SİNOP YÖRESEL MUTFAĞININ UNUTULMAYA YÜZ TUTMUŞ TATLARININ DEĞERLENDİRİLMESİ

Yıl 2019, Sayı: 44, 302 - 319, 15.12.2019

Yılmaz Seçim , Nadide Afra Genç

https://doi.org/10.17498/kdeniz.647742

Öz

Türk mutfağı sahip olduğu kültürel değerleri ve çeşitliliği ile
gastronomi turizminde önemli bir yere sahiptir. Türk mutfağında önemli bir yere
sahip olan Karadeniz mutfağı geçmişten günümüze fazla değişiklik göstermeden
gelmiş mutfaklar arasındadır. Karadeniz’de yaşayan halk tarafından geçmişten
yapılan, halen üretimi ve tüketimi devam eden birçok ürün sofralarda tercih
edilmeye devam etmektedir. Sinop mutfağı da Karadeniz bölgesini temsil eden
önemli bir mutfak konumundadır. Sinop mutfağında ağırlıklı olarak et
yemeklerinin tüketildiği, denize kıyısı olmasında dolayı balıkçılık
faaliyetlerinin geliştiği, mantarların ormandan taze olarak toplandığı ve
tahıllarla yapılan yemeklerin tüketildiği bilinmektedir. Sinop mutfağında,
kış sebzelerinin yanı sıra ayva ve kestane gibi meyvelerin de yemeklerde
kullanılmaktadır. Çalışma 2019 ağustos ve eylül
ayları arasında gerçekleştirilmiştir. Araştırma sırasında konunun temeline
inebilmek amacıyla mülakat tekniği kullanılmıştır. Sinop mutfağı hakkında
bilgisi olan gönüllü 30 kişiyle görüşmeler gerçekleştirilmiştir. Görüşme
yapılacak kişilerin Sinoplu olmasına ve Sinop’ta ikamet etmesine dikkat
edilmiştir. Sonuç olarak Sinop mutfağında olan ve tüketimi geçmişte evlerde
sıklıkla yapılan yemekler (Sinop mantısı, ıslama, etli nohut, nohutlu tavuk, keşkek,
tuzlu balık, balık yahnisi, ördek dolması, sirkeli patlıcan, soğan aşı, katlama,
Boyabat pidesi, unlu basma vb.) tespit edilmiştir. Çalışma sonucunda tespit
edilen lezzetlerin reçeteleri çıkartılarak kayıt altına alınmıştır. Unutulmaya
yüz tutmuş yöresel yemeklere dikkat çekilerek bölgenin gastronomi turizminde
farkındalık yaratabileceği düşünülmektedir.

Anahtar Kelimeler

sinop, yöresel mutfak, gastronomi turizmi, Türk Mutfağı

Kaynakça

• Acar, Y. (2016). Gastronomi turizmi kapsamında aksaray ili güzelyurt (gelveri) yöresel mutfağının unutulmaya yüz tutmuş tatlarının değerlendirilmesi. Journal of Tourism and Gastronomy Studies, 4(1), 81-86.
• Aksoy, M. ve Sezgi, G. (2015). Gastronomi turizmi ve güneydoğu anadolu bölgesi gastronomik unsurları. Journal of Tourism and Gastronomy Studies, 3(3), 79-89.
• Albayrak, A. (2013). Farklı milletlerden turistlerin türk mutfağına ilişkin görüşlerinin saptanması üzerine bir çalışma. Journal Of Yaşar University, 30(8), 5049- 5063.
• Alyakut, Ö. ve Üzümcü, P. T. (2017). Gastronomi turizmi bağlamında kandıra beslenme kültürü ve unutulmaya yüz tutmuş lezzetleri goncaaydın köyü örneği. IV. Uluslararası Çoban Mustafa Paşa Kocaeli Tarihi ve Kültürü Sempozyumu, 24-26.
• Aslan, Z., Güneren, E. ve Çoban, G. (2014). Destinasyon markalaşma sürecinde yöresel mutfağın rolü: nevşehir örneği. Journal of Tourism and Gastronomy Studies, 2(4), 3-13.
• Atabey, S. ve Işık, S. (2018). Mutfak kültürü ve yöresel yemeklerin yerel halk tarafından değerlendirilmesi, fethiye örneği.
• Aykut, M. (1987). Bazı Kayseri yemeklerinin besin değerleri ve protein kalitesi. Beslenme ve Diyet Dergisi, 16(2), 191-198.
• Başaran, B. (2017). Gastronomi turizmi kapsamında rize yöresel lezzetlerinin değerlendirilmesi. Journal of Tourism and Gastronomy Studies, 5(3), 135-149.
• Canbolat, E., Keleş, Y. ve Akbaş, Y. Z. (2016). Gastronomi turizmi kapsamında samsun mutfağına özgü turistik bir ürün: bafra. Journal of Tourism and Gastronomy Studies, 4(4), 75-87.
• Cengiz, A. (2013). Sinop tarihi ve kültür envanteri. Sinop: Sinop Valiliği Yayınları.
• Ceylan, U. ve Güven, Ö. Z. (2018). Yiyecek içecek işletmelerinin menü planlamasında kütahya’nın yöresel yemeklerinin yeri üzerine bir araştırma. Journal of Tourism and Gastronomy Studies, 6(Special issue3), 451-459.
• Cömert, M. (2014). turizm pazarlamasında yöresel mutfakların önemi ve hatay mutfağı örneği. Journal of Tourism and Gastronomy Studies, 2(1), 64-70.
• Demirel, H. ve Ayyıldız, S. (2017). Mutfak kültürü ve değişimi; giresun ili örneği. Journal Of Tourism And Gastronomy Studies, 5(4), 280-298.
• Güldemir, O. ve Işık, N. (2011). Nevşehir mutfak kültürü ve yemekleri. Uluslararası Nevşehir Tarih ve Kültür Sempozyumu, 6, 16-19.
• Güler, S. (2010). Türk mutfak kültürü ve yeme içme alışkanlıkları. Dumlupınar Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 26(S1), 24-30.
• Karaca, O. B., Yıldırım, O. ve Çakıcı, C. (2015). Gastronomi turizminde otlar, ot yemekleri ve sağlıkla ilişkisi üzerine bir değerlendirme. Journal of Tourism and Gastronomy Studies, 3(3), 27-42.
• Karaçar, E. ve Doğancılı, O. S. (2018). Gastronomik değerler kapsamında sinop mutfağına özgü bir değer: nokul.
• Kılınç, O. ve Kılınç, U. (2018). Yöresel gastronomik değerlerin ürüne dönüşme düzeyi: antalya il merkezi restoran menüleri üzerine bir inceleme. Journal of Tourism and Gastronomy Studies, 6(Special issue3), 394-410.
• Koca, N. ve Yazıcı, H. (2014). Coğrafi faktörlerin türkiye ekmek kültürü üzerindeki etkileri. International Periodical For the Languages, Literature and History of Turkish or Turkic, 9(8), 35-45.
• Kurnaz, A. ve İşlek, E. (2018). Yöresel yemeklerin restoranlar tarafından kullanımının değerlendirilmesi: marmaris örneği. Uluslararası Sosyal ve Ekonomik Bilimler Dergisi, 8(1), 50-59.
• Mil, B. ve Denk, E. (2015). Erzurum mutfağı yöresel ürünlerin otel restoran menülerinde kullanım düzeyi: palandöken örneği. Uluslararası Sosyal ve Ekonomik Bilimler Dergisi, 5(2), 1-7.
• Özdemir, F. ve Güngör, B. (2016). Kültürel bir değer olarak unutulmaya yüz tutmuş geleneksel hatay yemekleri ve bu kültürel değerin korunması önerileri. Journal of Tourism and Gastronomy Studies, 4(Special issue1), 190-199.
• Özel, G., Yıldız, F. ve Akbaba, M. (2017). Yöresel yemeklerin restoran menülerinde yer alma düzeyinin belirlenmesi: kilis mutfağı örneği. The Journal of Kesit Academy, 3(11), 351-364.
• Sağır, A. (2012). Bir yemek sosyolojisi denemesi örneği olarak tokat mutfağı. International Periodical For The Languages, Literature and History of Turkish or Turkic, 7(4), 2675-2695.
• Seçim, Y. ve Çoşan, D. (2019). Bartın Yöresel Yemek Alışkanlıklarının Tespit Edilmesi Üzerine Bir Araştırma. Doç.Dr.Sevcan Yıldız (Ed.), Alternatif Turizm Araştırmaları İçinde (s. 3-26). Ankara: İksad Publishing House.
• Seçim, Y. ve Şen, A. (2018). Konya mutfak kültürü üzerine nitel bir araştırma. Sosyal Bilimler Dergisi / The Journal of Social Science, 5(32), 552-560.
• Serçeoğlu, N. (2014). Yöre halkının mutfak kültürünü tanıma durumunun tespit edilmesi: erzurum ili. Journal of Tourism and Gastronomy Studies, 2(4), 36-46.
• Seyitoğlu, F. ve Çalışkan, O. (2014). Turizm literatüründe türk mutfağı üzerine yapılan araştırmaların değerlendirilmesi. Journal of Tourism and Gastronomy Studies, 2(4), 23-35.
• Şanlıer, N. (2005). Yerli ve yabancı turistlerin türk mutfağı hakkındaki görüşleri. Gazi Üniversitesi Gazi Eğitim Fakültesi Dergisi, 25(1), 213-227.
• Şen, N. ve Silahşör, Y. (2018). Gastronomi turizmi kapsamında erzincan ili yiyecek içecek işletmelerinde sunulan yöresel yemekler üzerine bir araştırma. Güncel Turizm Araştırmaları Dergisi, 2(Ek1), 414-429.
• Şengül, S. ve Türkay, O. (2015). “Doğu karadeniz mutfak kültürünün sürdürülebilirliği sorunlar ve çözüm önerileri”, Doğu Karadeniz Bölgesi Sürdürülebilir Turizm Kongresi Bildiri Kitabı, 599-606.
• Yazar, A. (1992). Her Yönüyle Sinop, Sinop: Sinop Valiliği Yayınları.
• Yıldırım Saçılık, M., Çevik, S. ve Toptaş, A. (2018). Geçmişin mutfağından gelecekteki sofralara: bandırma-erdek yöresinin gastronomik mirası. Journal of Tourism and Gastronomy Studies, 6(1), 300-319.