ÖN DÜZENLEYİCİLER VE 9. SINIF KİMYA DERS KİTAPLARINDA KULLANIMLARININ İNCELENMESİ

Yıl 2010, Cilt: 11 Sayı: 2, 139 - 158, 01.05.2010

Canan Nakiboğlu Nihan Kaşmer Cem Gültekin Füsun Dönmez

Öz

Ön düzenleyiciler, öğrenilecek materyalden önce sunulan ve öğrenenin yeni bilgiyi yorumlama ve organize etmesine yardım eden araçlardır. Bu çalışmada ilk olarak, ön düzenleyicilerin sınıflandırılmasına yönelik bir kavram haritası geliştirilmiştir. Daha sonra hazırlanan kavram haritasının dikkate alınmasıyla, 2007 yılı 9. sınıf kimya dersi öğretim programı doğrultusunda MEB tarafından hazırlanan 9. sınıf kimya ders kitabı ile 1996 yılı programı doğrultusunda MEB tarafından hazırlanan 9. sınıf kimya ders kitabı ön düzenleyici kullanılma durumlarına göre ayrı ayrı analiz edilerek, bulgular karşılaştırılmıştır. Çalışma sonunda, 1996 yılı programı doğrultusunda hazırlanan 9. sınıf kimya ders kitabında sadece sergileyici ön düzenleyiciler yer alırken, 2007 yılı programı doğrultusunda hazırlanan 9. sınıf kimya ders kitabında hem sergileyici hem de karşılaştırmalı ön düzenleyicilerin yer aldığı sonucuna ulaşılmıştır. Ayrıca, yeni ders kitaplarında ön düzenleyici sayısında artma olduğu belirlenmiştir. Son kısımda, kimya derslerinde ön düzenleyicilerin kullanılması ile ilgili önerilerde bulunulmuştur.

Anahtar Kelimeler

Ön Düzenleyici, 9. Sınıf Kimya Ders Kitabı

Advance Organizers and Examining of their Usage in 9 th Grade Chemistry Textbooks

Öz

An advance organizer is the tool that is presented prior to the material to be learned, and that helps learners to organize and interpret new incoming information. In this study, a concept map concerning the classification of advance organizer was developed. Then, 9thgrade chemistry textbooks written according to both current year 2007 and past year 1996 high school chemistry curriculum were examined by taking into account the concept map prepared. Next, the findings of each textbook analysis were compared. In consequence, while there is only expository advance organizer in the 9th grade chemistry textbooks written according to current curriculum, there exist both expository and comparative advance organizer in the 9th grade chemistry textbooks written according to year 1996 high school chemistry curriculum. It was also determined that the number of advance organizer was increased in current chemistry textbooks. The implications of the findings are discussed; and some recommendations for incorporating advance organizers in chemistry classes were noted

Anahtar Kelimeler

Advance organizer, the 9th grade chemistry textbook

Kaynakça

• Ausubel, D.P. and Fitzgerald, D. (1961). The role of discriminability in meaningful verbal learning and retention. Journal of Educational Psychology, 52 (5), 266 – 274.
• Barnes, B. R. and Clawson, E. U. (1975). Do advance organizers facilitate learning? Recommendations for further research based on an analysis of 32 studies. Review of Educational Research, 45 (4), 637–659.
• Bodner, G. M. (1986). Constructivism: A theory of knowledge. Journal of Chemical Education. 63, 873-878.
• Bretz, S.L. (2001). Novak’s Theory of education: Human constructivism and meaningful learning. Journal of Chemical Education. 78, 1107.
• Büyüköztürk, Ş., Kılıç Çakmak, E., Akgün, Ö. E., Karadeniz, Ş. ve Demirel, F. (2008). Bilimsel araştırma yöntemleri (2. Baskı). Ankara: Pegem A Akademi
• Calandra, B. (2000). Using multimedia advance organizers to facilitate web- based learning. [Online]:http://www.coedu.usf.edu/itphdsem/eme7938/bc800.pdf adresinden 5 Eylül 2009 tarihinde indirilmiştir. Florida College Of Education.
• Culbert, E., Flood, M., Windler, R. and Work, D. (1998). A qualitative investigation of the use of graphic organizers. Education Resources Information Center, ERIC Document http://www.eric.ed.gov/ERICDocs/data/ericdocs2sql/content_storage_01/00000 19b/80/15/61/54.pdf adresinden 19 Mart 2009 tarihinde indirilmiştir.
• Çakıcı, D. ve Altunay, U. (2006). Ön örgütleyiciler ve öğretimde kullanımları. Kastamonu Eğitim Dergisi, 14 (1), 11- 20.
• DaRos, D. and Onwuegbuzie, A. J. (1999). The effect of advance organizers on achievement in graduate-level research methodology courses. Education Resources İnformation Center, ERIC Document Reproduction Service No. ED437401, http://eric.ed.gov/ERICDocs/data/ericdocs2sql/content_storage_01/0000019b/8 0/ 16/04/20.pdf adresinden 4 Mayıs 2009 tarihinde indirilmiştir. [Online]
• Dursun, M. F., Gülbay, İ., Çetin, S. ve Tek, Ü. (2008). Ortaöğretim Kimya 9 Ders Kitabı (1. Baskı). İstanbul : Feza Gazetecilik Matbaa.
• Edgar, S. E. and Shepherd, M. J. (1983). The use of advance organizers to aid learning and recall. Education Resources Information Center, ERIC Document Reproduction http://www.eric.ed.gov/ERICDocs/data/ericdocs2sql/content_storage_01/00000 19b/80/1e/d9/3c.pdf adresinden 19 Ekim 2008 tarihinde indirilmiştir.
• Hall, C. K. (1977). The effects of graphic advance organizers and schematic cognitive mapping organizers upon the comprehension of ninth grade students. Education Resources Information Center, ERIC Document Reproduction Service No. ED141779. http://www.eric.ed.gov/ERICDocs/data/ericdocs2sql/content_storage_01/00000 19b/80/39/ec/7d.pdf adresinden 9 Eylül 2009 tarihinde indirilmiştir.
• Hendron, J. (2007). Goochland Crest advance & graphical organizers: Proven strategies enhanced through technology. University of Delaware Center for Disabilities Studies, http://successde.org/pdfs/076advanceandgraphicalorganizers.pdf adresinden 1 Kasım 2008 tarihinde indirilmiştir. [Online]
• Kahle, J. B. (1978). A comparison of the effects of advanced organizer and/or behavioral objectives on the achivement of disadvantaged biology students. Education Resources Information Center, ERIC Document Reproduction Service No. ED164272, content_storage_01/0000019b/80/39/6e/07.pdf adresinden 17 Mart 2009 tarihinde indirilmiştir.
• http://eric.ed.gov/ERICDocs/data/ericdocs2sql/
• Karasar, N. (2005). Bilimsel Araştırma Yöntemi (14. Baskı). Ankara: Nobel Yayın Dağılım.
• Kirkman, G. and Shaw, E. L. (1997). Effects of an oral advanced organizer on immediate and delayed retention . Education Resources Information Center Eric Document Reproduction http://eric.ed.gov/ERICDocs/data/ericdocs2sql/content_storage_01/0000019b/8 0/15/20/14.pdf adresinden19 Ekim 2008 tarihinde indirilmiştir. [Online]
• Koran, J. J. and Koran, M. L. (1973). Differential response to structure of advance organizers in science instruction. Journal of Research In Science Teaching, 10 (4), 347–353.
• Köseoğlu, F., Atasoy, B., Kavak N., Akkuş, H., Budak, E., Tümay, H., Kadayıfçı, H., ve Taşdelen, U. (2003). Yapılandırmacı Öğrenme Ortamı için Bir Fen Ders Kitabı Nasıl Olmalı (1. Baskı). , Ankara: Asil Yayın Dağıtım.
• Köseoğlu, F. ve Kavak, N. (2001). Fen öğretiminde yapılandırıcı yaklaşım. G.Ü. Gazi Eğitim Fakültesi Dergisi. 21(1), 139-148.
• Kurt (Korkmaz), A. İ., 2006, ‘Anlamlı öğrenme yaklaşımına dayalı bilgisayar destekli 7. sınıf fen bilgisi dersi için hazırlanan bir ders yazılımının öğrencilerin akademik başarılarına ve kalıcılığa etkisi’, Yayınlanmamış yüksek lisans tezi, Çukurova Üniversitesi.
• Lin, H., Kidwai, K., Munyofu, M., Swain, J., Ausman, B. and Dwyer, F. (2005). The effect of verbal advance organizers in complementing animated instruction. Journal of Visual Literacy, 25 (2), 237 – 248.
• Lucas, S. B. and Fowler, H. S. (1975). The effects of utilizing three types of advance organizers for learning a biological concept in seventh grade science. Education Resources Information Center, ERIC Document Reproduction Service No. ED104672, [Online]: http://www.eric.ed.gov/ERICDocs/data/ericdocs2sql/content_storage01/000001 9b/80/35/45/33 .pdf adresinden 17 Mart 2009 tarihinde indirilmiştir.
• Milli Eğitim Bakanlığı Talim Terbiye Kurulu Başkanlığı. (2007). Ortaöğretim 9. Sınıf Kimya Dersi Öğretim Programı. Ankara: Milli Eğitim Bakanlığı.
• Milli Eğitim Bakanlığı Talim Terbiye Kurulu Başkanlığı. (2008). Ortaöğretim 10. Sınıf Kimya Dersi Öğretim Programı. Ankara: Milli Eğitim Bakanlığı.
• Özmen, H. (2004). Fen öğretiminde öğrenme teorileri ve teknoloji destekli yapılandırmacı (constructivist) öğrenme. The Turkish Online Journal of Educational Technology – TOJET, 3 (1), 14, [Online]: http://www.tojet.net/articles/3114.doc adresinden 26 Temmuz 2009 tarihinde indirilmiştir.
• Stone, C. L. (1983). A meta-analysis of advance organizer studies. Journal of Experimental Education, 51 (4), 194–199.
• Tunç, T., Bağcı, N., Yörük, N., Köroğlu, N. G., Altunoğlu, Ü. Ç., Başdağ, G., Keleş, Ö., İpek, İ. ve Bakar, E. (2007). İlköğretim Fen Ve Teknoloji 7 Ders Kitabı (1. Baskı). Ankara: İmpress Matbaa.
• URL–1, http://www.onlinefizik.com/content/view/37/28/ , Online Fizik, 26 Temmuz 2009 tarihinde alınmıştır.
• URL-2, http://wik.ed.uiuc.edu/index.php/Advance_organizers , Advance organizers, 15 Eylül 2009 tarihinde alınmıştır.
• Yetkin, C., Gülbay, İ,. Çetin, S. (2006). Ortaöğretim Kimya 9 Ders Kitabı (1. Baskı). Ankara: Ajans Türk Matbaa.
• Weisberg, J. S. (1970). The use of visual advance organizers for learning earth science concepts. Journal of Research In Science Teaching, 7, 161–165.