THE PROBLEM OF CLASSIFICATION IN DOCUMENTARY FILM

Yıl 2021, Sayı: 50, 409 - 433, 22.06.2021

Orkun Öngen

https://doi.org/10.17498/kdeniz.941836

Cited By: 1

Öz

Although documentary is defined as the genre of cinema closest to reality, the presentation of reality on the screen is a problem in itself. The reality of the physical world is recreated on the screen according to the choice made by the producer through the receiver/camera. Due to the nature of the medium, it cannot be known to what extent these elections represent the truth. The search for reality/emphasis that each of the documentary film movements have defended in their own discourses leads to semantic confusion due to the unknown nature of truth. The main difficulty in classifying documentary genres lies in this confusion of concepts. Both translations of concepts into our own language and the meanings they correspond to in other languages often do not fully correspond to each other. This situation makes it difficult to classify documentary film forms under certain sub-headings. Another factor lies in the fact that the concept of truth cannot be fully understood and defined. Finding the reality of documentaries is often a matter of ethical values for the filmmaker who produced the documentary. For this reason, the search for truth, which the director defended in his documentary film, is a problem associated with the subjective ethical values that he adheres to, so he is always open to criticism and questions.
In this study, based on the definition of documentaries and groundbreaking documentaries, the problem of reality in documentary films will be discussed through specific movements and films. As a result of this discussion, under the appropriate headings, it will be discussed whether the films that are questioned within the critical point of view reflect reality or not. As a result of the definitions and conclusions drawn, a generic table of classification of documentary genres will be created, and points to be considered in the classification will be clarified. This classification table is based on individual judgment and not on precise measurement and classification. The reasons for the qualitative evaluations that make up this individual judgment are explained in the relevant sections of the study together with the inferences made. This study has been prepared to show the source of the problems that will arise in other studies on the classification of documentary genres, and to provide information on how a certain classification should be made on this issue.

Anahtar Kelimeler

Documentary cinema, cinema reality, classification

ПРОБЛЕМА КЛАССИФИКАЦИИ ДОКУМЕНТАЛЬНОГО КИНО

Öz

Документальное кино является жанром наиболее близким к реальности. Однако, отражение реальности на экране связано с разными проблемами. Реальность физического мира воссоздается на экране в соответствии с выбором, сделанным режиссером через камеру. Из-за характера средства массовой информации невозможно узнать, когда такой выбор отражает истину. Поиск реальности документально отражённый в дискурсах, приводит к семантической путанице из-за неизвестной природы истины. Основная трудность классификации документальных жанров заключается как раз и в такой путанице понятий. В фильмах, переводы фраз и значения предложении на турецкий язык из иностранного языка, часто не совпадают. Такая ситуация затрудняет классифицировать документальные фильмы. Другой фактор заключается в том, что понятие истины не может быть полностью понято и определено. Поиск реальности в документальных фильмах часто является вопросом этических ценностей самого режиссера. По этой причине поиск истины, указанный режиссером в своём документальном фильме, является проблемой, связанной с субъективными этическими ценностями, которых он придерживается. В связи с этим, такое положения часто является объектом критики и дисскусии. В нижеследующем исследовании, исходя из документальных и новаторских документальных фильмов, обсуждается проблема реальности в документальном кино. В результате чего устанавливается, отражают ли фильмы, подвергающие сомнению в рамках критической точки зрения, реальность. В результате определений и сделанных выводов создана типовая таблица классификации жанров документальных фильмов и разъяснены моменты, которые следует учитывать при классификации. Выработанная нами классификационная таблица основана на индивидуальных суждениях и не является продуктом точного измерения и классификации. Причины качественных оценок, составляющие основы индивидуального суждения, объясняются в соответствующих разделах исследования наряду с сделанными выводами. Нижеследующее исследование подготовлено с целью выявления источников проблемы, возникнутых в других исследованиях по классификации жанров документальных фильмов и для предоставленя информации по поводу определения классификации по вышеупомиянутому вопросу.

Anahtar Kelimeler

документальное кино, реальность кино, классификация

BELGESEL SİNEMADA SINIFLANDIRMA SORUNU

Öz

Belgesel sinema gerçeğe en yakın sinema türü olarak tanımlansa da vuku bulan gerçekliğin perdedeki temsili başlı başına bir sorundur. Fiziksel dünyanın gerçeği sinema perdesinde yönetmenin alıcı/kamera vasıtasıyla yapmış olduğu seçimler doğrultusunda yeniden inşa edilir. Bu seçimlerin gerçeği ne derece temsil ettiği mecranın doğasından ötürü kesin olarak bilinemez. Belgesel sinema akımlarının her birinin kendi söylemlerinde savunmuş olduğu gerçeklik arayışı/vurgusu gerçeğin bilinmez doğasından ötürü anlamsal karışıklıklara yol açmaktadır. Belgesel türlerinde sınıflandırma yapmanın temel güçlüğü bu kavram kargaşasında yatar. Kavramların hem kendi dilimize yapılmış çevirileri hem de diğer dillerde karşılık geldiği anlamlar çoğu zaman birbirini tam olarak karşılamamaktadır. Bu durum belgesel sinema biçimlerinin belirli alt başlıklar altında kati bir şekilde sınıflandırılmasını güçleştirmektedir. Bir diğer etken gerçek kavramının tam olarak anlaşılamayıp tanımlanamamasında yatar. Belgesellerin gerçeklik arayışları çoğu zaman o belgeseli çeken yönetmenin bağlı olduğu etik değerlere ilişkin bir meseledir. Bu nedenle yönetmenin çektiği belgesel filmde savunmuş olduğu gerçeklik arayışı bağlı olduğu öznel etik değerler ile ilgili bir sorundur dolayısıyla her zaman eleştiriye ve sorgulamaya açıktır. Bu çalışmada, belgesel tanımı ve öncü belgesel filmler üzerinden yola çıkılarak belirli akım ve filmler üzerinden belgeselde gerçeklik sorunu tartışılacaktır. Bu tartışma sonucunda konusu ve anlatısı üzerinden eleştirel bir bakış açısı çerçevesinde sorgulanan filmlerin, gerçeği ne derece yansıtıp yansıtmadığı ilgili başlıklar altında tartışılacaktır. Yapılan tespit ve çıkarımlar sonucunda belgesel film türlerinin sınıflandırılması ile ilgili örnek bir tablo oluşturularak, yapılmak istenen sınıflandırmalarda dikkat edilmesi gereken hususlar açıklanacaktır. Yapılan bu sınıflandırma tablosu kesin bir ölçüm ve sınıflandırmadan ziyade bireysel yargılara dayanmaktadır. Bu bireysel yargıyı oluşturan kalitatif değerlendirmelerin nedenleri, yapılan çıkarımlar ile birlikte çalışmanın ilgili bölümlerinde açıklanmaktadır. Belgesel film türlerinin sınıflandırılması üzerine yapılacak diğer çalışmalarda ortaya çıkacak sorunların kaynağını göstermek ve konu hakkında belirli bir sınıflandırmanın nasıl ve ne şekilde yapılması gerektiği hakkında bilgi vermek amacıyla hazırlanmış bir çalışmadır.

Anahtar Kelimeler

Belgesel Sinema, sinemanın gerçeği, sınıflandırma

Kaynakça

• Baudrillard, J. (2016). Simülakrlar ve Simülasyon. Ankara: Doğu Batı Yayınları.
• Bazin, A. (2011). Sinema Nedir? İstanbul: Doruk Yayıncılık .
• Bruni, B. (2021, Mayıs 8). Jean Rouch: Cinéma-vérité, Chronicle of a Summer and The Human Pyramid. Senses of Cinema : https://www.sensesofcinema.com/2002/feature-articles/rouch/ adresinden alındı
• Cambridge. (2021, Mayıs 8). Cambridge Dictionary. https://dictionary.cambridge.org: https://dictionary.cambridge.org/dictionary/english-russian/truth adresinden alındı
• Candan, C. (2012, Şubat). Cinéma Vérité Değil Direct Cinema. Altyazı Sinema Dergisi, s. 76.
• Candeloro, J. P. (2000). Docu-fiction: Convergence and Contamination Between Documentary. Switzerland/Lugano: Unıversıtà Della Svızzera Italıana,Facoltà di Scienze della Comunicazione. Mayıs 14, 2021 tarihinde http://www.bul.unisi.ch/cerca/bul/memorie/com/pdf/9900Candeloro.pdf adresinden alındı
• Cinéma-Vérité. (2021, Mayıs 8). universalis.fr/ Cinéma-Vérité. https://www.universalis.fr: https://www.universalis.fr/encyclopedie/cinema-verite/#:~:text=En%20r%C3%A9alit%C3%A9%2C%20Morin%20avait%20intitul%C3%A9,vol%C3%A9s%20%C3%A0%20la%20r%C3%A9alit%C3%A9%20brute. adresinden alındı
• Clarke, J. (2012). Sinema Akımları: Sinema Dünyasını Değiştiren Filmler. İstanbul : Kalkedon Yayınları.
• Ekinci, B. T. (2016). Belgeselde Canlandırma ve Gerçekçilik Sorunu. Akdeniz Üniversitesi İletişim Fakültesi Dergisi, 11 - 33.
• Grierson, J. (1933). The Documentary Producer. Cinema Quarterly, 7 - 9.
• Işıkman, N. G. (2015). Dziga Vertov. Sinema Kuramları I: Beyaz Perdeyi Aydınlatan Kuramcılar (s. 133 - 150). içinde İstanbul: Su Yayınevi.
• Kracauer, S. (2014). Tarih Sondan Bir Önceki Şeyler. İstanbul : Metis Yayınları.
• Kracauer, S. (2015). Film Teorisi. İstanbul : Metis Yayınları.
• Kutay, U. (2009). Gerçeği Öldüren Kamera. İstanbul: Es Yayınları.
• Mocumentary. (2011). American Heritage Dictionary of the English Language, Fifth Edition. Mayıs 13, 2021 tarihinde Mocumentary: https://www.thefreedictionary.com/Mocumentary adresinden alındı
• Morrison, B. (2007, Aralık 1). Stamp of Excellence. Nisan 20, 2021 tarihinde The Guardian: https://www.theguardian.com/books/2007/dec/01/featuresreviews.guardianreview10 adresinden alındı
• Nichols, B. (2017). Belgesel Sinemaya Giriş. İstanbul: Boğaziçi Üniversitesi Yayınevi.
• Odabaş, B. (2015). Andre Bazin. Sinema Kuramları I - Beyaz Perdeyi Aydınlatan Kuramcılar (s. 155 - 184). içinde İstanbul: Su Yayınevi.
• Onaran, A. Ş. (2012). Sinemaya Giriş. İstanbul : Agora Kitaplığı.
• Oskay, Ü. (1997). Belgesel Sinema, Ampirik Algılama ve ‘Büyük Balık Küçük Balığı Yer!’ Dedirten Globalleşmenin Kültürü. Belgesel Sinemacılar Birliği 1. Ulusal Konferansı Bildirileri (s. 148). İstanbul: Tayf Yayınları.
• Özön, N. (1963). Sinema Terimleri Sözlüğü . Ankara: Türk Dil Kurumu Yayınları.
• Rosenthal, A. (2002). Writing, Directing and Producing Documentary Films and Videos, Third Edition. Southern Illinois: University Press.
• Rotha, P. (2000). Belgesel Sinema . İstanbul : İzdüşüm Yayınları.
• Russell, B. (1994). Felsefe Sorunları. İstanbul: Kabalcı Yayınevi.
• Saunders, D. (2014). Belgesel. İstanbul: Kollektif Kitap.
• Tağ, Ş. (2003). Belgesel Sinema ve Türleri. Yüksek Lisans Tezi. Eskişehir: Anadolu Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü.
• TDK. (2021, Mayıs 20). Aktüalite. Türk Dil Kurumu Sözlükleri: https://sozluk.gov.tr/ adresinden alındı
• Torun, H. (2019). Belgesel Sinema Dili Ve Savaş. Karadeniz Uluslararası Bilimsel Dergi, 144 - 158.
• Vardar, B. (2008). Belgesel Sinemacı Bir Misyoner midir? Belgesel Sinema 2008 (s. 63). içinde İstanbul : Belgesel Sinemacılar Birliği BSB Sinema Eseri Sahipleri Meslek Birliği Yayını.
• Yalın, C. O., & Güngör, A. (2016). Sinema-Gerçek: Hakikatin Sineması Ya Da Sinemanın Hakikati. Z. Özarslan içinde, Sinema Kuramları 2: Beyazperdeyi Aydınlatan Kuramlar (s. 77 - 92). İstanbul: Su Yayınları.