Sınıf Öğretmeni Adaylarının Öğretmenlik Mesleğine Yönelik Tutumlarının Çeşitli Değişkenler Açısından İncelenmesi: Boylamsal Bir Araştırma

Yıl 2017, Cilt: 5 Sayı: 2, 196 - 206, 20.12.2017

Gökhan Uyanık

Öz

Bu araştırmanın amacı, sınıf öğretmeni adaylarının öğretmenlik mesleğine yönelik tutumlarını çeşitli değişkenler açısından boylamsal olarak incelemektir. Araştırmada boylamsal tarama modeli kullanılmıştır. Araştırmanın çalışma grubunu Eylül 2013 ve Mayıs 2017 tarihleri arasında Kastamonu Üniversitesi Eğitim Fakültesi Sınıf Öğretmenliği lisans programında dört yıl boyunca eğitim alan 110 öğretmen adayı oluşturmaktadır. Veri toplama aracı olarak Üstüner 2006 tarafından geliştirilen “Öğretmenlik Mesleğine Yönelik Tutum Ölçeği” kullanılmıştır. Verilerin analizinde tek faktörlü varyans analizi ve çoklu karşılaştırma için Bonferroni testi uygulanmıştır. İlişkisel analizler için pearson korelasyon katsayıları hesaplanmıştır. Araştırma sonucunda, sınıf öğretmeni adaylarının öğretmenlik mesleğine yönelik tutumlarının sınıf düzeyi ve cinsiyet değişkenlerine göre anlamlı farklılık gösterdiği belirlenmiştir. Bununla birlikte, birinci, ikinci ve üçüncü sınıfta öğretmen adaylarının akademik başarılarıyla öğretmenlik mesleğine yönelik tutumları arasında düşük düzeyde pozitif ve anlamlı bir ilişki olduğu sonucuna ulaşılmıştır. Sınıf öğretmeni adaylarının dördüncü sınıftaki akademik başarılarıyla öğretmenlik mesleğine yönelik tutumları arasında ise orta düzeyde pozitif ve anlamlı bir ilişki olduğu tespit edilmiştir

Anahtar Kelimeler

Başarı, Öğretmenlik Mesleği, Sınıf Öğretmeni Adayları, Tutum

Investigation of the Prospective Classroom Teachers’ Attitudes towards Teaching Profession in terms of Various Variables: A Longitudinal Research

Öz

The aim of this research was to examine the prospective classroom teachers’ attitudes towards teaching profession in terms of various variables by longitudinally. Longitudinal survey model was used in this study. Research group of the study was constituted by 110 prospective teachers attending the classroom teaching program at Kastamonu University, Turkey. The Attitude Scale towards Teaching Profession, which was developed by Üstüner 2006 , was used as data collection tool. Onefactor variance analysis was performed in data analysis. Pearson's correlation coefficients were calculated for relational analysis. The results have revealed that the attitudes of the prospective classroom teachers towards teaching profession were significantly different according to the grade level and gender variables. In addition, a moderate positive and significant relationship was found between 4th academic achievement levels of prospective classroom teachers and their attitudes towards teaching profession

Anahtar Kelimeler

Achievement, Attitude, Pre-Service Classroom Teachers, Teaching Profession

Kaynakça

• Aksoy, M. E. (2010). Öğretmen adaylarının öğretmenlik mesleğine ilişkin tutumları. Sosyal Bilimler Araştırmaları Dergisi, 2, 197-212.
• Arıcak, T. & Dilmaç, B. (2003). Psikolojik danışma ve rehberlik öğrencilerinin bir takım değişkenler açısından benlik saygısı ile mesleki benlik saygısı düzeylerinin incelenmesi. Trakya Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi. 3(1), 1-8.
• Aslan, D. & Köksal-Aksoy, A. (2006). Okul öncesi öğretmen adaylarının öğretmenlik mesleğine yönelik tutumları ve mesleki benlik saygılarının incelenmesi. Çukurova Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 15(2), 51-60.
• Başbay, M., Ünver, G. & Bümen, N. T. (2009). Ortaöğretim alan öğretmenliği tezsiz yüksek lisans öğrencilerinin öğretmenlik mesleğine yönelik tutumları: Boylamsal bir çalışma. Kuram ve Uygulamada Eğitim Yönetimi, 15(59), 345-366.
• Bozdoğan, A. E., Aydın, D. & Yıldırım, K. (2007). Öğretmen adaylarının öğretmenlik mesleğine ilişkin tutumları. Ahi Evran Üniversitesi Kırşehir Eğitim Fakültesi Dergisi, 8(2), 83-97.
• Bulut, İ. (2009). Öğretmen adaylarının öğretmenlik mesleğine ilişkin tutumlarının değerlendirilmesi (Dicle ve Fırat Üniversitesi örneği). Dicle Üniversitesi Ziya Gökalp Eğitim Fakültesi Dergisi, 14, 13-24.
• Bulut, H. & Doğar, Ç. (2006). Öğretmen adaylarının öğretmenlik mesleğine karşı tutumlarının incelenmesi. Erzincan Eğitim Fakültesi Dergisi, 8(1), 13-27.
• Çakır, Ö., Erkuş, A., ve Kılıç, F. (2004). Öğretmenlik meslek bilgisi programının çeşitli değişkenler açısından değerlendirilmesi. Mersin: Mersin Üniversitesi Yayınları.
• Çapa, Y. ve Çil, N. (2000). Öğretmen adaylarının öğretmenlik mesleğine yönelik tutumlarının farklı değişkenler açısından incelenmesi. Hacettepe Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 18, 69-73.
• Demirtaş, H., Cömert, M. & Özer, N. (2011). Öğretmen adaylarının öz-yeterlik inançları ve öğretmenlik mesleğine ilişkin tutumları. Eğitim ve Bilim, 36(159), 96-110.
• Doğan, T. & Çoban, E. A. (2009). Eğitim fakültesi öğrencilerinin öğretmenlik mesleğine yönelik tutumları ile kaygı düzeyleri arasındaki ilişkinin incelenmesi. Eğitim ve Bilim, 34(153), 157-168.
• Erdem, A. R. & Şimşek, S. (2000). PAÜ eğitim fakültesi öğrencilerinin öğretmenliği seçmelerinde etkili olan faktörler. II. Ulusal Öğretmen Yetiştirme Sempozyumu, 18 Mart Üniversitesi, Çanakkale.
• Fraenkel, J. R. & Wallen, N. E. (2006). How to design and evaluate research in education. (6. Baskı). New York: McGraw-Hill International Edition.
• Öntaş, T. (2016). Employment and first year experience of beginner primary school teachers at private educational institutions. Yüksek Öğretim ve Bilim Dergisi, 6(2), 195-208.
• Öntaş, T., Atmaca, T. & Kaya, B. (2017). Sınıf öğretmeni adaylarının uygulama deneyimlerinin mesleki sosyalizasyon süreci olarak incelenmesi. Trakya Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 7(2), 550-577.
• Özbek, R. (2007). Öğretmen adaylarının öğretmenlik mesleğini tercih etmelerinde kişisel, ekonomik ve sosyal faktörlerin etkililik derecesine ilişkin algıları. Fırat Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 17(1), 145-159.
• Özbek, R., Kahyaoğlu, M. & Özgen, N. (2007). Öğretmen adaylarının öğretmenlik mesleğine yönelik görüşlerinin değerlendirilmesi. Sosyal Bilimler Dergisi, 9(2), 221-232.
• Özder, H., Konedralı, G. & Zeki-Perkan, C. (2010). Öğretmen adaylarının öğretmenlik mesleğine yönelik tutumlarının çeşitli değişkenler açısından incelenmesi. Kuram ve Uygulamada Eğitim Yönetimi, 16(2), 253-275.
• Pehlivan-Baykara, K. (2008). Sınıf öğretmeni adaylarının sosyo-kültürel özellikleri ve öğretmenlik mesleğine yönelik tutumları üzerine bir çalışma. Mersin Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 4(2), 151-168.
• Robbins, S. (1994). Örgütsel davranışın temelleri. (Çev: S. A. Öztürk) Eskişehir: ETAM Basım Yayın.
• Serin, M. K., Güneş, A. M. & Değirmenci, H. (2015). Sınıf öğretmenliği bölümü öğrencilerinin öğretmenlik mesleğine yönelik tutumları ile mesleğe yönelik kaygı düzeyleri arasındaki ilişki. Cumhuriyet International Journal of Education, 4(1), 21-34.
• Sönmez,V., Senemoğlu, N., Alkan, C., Bircan, I., Karakütük, K. & Yanpar, T. (2000). Öğretmenlik mesleğine giriş. Anı Yayıncılık: Ankara.
• Şahin-Taşkın, Ç. & Hacıömeroğlu, G. (2010). İlköğretim bölümü öğretmen adaylarının mesleğe yönelik tutumları: Nitel ve nicel verilere dayalı bir inceleme. İlköğretim Online, 9(3), 922-933.
• Şenel, H. G., Demir, İ., Sertelin, Ç., Kılıçaslan, A., & Köksal, A. (2004). Öğretmenlik mesleğine yönelik tutum ve kişilik özellikleri arasındaki ilişki. Eğitim Araştırmaları. 15(4), 99-109
• Şimşek, H. (2005). Ortaöğretim alan öğretmenliği tezsiz yüksek lisans programına devam eden öğrencilerin öğretmenlik mesleğine yönelik tutumları. Yüzüncü Yıl Üniversitesi Elektronik Eğitim Fakültesi Dergisi, 2, 1-26.
• Temizkan, M. (2008). Türkçe öğretmeni adaylarının öğretmenlik mesleğine yönelik tutumları üzerine bir araştırma. Türk Eğitim Bilimleri Dergisi, 6(3), 461-486.
• Terzi, A. R. & Tezci, E. (2007). Necatibey eğitim fakültesi öğrencilerinin öğretmenlik mesleğine ilişkin tutumları. Kuram ve Uygulamada Eğitim Yönetimi, 52, 593-614.
• Üstüner, M. (2006). Öğretmenlik mesleğine yönelik tutum ölçeğinin geçerlik ve güvenirlik çalışması. Kuram ve Uygulamada Eğitim Yönetimi, 45, 109-127.
• Uyanık, G. (2017). Sınıf öğretmeni adaylarının öğretmenlik mesleğine yönelik tutumlarının çeşitli değişkenlere göre incelenmesi: Boylamsal bir araştırma. Uluslararası Türk Eğitim Bilimleri Dergisi, 5(8), 185-195.
• Yılmaz, H. (1996). Eğitimde ölçme ve değerlendirme. (1. Baskı). Öz Eğitim Yayınları: İstanbul.