komisyonu (2011), Avrupa Birliği Nüfus İstatistikleri, web adresi:http://epp.eurostat.ec.europa.eu/statistics_explained/index.php/Population_structure_and_ageing
• Akın, H. M. (2014). “Gençlik Toplumsallaşmasında Akran ve Arkadaşlık Grupları”, Gençlik Araştırmaları Dergisi, Cilt 2, Sayı 4, ss. 10-21.
• Aksüt, M; Batur, Z. (2007). “İnternet Perspektifinde Sosyalleşme ve İletişim Kurma Süreci” http://ab.org.tr/ab07/bildiri/134.doc (Erişim tarihi: 20.04.2018).
• Ayan, S. (2010), Aile ve Şiddet, Ankara: Ütopya Yayınları
• Bellici N. vd. (2014). “Lise Öğrencilerinde Okula Bağlanma ve Şiddet Eğilimi Arasındaki İlişkinin Cinsiyet Ve Sınıf Değişkenlerine Göre İncelenmesi” Gençlik ve Kültürel Mirasımız Kongresi, 16-18 Mayıs 2014, Samsun, ss. 538-592.
• Biçerli, M. K. (2010), Çalışma Ekonomisi, İstanbul:Beta Basım A.Ş.
• BİLSAM (2009) BİLSAM 2010 Verileri
• Canter, D. (2011), Suç Psikolojisi, İstanbul: İmge Yayınevi
• DERBİS (2016), https://www.dernekler.gov.tr/tr/Anasayfalinkler/derneksayilari.aspxHaziran 2016 Verileri
• Dernekler Dairesi Başkanlığı, https://www.dernekler.gov.tr/tr/sendikaislemleri/sendika-istatistik.aspx, Erişim 25.6.2016
• Dinçer, B., Özaslan, M. ve Kavasoğlu, T. (2003), ‚İllerin ve Bölgelerin Sosyo-Ekonomik Gelişmişlik Sıralaması Araştırması (2003)‛, DPT Bölgesel Gelişme veYapısal Uyum Genel Müdürlüğü, Yayın no: DPT 2671.
• Dinçer, B., Özaslan, M. ve Satılmış, E. (1996), ‚İllerin Sosyo-Ekonomik GelişmişlikSıralaması Araştırması‛, DPT Bölgesel Gelişme Ve Yapısal Uyum Genel Müdürlüğü,Yayın no: DPT 2466.
• Dolu, Osman, Uludağ, Şener, Doğutaş, C., (2010) “Suç Korkusu: Nedenleri, Sonuç-ları Ve Güvenlik Politikaları İlişkisi” Ankara Üniversitesi SBF Dergisi - 65-1EIlger-Rüttgardt, S. (1997),‚Intergration Behinderter‛; Der. Textor; Martin;Sozialpolitik, Westdeutscher Verlag, Hof.
• FKA (2015), Fırat Kalkınma Ajansı 2014-2023 Bölge Planı Mevcut Durum Analizi
• Georgas, J. vd. (2001), Functional Relationships InThe Nuclearand Extended Family:A-16 Culture Study. International Journal of Psychology. 36 (5), 289-300.
• Genç, Yusuf, Seyyar, Ali, (2010) “Sosyal Hizmet Terimleri Sözlüğü”, Sakarya, Sakarya Yayınevi.Gruen, A. (2008), Empatinin Yitimi, İstanbul: Çitlembik Yay.
• Gül, S. K., Güneş İ. D. (2009) “Ergenlik Dönemi Sorunları Ve Şiddet” Polis Bilimleri Dergisi, Sosyal Bilimler Dergisi / Cilt: XI, Sayı 1, Ankara
• Gür B. S. vd. (2012). “Türkiye’nin Gençlik Profili”, SETA, İstanbul.
• İstanbul Liseli Profili, Genç Hayat Vakfı Yayınları, İstanbul, 2011.
• Kara, S. (2013). “Hz. Peygamberin Elinde Şekillenen İdeal Gençlik”, Gençlik Araştırmaları Dergisi, Cilt. 1 Sayı. 2, Yıl:2013, ss. 6-29.Kayaoğlu, A.G. (2000) “Futbol Fanatizmi, Sosyal Kimlik Ve Şiddet: Bir Futbol Takımının Taraftarlarıyla Yapılan Çalışma”. A.Ü. Sosyal Bilimler Enstitüsü, Yayınlan-mamış doktora tezi, Ankara
• Kepenekçi, Y.; Çankır Ş. (2006). “Bullying Among Turkish High School Students”, Child Abuse And Neglect. Feb; 30 (2), pp. 193-204.
• Kızmaz, Z., (2006) “Şiddetin Sosyo - Kültürel Kaynakları Üzerine Sosyolojik Bir Yak-laşım” Fırat Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, Fırat University Journal of So-cial Science Cilt: 16, Sayı: 2 Sayfa: 247-267, Elâzığ
• Kızmaz, Z. (2006), Cezaevi Müdavimleri, Ankara: Orion Yayınevi
• Malatya Aile ve Sosyal Politikalar İl Müdürlüğü Verileri (Haziran 2016)
• Malatya Gençlik Hizmetleri ve Spor İl Müdürlüğü 2015-2016 Verileri
• Malatya Ticaret ve Sanayi Odası Tablo 109: Malatya T. ve S. Odası Üye Sayısı
• Malatya Valiliği (2016), 2016 Malatya Valilik İstatistikleri
• Marinoff, L. (2004), Felsefe Terapisi, İstanbul: GENDAŞ Yay.
• MEB (2016), 2014-2015 MEB İstatistikleri Malatya’da İlköğ. Okullaşma Oranları
• MEB (2016), 2014-2015 MEB İstatistikleri Malatya’da Okulöncesi Okullaşma Oranları
• MEB (2016), 2014-2015 MEB İstatistikleri Malatya’da Ortaöğ. Okullaşma Oranları
• Neill, A. S. (1978), Bir Eğitim Mucizesi (çev. G. Dikmen) İstanbul: Hür Yay.
• Öğülmüş, S. (2006). “Okullarda Şiddet ve Alınabilecek Önlemler”, Eğitime Bakış, Yıl 2, Sayı 7, ss. 20-21.