İLKÖĞRETİM OKULLARI 3. SINIF HAYAT BİLGİSİ DERS İÇERİĞİNİN AMAÇLARLA TUTARLILIK VE ÖĞRENCİ SEVİYESİNE UYGUNLUK AÇISINDAN YETERLİLİK DÜZEYİ STANDART BELİRLEME-ERZURUM İL ÖRNEĞİ

Yıl 2005, Cilt: 6 Sayı: 1, 109 - 132, 01.01.2005

Gürbüz Ocak Ömer Beydoğan

Öz

Bu araştırmanın temel amacı; İlköğretim okullarında uygulanan üçüncü sınıf Hayat Bilgisi dersi programının içerik bakımından, öğretmen görüşlerine göre analiz edilerek, hayat bilgisi dersine yönelik standartları oluşturmaktır. Bu amacı gerçekleştirmek için, öncelikle yapılan literatür taraması sonucu oluşturulan hayat bilgisi dersi içerik standartları anketi, öğretmen görüşlerine dayalı olarak geliştirilmiş ve standartlar faktör yüklerine göre gruplanmıştır. Geliştirilen içerik standartları anketi ile öğretmen görüşlerine dayalı olarak, hayat bilgisi dersi içerik standartlarının; amaçlarla tutarlılık düzeyi, öğrenci seviyesine uygunluk düzeyi ve içerikte ders kitabında yer alma düzeyi araştırılmıştır. Araştırmada tarama modeli kullanılmıştır. Araştırmanın örneklemini, çalışma evrenini oluşturan Erzurum ili sınırları içinde yer alan 70 ilköğretim okulundan tesadüfi örnekleme ile seçilen 36 ilköğretim okulunda görev yapan 533 öğretmen oluşturmuştur. Geri dönüşü sağlanan 374 tane içerik standartları anketinden elde edilen veriler, bilgisayarda SPSS istatistik programı yardımıyla frekans, yüzde, Khikare teknikleri kullanılarak çözümlenmiştir. Anlamlılık testlerinde α:0.05 düzeyi esas alınmıştır. Elde edilen verilerin değerlendirilmesi sonucunda öğretmenlerce, geliştirilen içerik standartları; amaçlarla tutarlılık düzeyi bakımından %86.5, öğrenci seviyesine uygunluk düzeyi bakımından %89.6 oranında desteklenmiş; ancak bu standartların içerikte ders kitabında yer alma düzeyi 14.6 oranında desteklenmiştir. Öğretmenlerce, standartların içerikte ders kitabında %85.4 oranında yer almadığına karar verilmiştir.

Anahtar Kelimeler

Hayat Bilgisi Dersi, Standart, İçerik, Öğrenci seviyesi

THE PROFICIENCY LEVEL OF GOALS OF CONSISTENCY AND TO APPROPRIATENES TO THE LEVEL OF PUPILS FOR HUMANITIES COURSE IN 3RD YEAR OF PRIMARY SCHOOLS STANDART DEFINITION- ERZURUM CITY SAMPLE

Öz

The aim of this study is to establish the contextual standards of the social studies lesson in the third year primary school by analyzing the views of teachers. Thus, with the help of literature review, the questionnaire for the contextual standars of social studies lesson was developed depending on the views of teachers and standards were grouped according to the importance of factors. Whit this questionnaire some features of the contextual standars of the social studies lesson were analyzed. For example their level of consistency with goals, appropriatenes to the level of pupils and the existence in context textbook were examined. In the study a survey method was used. Subjects were 533 teachers in 36 primary schools selected out of 70 with a random sampling technique in Erzurum city. The data from 374 received questionnaires were analyzed by using frequency, persentage, and q square techniques with SPSS at the α:0,05 significance level. As aresult of the statistical analyses, the developed standards were supported by teachers according to goals of consistency 86.5%, to appropriatenes to the level of pupils 89.6%, but to their existence in context in the textbook 14.6%. 85.4% of the teachers decided that standards do not exist in the context.

Anahtar Kelimeler

Humanities Course, Standard, Contextual, The Level Of Pupils.

Kaynakça

• Belet, D., 1999, İlköğretim Okullarında Uygulanan Hayat Bilgisi Programının Değerlendirilmesi, Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Anadolu Üni., Sosyal Bilimler Ens., Eskişehir.
• Black, M. S., May/June 2001, “Maturing Gracefully? Curriculum Standars for History and Archaeology”, The Social Studies.
• Blank, R., 1996, “How are State Curriculu Frameworks in Science Changing Across the States”, NASSP Bulletin, 80 (577), (16-23).
• Bruns R. F. and Frazier, A., May, 1957, “A Survey of Elementary School Social Studies Programs” Social Education, (202-204).
• Bybee, R.W., 1997, Achieving Scientific Literacy. Portsmount, NH: Hinemann. Collins, A., 1998, “National Science Education Standard: Political Document.”, Journal of Researc in Science Teaching, 35(7), (711-727).
• Council for Basic Education, 1996, Judging Standars in Education Reform., Washington, DC: Council for Basic Education.
• Demirel, Ö., 1999, Kuramdan Uygulamaya Eğitimde Program Geliştirme. Pegem Yayıncılık, Ankara.
• Doğanay, A. ve Aslantaş, Ö., 1994, “İlköğretim Programlarında Mihver Derslerin Konu Tekrarı Açısından Analizi”, 1.Eğitim Bilimleri Kongresi, Bildiriler, Cilt 1, Çukurova Üni. Eğit. Fak. Adana (883-890).
• Doyle, D., 1999, “De Facto National Standards.” Education Week, 18(42), 36,56.
• Elmore, R.E. and S.H. Fuhrman, eds. 1994, The Govermance of Curriculum:1994 Yearbook of the Association for Supervision and Curriculum Development.
• Alexandria, VA:Association for Supervision and Curriculum Development.
• Erdem, M., 1992, “İlköğretimde Fen Bilgisi ve Sosyal Bilgiler Derslerinin İçeriklerinin Düzenlenişindeki İlkeler” Türkiye’de İlköğretim Sempozyumu. (21-22 Mayıs). Eğitim Fak. Dergisi, Sayı: 8, (335- 338), Hacettepe Uni., Ankara.
• Gandal, M., 1995, “Not All Standarts Are Created Equal”, Educatıonal Leadership, Volume 52, Number 6, Washington.
• Kaptan, S., 1993, Bilimsel Araştırma ve İstatistik Teknikleri. Tekışık Web Ofset Tesisleri, Ankara.
• Karasar, N., 1991, Bilimsel Araştırma Yöntemi. Ankara.
• Kendal, J.S., 2001, A Technical Guide for Revising or developing Standards and Benchmarks. Office of Educational Research and Improvement U.S. Department of Education, Washington, D.C. 20208.
• Küçüktepe, C., 1998, “EARGED tarafından Geliştirilen 1998 Hayat Bilgisi Programının Program Geliştirme İlkelerine Uygunluk Derecesi” Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Abant İzzet Baysal Üni. Sosyal Bil. Enst. Bolu.
• Lerner, L.S., 2000, Good Science, Bad Science: Teaching Evolution in the States. Long Beach, CA: Thomas B. Fordham Foundation.
• Marzano, R., J. and Kendall, J.S. 1996, A Comprehensive Guide to Designing Standards-Based Districts, Schools, and Classrooms. McREL, 2550 S.Parker Rd..
• McLaughlin, M.W., and I.A. Shepard with J.A.O’Day. 1995, Imroving Education Through Standars-Based Reform. Stanford, C.A: The National Academy of Education.
• MEB, 2000, İlköğretim Okulu Ders Programları, Milli Eğitim Basımevi, İstanbul.
• Michaelis, J.U., 1962, Social Studies in Elementary Schools. Thirty-Second Yearbook. Washington, D.C.: National Council for the Social Studies.
• National Science Education Standards, http://www.nap.edu/readingroom/bo oks/nses/(2000).
• NCHS, 1996, National Center for History in Schools, National Standards for History Los Angeles, (41).
• NCSS. (The Board of Directors of National Council for the Social Studies)., http://www.socialstudies.org/standa rds/stitle.html (January, 1996).
• Ornstein, A.C. and F.P., Hunkins. 1988, Curriculum: Foundations, Principles and Issues Prentice Hall. Englewood Cliffs, New Jersey-. Özçetin, A., 1998, “İlköğretim Hayat Bilgisi 3. Sınıf Programının Öğretmen Görüşleri Açısından Değerlendirilmesi”. Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Onsekiz Mart Üni. Sosyal Bil. Ens. Çanakkale 2000.
• Özdamar, K., 1999, Paket Programlar ile İstatistiksel Veri Analizi.(2.Baskı). Kaan Kitabevi, Eskişehir.
• Quality Count 2000. Seeking Stability for Standards-Based Education (Online). Education Week on the Web.
• Available:http://edweek.com/srepart s/qc01/ articles/qc01 story.cfm?slug=17 exec-sum.h20., 2001
• Reeve, Edwar M., October 2002, “Translating Standard for Technological Literacy into