TAHSİN YÜCEL’İN ÖYKÜ KİŞİLERİ ÜZERİNDEN SOSYAL ADALET KAVRAMI VE TOPLUMSAL ELEŞTİRİ

Yıl 2019, Sayı: 44, 84 - 102, 15.12.2019

Mehmet Onur Hasdedeoğlu , Şenol Danışman

https://doi.org/10.17498/kdeniz.638364

Cited By: 1

Öz

Sosyal
adalet; her bireyin ihtiyaçları doğrultusunda, hak ettiği yaşama, eşit bir
vatandaş olarak ulaşması şeklinde tanımlanabilir. Günümüzde hemen her toplumda
sosyal adalet; küreselleşme, bireyselleşme, nüfustaki değişim ve dönüşümlerin
baskısı altında yoksulluğu önleme, eğitim ve öğretim, iş alanlarına dâhil olma,
sosyal güvenlik gibi konularda karşımıza çıkmaktadır.

Toplumcu
gerçekçilik anlayışıyla öykülerini oluşturan Tahsin Yücel, bu kavramı ilk dönem
öykülerinde sıkça ele alır. Toplumu oluşturan sosyal sınıflar arasındaki
ekonomik dengesizlikler, ekonomik olarak zayıf sosyal sınıfların diğer sosyal
sınıflara karşı baskısı öykü kahramanları tarafından kimi zaman ironi ile dile
getirilir. Öykülerde sosyal adalet; özellikle emeği ile çalışanların yaşadıkları
zorluklar, eğitim eşitsizliği yüzünden okulu bırakan bireyler, yoksulluk
yüzünden topluma ve kendine yabancılaşan kişiler ve sınıf farklılıkları nedeniyle
toplumdan dışlanan öykü kahramanları aracılığı ile ele alınır. Yine öykülerde;
insan onuruna yaraşır bir asgari yaşam standardına kavuşmayan kimi öykü
kişileri de toplumdan uzaklaşmayı tercih eder. 

Bu çalışmada
sosyal adalet kavramının tanımı ve tarihi süreci hakkında kısa bir bilgi
verildikten sonra, öykü kahramanları merkeze alınarak Tahsin Yücel’in sosyal
adalet meselesini eleştirel biçimde merkeze aldığı öyküleri incelenmiştir. Öykü
kişileri üzerinden sosyal adalet ile ilgili kavramlara değinilerek yazarın öne
sürdüğü çözümler ortaya koyulmaya çalışılmıştır.

Anahtar Kelimeler

Tahsin Yücel, Öykü, Adalet, Sosyal Adalet, Toplumsal Eleştiri.

Kaynakça

• Andaç, F. (2004), Sözcüklerin Diliyle Konuşmak Tahsin Yücel ile Yüz Yüze, İstanbul: Dünya Aktüel Yayınları.
• Danışman, Ş. (2017), Toplumsal Eleştiri ve Tahsin Yücel’in Öykü Kişileri, Kastamonu: Kastamonu Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi.
• Durak, M. (2000), Her Yönüyle Tahsin Yücel, İstanbul: Multilingual Yabancı Dil Yayınları.
• Gürkan, Ü. (2001), “Sosyal Adalet”, Adalet Kavramı, (Ed. Güriz, A.), Ankara: Türkiye Felsefe Kurumu Yayınları, s.115-124.
• Işığıçok, E., (1998), “Türkiye’de Gelir Dağılımı ve 1987-1994 Gelir Dağılımı Araştırmalarının Karşılaştırmalı Bir Analizi”, Bursa: Uludağ Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Dergisi, C.16, S.1.
• Jost, J. T., Kay, A. C. (2010), “Social Justice: History, Theory, and Research”, Handbook of Social Psychology, (Ed. T. Fiske, D. Gilbert, G. Lindzey), Hoboken, New Jersey: Wiley Publishing, s. 1122-1165.
• Miller, D. (1999), Principles of Social Justice, Cambridge: Harward University Press.
• Okşar, M. (2009). “Sosyal Adaletin Onuncu Köye Sürgünü”, Ankara: Ankara Barosu Dergisi, S. 2, s. 106-122.
• Özgüven, A. (2003), “Sosyal Adalet”, İstanbul: İKÜ Hukuk Fakültesi Dergisi, 2 (12), s. 35-38.
• Özkan, K. (2001), Görünmez Adam: Tahsin Yücel Kitabı, İstanbul: Türkiye İş Bankası Kültür Yayınları.
• Polat, S. (2007), Eğitim Politikalarının Sosyal Adalet Açısından Sonuçları Konusunda Yönetici ve Öğretmen Görüşleri, Ankara: Ankara Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Yayınlanmamış Doktora Tezi.
• Topakkaya, A. (2006), “Bir Söylem Olarak Sosyal Adalet Kavramı”, Kayseri: Erciyes Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi, C. I, S. 2, s. 97-111.
• Topakkaya, A. (2009). “Sosyal adalet kavramı sadece bir ideal midir?”, http://www.politikadergisi.com/sites/default/files/kutuphane/sosyal_adalet_kavrami_sadece_bir_ideal_midir.pdf, Erişim Tarihi: 25.10.2019
• Türk Dil Kurumu (2005), Türkçe Sözlük, Ankara: Türk Dil Kurumu Yayınları.
• Yücel, T. (1954), Uçan Daireler, İstanbul: Varlık Yayınevi.
• Yücel, T. (1991), Haney Yaşamalı, İstanbul: Can Yayınları.
• Yücel, T. (1958), Düşlerin Ölümü, İstanbul: Ataç Yayınevi.
• Yücel, T.(1969), Yaşadıktan Sonra, İstanbul: Yankı Yayınları.
• Yücel, T. (1998), Ben ve Öteki, İstanbul: Can Yayınları.
• Yücel, T. (1989), Aykırı Öyküler, İstanbul: Can Yayınları.
• Yücel, T. (1999), Komşular, İstanbul: Can Yayınları.
• Yücel, T. (2008), Golyan Devrimi, İstanbul: Can Yayınları.