LİSE ÖĞRENCİLERİNİN İNGİLİZCE ÖZYETERLİK DÜZEYLERİ

Yıl 2018, Cilt: 19 Sayı: 1, 440 - 452, 01.08.2018

Mehmet Aykut Bozkurt Subhan Ekşioğlu

Öz

Dünya genelinde bir dil haline gelen İngilizcenin öğrenimi ve eğitimi zorunlu hale gelmiştir. Bu nedenle, tüm ülkeler, yurttaşlarına, İngilizce yeterliklerini kazandırma amacıyla, eğitim programlarına yeterli oranda İngilizce dil dersleri koymaktadırlar. Bu çerçevede, Türkiye’de de, artık herkes bir yabancı dil öğreniminin önemini kabul etmekte ve bu doğrultuda eğitim almayı istemektedir. Özyeterlik kavramı, “kişinin kendisi hakkında farklı koşullardaki durumlarla baş etme, belirli performansları gösterebilmek için gerekli etkinlikleri düzenleme ve başarılı bir şekilde tamamlama boyutlarındaki yargısı, inancı ve algılayışı” olarak tanımlanabilir. Olumlu özyeterlik algısı, bireyin söz konusu alanda yeni deneyimlere girişmesine, sebatkâr ve azimli olmasına, daha stratejik olmasına ve bu doğrultuda daha başarılı olmasına neden olur. Bu bağlamda bu çalışmanın temel amacı lise öğrencilerinin İngilizce özyeterlik düzeylerinin belirlenmesidir. Araştırmanın yöntemi betimsel tarama yöntemidir. Araştırmanın evren-örneklemi farklı liselerde öğrenim gören 720 lise öğrencisinden oluşmuştur. Araştırmada veri toplama aracı olarak Bümen ve Hancı Yanar 2012 tarafından geliştirilen “İngilizce ile İlgili Özyeterlik İnancı Ölçeği” kullanılmıştır. Araştırma bulguları şunlardır: 1. Lise öğrencileri, orta seviyede İngilizce özyeterlik düzeyine sahiptir. 2. Öğrencilerin İngilizce özyeterlik inanç düzeyleri, cinsiyet, sınıf düzeyi, okul türü ve yerleşim yeri değişkenlerine göre farklılık göstermekte; aile gelir düzeyi değişkenine göre ise farklılık göstermemektedir.

Anahtar Kelimeler

Yabancı Dil, İngilizce Öğretimi, Özyeterlik, Lise, Öğrenci

LİSE ÖĞRENCİLERİNİN İNGİLİZCE ÖZYETERLİK DÜZEYLERİ

Öz

Kaynakça

• Acar, A. (2014). MOODLE ile harmanlanmış İngilizce eğitimi. Yayımlanmamış yüksek lisans tezi. Karadeniz Teknik Üniversitesi, Trabzon.
• Aksakallı, C. (2011). İngilizce eğitimi gören lisans öğrencilerinin yazma kaygıları. Yayımlanmamış yüksek lisans tezi. Atatürk Üniversitesi, Erzurum.
• Alivernini, F., and Lucidi, F. (2011). Relationship between social context, self-efficacy, motivation, academic achievement, and intention to drop out of high school: A longitudinal study. The Journal of Educational Research, 104, 241-252.
• Bandura, A. (1986). Social foundations of thought and action: A social cognitive theory. USA: Prentice-Hall
• Bandura, A. (1997). Self-efficacy: The exercise of control. USA: W.H. Freeman and Company.
• Başat, T. (2014). Ön-lisans öğrencilerinin teknolojik pedagojik alan bilgisi (TPAB) ve özyeterliklerinin araştırılması: Afyon Meslek Yüksekokulunda bir uygulama. Yayımlanmamış yüksek lisans tezi. Afyon Kocatepe Üniversitesi, Afyon.
• Bouffard-Bouchard, T. (1989). Influence of self-efficacy on performance in a cognitive task. Journal of Social Psychology, 130, 353-363.
• Bozkurt, T. M. (2013). Beden eğitimi öğretmeni adaylarının öğretmenlik özyeterliklerinin incelenmesi. Yayımlanmamış yüksek lisans tezi. Gazi Üniversitesi, Ankara.
• Bümen N. T. ve Hancı Yanar, B. (2012). İngilizce ile ilgili özyeterlik inancı ölçeğinin geliştirilmesi. Kastamonu Eğitim Dergisi, 20 (1), 97-110.
• Cihan, B. B. (2014). Beden Eğitimi ve Spor Yüksekokulu öğretmenlik bölümünde öğrenim gören öğrencilerin akademik, sportif ve öğretmenlik özyeterlik algılarının incelenmesi. Yayımlanmamış doktora tezi. Gazi Üniversitesi, Ankara.
• Crystal, D. (2003). English as a global language. UK: Cambridge University Press.
• Demirel, Ö. (1992). ELT methodology. Ankara: Pegem Akademi.
• Gömleksiz, M.N. ve Eladı, Ş. (2011). Yapılandırmacı yaklaşım bağlamında yabancı dil öğretimi. Turkish Studies 6 (2), 443–454.
• Gömleksiz, M.N. ve Kılınç, H.H. (2014). Lise 12. sınıf öğrencilerinin ingilizce öz yeterlik inançlarına ilişkin görüşleri. Fırat Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 24 (2), 43-60.
• Gürcan, A. (2005) Bilgisayar özyeterliği algısı ile bilişsel öğrenme stratejileri arasındaki ilişki. Eğitim Araştırmaları, 19, 179-193.
• Laçin, B. G. D. (2015). Üniversite öğrencilerinde özyeterlik ve stresle başa çıkma stratejilerinin bilişsel esnekliği yordama düzeyleri. Yayımlanmamış yüksek lisans tezi. Ankara Üniversitesi, Ankara.
• Linenbrink, E. A., and Pintrich, P. R. (2003). The role of self-efficacy beliefs in student engagement and learning in the classroom. Reading and Writing Quarterly, 19, 119-137
• Lorsbach, A. W., and Jinks, J. L. (1999). Self-efficacy theory and learning environment research. Learning Environments Research, 2, 157-167.
• Multon, K. D., Brown, S. D., and Lent, R. W. (1991). Relation of self-efficacy beliefs to academic outcomes: A meta-analytic investigation. Journal of Counseling Psychology, 38, 30-38.
• Öztürk, Y. A. (2014). Beşinci sınıf matematik dersinde uygulanan alternatif ölçme değerlendirme yöntemlerinin akademik başarı, kalıcılık, özyeterlik algısı ve tutum üzerine etkisi. yayımlanmamış doktora tezi. Çanakkale Onsekiz Mart Üniversitesi, Çanakkale.
• Özyürek, R. (2005). Informative sources of math-related self-efficacy expectations and their relationship with math-related self-efficacy, interest, and preference. International Journal of Psychology, 40, 145-156.
• Pajares, F. M. ve Miller, D. (1994). Role of Self-Efficacy and Self-Concept Beliefs in Mathematical Problem Solving: A Path Analysis. Journal of Educational Psychology, 86 (2), 193-203.
• Pintrich, P. R., Roeser, R. W., and De Groot, E. A. M. (1994). Classroom and individual differences in early adolescents’ motivation and selfregulated learning. Journal of Early Adolescence, 14, 139- 161.
• Sarı, S. V. (2011). Lise son sınıf öğrencilerinin mesleğe karar verme özyeterliklerinin yordanmasında umut, kontrol odağı ve çok boyutlu mükemmeliyetçiliğin rolü. Yayımlanmamış yüksek lisans tezi. Karadeniz Teknik Üniversitesi, Trabzon.
• Schunk, D. H. (1989). Self-efficacy and cognitive skill learning. In C. Ames and R. Ames (Ed.), Research on motivation in education: Goals and cognitions (vol. 3, pp. 13-44). USA: Academic Press.
• Suna, Y. ve Durmuşçelebi, M. (2013). Türkiye’de yabancı dil öğrenmeöğretme problemine ilişkin yapılan çalışmaların derlemesi. OPUS-Türkiye Sosyal Politika ve Çalışma Hayatı Araştırmaları Dergisi, 3(5), 7-24.
• Varlıoğlu, R. (2013). Matematik öğretmen adaylarının matematiğe ve öğretmenliğe ilişkin özyeterlik algıları. Yayımlanmamış yüksek lisans tezi. Marmara Üniversitesi, İstanbul.
• Yavuzer, H. ve Göver, İ.H. (2012). Akademik personelin yabancı dil durumu ve yabancı dil sınavlarına bakışı: Nevşehir Örneği. NEÜ Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 1, 136-158.
• YÖK (2016). Yükseköğretim Kurumlarında Yabancı Dil Öğretimi ve Yabancı Dille Öğretim Yapılmasına Uyulacak Esaslara İlişkin Yönetmelik. http://www.yok.gov.tr adresinden Haziran 2017 tarihinde erişilmiştir.
• Yücel, M. S. (2006). Avrupa ortak başvuru metni – Avrupa dil portfoyü eleştirel bir yaklaşım. Trakya Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 8 (1), 110-122.