BEŞİNCİ SINIF ÖĞRENCİLERİNİN ÜSTBİLİŞSEL OKUDUĞUNU ANLAMA FARKINDALIĞI VE OKUMA MOTİVASYONLARI İLE OKUMA DÜZEYLERİ ARASINDAKİ İLİŞKİ

Yıl 2013, Cilt: 14 Sayı: 3, 147 - 160, 01.08.2013

Metin Bozkurt Aysel Memiş

Öz

Bu araştırmada, beşinci sınıf öğrencilerinin üstbilişsel okuduğunu anlama farkındalığı ile okuma motivasyonları incelenmiş ve okuma düzeyleri ile ilişkisi tespit edilmiştir. Araştırmanın çalışma grubunu toplam 600 beşinci sınıf öğrencisi oluşturmaktadır. Araştırma sonuçlarına göre, beşinci sınıf öğrencilerinin cinsiyetleri ile üstbilişsel okuduğunu anlama farkındalığı ve okuma motivasyonu puanları arasında anlamlı farklılık bulunmaktadır. Okuma düzeylerine göre üstbilişsel okuduğunu anlama farkındalığı ile okuma motivasyonunda genel olarak bağımsız okuyucu düzeyinin en yüksek ortalamaya sahip olduğu tespit edilmiştir. Okuma düzeyleri ile üstbilişsel okuduğunu anlama farkındalığı arasında orta, okuma motivasyonu alt boyutları arasında düşük düzeyde ilişki olduğu görülmektedir.

Anahtar Kelimeler

Üstbilişsel Okuduğunu Anlama Farkındalığı, Okuma Motivasyonu, Okuma Düzeyi, Beşinci Sınıf Öğrencileri

The Relationship Between 5th Grade Elementary School Students' Metacognitive Reading Comprehension Awareness, Reading Motivation and Reading Level

Öz

In this research, the metacognitive reading comprehension awareness of 5th grade students and their reading motivation investigated and the relationship between the levels of reading identified.The study group is a total of 600 fifth grade students.As a result of this research, a significant difference between the variables with regard to gender of students, and their metacognitive awareness of reading comprehension and reading motivation grades. When the reading levels are concerned, the level of independent reader has been assessed as having the highest medium in relation with the metacognitive awareness of reading comprehension and reading motivation. It determined that there is an average relationship between the reading levels and the metacognitive awareness of reading comprehension. In addition, a low level of relationship between reading motivation and its sub-dimensions has been assessed

Anahtar Kelimeler

The Metacognitive Awareness of Reading Comprehension, Reading Motivation

Kaynakça

• Akyol, H. (2010). Türkçe İlkokuma Yazma Öğretimi, Ankara: Pegem Akademi Yayıncılık.
• Altındağ, M. (2008); “Hacettepe Üniversitesi Eğitim Fakültesi Öğrencilerinin Yürütücü Biliş Becerileri,” Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Hacettepe Üniversitesi, Ankara.
• Armbruster, B. B., Lehr F. ve Osborn J. (2001). “Put Reading First: The Research Building Blocks For Teaching Children To Read”. DC: Partnership for Reading, 22.
• Atkinson, R. T., Atkinson R.ve Hilgard E. R. (1995). Psikolojiye Giriş, (Çev: Atakay, K., Atakay, M. ve Yavuz, A.), , İstanbul: Sosyal Yayınları.
• Aydın, B. (2007). “Fen Bilgisi Dersinde İçsel ve Dışsal Motivasyonun Önemi”, Yüksek Lisans Tezi, Yeditepe Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitü, İstanbul.
• Bağçeci, B., Döş B. ve Sarıca R.(2011). “İlköğretim Öğrencilerinin Üstbilişsel Farkındalık Düzeyleri İle Akademik Başarısı Arasındaki İlişkinin İncelenmesi”, Mustafa Kemal Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 16, 551-566.
• Baykara, K. (2011). “Öğretmen Adaylarının Bilişötesi Öğrenme Stratejileri İle Öğretmen Yeterlik Algıları Üzerine Bir Çalışma”, Hacettepe Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 40, 80-92.
• Bonds, C. W., Bonds L. G. ve Peach W. (1992). “Metacognition: Developing independence in learning”, Clearing House, 66, 56-59.
• Büyükkantarcıoğlu, N. (2006). “Bilgi Toplumu Oluşturma Bağlamında Türk Edebiyatı Dersleri Üzerine Düşünceler”, Milli Eğitim Dergisi, 169.
• Büyüköztürk, Ş. (2011). Sosyal Bilimler İçin Veri Analizi Elkitabı, , Ankara: Pegem Akademi Yayıncılık.
• Çakıroğlu, A. (2007). “Üstbilişsel Strateji Kullanımının Okuduğunu Anlama Düzeyi Düşük Öğrencilerde Erişi Artırımına Etkisi,” Doktora Tezi, Gazi Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Ankara.
• Çöğmen, S. ve Saraçaloğlu A. S. (2010). “Üst Bilişsel Okuma Stratejileri Ölçeği’nin Türkçeye Uyarlama Çalışmaları,” Pamukkale Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 28, 91-99.
• Demir, R., Öztürk N. ve Dökme İ. (2012). “İlköğretim 7. Sınıf Öğrencilerinin Fen ve Teknoloji Dersine Yönelik Motivasyonlarının Bazı Değişkenler Açısından İncelenmesi,” Mehmet Akif Ersoy Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 23,1 – 21.
• Demirel, Ö. (2003). Türkçe Öğretimi, , Ankara: Pegem Akademi Yayıncılık.
• Dökmen, Ü. (1994). Okuma Becerisi, İlgisi ve Alışkanlığı Üzerine Psiko-Sosyal Bir Araştırma, , İstanbul: MEB Yayınları.
• Duran, S. (2011). “İlköğretim Öğretmenlerinin Bilişsel Farkındalık Düzeylerinin Çeşitli Değişkenlere Göre İncelenmesi,” Yüksek Lisans Tezi, Kafkas Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Kars.
• Gelen, İ. (2003). “Bilişsel Farkındalık Stratejilerinin Türkçe Dersine İlişkin Tutum, Okuduğunu Anlama ve Kalıcılığa Etkisi,” Doktora Tezi, Çukurova Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Adana.
• Hall, K., Bowman H. ve Myers J. (1999). “Metacognition and Reading Awareness Among Samples Of Nine-Year-Olds İn Two Cities,” Educational Research, 1, 99-107.
• Hartman, H. J.(2001). Teaching Metacognitively. Metacognition in Learning and Instruction, Theory,” Research and Practice, Kluwer Academic Publishers, Netherland.
• Huitt, W. (1997). “Metacognition, Educational Psychology Interactive,” Valdosta, GA: Valdosta State University.http://chiron.valdosta.edu./whuitt/col/cogsys/metacogn, (Erişim Tarihi: 08.01. 2013).
• İflazoğlu S. A. ve Saban A. (2008). “Sınıf Öğretmenliği Öğrencilerinin Bilişsel Farkındalıkları ile Güdülerinin Bazı Sosyo-Demografik Değişkenlere Göre İncelenmesi,” Ege Eğitim Dergisi, 9, 35-58.
• Karasar, N. (2002). Bilimsel Araştırma Yöntemi, , Ankara: Nobel Yayın Dağıtım.
• Karatay, H. (2010). “İlköğretim Öğrencilerinin Okuduğunu Kavrama İle İlgili BilişselFarkındalıkları,”hhp://www.tubar.com.tr/TUBAR%20DOSYA/pdf/.../kara tay_halit%20457-475.p (Erişim Tarihi: 13.09.2012)
• Özsoy, G. ve Günindi Y. (2011). “Okulöncesi Öğretmen Adaylarının Üstbilişsel Farkındalık Düzeyleri,” İlköğretim Online, 2, 430-440.
• Özsoy, G., Çakıroğlu A., Kuruyer H.G. ve Özsoy S. (2010). “Sınıf Öğretmeni Adaylarının Üstbilişsel Farkındalık Düzeylerinin Bazı Değişkenler Bakımından İncelenmesi,” 9. Sınıf Öğretmenliği Eğitimi Sempozyumu,, Elazığı, 489-492.
• Padeliadu, S., Botsas G. ve Sideridis G. (2002). “Metacognitive Awareness And Reading Strategies: Average and Readingdisabled Students,” In M. Makri-Tsilipakou (Ed.), 14th International Symposium selected papers on Theoretical and Applied Linguistics (pp. 307–318). Thessaloniki: School of English—Aristotle University of Thessaloniki (in Greek).
• Demir, R.,Öztürk N. ve Dökme İ. (2012). “İlköğretim 7. Sınıf Öğrencilerinin Fen ve Teknoloji Dersine Yönelik Motivasyonlarının Bazı Değişkenler Açısından İncelenmesi,” Mehmet Akif Ersoy Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 23, 1 - 21.
• Ryan, R. M. ve Deci E.L. (2000). “When Rewards Compete With Nature: The Undermining Of İntrinsic Motivation and Self-Regulation,” In C. Sansone & J. M. Harackiewicz (Eds.), Intrinsic And Extrinsic Motivation: The Search For Optimal Motivation And Performance (14–54). San Diego, CA: Academic Press.
• Sancı, D. (2002). “İlköğretim Altıncı Sınıf Öğrencilerinin Toplumsal, Kültürel Ve Ekonomik Durumlarının Okuma Motivasyonlarına Etkisi,” Yüksek Lisans Tezi, Atatürk Üniversitesi, Erzurum.
• Sani, B. B., Chik M.N.B.W., Nik Y.B.A. ve Raslee N.A.B.R. (2011). “The Reading Motivation and Reading Strategies Used by Undergraduates in University Teknologi MARA Dungun, Terengganu,” Journal of Language Teaching and Research, 2, 32-39.
• Senemoğlu, N. (2000). “Eğitimin Psikolojik Temelleri,” Öğretmenlik Mesleğine Giriş, , Ankara: Anı Yayıncılık.
• Ulusoy, M. (2009). “Boşluk Tamamlama Testinin Okuma Düzeyini ve Okunabilirliği Ölçmede Kullanılması,” Türk Eğitim Bilimleri Dergisi, 7, 105-126.
• Wigfield, A. ve Guthrie J.T. (1997). “Relations Of Children’s Motivation For Reading To The Amount and Breadth Of Their Reading,” Journal of Educational Psychology, 89, 420–432.
• Wilson, J. (1999). “Defining Metacognition: A Step Towards Recognising Metacognition As A Worthwhile Part Of The Curriculum,” Paper presented at the Annual Meeting of the American Educational Research Association Melbourne. http://www.aare.edu.au/99pap/wil99527.htm (Erişim Tarihi: 15.01.2013)
• Yavuz, D. (2009). “Öğretmen Adaylarının Öz-Yeterlik Algıları ve Üstbilişsel Farkındalıklarının Çeşitli Değişkenler Açısından İncelenmesi,” Yüksek Lisans Tezi, Zonguldak Karaelmas Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Zonguldak.
• Yıldız, M. (2010). “İlköğretim 5. Sınıf Öğrencilerinin Okuduğunu Anlama, Okuma Motivasyonu ve Okuma Alışkanlıkları Arasındaki İlişki,” Doktora Tezi, Gazi Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Ankara.