Tepkime Hızı Konusundaki Öğrenci Kavram Haritalarının Değerlendirilmesi

Yıl 2015, Cilt: 3 Sayı: 2, 126 - 132, 01.01.2015

Soner Yavuz , Cem Büyükekşi

Öz

Bu araştırma, kavram haritası yardımıyla kimyasal tepkimelerde hız konusu ile ilgili öğrencilerin düşüncelerini ortaya çıkararak sahip oldukları kavram yanılgılarını ve öğrenmekte zorluk çektikleri konuları belirlemek amacıyla yürütülmüştür. Bu amaca ulaşabilmek için araştırma modeli olarak örnek olay tarama modeli seçilmiştir. Çalışma, Genel Kimya II dersi kapsamında Bülent Ecevit Üniversitesi Ereğli Eğitim Fakültesi Fen Bilgisi öğretmenliği 1. sınıfta okuyan 38 öğrenci ile yürütülmüştür. Öğrenciler çalışma öncesinde çeşitli kavram haritaları hazırlamış oldukları için, kavram haritasını nasıl hazırlanacağına dair temel bilgilere ve pratik tecrübeye sahiptir. Kavram haritalarının öğrencilerin izlenimlerini, düşüncelerini çeşitli kaynaklardaki kavram ve ilkelerle uyumlu bir biçimde sergileyen grafik aracı olduğu bilinmektedir. Öğrenciler kavram haritası hakkında yeterli bilgi ve deneyim kazandıktan sonra, araştırmanın asıl konusu olan “Tepkime Hızı” konusu işlenmiştir. Ders sonunda ise öğrencilerden tepkime hızı ile ilgili kavram haritası çizmeleri istenmiştir. Hazırlanan kavram haritaları incelendiğinde öğrencilerin üst düzey, orta düzey ve alt düzey kavrayan olmak üzere üç grupta toplandığı görülmektedir. Üst düzey öğrencilerin, konu ile ilgili hemen hemen bütün temel kavramlara sahip olduğu ve bu kavramlar arasındaki ilişkiyi tam ve doğru olarak gösterebildiği saptanmıştır. Orta ve alt düzey kavrayan öğrencilerde ise sıcaklığın tepkime hızına etkisi üzerinde kavram yanılgıları olduğu tespit edilmiştir

Anahtar Kelimeler

Kimya Eğitimi, Tepkime Hızı, Kavram Haritası

Evaluation of Concept Maps on Chemical Rate Topic

Öz

Aim of this study is conducted to discover misconceptions about rate of reaction with respect to students’ ideas. Bu amaca ulaşabilmek için araştırma modeli olarak, örnek olay tarama modeli seçilmiştir. Study is conducted with 38 freshman Elementary Science Education students in General Chemistry lesson at Bülent Ecevit University Ereğli Faculty of Education. Students had constructed several concept maps before study, so they are informed and experienced about construction of concept maps. Concept map is a schematic diagram which represent students’ ideas and impressions regarding fundamental principles and concepts. Students were informed and experienced about concept maps before teaching rate of reaction topic. Students are asked to construct a concept map at the end of class. The concept maps were analyzed and categorized as high level, medium level and low level. In high level, students acquired almost all fundamental concepts about topic and they could represent the relationship between concepts accurately and sufficiently. In medium level and low level, students have misconceptions

Anahtar Kelimeler

Chemistry Education, Reactions Rate, Concept Map

Kaynakça

• Barut, Ö. (2006). İlköğretim 7. sınıf fen bilgisi konularının kavram haritaları ile öğretilmesi. Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Yüzüncü Yıl Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, Van.
• Çepni, S. (2005). Araştırma ve Proje Çalışmalarına Giriş (2. Baskı). Trabzon.
• Çıldır, I. & Şen, A. İ. (2006), Lise öğrencilerinin elektrik akımı konusundaki kavram yanılgılarının kavram haritalarıyla belirlenmesi, Hacettepe Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 30, 92-101.
• Derbentseva, N., Safayeni, F. & Canas, A. J. (2007). Concept maps: Experiments on dynamic thinking. Journal of Research in Science Teaching, 44(3), 448-465.
• Erdem, E. (2008). Genel kimya dersinde öğrencilerin kavram haritalama ve problem çözme inancının incelenmesi, Hacettepe Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 35, 111-122.
• Ersoy, N., Bayram, H. (2004). Kavram haritası ve deney yönteminin fen öğretiminde başarıya etkisi. 6. Ulusal Fen Bilimleri ve Matematik Eğitimi Kongresi Özet Kitabı, Marmara Üniversitesi Atatürk Eğitim Fakültesi, İstanbul.
• Fraser, K., & Edwards, J. (1987). Concept maps as reflectors of conceptual understanding. Proceedings of the Second International Seminar Misconceptions And Educational Strategies İn Science And Mathematics, 1, 187-192.
• Good, R., Herron, J. D., Lawson, A. E. & Renner, J. W. (1985). The domain of science education. Science education, 69(2), 139-141.
• Gürbüz, R. (2006). Olasılık konusunun öğretiminde kavram haritaları. Yüzüncü Yıl Üniversitesi, Eğitim Fakültesi Dergisi, 3(2), 133-151.
• Güneş, T., Şener Dilek, N., Demir, E. S., Hoplan, M. & Çelikoğlu, M. (2010). Öğretmenlerin kavram öğretimi, kavram yanılgılarını saptama ve giderme çalışmaları üzerine nitel bir araştırma. International Conference on New Trends in Education and Their Implications 11-13 November, 2010 Antalya-Turkey, pp.934-944.
• Heinze-Fry, J. A., & Novak, J. D. (1990). Concept mapping brings long-term movement toward meaningful learning. Science Education, 74, 461-472.
• Kandil İngeç, Ş. (2008). Kavram haritalarının değerlendirme aracı olarak fizik eğitiminde kullanılması, Hacettepe Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 35, 195-206.
• Kathlen, M. S. (1994). The development and validation of a categorization of misconceptions in the learning of chemistry. Unpublished Doctoral Dissertation, University of Massachusetts.
• Kaya, O. S. (2003), Fen Eğitiminde kavram haritaları, Pamukkale Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 13(1), 70-79.
• Kılınç, A. (2007). Bir öğretim stratejisi olarak kavram haritalarının kullanımı, Yüzüncü Yıl Üniversitesi, Eğitim Fakültesi Dergisi. 4 (2), 21-48
• Novak, J. D., Bob Gowin, D., & Johansen, G. T. (1983). The use of concept mapping and knowledge vee mapping with junior high school science students. Science education, 67(5), 625-645.
• Novak, J. D., & Canas, A. J. (2008). The theory underlying concept maps and how to construct them. Florida Institute for Human and Machine Cognition, Technical Report IHMC CmapTools 2006-01 Rev 01-2008
• Önen, F., Mertoğlu, H., Saka, M. & Gürdal, A. (2009). Hizmet içi eğitimin öğretmenlerin öğretim yöntem ve tekniklerine ilişkin bilgilerine etkisi: Öpyep Örneği, Ahi Evran Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 10(3), 9-23.
• Özatlı, N. S., & Bahar, M. (2010). Öğrencilerin Boşaltım Sistemi Konusundaki Bilişsel Yapılarının Yeni Teknikler İle Ortaya Konması. Abant İzzet Baysal Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 10(2), 9-26.