ORTAOKUL ÖĞRENCİLERİN HİDROELEKTRİK SANTRALİ HAKKINDAKİ GÖRÜŞLERİ

Yıl 2017, Cilt: 18 Özel Sayı, 159 - 179, 01.11.2017

Melike Topaloğlu Fatime Kıyıcı

Öz

Bu araştırmanın amacı, sosyobilimsel bir konu olan hidroelektrik santralleri hakkında ortaokul öğrencilerinin görüşlerinin belirlenmesidir. Bu araştırma; öğrencilerin görüşlerinin açık uçlu soru formları ile nitel olarak elde edilmesi yoluyla gerçekleştirilen betimsel bir çalışmadır. Araştırmaya 2014-2015 eğitim-öğretim yılında Sakarya İli’nin Hendek İlçesi’nde bulunan bir ortaokulda öğrenim görmekte olan toplam 21 yedinci sınıf öğrencisi katılmıştır. Araştırma kapsamında ADASU hidroelektrik santraline bir gezi düzenlenmiştir. Araştırma verileri gezi öncesinde ve sonrasında ön test ve son test olarak uygulanan “HES Konusuna Yönelik Açık Uçlu Soru Formu” ile elde edilmiştir. Araştırmadan elde edilen veriler içerik analiziyle analiz edilmiştir. Araştırmanın sonucunda; öğrencilerin çoğunluğunun güncel bir sosyobilimsel konu olan hidroelektrik santralinin kurulumuna olumlu baktıkları tespit edilmiştir. Bu santrallerin insanların enerji ihtiyaçlarını karşılama anlamında olumlu katkıları olduğunu belirtmişlerdir. Bunun yanında uygulama öncesinde çevre kirliliği ve çevre sorunu oluşturma, uygulama sonrasında ise; yaşam alanlarını yok etme bağlamında olumsuz yönlerinin olduğunu düşündükleri de belirlenmiştir.

Anahtar Kelimeler

Okul dışı öğrenme ortamları, sosyobilimsel konular, hidroelektrik santralleri, öğrenci görüşleri

Middle School Students’ Opinions about Hydroelectric Power Plants

Öz

The aim of this study is to determine students’ opinions about hydroelectric power plants, which is a socio-scientific subject. This is a descriptive study carried out by using openended questionnaire obtaining the opinions of the students qualitatively. The study was conducted with twenty one seventh grade students from a middle school in Hendek, Sakarya, in 2014-2015. In the research process, a trip to the ADASU hydroelectric power plant was organized. A pre-test and a post-test which were named as Open-ended questionnaire about HPP were conducted before and after the trip. The data gathered from the tests were analyzed with content analysis method. The results of the study showed that majority of the students look positively at the establishment of a hydroelectric power plant. The students stated that these plants have positive contributions in terms of meeting people's energy needs. In addition, before the application, they thought that hydroelectric power plants cause environmental pollutions and problems. After the application, they thought that hydroelectric power plants have some negative aspects like destroying habitats

Anahtar Kelimeler

Out-of-school learning environments, socio-scientific ıssues, hydroelectric power plants, students’opinions

Kaynakça

• Albe, V. (2008). Students’ positions and considerations of scientific evidence about a controversial socioscientific ıssue. Science & Education, 17(8-9), 805-827.
• Altunışık, R., Coşkun, R., Bayraktaroğlu, S. ve Yıldırım, E. (2010). Sosyal bilimlerde araştırma yöntemleri: SPSS uygulamalı. Sakarya yayıncılık.
• Ary, D., Jacobs, L. C., Sorensen C. & Razavieh, A. (2010). Introduction to research in education. (8th ed.). Belmont, CA: Wadsworth, Cengage Learning.
• Bacanak, A. (2002). Fen bilgisi öğretmen adaylarının fen okuryazarlılıkları ile fen- teknoloji-toplum dersinin uygulanışını değerlendirmeye yönelik bir çalışma. Yayınlanmamış Yüksek lisans tezi, Karadeniz Teknik Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, Trabzon.
• Best, J. W. (1970). Research in education. Englewood Cliffs, NJ: Prentice-Hall.
• Bodur, G. ve Şenyuva, E. (2013). Üniversite Öğrencilerinin Hidroelektrik Enerji Santrallerine (HES) İlişkin Görüşleri ile Çevreye Yönelik Tutumlari Arasındaki İlişki. Cumhuriyet International Journal of Education, 2(4), 27-38. http://cijeonline.com/index.php/cije/article/view/33 adresinden erişilmiştir.
• Bozdoğan, A.E. (2007). Bilim ve teknoloji müzelerinin fen öğretimindeki yeri ve önemi. Yayınlanmamış doktora tezi. Gazi Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Ankara.
• Casanova, E. (1980). Concrete cooling on dam construction for world’s largest hydroelectric power station. International Journal of Refrigeratiom, 3(1), 25-36.
• Chin, C-C. (2004). Museum Experience: A Resource For Science Teacher Education. International Journal of Science and Mathematics Education, 2, 63-90.
• Corso, R. & Mead&Hunt Inc., (1997) United States Committee on Large Dams. International Newsletter.
• Devlet Planlama Teşkilatı (DTP) (2001). Sekizinci beş yıllık kalkınma planı elektrik enerjisi özel ihtisas komisyonu raporu, DTP:2569-ÖİK:585, Ankara.
• Dierking, L. & Falk, J. H. (2004). Using a behavior change model to document the ımpact of visits to disney's animal kingdom: A study ınvestigating ıntended conservation action. Curator:The Museum Journal, 47(3), 322-343.
• Emmons, K. M. (1997). Perceptions of the environment while exploring the outdoors: A case study in Belize. Environmental Education Research, 3(3), 327-344. Enerji Atlası (t.y.). Hidroelektrik santralleri. 25.03.2017 tarihinde http://www.enerjiatlasi.com/hidroelektrik/ adresinden alınmıştır. EÜAŞ, (2015). Elektrik Üretim Sektör http://www.enerji.gov.tr/File/?path=ROOT%2F1%2FDocuments%2FSektör%20 Raporu%2FEÜAŞ%202015%20Sektör%20Raporu.pdf. adresinden erişilmiştir. 31.12.2016 tarihinde
• Fowler, S. R., Zeidler, D. L. & Sadler, T. D. (2009). Moral sensitivity in the context of socioscientific ıssues in high school science students. International Journal of Science Teacher Education, 31(2), 279-296.
• Geçit, Y. ve Yangın, S. (2012). Öğretmen adaylarının hidroelektrik santralleri konusundaki bilişsel anlayışları. Pegem Eğitim ve Öğretim Dergisi, 2(4), 29-39.
• Goloğlu, S. (2009). Fen eğitiminde sosyo-bilimsel aktivitelerle karar verme becerilerinin geliştirilmesi: dengeli beslenme. Yayınlanmamış yüksek lisans tezi, Marmara Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, İstanbul.
• Gray, D. S. & Bryce, T. (2006). Socio-scientific ıssues in science education: Implications for the professional development of teachers. Cambridge Journal of Education, 36(2), 171-192.
• Gülhan, F. (2012). Sosyo-bilimsel konularda bilimsel tartışmanın 8. sınıf öğrencilerinin fen okuryazarlığı, bilimsel tartışmaya eğilim, karar verme becerileri ve bilim- toplum sorunlarına duyarlılıklarına etkisinin araştırılması. Yayınlanmamış yüksek lisans tezi, Marmara Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, İstanbul.
• Kırbağ Zengin, F., Keçeci, G. ve Kırılmazkaya, G. (2012). Elemantary school studentslearning about nuclear power plants with the on-line scientific argumentation learning program. e-Journal of New World Sciences Academy, 7(2), 647-654.
• Kisiel, J. (2013). Introducing future teachers to science beyond the classroom. Journal of Science Teacher Education, 24(1), 67-91.
• Knapp, D. (2000). Memorable experiences of a science field trip. School Science and Mathematics, 100(2), 65-72.
• Kolstİ, S. D. (2001). Scientific literacy for citizenship: Tools for dealing with the science dimension of controversial socioscientific ıssues. Science Education, 85(3), 291- 310.
• Kolstİ, S. D., Bungum, B., Arnesen, E., Isnes, A., Kristensen, T., … & Ulvik, M. (2006). Science students’ critical examination of scientific ınformation related to SSI. Science Education, 90(4), 632-655.
• Köse, E. (2003). İlköğretim düzeyinde ders dışı etkinliklerin akademik başarıya ve okul kültürünü algılamaya etkisi. Yayınlanmamış doktora tezi. Atatürk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Erzurum.
• Kültür, Ö.F. (2004). Enerji ve çevre ilişkisi. Mimar ve Mühendis Dergisi, (33).
• Laçin Şimşek, C. (2011). Okul Dışı Öğrenme Ortamları ve Fen Eğitimi. Fen Öğretiminde Okul Dışı Öğrenme Ortamları. C. Laçin-Şimşek (Editör). (1.Baskı.), s. 1-23. Ankara: PegemA
• Lee, Y. C. & Grace, M. (2012). Students’ reasoning and decision making about a socioscientific ıssue: A cross-context comparison. Science Education, 96(5), 787- 807.
• Lin, S. S & Mintzes, J. J. (2010). Learning argumentation skills through ınstruction in socioscientific ıssues: The effect of ability level. International Journal of Science and Mathematics Education, 8(6), 993-1017.
• MEB (2006). Talim ve Terbiye Kurulu Başkanlığı, İlköğretim Fen ve Teknoloji Dersi (6, 7 ve 8. Sınıflar) Öğretim Programı. Ankara: MEB Yayınları.
• MEB (2013). Talim ve Terbiye Kurulu Başkanlığı, İlköğretim Kurumları Fen Bilimleri Dersi (3,4,5, 6, 7 ve 8. Sınıflar) Öğretim Programı. Ankara: MEB Yayınları.
• Melber, L. H. & Abraham, L. M. (1999). Beyond the classroom: Linking with informal education. Science Activities, 36(1), 3-4.
• Meredith, J. E., Fortner, R. W. & Mullins, G. W. (1997). Model of affective learning for non-formal science education facilities. Journal of Research in Science Teaching, 38(8), 805-818.
• Miles, M. B. & Huberman, M. A. (1994). An expanded sourcebook qualitative data analysis. London: Sage Publication.
• Nielsen, J. A. (2012). Science in discussions: An analysis of the use of science content in socio-scientific discussions. Science Education, 96(3), 428-456.
• Oulton, C., Dillon, J. & Grace, M. M. (2004). Reconceptualizing the teaching of controversial ıssues. International Journal of Science Education, 26(4), 411-423.
• Öztürk, S. ve Leblebicioğlu, G. (2015). Sosyo-bilimsel bir konu olan hidroelektrik santraller (HES) hakkında karar verilirken kullanılan irdeleme şekillerinin incelenmesi. Necatibey Eğitim Fakültesi Elektronik Fen ve Matematik Eğitimi Dergisi,9(2), 1-33.
• Patton, Q. M. (2014). Nitel Araştırma ve Değerlendirme Yöntemleri. (Çev. M. Bütün, ve S. B. Demir). Ankara: PegemA.
• Ramey-Gassert, L. (1997). Learning science beyond the classroom. The Elementary School Journal, 4, 433-450.
• Rivkin, M. S. (2000). Outdoor experiences for young children. 31.12.2016 tarihinde http://ericae.net/edo/ed448013.htm adresinden erişilmiştir.
• Sadler, T. (2004). Informal reasoning regarding SSI: A critical review of research. Journal of Research in Science Teaching, 41(5), 513-536.
• Sadler, T. D. & Zeidler, D. L. (2004). The morality of socioscientific ıssues construal and resolution of genetic engineering dilemmas. Science Education, 88(1), 4-27.
• Sadler, T. D. & Zeidler, D. L. (2005). Patterns of ınformal reasoning in the context of socioscientific decision making. Journal of Research in Science Teaching, 42(1), 112-138.
• Sadler, T. D., Barab, S. A. & Scott, B. (2007). What do students gain by engaging in socioscientific ınquiry?. Research in Science Education, 37, 371-391.
• Salmi, H. (1993). Science centre education motivation and learning in informal education. Unpublished Doctoral Dissertation. Helsinki University.
• Sönmez, A. (2011). Fen ve teknoloji öğretmen adaylarının gdo’lu besinler hakkındaki bilgileri, risk algıları, tutumları ve böyle bir konunun öğretimine yönelik öz yeterlilikleri. Yayınlanmamış yüksek lisans tezi, Ahi Evran Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, Kırşehir.
• Sürmeli, H. (2008). Üniversite öğrencilerinin biyoteknoloji ve genetik mühendisliği çalışmaları ile ilgili tutum, bilgi ve biyoetik görüşlerinin değerlendirilmesi. Yayımlanmamış doktora tezi. Marmara Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, İstanbul.
• Tonus, F. (2012). Argümantasyona dayalı öğretimin ilköğretim öğrencilerinin eleştirel düşünme ve karar verme becerileri üzerine etkisi. Yayınlanmamış yüksek lisans tezi, Hacettepe Üniversitesi, Sosyal Bilimleri Enstitüsü, Ankara.
• Topçu, M. S. (2015). Sosyobilimsel konular ve öğretimi. (1. Baskı) Ankara: PegemAkademi.
• Topçu, M. S. ve Atabey, N. (11-14 Eylül 2014). Sosyobilimsel Konu İçerikli Alan Gezilerinin Ortaokul Öğrencilerinin Argümantasyon Niteliğine Etkisi. XI. Ulusal Fen Bilimleri ve Matematik Eğitimi Kongresi Bildiri Özetleri Kitapçığı. Çukurova Üniversitesi Eğitim Fakültesi, Adana.
• Topçu, M. S., Muğaloğlu, E. Z. ve Güven, D. (2014). Fen eğitiminde sosyobilimsel konular: Türkiye örneği. Kuram ve Uygulamada Eğitim Bilimleri, 14(6), 1-22.
• Woerner, J. J. (1999). Virtual Field Trips in the Earth Science Classroom. http://eric.ed.gov/?id=ED446901 adresinden erişilmiştir.
• Yangın, S., Geçit, Y. ve Delihasan, S. (2012). Öğretmen adaylarının hidroelektrik santralleri konusundaki görüşleri. Marmara Coğrafya Dergisi, 26, 124-146.
• Zeidler, D. L., Sadler, T. D., Applebaum, S. & Callahan, B. E. (2009). Advancing reflective judgment through socioscientific ıssues. Journal of Research in Science Teaching, 46, 74-101.
• Zeidler, D. L., Walker, K. A., Ackett, W. A. & Simmons, M. L. (2002). Tangled Up in Views: Beliefs in the nature of science and responses to socioscientific dilemmas. Science Education, 86(3), 343-367.