2015-2020 YILLARI ARASINDA TÜRKİYE’DEKİ ÖĞRETMENLİK UYGULAMASI DERSİ ÜZERİNE YAPILAN ÇALIŞMALARIN İÇERİK ANALİZİ

Yıl 2022, Cilt: 23 Sayı: 1, 1221 - 1267, 29.04.2022

Erdoğan Köse , Halime Nuran Caner

Öz

Bu çalışma Türkiye’de öğretmenlik uygulaması dersine yönelik 2015-2020 yılları arasında yapılan araştırmalar kapsamında bir içerik analizi yapılarak derinlemesine incelemeyi amaçlamaktadır. Farklı veri tabanlarından ulaşılan çalışmalar, “Makale Sınıflama Formu” kullanılarak içerik analizi yapılmıştır. Sistematik olarak yapılan tarama sonucunda 2015-2020 yılları arasında yayınlanan 24 makale, 10 yüksek lisans ve 4 doktora tezi olmak üzere toplam 38 çalışmaya ulaşılmıştır. Elde edilen bulgular ışığında bu alanda odaklanan çalışmaların en çok 2020 yılında yapıldığı ve 2017 senesinde bu alanda yapılan herhangi bir çalışma olmadığı görülmüştür. İncelenen araştırmaların önemli bir çoğunluğunun örnekleme yöntemini raporlaştırmamıştır. Ayrıca, incelenen araştırmaların örnekleminde kullanılan çalışma grubunun özelliklerine bakıldığında ise en çok öğretmen adaylarının görüşlerinin alındığı görülmektedir. Öte yandan, branşlar dikkate alındığında, yapılan çalışmaların büyük çoğunluğu farklı branşlarla birlikte yapılan çalışmalar olmakla birlikte, en fazla Okul öncesi, Sınıf ve İngilizce öğretmenliği öğretmeni adayları ile çalışmaların yürütüldüğü anlaşılmıştır. İncelenen araştırmaların büyük çoğunluğunda geçerlik güvenirlik çalışmaları rapor edilmiştir. Bunun yanında, 2015-2020 yılları arası Türkiye’de yapılan çalışmalar incelendiğinde öğretmenlik uygulaması dersinde ortaya çıkan sorunlar ve çözüm önerilerinin, değişen eğitim programının uygulanması; öğretmen adayı, uygulama okulu, uygulama öğretim elemanı, uygulama öğretmenleri, kılavuz ve dersin uygulandığı zamana ilişkin sorunlar ve bunlara ilişkin çözüm önerileri olduğu görülmüştür. Bu çalışmalarda, uygulanma okullarındaki uygulama öğretmenleri ve üniversitelerde görev yapmakta olan uygulama öğretim elemanları arasındaki iletişimin kurulması, uygulama ders saatlerinin artırılması ve paydaşlara hizmet içi eğitim verilmesi gibi çözüm önerilerinin olduğu belirlenmiştir.

Anahtar Kelimeler

Öğretmenlik uygulaması, öğretmen adayı, içerik analizi

CONTENT ANALYSIS OF STUDIES PUBLISHED BETWEEN THE YEARS 2015 and 2020 ON TEACHING PRACTICE IN TURKEY

Öz

This study aims to explore the scope of research conducted between the years 2015-2020 for the teaching practice course in Turkey. The studies gathered through various databases were examined through content analysis using the "Article Classification Form". Based on a systematic classification of publications between the years 2015-2020, a total of 38 studies which include 24 articles, 10 MA theses and 4 dissertations were reached. Concerning the obtained findings, it was found that the studies were mostly conducted in 2020 and there were no studies conducted or published in 2017. The sampling method of the majority of the investigated studies has not been reported. In addition, when looking at the characteristics of the study group used in the sample of the research examined, it is seen that the opinions of the teacher candidates were mostly taken. On the other hand, considering the branches, it was uncovered that the participants of the studies which were mostly pre-service teachers studying in pre-school, classroom teacher education and English language teaching programs. It is also found that validity and reliability estimations have been reported in the majority of the studies. Besides, when the studies on teaching practice courses were examined concerning the problems and suggested solutions it is found that, the problems were mostly related to the implementation of educational program, cooperating school, university supervisors and cooperating teachers. As for suggestions to the problems, it is found that most studies offer establishing close communication between the cooperating teachers and the university supervisors, increasing the practice hours for pre-service teachers and providing in-service training to all stakeholders.

Anahtar Kelimeler

Teaching practice, pre-service teachers, content analysis

Kaynakça

• Alkan, V. (2017). Bir sistematik derleme çalışması: ‘Öğretmenlik uygulaması’. Journal of Educational Research, 2 (1), 1-23.
• Aslanargun, E., Kılıç, A., & Acar, F. E. (2012). Uygulama öğretmenlerinin öğretmen adaylarına rehberlik etme düzeyi. Elektronik Sosyal Bilimler Dergisi, 11(39), 1-21.
• Aykaç, N., Kabaran, H. & Bilgin, H. H. (2014). Türkiye’de ve Bazı Avrupa Birliği ülkelerindeki öğretmen yetiştirme uygulamalarının karşılaştırılmalı olarak incelenmesi (Almanya, Finlandiya, Fransa, İngiltere ve Türkiye örneği). Turkish Studies, 9(3), 279-292.
• Büyüköztürk, Ş., Kılıç Çakmak, E., Akgün, Ö. E., Karadeniz, Ş. & Demirel, F. (2014). Bilimsel araştırma yöntemleri. Ankara: Pegem Akademi.
• Cohen, L.,Manion, L., & Morrison, K. (2007). Researchmethods in education (6th ed.). New York, NY: Routledge.
• Demirtaş, H., Cömert, M., & Özer, N. (2014). Öğretmen adaylarının özyeterlik inançları ve öğretmenlik mesleğine ilişkin tutumları. Eğitim ve Bilim, 36(159), 96-110.
• Erden, M. (1998). Öğretmenlik mesleğine giriş. İstanbul: Alkım Yayınları.
• Hacıoğlu, F., & Alkan, C. (1997). Öğretmenlik uygulamaları. Ankara: Alkım Yayınları.
• Karataş, K. (2020). Öğretmenlik mesleğine kuramsal bir bakış. Electronic Journal of Education Science, 9 (17), 39-56. Retrieved form www.ejedus.org.
• MEB (1998). Öğretmen adaylarının milli eğitim bakanlığına bağlı eğitim öğretim kurumlarında yapacakları öğretmenlik uygulamasına ilişkin yönerge. Erişim Adresi http://mevzuat.meb.gov.tr/dosyalar/263.pdf
• Ozan, C. & Köse, K. (2014). Eğitim programları ve öğretim alanındaki araştırma eğilimleri. Sakarya University Journal of Education, 4(1), 16-136.
• Yıldırım, A. & Şimşek, H. (2008). Sosyal bilimlerde nitel araştırma yöntemleri. Ankara: Seçkin Yayıncılık.
• YÖK. (2007). Öğretmen yetiştirme ve eğitim fakülteleri (1982-2007) öğretmenin üniversitede yetiştirilmesinin değerlendirilmesi. Ankara: YÖK Yayını 2007-5.
• YÖK (2018). Öğretmen yetiştirme lisans programları. Ankara: Yükseköğretim Kurulu Başkanlığı. http://www.yok.gov.tr/documents/10279/41805112/AA_Sunus_+Onsoz_Uygulama_Yonergesi.pdf