Okul Öncesi Eğitimde Kalite ve Okul Olgunluğu Arasındaki İlişki

Yıl 2023, Cilt: 24 Sayı: 2, 1562 - 1603, 31.08.2023

Sevilay ULUBELİ Sezai KOÇYİĞİT

Öz

Bu araştırmada Aydın Efeler ilçesinde bulunan resmi anaokullarındaki kalitenin belirlenmesi ve kalite düzeyleri ile bu kurumlarda eğitim alan 60-72 aylık çocukların okul olgunluğu arasındaki ilişkinin incelenmesi amaçlanmıştır. Bu bağlamda Okul Öncesi Eğitim Kurumlarında Çevresel Koşullar Ölçeğine göre belirlenen kalite düzeyi ve kalite alt boyutlarının çocukların okul olgunluğuyla ilişkisinin olup olmadığı değerlendirilmiştir. Bu araştırma nicel araştırma yöntemlerinden, ilişkisel tarama modelinde gerçekleştirilmiştir. Araştırmanın evrenini; 2018-2019 eğitim öğretim yılında Aydın ilinde Milli Eğitim Müdürlüğüne bağlı resmi anaokulları ve bu okullara devam eden 60-72 ay arasındaki çocuklar oluşturmuştur. Araştırmanın örneklemini ise Aydın ili Efeler İlçe Milli Eğitim Müdürlüğüne bağlı yedi resmi anaokulu ve bu okullara devam eden ve normal gelişim gösteren 60-72 aylık çocuklardan tesadüfî örnekleme kullanılarak belirlenmiş 145 çocuk oluşturmuştur. Araştırmada veri toplama aracı olarak Okul Öncesi Eğitim Kurumlarında Çevresel Koşullar ve Metropolitan Olgunluk Testi kullanılmıştır. Toplanan verilerin analizi SSPS programında uygun istatistiksel işlemler yapılarak gerçekleştirilmiştir. Araştırma çerçevesinde incelenen okul öncesi eğitim kurumlarının çevresel koşullar, okul öncesi eğitim kurumlarının kalite düzeyi ve boyutları görece yüksek ve çok yüksek düzeyde bulunmuştur. Araştırma kapsamında incelenen okul öncesi eğitim kurumlarındaki çocukların Metropolitan Olgunluk Testi genel hazırlık puan ortalaması orta olgunluk seviyesinde bulunmuştur. Araştırma kapsamında incelenen okul öncesi eğitim kurumlarının kalite düzeyleri ile çocukların okul olgunluğu düzeyleri arasında anlamlı bir ilişkiye rastlanmamıştır.

Anahtar Kelimeler

Okul Öncesi Eğitim, Kalite, Okul Olgunluğu

Destekleyen Kurum

Aydın Adnan Menderes Üniversitesi Bilimsel Araştırma Projeleri Ofisi

The Relationship Between Quality in Preschool Education and School Readiness

Öz

The aim of this study is to determine the quality in public kindergarten schools in Aydın, Efeler and to analyze the relationship between the quality and school readiness levels of 60-72 month children in those schools. In this regard, whether In this context, it has been evaluated whether the quality level and quality sub-dimensions determined according to the Early Childhood Environment Rating Scale [ECERS-R] in Pre-School Education Institutions are related to the school readiness of the children. The study was carried out in the correlational screening model, one of the quantitative research methods. The universe of the research is composed of children between 60-72 months attending official kindergartens affiliated to the Directorate of National Education in Aydın province in 2018-2019 academic year. The sample of the study consisted of 145 60-72 months old children showing normal development determined by random sampling from seven official kindergartens affiliated to Aydın province Efeler District Directorate of National Education. Early Childhood Environment Rating Scale [ECERS-R] and Metropolitan Maturity Test were used as data collection tools. The analysis of the collected data was carried out by using appropriate statistics in the SSPS program. The environmental conditions, quality levels and dimensions of pre-school education institutions examined within the framework of the research were found to be relatively high and very high. The Metropolitan Maturity Test general preparation score average of the children in the pre-school education institutions was found at the medium maturity level. No significant relationship was found between the quality levels of the pre-school education institutions and the school readiness levels of the children.

Anahtar Kelimeler

Preschool education, Quality, School Readiness

Kaynakça

• Alpar, R. (2013). Uygulamalı çok değişkenli istatistik yöntemler (4. Baskı). Detay Yayıncılık.
• Arı, A. (2014). İlkokul birinci sınıfa başlama yaşına ilişkin öğretmen görüşleri. Kuram ve Uygulamada Eğitim Bilimleri, 14(3), 1031-1047.
• Balcı, A. (2016). Sosyal bilimlerde araştırma; yöntem, teknik ve ilkeler. Pegem Akademi.
• Baştürk, R., & Işıkoğlu, N. (2008). Analyzing process quality of early childhood education with many facetrash measurement model. Kuram ve Uygulamada Eğitim Bilimleri, 8(1), 7-32.
• Bekman, S. & Gürselel, F. (2005). Doğru başlangıç: Türkiye’de okulöncesi eğitim. TÜSİAD Yayınları.
• Buldu, M., & Er, S. (2016). Okula hazırbulunuşluk ve okula başlama yaşı: Türk öğretmen ve ailelerin yeni eğitim politikası üzerine görüş ve deneyimleri. Eğitim ve Bilim, 41(187), 97-114.
• Büyüköztürk, Ş. (2011) Sosyal bilimler için veri analizi el kitabı: İstatistik, araştırma deseni, SPSS uygulamaları ve yorum. Pegem Akademi.
• Çataloluk, C. (1994). Farklı sosyo-ekonomik ve kültürel ortamlarda yetişen çocukların okul olgunluğu açısından karşılaştırılması [Yayınlanmamış yüksek lisans tezi]. İstanbul Üniversitesi.
• Deniz Kan. Ü. (2006). Erken çocukluk yıllarında okuma-yazmaya hazırlık. Çağdaş Eğitim Dergisi, 31,16-20.
• Feyman, N. (2006). Okul öncesi eğitim kurumlarında kalitenin çocukların gelişim alanlarına üzerine etkisinin incelenmesi [Yayınlanmamış yüksek lisans tezi]. Hacettepe Üniversitesi.
• Görmez, E. (2007). İlköğretim birinci sınıf öğrencilerinin okul olgunluğu ve matematik hazırbulunuşluk düzeyleri [Yüksek lisans tezi]. Osmangazi Üniversitesi.
• Güçhan Özgül, S. (2011). Okul öncesi eğitim ortamlarının kalite değişkenleri açısından değerlendirilmesi [Yayınlanmamış yüksek lisans tezi]. Balıkesir Üniversitesi.
• Güler, D. S. (2001). 4–5 ve 6 yaş okul öncesi eğitim programlarının değerlendirilmesi [Yayınlanmamış doktora tezi]. Ankara Üniversitesi.
• Güleş, F. (2013). Okul öncesi eğitimde fiziksel çevreye ilişkin kalite standartlarının belirlenmesi [Yayınlanmış doktora tezi]. Selçuk Üniversitesi.
• Gündüz, H. B., & Özarslan, N. (2017). Farklı yaş kategorilerinde ilkokula başlayan öğrencilerin okul olgunluğu ve öğretmen görüşlerine göre okula uyum problemleri. Abant İzzet Baysal Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 17(1), 212-230.
• Gür, Ç., Koçak, N., & Sağlar, M. (2017). Çok boyutlu bakış açılarıyla düşünme eğitimi programının 5 ve 6 yaş grubu çocukların okul olgunluğu üzerindeki etkisinin incelenmesi. Eğitim ve Bilim, 42(189), 153-165.
• Işıkoğlu, N. (2007). Okul öncesi eğitim kurumlarında kalite. Gazi Üniversitesi Mesleki Eğitim Dergisi, 9(18), 37-47.
• Kahramanoğlu, R., Tiryaki, E. N., & Canpolat, M. (2014). İlkokula yeni başlayan 60-66 ay grubu öğrencilerin okula hazır oluşları üzerine inceleme. Kastamonu Eğitim Dergisi, 23(3), 1065-1080.
• Kalkan, E. (2008) Okul öncesi eğitim kurumlarında kalitenin fiziksel koşullar açısından incelenmesi [Yayınlanmamış yüksel lisans tezi]. Hacettepe Üniversitesi.
• Kalkan, E., & Akman, B. (2009). Examining preschools quality in terms of physical conditions. Prodecia Social and Behavioral Sciences I, 1573-1577.
• Karasar, N. (2016). Bilimsel araştırma yöntemi. Nobel Yayın Dağıtım.
• Koçyiğit, S., & Saban, A. (2014). Birinci sınıf öğretmenlerinin ebeveynlerin görüşlerine göre okula hazır bulunuşluk. Kuramsal Eğitimbilim Dergisi, 7(3), 322-341.
• Köksal, A., Aral, N., & Aktaş Arnas, Y. (2000). Ankara’da bulunan özel okulöncesi eğitim kurumlarında çalışan yöneticiler ve öğretmenlerin ebeveynlerden beklentilerinin incelenmesi. Çocuk Gelişimi ve Eğitimi Dergisi, 1(2), 92-101.
• Lokumcu Tozar, S. B. (2018). Okul öncesi eğitim alan ve almayan ilköğretim birinci sınıf öğrencilerinin okula hazır bulunuşluklarındaki farklılıklar ve çözüm önerileri [Yayınlanmamış yüksek lisans tezi]. Beykent Üniversitesi.
• Mashburn, A. J., Pianta, R. C., Hamre, B. K., Downer, J. T., Barbarin, O. A., Bryant, D., Burchinal, M., Early, D. M., & Howes, C. (2008). Measures of classroom quality in prekindergarten and children's development of academic, language, and social skills. Child Development, 79(3), 732–749.
• MEB 2023 Eğitim Vizyon Belgesi (2018). Milli Eğitim Bakanlığı 2023 Eğitim Vizyon Belgesi. https://www.gmka.gov.tr/dokumanlar/yayinlar/2023_E%C4%9Fitim%20Vizyonu.pdf
• Milli Eğitim Bakanlığı. (2013). Temel Eğitim Genel Müdürlüğü, Okul Öncesi Eğitim Programı. https://tegm.meb.gov.tr/dosya/okuloncesi/ooproram.pdf
• Oğuzkan, Ş., & Oral, G. (2002). Okul öncesi eğitimi. M.E.B Yayınları.
• Oktay, A. (1980). Metropolitan Readiness Testinin İstanbul'da farklı sosyoekonomik ve kültürel çevrelerdeki (5–6) yaş çocuklarına uygulanması. Pedagoji Dergisi, 1, 119–138.
• Oktay, A. (1982). Okul öncesi dönemde öğrenme ve okumaya hazırlıklı olmak. Eğitim ve Bilim Dergisi, 7(39), 11-18. Oktay, A. (2013). İlköğretime hazırlık ve ilköğretim programları. Pegem Akademi Yayınları.
• Özdemir, A., & Battal, Ş. (2019). İlkokula erken yaşta başlayan öğrencilerin okula uyum süreci ve akademik başarı bağlamında yaşadıkları sorunlar. OPUS Uluslararası Toplum Araştırmaları Dergisi, 11(18), 1633-1683.
• Özyurt, M., & Güzel, N. (2018). Okul öncesi eğitimi alan çocukların okul olgunluğu düzeylerinin ve okul olgunluğuna ilişkin öğretmen görüşlerinin incelenmesi. Mersin Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 14(3), 1250-1267.
• Solak, N. (2007). Adana il merkezinde bulunan okul öncesi eğitim kurumlarında kalitenin incelenmesi [Yayımlanmamış yüksek lisans tezi]. Çukurova Üniversitesi.
• Sylva, K., Siraj-Blatchford, I., Taggart, B., Sammons, P., Melhuish, E. C., Elliot, K., & Totsika, V. (2006). Capturing quality in early childhood through environmental rating scales. Early Childhood Research Quarterly, 21(1), 76–92.
• Tekin, H., & Koçyiğit, S. (2018). Öz düzenleme becerilerinin ilkokula hazırbulunuşluk üzerindeki etkisi. Kastamonu Eğitim Dergisi, 28(5), 1932-1945.
• Türkyılmaz, M. İ., & Pekdoğan, S. (2019). 6-7 yaş çocuklarda sosyal davranış ve okula hazırbulunuşluğun bazı değişkenler açısından incelenmesi. OPUS Uluslararası Toplum Araştırmaları Dergisi, 14(20), 133-160.
• Uzun, E. M., & Alat, K. (2017). Okul öncesi dönemde uygulanan “Okula hazırız” eğitim programının ilkokul birinci sınıf öğrencilerinin hazırbulunuşluk düzeylerine etkisi. Ondokuz Mayıs Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 36(2), 59-80.
• Yavuzer, H. (2005). doğum öncesinden ergenlik sonuna çocuk psikolojisi. Remzi Kitabevi.
• Yazıcı, Z. (2002). Okul öncesi eğitiminin okul olgunluğu üzerine etkisinin incelenmesi. Milli Eğitim Dergisi, 155, 135-145.
• Yılmaz Bolat, E. (2017). Okul öncesi eğitim alan 5-6 yaş grubu çocukların velilerinin okula hazırbulunuşluk davranışları ve okul olgunluğu ile ilgili görüşleri. Electronic Turkish Studies, 12(33), 589-604.