6. SINIF SOSYAL BİLGİLER DERSİ ÇEVRE KONULARININ ÖĞRETİMİNDE BELGESEL KULLANIMININ ÖĞRENCİLERİN AKADEMİK BAŞARI VE TUTUMLARINA ETKİSİ

Yıl 2017, Cilt: 18 Sayı: 3, 992 - 1009, 01.08.2017

Ayten Uçar Ufuk Karakuş

Öz

Bu araştırmanın amacı, 6. sınıf Sosyal Bilgiler dersinde yer alan Ülkemizin Kaynakları ünitesindeki çevre konularının öğretiminde belgesel kullanımının öğrencilerin başarı ve tutumlarına etkisini belirlemektir. Araştırma öntest-sontest kontrol gruplu deneysel desen ÖSKD modelinde tasarlanmıştır. Araştırmanın çalışma grubunu; 2016-2017 eğitim-öğretim yılı Osmaniye ilinde bulunan Atatürk Ortaokulunda 6. sınıfa devam eden deney grubunda yer alan 23 öğrenci ve kontrol grubunda yer alan 24 öğrenci oluşturmuştur. Araştırma da veri toplama aracı olarak geliştirilen ve 6. sınıf öğrencilerinin Sosyal Bilgiler Dersi akademik başarı düzeylerini belirlemeyi amaçlayan ‘‘Ülkemizin Kaynakları Ünitesi Akademik Başarı Testi’’, öğrencilerin çevreye yönelik tutumlarını belirlemek amacıyla Nazlı, Kaya, Aktay ve Özden 2007 tarafından geliştirilen “ Ortaöğretim Öğrencilerinin Çevreye Yönelik Tutum Ölçeği’’ kullanılmıştır. Belirtilen ölçek 34 maddeden oluşmaktadır ve yanıt seçenekleri üçlü likert tipi olarak tasarlanmıştır. Akademik başarı testi ise dört seçenekli çoktan seçmeli 21 sorudan oluşmaktadır. Yapılan madde analizi sonucunda güvenirliği düşük olan 9 soru testten çıkartılmış ve 21 soru ile araştırmaya devam edilmiştir. Öğrencilerin belgesel öğretimiyle çevre konularına ilişkin görüşlerini belirlemek ve konunun öğretimini desteklemek amacıyla açık uçlu sorulardan oluşan çalışma yaprakları hazırlanmıştır. Elde edilen veriler SPSS paket programıyla analiz edilmiştir. Yapılan analizler sonucunda Sosyal Bilgiler dersinde çevre konularının öğretiminde belgesel kullanımının akademik başarıyı ve çevreye yönelik tutumu olumlu yönde etkilediği gözlenmiştir.

Anahtar Kelimeler

Sosyal Bilgiler Dersi, Belgesel, Akademik Başarı, Tutum

6. SINIF SOSYAL BİLGİLER DERSİ ÇEVRE KONULARININ ÖĞRETİMİNDE BELGESEL KULLANIMININ ÖĞRENCİLERİN AKADEMİK BAŞARI VE TUTUMLARINA ETKİSİ

Öz

Kaynakça

• Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü. Ankara Aksoy, B., Karatekin, K. (2011). Farklı programlardaki lisans öğrencilerinin çevreye yönelik duyuşsal eğilimleri. Türkiye Sosyal Araştırmalar Dergisi, 15(3).
• Altınışık, S., Orhan, F. (2002). Sosyal bilgiler dersinde çoklu ortamın öğrencilerin akademik başarıları ve derse karşı tutumları üzerine etkisi. Hacettepe Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 23, 41-49.
• Atasoy, E., Ertürk, H. (2008). İlköğretim öğrencilerinin çevresel tutum ve çevre bilgisi üzerine bir alan araştırması. Erzincan Eğitim Fakültesi Dergisi, 10(1), 9-28.
• Aydemir, G. (2010). Sosyal Bilgiler Öğretiminde Örnek Olay Yönteminin Öğrencilerin Çevre Bilincine Ve Çevreye Yönelik Tutumlarına Etkisi. (Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi), Marmara Eğitim
• Bilimleri Enstitüsü, İstanbul. Büyüköztürk, Ş. (2001). Deneysel desenler, öntest-sontest, kontrol grubu desen ve veri analizi. Ankara: Pegem A.
• Demirel, Ö., Başbay, A. ve Erdem, E. (2006). Eğitimde çoklu zekâ kuram ve uygulama. Ankara: Pegem A.
• Durualp, E. (2006). İlköğretimde sosyal bilgiler öğretiminde karikatür kullanımı. Yayınlanmamış Yüksek
• Lisans Tezi, Gazi Üniversitesi, Ankara. Nazlı, G., Kaya, E., Aktay, S. ve Özden, M. (2007). İlköğretim öğrencilerinin çevreye yönelik tutumları, Elementary Education Online, 6(3), 452-468.
• Kan, Ç. (2006). Etkili sosyal bilgiler öğretimi arayışı. Kastamonu Eğitim Dergisi, 14(2), 544.
• Karadüz, A. (2010). Yapılandırmacı Paradigma Bağlamında Türkçe Derslerinde Öğrenme Ortamları.
• Mustafa Kemal Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 7(14), 30-41. Kılınç, K. (2006). Tarih öğretiminde karikatür materyali kullanımının öğrenci başarısına etkisi.
• Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Gazi Üniversitesi, Ankara Narmanlıoğlu, H. (2011). Popüler belgesellerde doğanın sunumu: BBC planet earth serisi üzerine bir değerlendirme. İstanbul Üniversitesi İletişim Fakültesi Dergisi, ISSN 1302-633X, 8(40), 60-68.
• Özalp, I. (2006). Karikatür tekniğinin fen ve çevre eğitiminde kullanılabilirliği üzerine bir araştırma
• Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Celal Bayar Üniversitesi, Manisa Özer, U. (1991). Çevre eğitimi, Türkiye’de Çevre Kirlenmesi Öncelikleri Sempozyumu Kitabı. İstanbul: s.21
• Palaz, T. (2010). İlköğretim 8. sınıf t.c. inkılâp tarihi ve atatürkçülük dersinde karikatür kullanmanın öğrenci başarısına ve derse karşı tutumuna etkisi. Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Gazi Üniversitesi, Ankara.
• Sidekli, S., Doğramacı, H., Yangın, S. ve Daşdemir, İ. (2013). İlköğretim sosyal bilgiler öğretiminde belgesel kullanımının öğrencilerin ders başarısına etkisi. JASS İnternational Journal Of SocialSicience, 6 (8), 1053-1065.
• Sönmez, V. (2010) Sosyal bilgiler öğretimi ve öğretmen kılavuzu (6. Baskı). Ankara. Anı yayıncılık
• Tay, B., Yıldırım, K. (2013). Bilgisayar destekli öğretimin hayat bilgisi öğretimi dersinde başarıya etkisi ve yönteme ilişkin öğretmen adaylarının görüşleri. Uşak Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 6 (1), 84-110.
• Tuncer, T., Altunay, B.(2004). Doğrudan öğretim modeline göre kavram öğretimi. Ankara: Kök.
• Yaşar, O. (2004). İlköğretim sosyal bilgiler derslerinde görsel materyal kullanımı ile coğrafya konularının eğitimi ve öğretimi. Milli Eğitim Dergisi, 163.
• Yıldırım, A., Şimşek, H. (2011). Sosyal bilimlerde nitel araştırma yöntemleri. Ankara: Seçkin Yayıncılık.