EVALUATING ORHAN PAMUK’S ‘MASUMİYET MÜZESİ’ IN THE LIGHT OF THE RELATION BETWEEN CINEMA AND LITERATURE

Yıl 2021, Sayı: 50, 188 - 209, 22.06.2021

Selami İnce Murat Karakoç

https://doi.org/10.17498/kdeniz.932825

Öz

Orhan Pamuk is an author who has got Nobel Prize and has numerous works that include discussions on relations between his country, tradition and modernity in Turkish Literature. His works have been examined by many domestic and foreign researchers and so he has owned a significant place in literature by his works. As an important writer of postmodern Turkish Literature, while he is fictionalising characters, Orhan Pamuk has often included cinema experiences in the frame of social life's ordinariness. Both his referring to cinema as an existentialist urge - as is seen in interviews - , and his deeply handling it in texts show that Orhan Pamuk has adopted cinema as an indispensible part of his life and his art. Particularly the work of The Museum of Innocence sophisticatedly reflects the culture of cinema in the time of novel. According to Pamuk, writing the novel that is also named after a museum in Çukurcuma, İstanbul, took fifteen years to complete. As it is seen in many of his works, the author has chosen İstanbul’s districts as the setting of the novel and he has starkly scrutinised the culture of İstanbul. This novel’s plot especially includes the cinema culture. In this study, the culture of cinema as it is reflected in The Museum of Innocence as a literary text by Orhan Pamuk will be analyzed.

Anahtar Kelimeler

Cinema, Literature, Orhan Pamuk, Visual Arts, Turkish Literature

ИССЛЕДОВАНИЕ РОМАНА ОРХАНА ПАМУКА” MASUMİYET MÜZESİ’ (МУЗЕЙ НЕВИННОСТИ)” В КОНТЕКСТЕ КИНО-ЛИТЕРАТУРНЫХ ОТНОШЕНИЙ

Öz

Орхан Памук является лауреатом нобелевской премии, автором многочисленных литературных произведении, в которых исследуется самобытность своей родины и своего общества, историческое прошлое и традиции современного мира. Произведения автора были изучены и исследованы многими отечественными и зарубежными критиками и исследователями. Автор занял важное место на международной арене, а его романы были переведены на многие языки. Орхан Памук, один из выдающихся писателей постмодернистской турецкой литературы. Его художественные изображения часто становятся героями кинематографии. Исходя из интервью с автором, Памук называет кино экзистенциальной неизбежностью. A также кинематографические съемки, как одна из основ его произведения, заставляет Орхана Памука воспринять феномен кино, как неотъемлемую часть своей жизни и искусства. В частности, авторская работа “Музей невинности” во многом отражает кинокультуру того периода. По словам автора, работа над этим романом длилась в течении пятнадцати лет. А, поводом для создания этого романа стал музейный экспонат, хранившийся в музее Чукурджума одного из старого квартала Стамбула. Как видно из многих его романов и в этом романе, Орхан Памук представляет читателю стамбульскую культуру в её простейшей форме. В этом произведении кинокультура состовляет значительную часть сюжета. В нижеследующем исследовании рассмотриваются вопросы кинокультуры в романе “Музей невинности”.

Anahtar Kelimeler

кино, литература, Орхан Памук, изобразительное искусство, турецкая литература

ORHAN PAMUK’UN ‘MASUMİYET MÜZESİ’ ADLI ESERİNİN SİNEMA-EDEBİYAT İLİŞKİSİ BAĞLAMINDA İNCELENMESİ

Öz

Orhan Pamuk Türk Edebiyatında ait olduğu toprakların kimliği, tarihi geçmişi ve gelenekleriyle modern dünyanın ilişkisi üzerine irdelemeler içeren sayısız esere sahip, Nobel ödüllü bir yazardır. Yazarın yapıtları, yurt içi ve yurtdışı dahil olmak üzere birçok eleştirmen ve araştırmacı tarafından mercek altına alınarak incelenmiş ve eserleri çok sayıda dile çevrilerek, yazar uluslararası alanda kendine önemli bir yer bulmuştur. Postmodern Türk edebiyatının önemli yazarlarından Orhan Pamuk, eserlerinde karakterleri kurgularken, sosyal yaşamın alelade bir parçası olarak sinema deneyimlerine sık sık yer vermiştir. Hem yazarla yapılan röportajlarda görüldüğü üzere, Pamuk'un sinemayı varoluşsal bir kaçınılmazlık olarak adlandırması hem de bütün eserlerindeki derinlemesine sinema işleyişleri göstermektedir ki Orhan Pamuk sinema olgusunu hayatının ve sanatının ayrılmaz bir parçası olarak benimsemiştir. Özellikle yazarın Masumiyet Müzesi adlı eseri, romanın geçtiği dönemin sinema kültürünü birçok yönüyle yansıtmaktadır. İstanbul’un tarihi semtlerinden Çukurcuma’da aynı ad ile kurulmuş bir müzede bulunan eserin, yazar tarafından belirtildiği üzere yazılma süresi on beş yıl gibi uzun bir süre almıştır. Birçok eserinde de görüldüğü gibi bu eserde de Orhan Pamuk romanını kurgularken mekân olarak İstanbul semtlerini seçmiş ve İstanbul kültürünü en yalın haliyle okuyucunun önüne sermiştir. Bu eserde özellikle çalışmanın konusu olan sinema kültürü olay örgüsüne birçok yönüyle dahil edilmiştir. Bu çalışmada, Masumiyet Müzesi romanında sinema kültürünün nasıl işlendiği çözümlenecektir.

Anahtar Kelimeler

Sinema, Edebiyat, Orhan Pamuk, Görsel Sanat, Türk Edebiyatı

Kaynakça

• Akbulut, Hasan: Sinemaya gitmek ve seyir: Bir sözlü tarih çalışması, Elektronik Mesleki Gelişim ve Araştırma Dergisi (EJOIR) Cilt:2 Özel Sayı Ağustos 2014
• Ecevit, Yıldız. Orhan Pamuk’u Okumak, Gerçek Yayınevi, İstanbul, 1994
• Halbwachs, Maurice. Hafızanın Toplumsal Çerçeveleri, Les Cadres Sociaux de la Memoire Çev. Büşra Uçar, Heretik Yayınları, 1. Baskı: 2016, Ankara
• Kırel, Serpil. Yeşilçam Öykü Sineması, Babil Yayınları, İstanbul, 2005
• Randal, William Lowell, Bizi Biz Yapan Hikayeler, Kendimizi Yaratma Üzerine Bir Deneme,Çev.Şen Süer Kaya, Ayrıntı Yayınları, İstanbul 2014
• Susam, Asuman. Toplumsal Bellek Ve Belgesel Sinema: 2000 Sonrası Türkiye Belgesellerinde Gerçek – Temsil İlişkileri, İstanbul, 2015
• Sarlo, Beatriz, Geçmiş Zaman, çev. Peral Bayaz Charum, Deniz Ekinci, İstanbul, 2011, Metis Yayınları