BARTIN’DA KENTLEŞME VE BARTINLILARIN KENTLEŞMEYE DAİR DÜŞÜNCELERİ

Yıl 2024, Sayı: 62, 105 - 116, 24.06.2024

Berna Fildiş Alkan Üstün Sinem Yokuşoğlu

https://doi.org/10.17498/kdeniz.1457997

Öz

Türkiye’de kentleşme süreci, 1950’lerden günümüze kırsalın çözülmesi ve sanayileşme başta olmak üzere pek çok faktörün belirleyiciliğinde hızlanıp genişleyerek devam etmektedir. Devlet ya da vakıf üniversitelerinin açılması da 2000’li yıllardan itibaren kentleşmeyi hızlandıran faktörler arasındadır. Kentleşme, ekonomik ve toplumsal yapıda önemli değişikliklerin meydana geldiği bir süreçtir. Ancak gelişmekte olan ülkelerde, özelde de Türkiye’de ön plana çıkan, daha çok nüfus artışıdır. Pek çok kentte bu artış gözlenmektedir. Nüfusunun yarısından fazlası kırsalda ikamet etmesine karşın, Bartın da merkezinde yaşanan hızlı nüfus artışıyla kentleşmenin gözlendiği yerleşim yerlerinden biridir. Bu bağlamda araştırma, 2008 yılında Bartın Üniversitesi’nin kurulmasıyla yaşanan kentleşmeye ve kentleşmenin ortaya çıkardığı sonuçlara odaklanmıştır. Özellikle kent merkezindeki büyümenin farklı boyutlarını ve büyümeden doğrudan etkilenen mahalleler ve köylerdeki yerel halkın düşüncelerini ortaya koymak, araştırmanın ana amacıdır. Bartın’daki kentleşmenin daha önce bu açılardan ele alınmamış olması, çalışmanın ilgili literatürde bir boşluğu doldurduğuna ve araştırmayı önemli hale getirdiğine olan inancı arttırmaktadır. Çalışmada temel olarak nicel yöntem benimsenmiştir. Veri toplama tekniği olarak anket kullanılmıştır. Kapalı uçlu sorulardan oluşan yapılandırılmış bir soru formu oluşturulmuştur. Bu formla yüz yüze ve çevrimiçi olarak 400 kişilik bir örnekleme ulaşılmıştır. Ardından elde edilen veri, betimsel istatistik aracılığıyla çözümlenerek tablolara aktarılmıştır. Böylelikle Bartın’da gözlenen kentleşmeye ilişkin genel bir çerçeve ortaya konmuştur.

Anahtar Kelimeler

Kentleşme, Bartın, üniversite, nüfus, yerel halk

Etik Beyan

BARTIN ÜNİVERSİTESİ SOSYAL VE BEŞERİ BİLİMLER ETİK KURULU: Başvuru dosyasında etik sorun oluşturabilecek sorular/maddeler, süreçler ya da unsurlar bulunmadığından 27.06.2022 tarihli ve 16 numaralı toplantıda 2022-SBB-0323 numaralı başvuruya araştırma için ETİK KURUL ONAY belgesinin verilmesine karar verilmiştir.

Destekleyen Kurum

TÜBİTAK

Proje Numarası

1919B012207863

Teşekkür

.

URBANIZATION IN BARTIN AND THE THOUGHTS OF THE RESIDENTS ON URBANIZATION

Öz

The urbanization process in Turkey has been accelerating and expanding since the 1950s under the determinants of many factors, especially the dissolution of rural areas and industrialization. The opening of state or foundation universities has also accelerated urbanization since the 2000s. Urbanization is a process in which significant changes occur in the economic and social structure. However, what stands out in developing countries, and in Turkey in particular, is population growth. This increase is observed in many cities. Although more than half its population resides in rural areas, Bartın is one of the settlements where urbanization is observed, with rapid population growth in its center. In this context, the research focuses on urbanization and the consequences of urbanization after the establishment of Bartın University in 2008. The study's main purpose is to reveal the different dimensions of the growth in the city center and the opinions of the local people in the neighborhoods and villages directly affected by the development. The fact that urbanization in Bartın has not been addressed from these perspectives before increases the belief that the study fills a gap in the relevant literature and makes the research important. The quantitative method was adopted in the study. A questionnaire was used as a data collection technique. A structured questionnaire consisting of closed-ended questions was created. This form reached a sample of 400 people face-to-face and online. Then, the data obtained were analyzed through descriptive statistics and transferred to tables. In this way, a general framework regarding the urbanization observed in Bartın was put forward.

Anahtar Kelimeler

Urbanization, Bartın, university, population, local people

Proje Numarası

1919B012207863

УРБАНИЗАЦИЯ В БАРТЫНЕ И МНЕНИЕ БАРТЫНЦЕВ ПО ПОВОДУ ЭТОГО

Öz

Процесс урбанизации в Турции продолжает ускоряться и расширяться с 1950-х годов до наших дней, которое определяется многими факторами, особенно распадом сельской местности и индустриализацией. Открытие государственных или фондовых университетов также является одним из факторов, ускоривших урбанизацию с 2000-х годов. Урбанизация – это процесс, в ходе которого происходят существенные изменения в экономической и социальной структуре. Однако в развивающихся странах, особенно в Турции, на первый план выходит рост населения и это наблюдается во многих городах. Хотя более половины населения проживает в сельской местности, сам город Бартын является одним из населенных пунктов, где наблюдается урбанизация с быстрым ростом населения. В этом контексте в исследовании сосредоточевается на урбанизации, которая произошла с созданием Университета в Бартыне в 2008 году и на результатах урбанизации. Основная цель исследования — выявить различные аспекты роста, особенно в самом городе, а также мнения местных жителей в районах и деревнях, непосредственно затронутых ростом указанной урбанизации. Тот факт, что факт урбанизации Бартына ранее не обсуждалась с этой точки зрения, усиливает уверенность в том, что исследование заполнит пробел в соответствующей литературе и сделает его важным. В исследовании, в основном был применён количественный метод. В качестве метода сбора данных использовался метод опроса. С помощью этой формы было опрошено 400 респондентов лично и онлайн. Затем, полученные данные анализировались посредством описательной статистики и переносились в таблицы. Таким образом, была представлена общая схема урбанизации, наблюдаемая в Бартыне.

Anahtar Kelimeler

Урбанизация, Бартын, университет, население, местные жители

Proje Numarası

1919B012207863

Kaynakça

• Bartın Üniversitesi. (2023). Ana Sayfa. https://w3.bartin.edu.tr/
• Bayartan, H. (2003). Geçmişten Günümüze İstanbul’da Nüfus. Coğrafya Dergisi, (11), 5-20.
• Creswell, J. W. (2017). Araştırma Deseni: Nitel, Nicel ve Karma Yöntem Yaklaşımları. Ankara: Eğiten Kitap Yayıncılık.
• Gökçe. B. (1992). Toplumsal Bilimlerde Araştırma. Ankara: Savaş Yayınları.
• Gürbüz, S. & Şahin, F. (2018). Sosyal Bilimlerde Araştırma Yöntemleri. Ankara: Seçkin Yayıncılık.
• Işık, Ş. (2005). Türkiye’de Kentleşme ve Kentleşme Modelleri. Ege Coğrafya Dergisi, 14(1-2), 57-71.
• Kaştan, Y. (2003). Cumhuriyet Döneminde Nüfus Hareketlerinin Fonksiyonu. Atatürk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 7(1), 65-76.
• Kayan, A. & Mardinli, İ. (2020). Kentleşme: Sosyal Değişme ve Ekonomik Gelişme İlişkisinin Değerlendirilmesi. İslahiye İİBF Uluslararası E-Dergi, 4(4), 256-271.
• Keleş, R. (2019). 100 Soruda Türkiye’de Kentleşme, Konut ve Gecekondu (5. bs.). İzmir: Cem Yayınevi.
• Keleş, R. (2021). Kentbilim Terimleri Sözlüğü (3. bs.). Ankara: İmge Kitabevi.
• Neuman, W. L. (2014). Toplumsal Araştırma Yöntemleri: Nitel ve Nicel Yaklaşımlar (7. bs.) (S. Özge, Çev.). Ankara: Yayınodası.
• Sencer, M. & Sencer, Y. (1978). Toplumsal Araştırmalarda Yöntembilim. Ankara: Türkiye ve Orta Doğu Amme İdaresi Enstitüsü Yayını.
• Sencer, Y. (1979). Türkiye’de Kentleşme. Ankara: Kültür Bakanlığı Yayınları.
• Şengül, H. T. (2001). Kentsel Çelişki ve Siyaset. İstanbul: Demokrasi Kitaplığı.
• Türkiye İstatistik Kurumu. (2022). İl ve İlçelere Göre İl/İlçe Merkezi, Belde/Köy Nüfusu ve Yıllık Nüfus Artış Hızı. https://data.tuik.gov.tr/Bulten/Index?p=Adrese-Dayal%C4%B1- N%C3%BCfus-Kay%C4%B1t-Sistemi- Sonu%C3%A7lar%C4%B1-2022-49685&dil=1
• Türkiye İstatistik Kurumu. (2023a, 11 Mayıs). Kent-Kır Nüfus İstatistikleri. https://data.tuik.gov.tr/Bulten/Index? p=Kent-Kir-Nufus-Istatistikleri-2022-49755
• Türkiye İstatistik Kurumu. (2023b, 6 Şubat). Yıllara Göre İl Nüfusları. https://data.tuik.gov.tr/Bulten/Index? p=Adrese-Dayal%C4%B1-N%C3%BCfus-Kay%C4%B1t-Sistemi-Sonu%C3%A7lar%C4%B1-2022-49685&dil=1
• Türkiye İstatistik Kurumu. (2023c, 6 Şubat). Yıllara Göre İllerin Yıllık Nüfus Artışı ve Nüfus Yoğunluğu. https://data.tuik.gov.tr/Bulten/Index?p=Adrese-Dayal%C4%B1-N%C3%BCfus-Kay%C4%B1t-Sistemi Sonu%C3%A7lar%C4%B1-2022-49685&dil=1
• Yaman, F. (2019). Göç ve Toplum: Dünya’da ve Türkiye’de Değişen Nüfus Hareketleri. İstanbul: Ketebe Yayınları.
• Yükseköğretim Kurulu (2024, 6 Mart). Birim İstatistikleri. https://istatistik.yok.gov.tr/