YABANCI UYRUKLU ÜNİVERSİTE ÖĞRENCİLERİNİN GÖZÜYLE TÜRKİYE

Erdal Yıldırım; Hüseyin Köksal

YABANCI UYRUKLU ÜNİVERSİTE ÖĞRENCİLERİNİN GÖZÜYLE TÜRKİYE

Yıl 2017, Cilt: 18 Sayı: 3, 297 - 323, 01.08.2017

Öz

Küreselleşme olgusunun eğitim alanındaki yansımalarından biri, sınır ötesi eğitim hareketlilikleridir. Bu değişimin bir sonucu olarak sınır ötesi eğitim hareketlilikleri sürekli artmaktadır. Ülkelerdeki yabancı uyruklu öğrencilerin varlığı, bir “eğitim ekonomisi” oluşturmuş söz konusu ülkeleri önemli bir küresel pazar haline getirmiştir. Bu süreç yalnızca, ülkelerarası kültürel işbirliklerinin gereği olarak sürdürülmemekte fakat aynı zamanda göç ve iltica faaliyetleri de bazen olağan dışı ikamet zorunluluğunu doğurmaktadır. Başka ülkelerde eğitim gören yabancı uyruklu öğrenciler, eğitim sürecinde bilgi ve becerilerini geliştirirken, aynı zamanda bulundukları ülkenin kültür ve anlayışı ile karşılaşmaktadır. Bu karşılaşma, bir kültürel entegrasyonu beraberinde getirebilir. Kültürel entegrasyon bağlamında da değerlendirilebilecek birlikte yaşama kültürü, farklı kültürdeki bireylerin bir arada yaşamaları için gerekli görülmektedir. Bu çalışmanın amacı, Türkiye’de öğrenim gören yabancı uyruklu öğrencilerin Türkiye’ye yönelik algılarını ortaya koymaktır. Araştırmanın çalışma grubunu 2015-2016 öğretim yılında Türkiye’deki bir üniversitenin Türkçe Öğretim Merkezi TÖMER ’de öğrenim gören farklı ülkelerden 120 yabancı uyruklu öğrenci oluşturmaktadır. Araştırmada veri toplama aracı olarak yarı yapılandırılmış görüşme formu kullanılmıştır. Çalışma, yabancı uyruklu öğrencilerin Türkiye’ye ilişkin olumlu ve olumsuz görüşlerini ortaya koymuştur. Verilerin analizinde nitel veri analiz tekniklerinden betimsel analiz yaklaşımı kullanılmıştır.

Anahtar Kelimeler

Yabancı öğrenci, Algı, Türkiye, Üniversite

Kaynakça

Adıgüzel, M. S. (1994). Türkmen öğrencilerinin Türkiye Türkçesi öğrenim problemleri. Yayımlanmamış̧ Yüksek Lisans Tezi, Gazi Üniversitesi, Ankara.
Açıkalın, A., Demirel, Ö. ve Önsoy, R. (1996). Türkiye’de yükseköğrenim gören Türk cumhuriyetleri öğrencilerinin sorunları. Ankara: Pegem A Yayıncılık.
Allaberdiyev, P. (2007). Türk cumhuriyetlerinden Türkiye`ye yüksek öğrenim görmeye gelen öğrencilerin uyum düzeylerinin incelenmesi. Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Gazi Üniversitesi, Ankara.
Annaberdiyev, D. (2006). Türkiye’de eğitim gören Türk cumhuriyetleri ve Türk üniversite öğrencilerinin psikolojik yardım arama tutumları, psikolojik ihtiyaçları ve psikolojik uyumlarının bazı değişkenler açısından incelenmesi. Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Ege Üniversitesi, İzmir.
Aydın, B. (1995). Azerbaycan’dan Türkiye’ye eğitim amacıyla gelen öğrencilerin dil-kültür-sosyal problemleri ve çözüm teklifleri. Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Gazi Üniversitesi, Ankara.
Batlaş, Z., ve Steptoe, A. (2000). Migration, culture conflict and psychological well-being among Turkish-British married couples. Ethnicity & Health, 5, 173-180.
Bektaş, D. (2008), Counselling International Students in Turkish Universities: Current Status and Recommendations, International Journal for the Advancement of Counselling, 30(4), 268–278.
Biggs, J. (1999). Teaching international students: Teaching for quality learning at university. England: SRHE and Open University Press.
Bogdan, R., ve Biklen, S. K. (2012). Qualitative research for education: An introduction to theories and methods (6th ed.). London: Pearson Education.
Bohm, A., Davis, T., Meares, D., ve Pearce, D. (2002). Global student mobility 2025: Forecasts of the global demand for higher education. Paper presented at the 16th Australian International Education Conference, Hobart, Tasmania.
Cresswell, J. (2012). Educational research. Boston: Pearson Education.
Currie, J., De Angelis, R., De Boer, H., Huisman, J., ve Lacotte, C. (2003). Globalizing practices and university responses. London: Praeger.
Çağlar, A. (1999). Türk üniversitelerinde öğrenim gören Türk cumhuriyetleri ve akraba toplulukları öğrencilerinin sorunları. TODAİE Amme İdaresi Dergisi, 32 (4), 133-169.
Çakır, S. G. (2014), Ego ıdentity status and psychological well- being among Turkish emerging adults, Identity, 14(3), 230-239.
Çöllü, E. F. ve Öztürk, Y. E. (2010). Türk cumhuriyetleri, Türk ve akraba topluluklarından Türkiye’ye yükseköğrenim görmek amacıyla gelen öğrencilerin uyum ve iletişim sorunları (Konya Selçuk Üniversitesi Örneği). Journal of Azerbaijiani Studies, 223-239.
Dağaşan, D. (1994). Orta Asya Türk Cumhuriyetleri`nden (Azerbaycan-Özbekistan-Kazakistan) gelen öğrencilerin Türkiye Türkçesine intibakta karşılaştıkları güçlükler. Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Gazi Üniversitesi, Ankara.
de Wit, H. (2002). Internationalization of higher education in the United States of America and Europe: A historical, comparative and conceptual analysis. Westport, CT: Greenwood.
Elo, S., ve Kyngäs, H. (2007). The qualitative content analysis process. Journal of Advanced Nursing, 62(1), 107-115.
Ercan, L. (2001). Yabancı uyruklu ve Türk üniversite öğrencilerine ait sorunların bazı değişkenler açısından incelenmesi. Hacettepe Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 21, 165-173.
Ertürk, Y. E., Beşirli H. ve Dursun, T. (2004). Türk cumhuriyetleri öğrencilerinin Türk dünyasına bakışları. Ankara: Siyasal Kitabevi.
Furnham, A. (1997). The experience of being an overseas student. İçinde McNamara, D. and Harris, R. (Eds), Overseas students in the higher education. London: Routledge.
Garabayev, B. (2000). Türkiye'de yükseköğrenim gören Türk cumhuriyetleri öğrencilerinin uyum sorunları ve Türkiye ve Türklere ilişkin kalıp yargılar. Yayımlanmamış̧ Yüksek Lisans Tezi, Niğde Üniversitesi, Niğde.
Güçlü, N. (1996). Yabancı öğrencilerin uyum problemleri. Hacettepe Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 12, 101-110.
Gülnar B. ve Balcı Ş. (2010). Televizyon izleme motivasyonları ve kültürleşme: yabancı uyruklu üniversite öğrencileri üzerine bir araştırma, Selçuk Üniversitesi Türkiyat Araştırma Dergisi. 28, 447-483.
Hechanova-Alampay, R., Beehr, T. A.,Chrıstıansen, N. D. ve Van Horn, R. K. (2002), Adjustment and strain among domestic and ınternational student sojourners a longitudinal study, School Psychology International, 23(4), 458-474
Karaoğlu, F. (2007). Yabancı uyruklu öğrencilerde uyma davranışı: TÖMER örneği. Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Gazi Üniversitesi, Ankara.
Kashima, E. S. ve Evelyn L. (2006), International students’ acculturation: effects of ınternational, conational, and local ties and need for closure. International Journal of Intercultural Relations 30, 471–485.
Kavak, Y. ve Başkan, G. A. (2001). Türkiye’nin Türk cumhuriyetleri, Türk ve akraba topluluklarına yönelik eğitim politika ve uygulamaları. Hacettepe Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 20, 92 - 103.
Kılıçlar, A., Sarı, Y. ve Seçilmiş, C. (2012), Türk dünyasından gelen öğrencilerin yaşadıkları sorunların akademik başarılarına etkisi: turizm öğrencileri örneği, Bilig-Türk Dünyası Sosyal Bilimler Dergisi, 61, 157-172.
Kıroğlu, K., Kesten, A. ve Elma, C. (2010), Türkiye’de öğrenim gören yabancı uyruklu lisans öğrencilerinin sosyo-kültürel ve ekonomik sorunları, Mersin Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 6 (2). 26- 39.
Koç, M., Avşaroğlu, S., ve Sezer, A., (2004). Üniversite öğrencilerinin akademik başarıları ile problem alanları arasındaki ilişki, Selçuk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi. 11, 483-498.
Lewins, H. (1990). Living needs. İçinde Kinnell, M. (Ed.), The learning experiences of overseas students. Buckingham: Open University Press.
Lın, J. G., ve Yı, J. K. (1997). Asian ınternational student’s adjustment: ıssues and program suggestions, College Student Journal, 31(4), 473–479. MEB. (2015-16). Millî eğitim
istatistikleri örgün eğitim. 10/07/2016.
https://sgb.meb.gov.tr/meb_iys_dosyalar/2016_03/30044345_meb_istatistikleri_orgun_egitim_
_2016.pdf. veri tabanından erişilmiştir.
Miles, M. B., ve Huberman, A. M. (1994). An expanded sourcebook qualitative data analysis (2nd ed.). California: Sage.
Mori, S. (2000). Addressing the mental health concerns of international students. Journal of Counseling and Development, 78 (2), 137-143.
Munoz, M. S., ve Munoz, M. A. (2000). Needs assessment in higher education environment: International student programs. Louisville, Kentucky: University of Louisville.
Newton, P. L. (2007). Northeastern Saskatchewan Aboriginal students’ perceptions of their distance education experiences and the relationship to their aboriginal culture. Master’s thesis, Athabasca University, Kanada. Retrieved from
http://auspace.athabascau.ca/bitstream/2149/1348/1/
MDE_NewtonPatThesis.pdf
OECD (2008). Education at a glance 2008. [Online] Retrieved on 10-July-2016, at URL: http://www.oecd.org/document/9/0,3343,en_2649_39263238_41266761_1_1_1_1,00.html. tabanından erişilmiştir.
OECD (2014). Education at a Glance 2014 Hıghlıghts. [Online] Retrieved on 10-July-2016, at URL:http://www.oecd.org/document/9/0,3343,en_2649_39263238_41266761_1_1_1_1,00.html. tabanından erişilmiştir.
Otrar, M., Ekşi, H., Dilmaç, B. ve Şirin, A. (2002). Türkiye’de öğrenim gören Türk ve akraba topluluk öğrencilerinin stres kaynakları, başa çıkma tarzları ile ruh sağlığı arasındaki ilişki üzerine bir araştırma. Kuram ve Uygulamada Eğitim Bilimleri, 2 (2), 473-506.
Özçetin, S. (2013). Yükseköğrenim Gören Yabancı Uyruklu Öğrencilerin Sosyal Uyumlarını Etkileyen Etmenler, Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Hacettepe Üniversitesi, Ankara.
Pedersen, P. B. (1991). Counseling international students. Counseling Psychologist, 19, 10-58.
Savaşan, F., Yardımcıoğlu, F., ve Beşe, F., (2015). Yabancı uyruklu lisans ve lisansüstü öğrencilerin sosyo- ekonomik problemleri: Sakarya üniversitesi örneği, Conference: International Students Symposium, At İstanbul, Volume: 1.
Soyutürk, M. (2000). Balkan ülkelerinden eğitim-öğretim için gelen öğrencilerin (Batı Trakya örneği) sosyal yapıya uyumları. Yayımlanmamı Yüksek Lisans Tezi, Hacettepe Üniversitesi, Ankara.
Sodowsky, G. R., ve Plake, B. S. (1992). A study of acculturation differences among international people and suggestions for sensitivity to within-group differences. Journal of Counseling and Development, 71, 53-59.
Stemler, S. (2001). An overview of content analysis. Practical Assessment, Research & Evaluation, 7(17), 137- 146.
Şeker, B. D., ve Akman, E. (2015). Farklı ülkelerden üniversite öğrencilerinin psikolojik iyi olma ve yaşam doyumları üzerine bir araştırma, Cbü Sosyal Bilimler Dergisi̇, 13 (1), 106-119.
Şen, H. A. (2008). Türkiye’de öğrenim gören yabancı uyruklu öğrencilerin eğitim ortamındaki iletişim deneyimlerine ilişkin görüşlerinin incelenmesi. Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Ankara Üniversitesi, Ankara.
Taub, D. J., ve Komives, S. R. (1998). A comprehensive graduate orientation program: Practicing what we preach. Journal of College Student Development, 39 (4), 394-398.
T.C. Kalkınma Bakanlığı. (2015). Yükseköğretimin uluslararasılılaşma çerçevesinde Türk üniversitelerinin uluslararası öğrenciler için çekim merkezi haline getirilmesi. (Araştırma Projesi), Anakara: Kalkınma Araştırmaları Merkezi.
Tomich, P., McWhirter, J. J., ve King, W. E. (2000). International student adaptation: Critical variables. International Education, 29 (2), 37-46.
Traş, Z., ve Güngör H. C. (2011). Avrupa ülkelerinden gelen Türk asıllı üniversite öğrencilerinin sosyal destek ve sosyal bağlılıkları üzerine nitel bir araştırma. Selçuk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi. 25, 261-271.
Wilkelman, M.(1994). Cultural shock and adaptation. Journal of Counseling and Development, 76(2), 121- 126.
Wolcott, H. F. (1990). On seeking-and rejecting-validity in qualitative research. İçinde E. W. Eisner, & A. Peshkin (Eds.), Qualitative inquiry in education the continuing debate (pp. 121-152). New York: Teachers Collage Press.
Woodside, A. (2010). Case study research: theory, methods, practice. Bingley: Emerald Group Publishing Limited.
Yang, H. (2006). Understanding experiences of being a Chinese overseas student in the United Kingdom: Learning, culture and identity. In “Ways of knowledge and doing”, Student Conference, University of Birmingham.
Yıldırım, A. ve Şimşek, H. (2011). Sosyal bilimlerde araştırma yöntemleri. Ankara: Seçkin Yayınları.
Zheng, X. ve Berry, J. W. (1991), Psychological adaptation of chinese sojourners in Canada, International Journal of Psychology, 26(4), 451-470.