Öğretimi Planlama Yeterlik Algısı Ölçeğinin Geliştirilmesi: Geçerlik ve Güvenirlik Çalışması

Yıl 2016, Cilt: 17 Sayı: 3, 699 - 715, 01.08.2016

Bahadır Gülbahar

Öz

Bu çalışmanın amacı, öğretmenlerin öğretimi planlama yeterlik algılarının ölçülmesinde kullanılabilecek geçerli ve güvenilir bir ölçme aracı geliştirmektir. Bu amaçla hazırlanan 5’li likert tipi denemelik ifadeler açımlayıcı faktör analizi için 313 kişilik bir öğretmen grubuna, doğrulayıcı faktör analizi için 300 kişilik bir öğretmen grubuna uygulanmıştır. Yapılan faktör analizi çalışması, ölçeğin tek faktörlü olduğunu göstermektedir. Bu faktör, “öğretimi planlama yeterliği” olarak adlandırılmıştır. Madde-toplam korelasyonuna dayalı madde analizleri sonuçlarına göre deneme uygulamasına giren tüm maddelerin nihai ölçekte yer alabilecek nitelikte olduğu anlaşılmıştır. Ölçekte bulunan maddelerin faktör yükleri 0,69 ile 082 arasında değişmektedir. Madde toplam korelasyonlarına dayalı iç geçerlik katsayıları 0,66 ile 0,80 arasında değişmektedir. Ölçeğin Cronbach Alpha iç tutarlılık katsayı değeri 0,97’dir. Tüm bu sonuçlar, geliştirilen “Öğretimi Planlama Yeterlik Algısı Ölçeği ÖPYAÖ ”nin, öğretmenlerin öğretimi planlama yeterlik algılarının ölçülmesinde kullanılabileceğini göstermektedir.

Anahtar Kelimeler

Öğretimi planlama, öğretmenlerde yeterlik algısı, ölçek geliştirme

Developing The Scale For Perception of Proficiency in Instruction Planning: Validity And Reliability Study

Öz

The present study aims develop a valid and reliable scale that could be used in measurement of teachers’ perception of proficiency regarding instruction planning. To that end, the scale comprised of trial expressions constructed in 5-point Likert type was applied on 313 teachers for explanatory factor analysis; and on 300 teachers for confirmative factor analysis. Conducted factor analysis study suggested that the scale was with single factor referred as “instruction planning proficiency”. As a result of item analyses conducted based on total correlation, it was determined that all of the items included in trial application were qualified to be included in the final scale. Factor loadings of items comprising the scale were in the range of 0.69 and 0.82. Internal validity coefficients based on the total item correlations were in the 0.66 and 0.80. Concerning internal consistency of the scale, the Cronbach’s Alpha coefficient was estimated at 0.97. All these results suggested that developed “The Scale for Perception of Proficiency in Instruction Planning SPPIP ” could be used in measurement of teachers’ perception of proficiencies regarding instruction planning

Anahtar Kelimeler

Instruction planning, teachers’ perception of proficiency, developing scale

Kaynakça

• Akyol, H. (2003). Olumlu öğrenmeye uygun bir ortam oluşturma. İçinde, L. Küçükahmet. (Ed.) Sınıf yönetimi (ss.243-264). Ankara: Nobel Yayın, Dağıtım.
• Burden, P.R. (1999). Classroom management and discipline: methods to facilitate cooperation and instruction. New York: John Wiley & Sons Inc.
• Borich, G.D. (2014). Etkili öğretim yöntemleri: araştırma temelli uygulama (Çev.: Bahattin Acat). Ankara: Nobel Yayıncılık.
• Cole, D. A. (1987). Utility of confirmatory factor analysis in test validation research. Journal of Consulting and Clinical Psychology, 55, 584-594.
• Çokluk, Ö., Şekercioğlu, G. ve Büyüköztürk, Ş. (2010). Sosyal bilimler için çok değişkenli istatistik, spss ve lısrel uygulamaları. Birinci Baskı. Ankara: Pegem Akademi Yayıncılık.
• Demirel, Ö. (1999). Planlamadan değerlendirmeye öğretim sanatı. Ankara: Pegem A Yayıncılık.
• Demirel, Ö. (2006). Öğretimde planlama ve değerlendirme öğretme sanatı. Ankara: Pegem Akademi Yayıncılık.
• Freiberg H.J. & Driscroll, A. (1992). Universal teaching strategies. Boston: Allyn and Bacon.
• Gökçe, F. (2014). Sınıfta öğrenme ve öğretme sürecinin yönetimi. Ankara: Pegem Akademi Yayıncılık.
• Gümüşeli, A.İ. (2014). Eğitim ve öğretim yönetimi. Ankara: Pegem Akademi Yayıncılık.
• Kauchak, D.P. & Eggen, P.D. (2007). Learning and teaching: Research based methods. USA: Allyn and Bacon.
• Kayıkçı, K. (2012). Sınıf içi öğretim etkinliklerinin yönetimi. İçinde, R. Sarpkaya (Ed.), Sınıf yönetimi (ss.213-254). Ankara: Anı Yayıncılık.
• Kılıç, A. (2015). Öğretimin planları. İçinde, Ş. Tan (Ed.), Öğretim ilke ve yöntemleri (ss.449-488). Ankara: Pegem Akademi Yayıncılık.
• Kline, R.B. (2005), Principles and Practice of Structural Equation Modeling (2nd Edition ed.). New York: The Guilford Press.
• Kuran, K. (2011). Sınıfta öğrenme-öğretme sürecinin yönetimi. İçinde, M. Şişman; S. Turan. (Ed.) Sınıf yönetimi (ss.165-183). Ankara: Pegem Akademi Yayıncılık.
• Küçükahmet, L. (1999). Öğretimde planlama ve değerlendirme. İstanbul: Alkım Yayınevi.
• MEB (2003). Eğitim ve öğretim çalışmalarının planlı olarak yürütülmesine ilişkin yönerge. Tebliğler dergisi. Ağustos 2003, Cilt 66, Sayı 2551. Ankara: MEB Yayımlar Dairesi Başkanlığı.
• Moyles, J.R. (1992). Organizing for learning in the primary classroom: a balanced approach to classroom management. Great Britain: Open University Press.
• Özçelik, D. A. (1992). Öğretim ilke ve yöntemleri. Ankara: ÖSYM Yayınları, Gaye Filmcilik, Matbaacılık A.Ş.
• Özdamar, K., (2004). Paket programlar ile istatistiksel veri analizi I. Eskişehir: Kaan Kitabevi.
• Schunk, D.H. & Gunn, T.P. (1986). Self-efficacy and skill development: influence of task strategies and attributions. Journal of Educational Research. 79(4), 238-244.
• Senemoğlu, N. (2005). Gelişim, öğrenme ve öğretim: kuramdan uygulamaya. Ankara: Gazi Kitabevi.
• Sönmez, V. (2004). Program geliştirmede öğretmen el kitabı. Ankara: Anı Yayıncılık.
• Sprinthall, N. A. & Sprinthall, R. C. (1990). Educational psychology: a developmental approach. New York: Mc Graw-Hill, Inc.
• Sümer, N. (2000). Yapısal eşitlik modelleri: Temel kavramlar ve örnek uygulamalar. Türk Psikoloji Yazıları, 3(6), 49-74.
• Tan, Ş. (2005). Öğretimi planlama ve değerlendirme. Ankara: Pegem A Yayıncılık.
• Taşdemir, M. (2015). Öğretim ilke ve yöntemleri. Ankara: Edge Akademi Yayıncılık.
• TDK güncel Türkçe sözlük, http://tdk.gov.tr (e.t. 28 Ekim 2016).
• Tanrıseven, I. (2015). Öğretimde planlama. İçinde, T. Yanpar Yelken & C. Akay (Ed.), Öğretim ilke ve yöntemleri (ss.43-76). Ankara: Anı Yayıncılık.
• Tavşancıl, E. (2010). Tutumların ölçülmesi ve spss ile veri analizi (4. baskı). Ankara: Nobel Yayın Dağıtım.
• Tezbaşaran, A. (1997). Likert tipi ölçek geliştirme kılavuzu. Ankara: Türk Psikologlar Derneği Yayınları.