İlkokul 4.Sınıf Sosyal Bilgiler Dersinde Öykü ve İmge Destekli Öğretimin Öğrencilerin Tutumlarına Etkisi

Yıl 2016, Cilt: 4 Sayı: 2, 71 - 91, 20.12.2015

Besime Arzu Güngör Akıncı Arife Nazan Gönül

Öz

Bu çalışma ile ilkokul 4. sınıf Sosyal Bilgiler dersi, “Geçmişimi Öğreniyorum” ünitesinde öykü ve imge kullanımının öğrencilerin tutumlarına etkisinin belirlenmesi, öyküleştirme ve imge yöntemlerinin tanıtılması, bu yöntemlerin kullanımının Sosyal Bilgiler öğretimine yönelik katkısının belirlenmesi amaçlanmaktadır. Araştırma, 2013-2014 eğitim-öğretim yılında uygulanmıştır. Araştırma grubu, Zonguldak Kilimli ilçesinde bulunan Çatalağzı Plevne İlkokulu 4. sınıf öğrencileri bir şube ile sınırlıdır. Bu çalışma hem nicel hem de nitel bir araştırmadır. Nicel boyutta öğrencilerin tutumlarını ölçmeye yönelik tek grup ön test-son test deseni, nitel boyutta ise öğrencilerin ders dokümanları ve öğrencilerle yapılan görüşmeler analiz edilmiştir. Araştırmanın birinci bölümünde problem tanımlanmış, alt problemler verilmiş, araştırmanın önemi belirtilmiştir. İkinci bölümde ise ilgili yayın ve araştırmalar tanıtılmıştır. Üçüncü bölümde araştırmanın modeli, evren ve örneklemi, öğrencilere ait genel bilgiler, veri toplama aracı, verilerin toplanması, çözümlenmesi ve yorumlanması yapılmıştır. Dördüncü bölümde alt problemlere ilişkin bulgular ve yorumlar ele alınmış, son bölümde ise sonuç ve öneriler açıklanmıştır. Bu çalışma, öykü ve imge kullanımının Sosyal Bilgiler dersine yönelik tutumu ne düzeyde etkileyeceğini ortaya koyması bakımından önem taşımaktadır. Ayrıca, öykü ve imge kullanımının Sosyal Bilgiler dersine uygun olarak nasıl gerçekleştirilebileceğini göstermesi açısından da önemlidir

Anahtar Kelimeler

Sosyal Bilgiler, Öykü, İmge, Tarihsel Düşünme, Tutum

The Effect of Story and Image Supported Teaching in Primary School 4th Grade Social Studies on Students’ Attitude

Öz

In this study, 4th class social sciences course, under the theme of “I learn my past”, the effects of using the story and image on student’s interest and attitudes, introducing narration and techniques of imagination and to determine the contribution by using these techniques in social sciences teaching are aimed. The study was applied in the 2013-2014 academic year. The research group is located in the center of Zonguldak Çatalağzı Plevne Elementary School and was limited only 4th grade students a branch . The study is both quantitative and qualitative research. One group pretest-posttest design to measure students 'attitudes to the quantitative dimension, in qualitative dimension interviews with students and students' course documents have been analyzed. In the first part of this research, a problem has been defined and sub-problems had given and the importance of the research was pointed out. In the second part, related publications and related researches have been introduced. In the third part, the model of research, universe and sampling, general information about students, device of data collection, data collection, data analysis and interpretation of data have been dwelled upon. In the fourth part, findings and interpretations related to sub-problems have been dealt with. In the final part, results and suggestions have been shown. In this study, the use of stories and images that are important to demonstrate the extent to affect the interests and attitudes toward social studies. In addition, the use of stories and images are important in terms of showing how it can be carried out according to social studies

Anahtar Kelimeler

Social Studies, Story, Image, Historical Thinking, Attitude

Kaynakça

• Akıncı, A. (2011). İlköğretim sosyal bilgiler öğretiminde temsilî resim kullanımıyla tarihsel düşünme becerilerinin geliştirilmesi. Yayımlanmamış doktora tezi, Marmara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, İstanbul.
• Akınoğlu, Orhan & Umut Diriöz (2007). Tarih öğretiminde eleştirel ve yaratıcı düşüncenin geliştirilmesi. Pegem
• Akademi Yayıncılık: Ankara. Altunışık, R., Coşkun, R., Bayraktaroğlu, S. & Yıldırım, E. (2005). Sosyal Bilimlerde Araştırma Yöntemleri. Sakarya Kitabevi: İstanbul.
• Ata, B. (2002). Müzelerle ve tarihî mekânlarla tarih öğretimi. Yayımlanmamış doktora tezi, Gazi Üniversitesi Eğitim
• Bilimleri Enstitüsü, Ankara. Çelikkaya, T. (2008). Yapılandırmacı yaklaşımın sosyal bilgiler öğretiminde başarı, tutum ve kalıcılığa etkisi (5.sınıf
• Örneği). Yayımlanmamış doktora tezi, Atatürk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Erzurum. Demir, S.B. & Akengin, H. (2010). Sosyal bilgiler dersine yönelik bir tutum ölçeğinin geliştirilmesi: geçerlik ve güvenirlik çalışması. e-international Journal of Educational Research, 1(1), 26-40.
• Demirel, Ö. (2006). Öğretimde planlama ve değerlendirme-öğretme sanatı. Ankara: Pegem Yayıncılık.
• Demirtaş, A. & Barth, J. (1997). İlköğretimde sosyal bilgiler öğretimi. Ankara: YÖK Yayınları.
• Dilek, D. (2002). Tarih derslerinde öğrenme ve düşünce gelişimi. Ankara: Pegem A Yayıncılık.
• Dilek, D. & Yapıcı, G. (2005). Öykülerle tarih öğretimi yaklaşımı. Dokuz Eylül Üniversitesi Buca Eğitim Fakültesi Dergisi, 18, 115-130.
• Erden, M. (1996). Sosyal bilgiler öğretimi. Ankara: Alkım Yayınları.
• Fines, N. & Nichol, J. (1997). Teaching Primary History. London: Heinemann Educational Publishers.
• Işık, H. (2008). Tarih öğretiminde doküman kullanımının öğrencilerin tarihsel düşünme becerilerine etkisi.
• Yayımlanmamış Doktora Tezi, Gazi Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Ankara. Kaplan, E. (2005). İlköğretim öğrencilerinin tarihsel düşünme becerilerinin sözlü tarih çalışmalarıyla geliştirilmesi.
• Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Marmara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, İstanbul. Karasar, N. (2012). Bilimsel araştırma yöntemi. Ankara: Nobel Yayıncılık.
• Kaymakçı, S. (2013). Sosyal bilgiler ders kitaplarında sözlü ve yazılı edebî türlerin kullanım durumu. Dicle
• Üniversitesi Ziya Gökalp Eğitim Fakültesi Dergisi, 20, 230-255. Kıcır, K. (2006). Sosyal bilgiler dersinde 7. sınıf öğrencilerinin tarih öğrenme beceri düzeyleri. Yayımlanmamış Yüksek
• Lisans Tezi, Marmara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, İstanbul. Kırpık, C. (2009). Türkiye’de tarih eğitimi. (Edit. S. Aktekin, P. Harnett, M. Öztürk ve D. Smart). Çok kültürlü bir avrupa için tarih ve sosyal bilgiler eğitimi (s.27-44). Ankara: Harf Eğitim Yayıncılığı.
• Oruç, Ş. (2009). Sosyal bilgiler 6. sınıf ders kitaplarında edebî ürünler. TSA, 13 (2).
• Safran, M. (2002). Türk tarihî öğretimi ve meseleleri. türkler ansiklopedisi cilt 17. Ankara: Yeni Türkiye Yayınları.
• Schug, Mark C. & R. Beery (1987). Teaching social studies in the elemantary school. Scott, Foresman and Company: Glenview Ilinois.
• Tay, B. & A. Tay (2006). Sosyal bilgiler dersine yönelik tutumun başarıya etkisi. Türk Eğitim Bilimleri Dergisi, 4(1), 84.
• Yalın, H.İ. (2006). Öğretim teknolojileri ve materyal geliştirme. Nobel Yayın Dağıtım: Ankara.
• Yazıcı, K. (2006). Sosyal bilgiler ve okuma becerileri. Gazi Üniversitesi Gazi Eğitim Fakültesi Dergisi, 26(1), 273-283.
• Yıldırım, A. ve H. Şimşek (2008). Sosyal bilimlerde nitel araştırma yöntemleri. Seçkin Yayıncılık: Ankara.
• Yıldız, Ö. (2003). Türkiye’de tarih öğretiminin sorunları ve çağdaş çözüm önerileri. Erciyes Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 15(2), 181-190.
• Yıldız, M. (2013). Okuma motivasyonu, akıcı okuma ve okuduğunu anlamanın ilköğretim beşinci sınıf öğrencilerinin akademik başarılarındaki rolü. Turkish Studies - International Periodical For The Languages, Literature and History of Turkish or Turkic, 8(4), 1461-1478.