ÖĞRETMENLER İÇİN BİREYSELLEŞTİRİLMİŞ EĞİTİM PROGRAMI YETERLİK ÖLÇEĞİ ÖBEPYÖ : ÖLÇEK GELİŞTİRME ÇALIŞMASI

Yıl 2018, Cilt: 19 Sayı: 2, 1467 - 1483, 01.05.2018

Ş. Şenay İlik Hakan Sarı

https://doi.org/10.29299/kefad.2018.19.02.011

Cited By: 3

Öz

BEP'in geliştirilmesi, uygulanması ve değerlendirilmesinde etkin görev alan ve eğitimin öğrenci gereksinimlerine yeterli düzeyde cevap vermesini en fazla etkileyen faktörlerden biri de kuşkusuz öğretmendir. Öğretmenler, öğrenci için davranışlarının belirlenmesinde, oluşturulmasında ve değerlendirilmesinde çok önemli bir fonksiyona sahiptir. 573 sayılı Kanun Hükmünde Kararname içerisinde BEP’ in geliştirme konusundaki görevleri açıkça belirtilen öğretmenler, bireyin gelişimine göre yeni hedefler hazırlamakla ve eğitim programlarını uygulamakla yükümlüdürler Bu çalışma da öğretmenlerin bireyselleştirilmiş eğitim programı geliştirme uygulama ve değerlendirme yeterliklerini değerlendirmeye yönelik, 5’li Likert tipi bir ölçek geliştirilmesi amaçlanmıştır. Yapılan alan taramasının ardından, ölçek; BEP hazırlık öncesi, BEP hazırlama aşaması, BEP’e aile katılımı ve BEP’in uygulanması ve değerlendirilmesi olmak üzere dört faktör üzerine kurulmuş, bu faktörleri içeren 57 madde yazılmıştır. 264 sınıf öğretmenine uygulanan ölçeğin analizleri SPSS 18 ve LISREL 8.8 paket programlarıyla yapılmıştır. Yapılan açımlayıcı faktör analizi sonucunda, 12 maddenin çıkarılması ile ölçek 38 maddeden oluşan son halini almıştır. Açıklanan toplam varyans %65 olarak bulunmuştur. Ölçeğe ait, Cronbach Alfa katsayısının .98, RMSEA değerinin ise 0,071 olduğu belirlenmiştir.

Anahtar Kelimeler

Özel eğitim, Bireyselleştirilmiş eğitim programı, BEP yeterliliği

ÖĞRETMENLER İÇİN BİREYSELLEŞTİRİLMİŞ EĞİTİM PROGRAMI YETERLİK ÖLÇEĞİ ÖBEPYÖ : ÖLÇEK GELİŞTİRME ÇALIŞMASI

Öz

Kaynakça

• Arivett, D.L., Rust, J.O., Brissie, J.S., Dansby, V.S. (2007). Special education teachers' perceptions of school psychologists in the context of individualized education program meetings. Education, 127(3), 378-388.
• Büyüköztürk, Ş . (2012). Sosyal bilimler için veri analizi el kitabı (16. Baskı). Ankara: Pegem Yayınevi.
• Christle, A. ve Yell, M (2010). Individualized education programs: legal requirements and research findings. Individualized Education Journal, 18, 108-123.
• Çetin, Ç. (2004). Özel eğitim alanında çalışmakta olan farklı meslek grubundaki eğitimcilerin yaşadığı güçlüklerin belirlenmesi. Ankara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Fakültesi Özel Eğitim Dergisi, 5(1), 35-46.
• Çuhadar, Y. (2006). İlköğretim okulu 1-5. sınıflarda kaynaştırma eğitimine tabi olan öğrenciler için bireyselleştirilmiş eğitim programlarının hazırlanması, uygulanması, izlenmesi ve değerlendirilmesi ile ilgili olarak sınıf öğretmenlerin ve yöneticilerin görüşlerinin belirlenmesi, Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Zonguldak Karaelmas Üniversitesi, Sosyal bilimler enstitüsü, Eğitim Programları ve Öğretim Anabilim Dalı, Zonguldak.
• Darling-Hammond, L. (2003). Keeping good teachers. Educational Leadership, 60, 6-14.
• Dorman, J. P. ve Knightley, W. M. (2006). Development and validation of an instrument to assess secondary school students’ perceptions of academic tasks. Educational Studies, 32 (1), 47-58.
• Erden, M. (1998). Eğitimde program değerlendirme. Ankara. Anı yayıncılık.
• Erkuş, A. (2012). Psikolojide ölçme ve ölçek geliştirme. Ankara: Pegem Akademi Yayınları.
• Etscheidt, S. ve Curran, C., (2010). Reauthorization of the individuals with disabilities education ımprovement act (IDEA, 2004): The peer-reviewed research requirement. Journal of Disability Policy Studies, 21(1) 29–39
• Fiscus, E.D. ve C.J. Mandell. (2002). Developing individualized education programs, (Editör: Prof. Dr. Gönül Akçamete, Çevirenler: H. G. Şenel, E. Tekin), İstanbul: Seçkin Dağıtım.
• Fornell, C. ve Larcker, D. (1981). Evaluating structural equation models with unobservable variables and measurement error. Journal of Marketing Research, 18 (1), 39-50.
• Gözütok, D. (1991). Öğretmenlerin ve öğrencilerin algılarına göre mesleki davranışlarının değerlendirilmesi. Ankara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Fakültesi Dergisi, 24(2), 405-409.
• Hambleton, R. K., ve Patsula, L. (1999). Increasing the validity of adapted tests: Myths to be avoided and guidelines for improving test adaptation practices. Journal of Applied Testing Technology, 1, 1 - 13.
• Heubeck, B. G. ve Neill, J. T. (2000). Confirmatory factor analysis and reliability of the mental health ınventory for australian adolescents. Psychological Reports, 87, 431-440.
• Hinkin, T. R. (1998). A brief tutorial on development of measures for use in survey questionnaires. Organizational Research Methods. 1(1), 104-121.
• Hoe, S. L. (2008). Issues and procedures in adopting structural equation modeling technique. Journal of Applied Quantitative Methods, 3(1), 76-83.
• Ingles, C. J., Hidalgo, M. D. ve Mendez, F. X. (2005). Interpersonal difficulties in adolescence: a new self-report measure. European Journal of Psychological Assessment, 21(1), 11-22.
• İzci, E. (2005). Sınıf öğretmeni adaylarının “özel eğitim” konusundaki yeterlikleri. Elektronik Sosyal Bilimler Dergisi, 4 (14), 106-114
• Johns, B., Crowley, P., Guetzloe, E. (2002). Planning the IEP for students with emotional and behavioral disorders. Focus On Exceptional Children, 34(9), 1-12.
• Johnson, B., Stevens, J. J. ve Zvoch, K. (2007). Teachers’ perceptions of school climate: a validity study of scores from the revised school level environment questionnaire. Educational and Psychological Measurement, 67 (5), 833-844.
• Kahn, J. H. (2006). Factor analysis in counseling psychology research, training, and practice: principles, advances, and applications. The Counseling Psychologist, 34 (5), 684-718.
• Kelloway, E. K. (1998). Using lisrel for structural equation modeling: a researcher’s guide. United States of America: Sage Publications.
• Konrad, M. (2008). Involve students in the IEP process. Intervention in School and Clinic, 43, 236-239.
• Kosko, K. ve Wilkins, J.L. (2009). General educators in-service training and their self-perceived ability to adapt ınstruction for students with IEPs. Teacher Training and Inclusion Journal, 33
• Küçüker, S., Kargın, T. ve Akçamete, G. (2002). Rehberlik ve araştırma merkezi elemanlarının özel eğitim hizmetleri yönetmeliğine ilişkin görüşlerinin ve yeterlilik algılarının geliştirilmesi. Educational Sciences and Practice, 1 (1), 101-113.
• Kwon,K., Elicker,J. ve Kontos,S.(2011). Social IEP objectives, teacher talk and peer ınteraction in ınclusive and segregated preschool settings. Early Childhood Educ, 39, 267-277.
• Lee-Tarver, A. (2006). Are individualized education plans a good thing? A survey of teachers' perceptions of the utility of IEPs in regular education settings. Journal of Instrucnational Psychology, 33(4), 263- 272.
• Lewis, C. A., Francis, L. J., Shevlin, M. ve Forrest, S. (2002). Confirmatory factor analysis of the french translation of the abbreviated form of the revised eysenck personality questionnaire (EPQR- A). European Journal of Psychological Assessment, 18(2), 179-185.
• Lytle, R., Bordin, J. (2001). Enhancing the IEP team, strategies for parents and professionals. Teaching Exceptional Children, 33(5), 40-44.
• MEB, Özel Eğitim Hakkında Kanun Hükmünde Kararname ve Özel Eğitim Hizmetleri Yönetmeliği. Özel Eğitim Rehberlik ve Danışma Hizmetleri Genel Müdürlüğü, Ankara: 1997
• Nizamoğlu, N. (2006). Sınıf öğretmelerin kaynaştırma ortamlarındaki yeterlilikleri (Abant İzzet Baysal Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Bolu). https://tez.yok.gov.tr/UlusalTezMerkezi/ adresinden edinilmiştir.
• Nunnally, J. C., ve Bernstein, I.H. (1994). Psychometric theory (3rd ed.). New York: McGrawHill.
• Olivares, J., García-López, L. J., Hidalgo, M. D. ve Caballo, V. (2004). Relationships among social anxiety measures and their ınvariance. European Journal of Psychological Assessment, 20(3), 172-179.
• Özsoy, Y, Özyürek M., Eripek, S.(2002). Özel eğitime muhtaç çocuklar. özel eğitime giriş. Geliştirilmiş 11. Baskı, Ankara Karatepe Yayınları.
• Öztürk, C.Ç. (2009). Eğitim uygulama okuluna devam eden zihinsel engelli öğrencilerin öğretmenlerinin bireyselleştirilmiş eğitim programı hakkında görüşlerinin belirlenmesi, Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Abant İzzet Baysal Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Bolu.
• Pektaş, H. (2008). Özel eğitim programlarından ve farklı programlardan mezun öğretmenlerin bireyselleştirilmiş eğitim programı kullanma durumlarının saptanması. Yayınlanmamış yüksek lisans tezi. Gazi Üniversitesi, Ankara.
• Peterson, K.D., Wahlquist, C. ve Bone, K. (2000). Student surveys for school teacher evaluation. Journal of Personnel Evaluation in Education. 14 (2). 135-153.
• Ruppar, A.L. ve Gaffney,J.S.(2011). Individualized education program team decisions: apreliminary study of conversations, Negotiations and Power, Research & Practice for Persons with Severe Disabilities, 36, 11-22.
• Sanders, R.D., Allen, D.N., Forman, S.D., Tarpey, T., Keshavan, M.S. ve Goldstein, G. (2005). Confirmatory factor analysis of the neurological evaluation scale in unmedicated schizophrenia. Psychiatry Research. 133. 65-71.
• Sarı, H. (2002) Özel eğitime muhtaç öğrencilerin eğitimleriyle ilgili öneriler. Pegem A yayınları. Konya, 2002.
• Smolleck, L.D., Zembal-Saul, C. ve Yoder, E. P. (2006). The development and validation of an instrument to measure preservice teachers’ self-efficacy in regard to the teaching of science as inquiry. Journal of Science Teacher Education. 17. 137-163.
• Şencan, H. (2005). Sosyal ve davranışsal ölçümlerde güvenilirlik ve geçerlilik. Ankara: Seçkin Yayıncılık.
• Şimşek, Ö.F. (2007). Yapısal eşitlik modellemesine giriş temel ilkeler ve lisrel uygulamaları. Ankara: Ekinoks
• Tavşancıl, E. (2006). Tutumların ölçülmesi ve spss ile veri analizi. Üçüncü Baskı. Nobel Yayın Dağıtım.
• Tezbaşaran, A. (1997). Likert tipi ölçek geliştirme kılavuzu. İkinci Baskı. Türk Psikologlar Derneği Yayınları. Ankara.
• Tike, L. (2007). Sınıf öğretmenlerin, rehber öğretmenler ve rehberlik araştırma merkezi çalışanlarının bireyselleştirilmiş eğitim programı hazırlama surecine ilişkin tutumları ve bu süreçte karşılaştıkları güçlüklerin belirlenmesi (Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi), Ankara Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Ankara.
• Yıkmış, A. ve Bahar, M. (2002) Kaynaştırma sınıflarında çalışan öğretmenlerin kaynaştırma becerilerini gerçekleştirme durumlarının saptanması, Abant İzzet Baysal Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi
• Yurgugül, H. ve Alsancak Sırakaya, D. (2013). The scale of online learning readiness: a study of validity and reliability, Education and Science, Vol. 38, No 169