JEAN JACQUES ROUSSEAU’NUN EĞİTİM ANLAYIŞINA GÖRE ÇOCUK GELİŞİMİNİN DEĞERLENDİRİLMESİ

Yıl 2024, Sayı: 62, 15 - 30, 24.06.2024

Mücahit Dağdelen Ömer Faruk Şeker

https://doi.org/10.17498/kdeniz.1468593

Öz

Düşünce tarihi içinde önemli bir kaldırım taşı ve potansiyel zemini temsil eden Aydınlanma Dönemi, kendinden sonraki dönemler için önemli bir projeksiyon görevi görür. Bu görevin işlevi halen günümüz için de devam etmektedir. Söz konusu önemin başat aktörü ve temsilcisi de eğitime önemli bir katkı yapan J. J. Rousseau’dur. Rousseau, “Emile” adlı kitabında çocuk eğitimini dönemine göre başka ve o zaman kadar bilinmeyen açılardan ele alarak değerlendirmiştir. Bu değerlendirme biçiminde çağın mevcut pozitivist eğitim sistemine önemli eleştiriler yöneltilmiştir. Döneminde kabul görmemiş ve çeşitli cephelerin hedefi olmuştur. Yaşadığı döneme göre özgün ve orijinal olan ve günümüzde de en çok referans gösterilen “Emile” de, “Doğa eğitimi”, ki, bu yaklaşım biçimi onun eğitim felsefesinin temellerini oluşturur, çocuklar için etkin bir öğrenme başlangıcı demektir. Ancak Rousseau eserinde çoğunlukla erkek çocuklarının eğitimine değinmiş, kız çocuklarının eğitimi ile ilgili kısıtlı sayılabilecek öneriler sunmuştur. Erkek çocukların başta doğacılık anlayışına göre şekillendirdiği eğitimle başlayıp, özerkliği kazanan bireyin zihinsel, ahlaki, cinsel ve dini gelişimlerini bu açıdan inceleyerek düşüncelerini yansıtmıştır. Kız çocuklarının da bu anlayışla büyüyen “Eş”e uyum sağlayacağı düşüncesi hakimdir. Çalışmalarında verilen örnekler ve sonradan yapılan araştırmalar neticesinde eleştirilen yanları olsa da döneminin etkili ve etkileyen filozofudur. Bu çalışmada Rousseau’nun eğitim anlayışı, çeşitli eğitim felsefeleri, çocuk gelişimine dair görüşleri ve katkısı incelenmiştir.

Anahtar Kelimeler

Eğitim, eğitim politikaları, çocuk gelişimi, Rousseau, doğacılık

РАЗВИТИЕ РЕБЕНКА ПО ПРИНЦИПАМ ВОСПИТАНИЯ ЖАН-ЖАКА РУССО

Öz

История мышления, представляющая собой важную ступень и потенциальную основу в истории просвещения, является важным проекцией для последующих периодов. Функция которого продолжается и по сей день. Главным действующим лицом и представителем вышеуказанного принципа является Ж. Ж. Руссо, внёсший значительный вклад в образование. В своей книге “Эмиль”, Руссо оценивает образование детей с разных сторон, ещё не известных для тех времён. Представленной нами оценке критика, в основном, направлена в адрес позитивной системы образования того времени. В “Эмиле”, уникальном и оригинальном для того периода, “природное образование”, составляющее основу образовательной философии Руссо, означает эффективное начало обучения детей. Однако, в своих трудах Руссо, в основном, затрагивает вопросы образования мальчиков и наоборот, имеет ограниченные предложения относительно образования девочек. Он выражает свои мысли, начав с воспитания мальчиков, которое формировалось прежде всего в соответствии с пониманием натурализма и с этой точки зрения исследует умственное, моральное, сексуальное и религиозное развитие личности, получивший автономию. По выдвинутой им теории девочки мысленно адаптируются к “супружеской” функции, которое вырастает наряду с этим пониманием. Несмотря на то, что некоторые аспекты его работ подверглись критике в результате приведенных примеров и последующих исследований, Руссо являлся влиятельным философом своего периода. В этом исследовании были рассмотрены понимание со стороны Руссо образования, различные образовательные философии, его взгляды на развитие детей и его вклад в сфере образования.

Anahtar Kelimeler

Образование, политика образован ия, развитие детей, Руссо, натуризм

EVALUATION OF CHILD DEVELOPMENT ACCORDING TO JEAN JACQUES ROUSSEAU'S UNDERSTANDING OF EDUCATION

Öz

The Enlightenment Period, which represents an important paving stone and potential ground in the history of thought, is an important projection for the following periods. The function of this task continues today. The leading actor and representative of this importance is J. J. Rousseau, who significantly contributed to education. In his book "Emile," Rousseau evaluated child education from different and unknown perspectives for his time. In this evaluation, important criticisms were directed at the existing positivist education system of the era. It was not accepted then and became the target of various fronts. In "Emile," which was unique and original for its time and is the most referenced work today, "Nature education," which forms the basis of his educational philosophy, means the beginning of effective learning for children. However, in his work, Rousseau mostly addressed boys' education and offered limited suggestions on girls' education. Starting with the education of boys, which he shaped according to the understanding of naturalism, he reflected his thoughts by examining the mental, moral, sexual and religious development of the individual who gained autonomy from this perspective. The idea that girls would adapt to the "Wife" who grew up with this understanding was dominant. Although he was criticized due to the examples given in his works and subsequent research, he was an influential and influential philosopher of his period. This study examines Rousseau's understanding of education, various educational philosophies, his views on child development and his contribution.

Anahtar Kelimeler

Education, education policies, child development, Rousseau, naturalism

Kaynakça

• Aşıkoğlu, N.Y., (1996). J. J. Rousseau'nun "Emile " Adlı Eserindeki Din Eğitimi ile İlgili Görüşleri Üzerine, Cumhuriyet Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Dergisi, 1, 27-28.
• Aybey, S. (2016). 6-14 Yaş Arası Çocuğun Dini Gelişim Dönemi Özelliklerinin Bilinmesinin Din Eğitimi Açısından Önemi, International Periodical forthe Languages, Literatureand History of Turkishor Turkic Volume,11(5),69-84.
• Badamchi, D. (2017). Jean-Jacques Rousseau’nun Eğitim Anlayışının Temelleri: Birey Emile mi, Vatandaş Emile mi? Beytulhikme An International Journal of Phi-losophy, 7 (1), 107-127.
• Bağlı, M. T. (2004). Oyun, Bilişsel Gelişim ve Toplumsal Dünya: Piaget, Vygotsky ve Sonrası. Ankara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Fakültesi Dergisi, 37(2), 137-169.
• Bakır, K. (2007). Jean Jaques Rousseau'nun Natüralist Eğitim Anlayışı, KKEFD/JOKKEF, 15, 104-122.
• Burkaz, V. (2016). Platon ve Rousseau’da İnsan Doğası Bağlamında Eğitim, Muş Alparslan Üni̇versi̇tesi̇ Sosyal Bi̇li̇mler Dergisi, 2(2), 101-112.
• Bümen, N.T. (2006). Program Geliştirmede Bir Dönüm Noktası: Yenilenmiş Bloom Taksonomisi, Ege Üniversitesi Eğilim ve Bilim, 31(142), 3-14.
• Çoban, A. (2004). Sınıf Öğretmenlerinin Eğitim Sürecine İlişkin Felsefi Tercihlerini Değerlendirme, İnönü Üniversitesi, Eğitim Fakültesi, XIII. Ulusal Eğitim Bilimleri Kurultayı, 6-9 Temmuz.
• Dündar, S. (2007). Alternatif eğitimin felsefi temelleri ve alternatif okullardaki uygulamalar (Doctoral dissertation, Marmara Universitesi (Turkey)).
• Eliküçük, A., & Sönmez, S. (6), (2011). 6 Yaş çocuklarının cinsel gelişim ve eğitimiyle ilgili ebeveyn görüşlerinin incelenmesi. Sosyal Politika Çalışmaları Dergisi, 25(25), 45-62.
• Evren, M. (2022). Jean Jacques Rousseau’da İnsan Doğasına İlişkin İyimser Çözümlemelerin ve Doğuştan Ahlaki Duyguların 20. Yüzyıl ve Günümüz Psikoloji Çalışmalarındaki Yerine Dair Bir Değerlendirme. Temaşa Erciyes Üniversitesi Felsefe Bölümü Dergisi, (17), 78-91.
• Kaygısız, İ. (1997). Eğitim Felsefesi ve Türk Eğitim Sisteminin Felsefi Temelleri, Eğitim ve Yaşam 8, 5-15.
• Köylü, M. ve Cemil, O. R. U. Ç. (2021). Çocukluk Dönemi Din Eğitimine Gelişimsel Bir Bakış Açısı. Çocuk ve Medeniyet, 6(12), 27-46.
• Maboçoğlu, M. (1990). Jean Jacques Rousseau’nun Eğitim Felsefesi ‘Emile’in Bir Analizi’(Yüksek Lisans Tezi),https://scholar.google.com.tr/ adresinden erişilmiştir.
• Oğuz, V. ve Akyol, A. (2006). Çocuk Eğitiminde Montessori Yaklaşımı, Ç.Ü. Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi,15(1) .243-256.
• Ovacık, Z. ve Evren, M. (2015). Bebeklerde Ahlaki Bilinç Mümkün mü. Geçmişten Geleceğe Ahlâk, 247-260.
• Özcan, Ö. (2019). Aydınlanma’nın üç düşünüründe (Rousseau, Kant ve Locke) çocuk modernleşmesi ve eğitim (Doctoral dissertation).
• Özçelik, D.A., (1988). Prof. Dr. H. Selahattin Ertürk'ün Eğitime Bakış Açısı Düşünce ve Uygulamalarda Yeni Bir Çağın Başlangıcı Olmuştur, Hacettepe Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 3, 31- 34
• Özgen, R. (2012). Eğitime Alternatif Yaklaşımlar. Dumlupınar Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Sosyoloji Anabilim Dalı, Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Kütahya.
• Potur, Ö. (2022). Eleştirel Pedagojiden Eleştirel Okuryazarlığa Eğitime Farklı Bir Yaklaşım. Bandırma Onyedi Eylül Üniversitesi Sosyal Bilimler Araştırmaları Dergisi, 5(2), 109-124.
• Rousseau, J.J. (2009). Emile ya da Eğitim Üzerine, İstanbul, İş Bankası Kültür Yayınları.
• Rousseau, J.J. (2018). İtiraflar, İstanbul, Kaknüs Yayınları.
• Sarı, F.M. (2022). Çocuğunuzun dikkatini geliştirmek için en iyi teknik ve oyunlar, https://www.cocukludunya.com/uzman-yazilari/cocuk-dikkatini- gelistirmek.html#:~:text=%C3%87ocu%C4%9Funuz%204%20ya%C5%9F%C4%B1na%20geldi%C4%9Finde%20dikkat, 45%2D50%20dakikaya%20kadar%20ula%C5%9F%C4%B1r. adresinden erişilmiştir.
• Soyer, A.Ç. (2009). Okul Öncesi Dönem Çocuk Hikaye Kitapları: Stereotipler ve Kimlikler, Mehmet Akif Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, Sayı:1, 13-27.
• Tanilli, S. (1990). Dünyayı Değiştiren On Yıl, İstanbul, Say Yayınları, s. 58-59.
• Topcu, Z.G. ve Turan, F. (2018). Erken Okuryazarlık Üzerinde Paylaşımlı Kitap Okumanın Rolü: Okul ve Ev Ortamı Açısından Etkileri, H.Ü. Sağlık Bilimleri Fakültesi Dergisi, 5(1) 11- 33.doi:10.21020/husbfd.369491)
• Tombak, B. (2016). Jean Jacques Rousseau'nun felsefesinde insan doğası ve eğitime yansımaları (Doctoral dissertation).
• Tuğut, N. ve Gölbaşı, Z. (2019). Okul öncesi dönem çocuğu olan (3-6 yaş) ebeveynlerin cinsel eğitim tutumlarının belirlenmesi. Turkish Journal of Family Medicine and Primary Care, 13(3), 287-294.
• Yayla, A. (2005). Kant’ın Ahlak Eğitimi Anlayışı, Ankara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Fakültesi Dergisi, 38(1), 73-86.
• Yayla, A. (2023). Okul Yöneticilerinin Eğitim Felsefesi Akımlarına İlişkin Görüşlerinin Q Metodu ile İncelenmesi.
• Anadolu Eğitim Liderliği ve Öğretim Dergisi, 11(1), 130-147.