ÜNİVERSİTE ÖĞRENCİLERİNİN YABANCILAŞMA DÜZEYİ

Yıl 2017, Cilt: 18 Sayı: 1, 405 - 427, 01.01.2017

Ejder Çelik Emine Babaoğlan

Öz

Bu araştırmanın amacı; üniversite öğrencilerinin yabancılaşma düzeylerini belirlemek ve ayrıca yabancılaşma düzeyinin öğrencilerin cinsiyetine, yaşına, sınıfına, bölümüne, aile gelir durumuna ve teknolojiyi kullanma amacına göre fark gösterip göstermediğini tespit etmektir. Bu araştırmada nicel yöntem kullanılmıştır. Araştırmada öğrencilerin güçsüzlük, kuralsızlık, soyutlanmışlık ve anlamsızlık düzeylerinin orta düzeyde olduğu; yabancılaşma puanlarının dört alt boyutta da öğrencilerin cinsiyetine, yaşına, sınıfına, aile gelir durumuna göre fark göstermediği belirlenmiştir. Öğrencilerin soyutlanma düzeyinin bölümlere göre fark göstermediği ortaya çıkmıştır. Güçsüzlük boyutunda ise edebiyat ve matematik bölümü öğrencileri ilahiyat fakültesi öğrencilerinden; mimarlık bölümü öğrencileri din kültürü ahlak bilgisi öğretmenliği, tarih, bitki koruma, hemşirelik, iktisat, işletme ve ilahiyat bölümü öğrencilerinden anlamlı olarak daha yüksek puan almıştır. Kuralsızlık boyutunda din kültürü ahlak bilgisi öğretmenliği bölümü öğrencileri tarih, bitki koruma, edebiyat, hemşirelik, iktisat, işletme ve mimarlık bölümü öğrencilerinden; ilahiyat ve matematik bölümü öğrencileri mimarlık bölümü öğrencilerinden anlamlı olarak daha düşük puan almıştır. Öğrencilerin teknolojiyi kullanma amacına göre güçsüzlük ve soyutlanma boyutlarında fark görülmezken; sosyal medya amacıyla teknoloji kullanan öğrencilerin kuralsızlık boyutunda yabancılaşma düzeyinin kitap, dergi ve nakale amacıyla kullanan öğrencilerden, anlamsızlık boyutunda ise haber amacıyla teknoloji kullanan öğrencilerden anlamlı olarak daha yüksek olduğu belirlenmiştir.

Anahtar Kelimeler

Yabancılaşma, güçsüzlük, kuralsızlık, soyutlanma, anlamsızlık

The Alienation Level of University Students

Öz

The purpose of this study is to identify the level of alienation and whether the students’ alienation scores differ meaningfully according to their gender, age, grade, section, family income and to intend to use the technology. Quantitative research method was used in this research. As a result university students’ weakness, anomy, meaninglessness and isolation level is medium. This alienation scores in four dimensions don’t differ according to scores of gender, age, grade and family income of the students. Students’ isolation scores don’t differ according to student’s section. In weakness literature and math students have significantly higher scores than theology students; architecture students have significantly higher scores than religious culture and ethics teaching, history, crop protection, nursing, economics, theology and business students. In anomy religious culture and ethics teaching students have significantly lower scores than history, crop protection, literature, nursing, economy, business and architecture students; theology and math students have significantly lower scores than architecture students. Students’ weakness and isolation scores don’t differ according to student’s to intend to use the technology. In Anomy dimension scores of university students who use technology for social media face book – tweeter are significantly higher than scores of students who use technology for book – journal - article. Meaninglessness scores of students’ who use technology for social media face book – tweeter are significantly higher than scores of students who use technology for news

Anahtar Kelimeler

Alienation, weakness, anomy, isolation, meaninglessness

Kaynakça

• Alsan, N. (2012). Eylem ve düşünce açısından 20. Yüzyıl. İstanbul: Evrensel Basın Yayın.
• Ataş, Ö. (2012). Öğretmen adaylarının okula yabancılaşma düzeyleri ve kurumsal itibar algıları arasındaki ilişkinin incelenmesi. Yayımlanmamış yüksek lisans tezi, Atatürk Üniversitesi, Erzurum, Türkiye.
• Bagrit, L. (1972). Otomatikleşme çağı (A. Usluata, Çev.). İstanbul: İstanbul Reklam Yay.
• Bayhan, V. (1995). Üniversite öğrencilerinde anomi ve yabancılaşma. Yayımlanmamış Doktora Tezi. İnönü Üniversitesi, Malatya, Türkiye.
• Beck, U. (1992). Risk society: Towards a new modernity. California: Sage Publications.
• Berardi, F. (2009). The soul at work, from alienation to autonomy. LA: Semiotex Pub.
• Cevizci, A. (1999). Paradigma felsefe sözlüğü (3. Baskı). İstanbul: Paradigma Yay.
• Cevizci, A. (2010). Felsefeye Giriş, İstanbul: Nobel Yayıncılık.
• Clark, T. (2011). Sanat ve propaganda (Esin Hoşsucu, Çev.). İstanbul: Ayrıntı Yayınları
• Coşkun, Y. ve Altay, C. A. (2009). Lise öğrencilerinde yabancılaşma ve benlik algısı ilişkisi. M.Ü. Atatürk Eğitim Fakültesi Eğitim Bilimleri Dergisi, 29, 41-56.
• Coşturoğlu, M. (1999). Sosyal şizofreni ve yaratıcı düşünce üzerindeki baskısı. Ankara: Gül Dikeni Yayınları.
• Çağlar, Ç. (2013). Eğitim fakültesi öğrencilerinin yabancılaşma düzeyleri ile öğretmenlik mesleğine yönelik tutumları arasındaki ilişki. Kuram ve Uygulamada Eğitim Bilimleri, 13(3), 1497-1513.
• Çağlar, Ç. (2012). Öğrenci yabancılaşma ölçeğinin (ÖYÖ) geliştirilmesi - Development of the Student Alienation Scale (SAS). Eğitim ve Bilim, 37(166), 195-205.
• Çelik, F. (2005). Orta öğretim öğrencilerinin okula yabancılaşma düzeylerinin bazı değişkenler açısından incelenmesi. Yayımlanmamış yüksek lisans tezi, Çukurova Üniversitesi, Adana, Türkiye.
• Çelik, S. (2001). Yabancılaşmadan ötekileşmeye: Kültürel bir hegemonyanın kuruluş biçimleri. Praksis, (4), 144-184.
• Demirer, T. ve Özbudun, S. (1998). Yabancılaşma ve… Ankara: Öteki Yayınevi.
• Dickson, D. (1974). Alternatif teknoloji: Teknik değişmenin politik boyutları (N. Erdoğan, Çev.). İstanbul: Ayrıntı Yayınları.
• Eagleton, T. (1996). İdeoloji (M. Özcan, Çev.). İstanbul: ayrıntı Yayınları.
• Emir, S. (2012). Ortaöğretim öğretmenlerinin yabancılaşma düzeyleri (Aydın İli Örneği). Yayımlanmamış yüksek lisans tezi, Adnan Menderes Ün., Aydın, Türkiye.
• Ergil, D. (1978). Yabancılaşma kuramına ilk katkılar. Ankara Üniversitesi SBF Dergisi, 33(3), 93-108.
• Erimez, C. ve Gizir, S. (2013). Eğitim fakültesi öğrencilerinin öğretmenlik mesleğine yönelik tutumlarında fakültelerine yabancılaşmalarının rolü. Mersin Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 9(3), 13-26.
• Erjem, Y. (2005). Yabancılaşma olgusu ve öğretmen: Lise öğretmenleri üzerine sosyolojik bir araştırma. Türk Eğitim Bilimleri Dergisi, 3(4), 395-417.
• Feuer, L. (1962). What is alienation? the career of a concept. New Politics, 1, 116-134.
• Fromm, E. (2006). Sağlıklı toplum (Y. Sağlam ve Z. Tanrısever, Çev.). İstanbul: Payel Yayınları.
• Göka, E. (1990). Baudrillard’da yabancılaşma ve cinsel kimlik. Türkiye Günlüğü Dergisi, 10(2), 94-96.
• Hegel, F. (2010). Ruhun fenomenolojisi (Tinin görüngübilimi). İstanbul: İdea yayınevi.
• Horkheimer, M. (2002). Akıl tutulması (O. Koçak, Çev.). İstanbul: Metis Yayınları.
• Kanungo, R. N. (1982). Work alienation: An integrative approach. NY: Praeger Pub.
• Kaya, F., ve Tümkaya, S. (2017). Sınıf öğretmenliği öğrencilerinin başarı yönelimi
• kendini engelleme davranışları ve demografik özelliklerinin okula
• yabancılaşmayı yordama düzeylerinin incelenmesi. Journal of Human Sciences, 14(1), 747-771.
• Keniston, K. (1972). The varieties of alienation: An attempt at definition, alienation and the social system. New York: John Wiley and Sons Inc.
• Kılıç, S. (1999). Yabancılaşma-insana karşı toplumsal süreç. İstanbul: Şafak Yayınevi.
• Kierkegaard, S. (1985). Faith and the subjective ındividual: The meaning of existence, from rationalism to existentialism. London: University Press of America.
• Korkmaz, M., Çelebi, N., Yücel, A.S., Cesim, D. T. (2014). Comparative Istanbul example regarding attitudes of the students preparing for university exam towards mathematics and computer. European Journal of Experimental Biology, Zoological Record, 4(3), 115-126.
• Korkmaz, M., Çelebi,N., Yücel, A. S. (2014). Practical review of the place of social networks in our daily life and their effect on today’s youth. International Journal of Academic Research Part B, 6(1), 250-261.
• Köksal Akyol, A. ve Salı, G. (2013). Yatılı ve gündüzlü okuyan çocukların benlik kavramlarının ve sosyal destek algılarının incelenmesi. Kastamonu Eğitim Dergisi, 21(4), 1377-1398.
• Lukacs, G. (2014). Tarih ve sınıf bilinci (Yılmaz Öner, Çev.). İstanbul: Belge Yayınları.
• Marcuse, H. (1990). Tek-boyutlu insan (A. Yardımlı, Çev.). İstanbul: İdea Yayınları.
• Marx, K. (2003). Yabancılaşma, (Kenan Somer, Ahmet Kardam vd. Çev.). İstanbul: Sol Yayınları.
• Marx, K. (1976). 1844 el yazmaları: ekonomi, politik ve felsefe (K. Somer, Çev.). İstanbul: Sol Yayınları.
• Nisbet, R. (1971). The impact of technology on ethical decision-making. In J. D. Douglas (Eds.). The Technological Threat (pp. 39-55). Eglewood Cliffs, New Jersey: Prentice-hall.
• Özaydınlık, K., Kabaran, K., Altıntaş, S. ve Göçen Kabaran, G. (2016). Eğitim fakültesi öğrencilerinin yabancılaşma düzeyleri ile öğretmenlik mesleğine yönelik duyarlılık düzeyleri ve yeterlik algıları arasındaki ilişkinin incelenmesi (Muğla Sıtkı Koçman Üniversitesi Örneği). Kastamonu Eğitim Dergisi, 24(4), 1673-1690.
• Pappenheim, F. (2002). Modern İnsanın Yabancılaşması (Salih Ak, Çev.). İstanbul: Phoneix Yayınevi.
• Polat, M. Dilekmen, M. ve Yasul, F. (2015). Öğretmen adaylarında okula yabancılaşma ve akademik öz-yeterlik: Bir chaid analizi incelemesi. Uluslararası Eğitim Bilimleri Dergisi, 2(4), 214-232.
• Salı, G. ve Köksal Akyol, A. (2014). Çalışan ve çalışmayan çocukların cinsiyetlerine göre arkadaşlık ilişkileri, sosyal destek algıları ve mükemmeliyetçiliklerinin incelenmesi. Eğitim ve Bilim, 39(173), 208-221.
• Schmalleger, F. (2002). Criminal justice: A brief introduction. US: Prentice Hall.
• Seeman, M. (1959). On meaning of alienation. American Sociological Review, 24, 783- 791.
• Simmel, G. (2015). Modern kültürde çatışma, (T. Bora, Çev.). İstanbul: İletişim Yayınları.
• Slater, P. (1988). Frankfurt okulu (A. Özden, Çev.). İstanbul: Kabalcı Yayınları.
• Swingwood, A. (1998). Sosyolojik Düşüncenin Kısa Tarihi (O. Akınbay, Çev.). Ankara: Bilim ve Sanat Yayınları.
• Todd, E. (1987). The causes of progress: Culture, authority and change. New York: Basil Blackwell Inc.
• Uzun, Ö. (2006). İlköğretim 5. sınıf öğrencilerinin okula yabancılaşma düzeylerine etki eden sosyo-demografik değişkenlerin belirlenmesi. Yayımlanmamış yüksek lisans tezi, Çukurova Üniversitesi, Adana, Türkiye.
• Weber, M. (2012a). Din sosyolojisi (Latif Boyacı, Çev.). İstanbul: Yarın Yayınları.
• Weber, M. (2012b). Ekonomi ve toplum (L. Boyacı, Çev.). İstanbul: Yarın Yayınları.
• Worsley, P. (1972). Problems of modern society: A sociological perspective. Harmondsworth UK: Penguin Books.