OKUMA EĞİTİMİ ÜZERİNE YAPILAN TEZLERDE EĞİLİMLER: BİR İÇERİK ANALİZİ ÇALIŞMASI

Yıl 2018, Cilt: 19 Sayı: 3, 2377 - 2392, 01.01.2018

Dilek Ceran Mustafa Aydin Ahmet Selcuk Onarıcıoğlu

https://doi.org/10.29299/kefad.2018.19.03.016

Cited By: 25

Öz

OKUMA EĞİTİMİ ÜZERİNE YAPILAN TEZLERDE EĞİLİMLER: BİR İÇERİK ANALİZİ ÇALIŞMASI

Öz

Örgün eğitim sürecinde bireylere kazandırılması hedeflenen temel amaçların başında okuma becerisi ve okuma alışkanlığı gelmektedir. Gelişen dünyada bilgiye farklı kanallardan ulaşmak mümkün olmakla birlikte, bu kanalların pek çoğu iyi bir okuyucu olmaktan geçmektedir. Dolayısıyla lisansüstü çalışmalarda okuma becerisinin çok yönlü ve derinlemesine ele alınması gerekmektedir. Bu çalışmada Türkiye’de 2006-2016 yılları arasında okuma becerisini temel alarak hazırlanmış yüksek lisans ve doktora tezlerinin çeşitli yönlerden değerlendirilmesi amaçlanmıştır. Böylelikle okuma çalışmalarına yönelik eğilimler hakkında genel bir görüş ortaya konulmaya çalışılmıştır. Bu doğrultuda YÖK Ulusal Tez Merkezinden ulaşılan 317 tez çalışması, “Okuma Becerisi İle İlgili Lisansüstü Tezleri İnceleme Formu” kullanılarak yapıldığı yıl, program türü yüksek lisans/ doktora , çalışma grubu, kullanılan desen, bölüm, konu ve üniversite bakımından incelenmiştir. İçerik analizinin kullanıldığı çalışmada, elde edilen veriler SPSS programı aracılığıyla kodlanmış, verilerin analizinde nicel betimsel analiz yöntemlerinden frekans ve yüzde kullanılmıştır. Araştırmanın sonuçlarına bakıldığında en fazla tez yapılan yılın 2013 olduğu %13,2 , tezlerin ağırlıklı olarak yüksek lisans düzeyinde % 79,8 yapıldığı, çalışma grubu olarak ilk ve ortaokul öğrencilerinin % 61,5 tercih edildiği, nicel yöntemin % 69,4 daha çok kullanıldığı, Temel Eğitim bölümlerinde % 38 okuma becerisi üzerine daha çok tez tamamlandığı, konu olarak en çok “okuma yöntem ve teknikleri”nin % 16,4 ele alındığı ve Gazi Üniversitesi’nde hazırlanan okumaya yönelik tezlerin % 16,7 diğer üniversitelere göre daha fazla olduğu tespit edilmiştir.

Anahtar Kelimeler

Okuma becerisi, Lisansüstü tezler, İçerik analizi

Kaynakça

• Akaydın, Ş. ve Çeçen, M.A. (2015). Okuma becerisiyle ilgili makaleler üzerine bir içerik analizi. Eğitim ve Bilim, 40(178), 183-198.
• Akçamete, G. ve Güneş, F. (1992). Üniversite öğrencilerinde etkili ve hızlı okumanın geliştirilmesi. Ankara Ü. Eğitim Bilimleri Fakültesi Dergisi, 25(2), 463-471.
• Akyol, H. (2012). Türkçe ilk okuma yazma öğretimi (yeni programa uygun). Ankara: Pegem Akademi Yayıncılık.
• Anderson, R. C. (1985). Becoming a nation of readers: the report of the commission on reading. Washington: National Academy of Education.
• Büyüköztürk, Ş., Kılıç Çakmak, E., Akgün, Ö. A., Karadeniz, Ş. ve Demirel, F. (2013). Bilimsel araştırma yöntemleri. Ankara: Pegem Akademi Yayıncılık.
• Carrell, P. L. (1988). Introduction: interactive approaches to second language reading. P. L. Carrell, J. Devine ve D. E. Eskey, Interactive approaches to second language reading (1-7). New York: Cambridge University Press.
• Coşkun, E., Özçakmak, H., ve Balcı, A. (2011). Türkçe eğitiminde eğilimler: 1981-2010 yılları arasında yapılan tezler üzerine bir meta-analiz çalışması. Uluslararası Türkçenin Eğitimi ve Öğretimi Kurultayı.(8-9 Eylül 2011). Sakarya.
• Demirel, M. (1992). Temel boyutlarıyla okuduğunu kavrama süreci. Hacettepe Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 8(8), 325-334.
• Demirel, Ö. (1992). İlkokullarda Türkçe öğretimi ve sorunları. Hacettepe Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 8(8), 1-8.
• Demirel, Ö. (1999). İlköğretim okullarında Türkçe öğretimi. İstanbul: MEB Yayınları.
• Doğan, Y. ve Özçakmak, H. (2014). Dinleme becerisinin eğitimi üzerine yapılan lisansüstü tezlerin değerlendirilmesi. Ana Dili Eğitimi Dergisi, 2(2), 90-99.
• Gömleksiz, M. N. (2004). Geleceğin öğretmenlerinin kitap okumaya ilişkin görüşlerinin değerlendirilmesi (Fırat Üniversitesi Eğitim Fakültesi örneği). Yüzüncü Yıl Üniversitesi, Elektronik Eğitim Fakültesi Dergisi, 1(1), 1-21.
• Gönen, M. (2007). Öğretim boyunca okuma alışkanlığı, okuma kültürü ve okullarda uygulama sorunları toplantısı. Ankara: MEB Yayınları.
• Grabe, W. ve Stoller, L.F. (2002). Teaching and researching reading. Harlow: Pearson Education.
• Güneş, F. (2009). Hızlı okuma ve anlamı yapılandırma. Ankara: Nobel Yayın Dağıtım.
• Harris, A. J. ve Sipay, E. R. (1990). How to increase reading ability. New York: Longman.
• Karadağ, R. (2014). Okuma ilgisi, tutumları ve alışkanlığı konusunda yapılmış çalışmaların lisansüstü tezlere dayalı analizi: YÖK ve ProQuest veri tabanları örneklemi. Pamukkale Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 35, 1-17.
• Kayalan, M. (2000). Etkili ve hızlı okuma sanatı. İstanbul: Alfa Basım.
• MEB (2017). Türkçe dersi öğretim programı (İlkokul ve ortaokul 1, 2, 3, 4, 5, 6, 7 ve 8. Sınıflar). Ankara: Millî Eğitim Bakanlığı Yayınları.
• Odabaş, H., Odabaş, Y. ve Polat, C. (2008). Üniversite öğrencilerinin okuma alışkanlığı: Ankara Üniversitesi örneği. Bilgi Dünyası, 9(2), 431-465.
• Özbay, M. (2011). KKTC Ortaokul öğrencilerinin okuma ve yazma becerileri. Ankara: Öncü Kitap.
• Özdemir. E. (1967). İlkokul öğretmenleri için Türkçe öğretimi kılavuzu. Ankara: Ansiklopedi Yayınları.
• Saracaloğlu, A.S., Bozkurt, N. ve Serin, O. (2003). Üniversite öğrencilerinin okuma ilgileri ve alışkanlıklarını etkileyen faktörler, Eğitim Araştırmaları, 4 (12), 149–157.
• Sever, S. (2011), Türkçe öğretimi ve tam öğrenme. Ankara. Anı Yayıncılık.
• Şahin, E. Y., Kana, F. ve Varışoğlu, B. (2013). The research trends of postgraduate dissertations in Turkish education departments Türkçe eğitimi bölümlerinde yapılan lisansüstü tezlerin araştırma eğilimleri. Journal of Human Sciences, 10(2), 356-378.
• Tok, M. ve Potur, Ö. (2015). Trends of the academic studies in writing education area (2010–2014 years). Journal of Mother Tongue Education, 3(4), 1-25.
• Topuzkanamış, E. ve Maltepe S. (2010). Öğretmen adaylarının okuduğunu anlama ve okuma stratejilerini kullanma düzeyleri. Türklük Bilimi Araştırmaları Dergisi, (27), 655-677.
• TUİK (2017). www.tuik.gov.tr adresinden 10.11.2017 tarihinde erişilmiştir.
• Varisoglu, B., Sahin, A. ve Göktaş, Y. (2013). Trends in Turkish education studies. Educational Sciences: Theory and Practice, 13(3), 1776-1781.
• Yalçın, A. (2006). Türkçe öğretim yöntemleri yeni yaklaşımlar. Ankara: Akçağ Yayınları.
• Yaşar, Ş. ve Guvey-Aktay, E. (2011). Türkiye’de okuma alanına ilişkin yapılan tezlerin incelenmesi. X. Ulusal Sınıf Oğretmenliği Eğitimi Sempozyumu’nda sunulmuş sozlu bildiri. Cumhuriyet Universitesi, Sivas.
• Yıldırım, A. ve Şimşek, H. (2011). Sosyal bilimlerde nitel araştırma yöntemleri. Ankara: Seçkin Yayıncılık.
• Yılmaz, B. (1993). Okuma alışkanlığı ve halk kütüphanelerinin rolü. Ankara: Kültür Bakanlığı, Kütüphaneler Genel Müdürlüğü Yayınları.
• Yılmaz, M. (2009). Üniversite öğrencilerinin okuma alışkanlığı üzerine bir inceleme (cumhuriyet üniversitesi eğitim fakültesi Türkçe eğitimi bölümü örneği). Çukurova Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi. 3(37), 144-167.