CANLILAR BİLİMİ KONUSUNDA TIMSS-R 1999 SORULARI İLE LGS 1999 SORULARININ KARŞILAŞTIRMALI ANALİZİ

Yıl 2008, Cilt: 9 Sayı: 1, 31 - 43, 01.01.2008

Özlem Afacan Hasret Nuhoğlu

Öz

Eğitim alanında uluslararası ölçme-değerlendirmeleri yapan bir kuruluş International Association for the Evaluation of Educational Achievement IEA , katılmak isteyen ülkeleri fen ve matematik alanlarında dört yılda bir yaptığı sınavlar ile karşılaştırmaktadır. 1999 yılında üçüncü kez uygulanan sınava Third International Mathematics and Science Study TIMSS-R Türkiye ilk kez katılmıştır. Bu çalışma, tarama modelinin kullanıldığı nitel bir çalışmadır. Bu araştırmanın amacını, TIMSS-R 2000 raporunun fen alanı inceleyerek, katılan diğer ülkelerden toplanan çeşitli verileri, Türkiye’nin verileriyle karşılaştırmak oluşturmaktadır. Ayrıca; TIMSS-R sınavında “Canlılar Bilimi” başlığında yer alan sorular ile Türkiye’de her yıl uygulanan Liselere Giriş Sınavı LGS ’nda bu konu ile ilgili çıkmış soruları ele alınarak, soru tarzları Bloom Taksonomisi’ne göre analiz edilmektedir. 1999 yılında uygulanan TIMSS-R çalışması ile aynı yıl yapılan LGS sınavının soru tipleri karşılaştırmalı olarak değerlendirildiğinde, öğrencilerin geleceğini etkileyen bir sınav için sadece “bilgi”, “kavrama”, “uygulama” ve “analiz düzeyinde sorular sorulması ölçme aracını yetersiz bırakmaktadır. Bloom Taksonomisi’nde özellikle “analiz, sentez, uygulama ve değerlendirme” düzeylerine önem verilmesi gereklidir ve öğrencilerin belirtilen düzeylerini ölçebilecek sorular sorulabilir. Uygulanan sınavlarda, çoktan seçmeli testlerle birlikte alternatif değerlendirme yöntemlerinden yararlanılması daha iyi olabilir.

Anahtar Kelimeler

Bloom taksonomisi, TIMSS-R, liselere giriş sınavı LGS, canlılar bilimi

A Comparative Analysis Between TIMSS-R 1999 Questions and LGS 1999 Questions in Life Science

Öz

The association made international evaluation in education field IEA , matches the countries wanted to be added in science and mathematics field with examination doing every four years. This examination applied third times in 1999 and Turkey attended to it first time.This research is a quality methods including survey models. The aim of this research is to compare between LGS and TIMSS-R questions about subject of life science and to interpret their questions’ content. These questions’ analysis was done with Bloom’s Taxonomy. The Bloom’s Taxonomy includes sub titles of information, comprehension, apply, analysis, synthesis and evaluation. Every questions in both of LGS and TIMSS-R compared with their sub titles. In the results of study show that the questions’category is very important for them. It is suggested that questions analyzed with Bloom should have equilibrium context and distribution

Anahtar Kelimeler

Bloom’s taxonomy, TIMSS-R, LGS, life science

Kaynakça

• Akgün, Ş. (2001). Fen bilgisi öğretimi. Giresun: Pegem A Yayıncılık. Geliştirilmiş 7. Baskı.
• Baysen, E. (2006). Öğretmenlerin sınıfta sordukları sorular ile öğrencilerin bu sorulara verdikleri cevapların düzeyleri. Gazi Üniversitesi Kastamonu Eğitim Dergisi. 14(2). 21-28.
• Bloom, B.S. (1956). Taxonomy of educational objectives handbook 1. cognitive Domain. London: Longmans.
• Cansüngü, K., Ö. ve Yaman, S. (2002). Fen bilgisi öğretmenlerinin soru sorma becerilerinin bloom taksonomisine göre değerlendirilmesi. Gazi Üniversitesi Kastamonu Eğitim Dergisi, 10(2). 317-324.
• Çepni, S., Özsevgeç, T. ve Gökdere, M. (2003). Bilişsel gelişim ve formal operasyon dönem özelliklerine göre ÖSS fizik ve lise fizik sorularının incelenmesi. Milli Eğitim Dergisi, 150 sayı.
• Çoban, A. (2003). Fen bilgisi dersinin ilköğretim programları ve liselere giriş sınavları açısından değerlendirilmesi. Eğitim Araştırmaları Dergisi, Sayı 10, 60-65.
• EARGED (2003). TIMSS-R: Third ınternational mathematics and science study-repeat/ üçüncü uluslararası matematik ve fen araştırmasının tekrarı- uluslararası ölçme ve değerlendirme çalışmaları. Ankara: MEB Eğitimi Araştırma ve Geliştirme Dairesi (EARGED)Yay.[online]: http://earged.meb.gov.tr. (2007, Mart)
• Harlov, Ann. ve Alister Jones (2004). Why Students Answer TIMSS Science Test Items The Way They Do. Research in Science Education. 34: 221-238. Internatıonal Study Center (2000). TIMSS 1999 (TIMSS-R) International Science Report. http://isc.bc.edu/timss1999i/publications.html (Mart, 2007)
• Karasar, N. (2002). Bilimsel araştırma yöntemi. Nobel Yayıncılık, 11. Baskı. Ankara.
• Kılıç, B. G. (2002). Dünyada ve Türkiye’de fen öğretimi. FenBilimleri Eğitimi Kongresi, 16-18 Eylül 2002, ODTÜ, Ankara.
• Sönmez, V. (2005). Program geliştirmede öğretmen el kitabı. Ankara: Anı Yayıncılık. Geliştirilmiş 12. Baskı.
• Tokcan, H. (2005). Sosyal bilgiler 6. sınıf ders kitapları ünite değerlendirme sorularının sosyal bilgiler programına göre kapsam geçerliliği ve bloom’un bilişsel alan taksonomisine göre analizi. Türkiye Sosyal Araştırma Dergisi. Yıl 9, Sayı (1-2). Nisan-Ağustos.
• YÖK Dünya Bankası (1997). Fen Öğretimi. Milli Eğitimi Geliştirme Projesi Hizmet Öncesi Öğretmen Eğitimi. Ankara. İnternet erişim: http://www.yok.gov.tr/egitim/ogretmen/kitaplar/fizik/u15.doc/