SINIF ÖĞRETMENİ ADAYLARININ MATEMATİK ÖĞRETİMİ DERSİNDE KULLANDIKLARI MATERYAL TERCİHLERİNİN İNCELENMESİ

Yıl 2023, Cilt: 24 Sayı: 3, 2072 - 2115, 21.12.2023

Neşe Uygun

Öz

Değişen ve gelişen dünyada sınıf öğretmenlerinin matematik öğretiminde öğrenme ortamlarını öğretim teknolojileri ve öğretim materyalleri aracılığıyla etkin kılması beklenmektedir. Bilgiye ulaşmada öğretmenlerin aktif ve etkileşimli öğrenme ortamlarını tasarlamaları öğrenciler açısından ayrı bir önem taşımaktadır. Matematiğin öğretiminin nasıl yapılması gerektiği, matematiğin öğretimi konusunda belirlenecek kazanımların, becerilerin, yetkinliklerin programda nasıl belirlenmesi gerektiği, kullanılacak öğretim yöntemleri, ölçme ve değerlendirme süreçleri ile birlikte materyallerin, araç-gereçlerin neler olması gerektiği de önem arz etmektedir. İlkokul çağındaki öğrenciler Piaget’e göre somut işlemler dönemindedir ve kavramların gerçek yaşamdaki temsil biçimlerinin kullanılmasının öğrencilerin öğrenmelerini olumlu düzeyde etkileyebileceği söylenmektedir. Bu bağlamda matematik öğretiminde bilginin somut nesne, görsel, sembol gibi farklı biçimlerde temsil edilmesi gerekmektedir (Lesh ve diğerleri, 1987). Matematik öğretiminde materyal kullanmak sınıf öğretmeninin vazgeçilmezidir, diyebiliriz. Ders öncesinde öğretmenin yapması geren bir çalışma olabilir dolayısıyla öğretmen açısından bu süreç zahmetli bir durum gibi gözükebilir. Ancak ilkokul öğrencileri için bu durumun verimli olacağı söylenebilir. Matematik öğretiminde sadece materyal kullanımı değil aynı zamanda farklı öğretim yöntem ve teknikleriyle dersi işlemek, bireysel farklılıklarını göz önüne almak, öğrencilerin birden fazla duyusuna hitap etmek de bu derse olan tutumu olumlu etkileyebilir. Matematik öğretiminde materyal kullanımının birçok yararı bulunmaktadır. Bunları kısaca şu şekilde ele alabiliriz: İlkokul öğrencilerinin problem çözme sürecinde karşılaştıkları güçlüklerin üstesinden gelebilmeleri için yeni düşünceleri ortaya çıkarmalarında ve bu problemlerin çözümünde modelleme yapabilmelerinde materyal kullanımının sürece yardımcı olması, soyut matematiksel kavramları somutlaştırmaları, öğrencilerin matematiğe karşı olumlu tutum geliştirmeleri, öğrenmeyi kolaylaştırması, eğlenceli hale getirmesi, zamanı yönetmede ekonomiklik kazandırması bunlardan bazılarıdır. Matematik eğitimi ve öğretiminde sadece somut materyal değil aynı zamanda dijital materyalde kullanılabilir. Bu bağlamda sınıf öğretmenlerinin matematik öğretiminde öğrencileri birçok yönden desteklemek amacıyla dijital araçların kullanımını artırmaları oldukça önemlidir. Öğrenme ortamlarında somut materyallerin yanı sıra dijital araçların etkin kullanımı öğrenmeyi destekleyebilir. Bununla birlikte sınıf öğretmeni adaylarının matematik öğretiminde kullandıkları materyallerin uygun temsil biçimleri kullandıklarını söylemek mümkündür. Derslerde öğretim teknolojileri ve öğretim materyallerinin kullanımı ve geliştirilmesinin, öğretim eksikliklerinin giderilmesinde etkili olabildiği söylenebilir. Bu araştırmanın amacı; sınıf öğretmeni adaylarının matematik öğretimi II dersindeki uygulamalarda kullandıkları materyal tercihlerini belirlemektir. Bu amaç doğrultusunda araştırmada nitel araştırma desenlerinden olgubilim kullanılmıştır. 2021-2022 bahar döneminde matematik öğretimi II dersini almış 17 sınıf öğretmeni adayı araştırmanın katılımcılarını oluşturmaktadır. Matematik öğretimi II dersinde öğretmen adaylarından belirlenen kazanımlara ilişkin ders planı hazırlayıp somut ve dijital materyaller aracılığıyla uygulama yapmaları istenmiştir. Araştırmada, veri toplama araçları olarak hazırlanan ders planları ve yarı yapılandırılmış görüşme formu kullanılmıştır. Görüşme formu; sınıf öğretmeni adaylarının matematik öğretimi II dersinde tercih ettikleri materyal türüne, dersin hangi aşamasında nasıl bir materyal tercih ettiklerine, materyal tasarlarken veya hazırlarken neler yaşadıklarına ve materyal tercih nedenlerine ilişkin sorulardan oluşmaktadır. Toplanan veriler içerik analizi yöntemi ile analiz edilmiştir. Araştırmada elde edilen bulgulara göre sınıf öğretmeni adaylarının matematik öğretiminde hem somut hem dijital materyal tercih ettikleri; öğrenme-öğretme sürecinde somut materyal, diğer süreçlerde ise dijital materyal tercih ettikleri; somut materyal tasarlarken zorlandıkları, dijital materyali daha kolay hazırladıkları; dikkat çekme, somutlaştırma, ekonomiklik, kalıcı öğrenmeyi sağlama, kazanıma uygunluk gibi materyal tercih nedenleri olduğu sonuçlarına ulaşılmıştır. Sınıf öğretmenliği lisans programında yer alan dersler arasında materyal tasarlamaya ilişkin bir dersin yer alması, matematik öğretimi I ve II derslerinde uygulamaların somut ve dijital materyallerle desteklenmesi araştırma sonuçlarına göre önerilmektedir.

Anahtar Kelimeler

Matematik öğretimi,, sınıf öğretmeni adayı, materyal tercihi

AN INVESTIGATION OF PROSPECTİVE PRIMARY TEACHERS MATERIAL PREFERENCES IN MATHEMATICS TEACHING COURSE

Öz

In a changing and developing world, classroom teachers are expected to make learning environments effective in mathematics teaching through instructional technologies and instructional materials. Teachers' designing active and interactive learning environments is of particular importance for students in accessing knowledge. It is also important how mathematics should be taught, how the achievements, skills and competencies to be determined in mathematics teaching should be determined in the program, the teaching methods to be used, measurement and evaluation processes, and what materials and tools should be used. According to Piaget, elementary school students are in the concrete operations period and it is said that using the representation of concepts in real life can positively affect students' learning. In this context, knowledge in mathematics teaching should be represented in different forms such as concrete objects, visuals and symbols (Lesh et al., 1987). We can say that using materials in mathematics teaching is indispensable for the classroom teacher. It may be a work that the teacher has to do before the lesson, so this process may seem like a troublesome situation for the teacher. However, it can be said that this situation will be productive for primary school students. Not only using materials in mathematics teaching, but also using different teaching methods and techniques, taking into account individual differences, and appealing to students' multiple senses can positively affect the attitude towards this course. There are many benefits of using materials in mathematics teaching. We can briefly discuss them as follows: The use of materials helps elementary school students to overcome the difficulties they encounter in the problem solving process, to reveal new ideas and to make modeling in solving these problems, to concretize abstract mathematical concepts, to develop positive attitudes towards mathematics, to facilitate learning, to make it fun, to make it economical in time management. Not only concrete materials but also digital materials can be used in mathematics education and training. In this context, it is very important for classroom teachers to increase the use of digital tools to support students in mathematics teaching in many ways. The effective use of digital tools as well as concrete materials in learning environments can support learning. In addition, it is possible to say that the materials used by prospective primary school teachers in mathematics teaching use appropriate forms of representation. The use and development of instructional technologies and instructional materials in the lessons can help to overcome teaching deficiencies.The aim of this study is to determine the material preferences of pre-service primary school teachers in the mathematics teaching II course. For this purpose, phenomenology, one of the qualitative research designs, was used in the study. Seventeen pre-service primary school teachers who took the mathematics teaching II course in the spring semester of 2021-2022 constituted the participants of the study. In the mathematics teaching II course, pre-service teachers were asked to prepare a lesson plan for the determined outcomes and to practice through concrete and digital materials. In the study, lesson plans and a semi-structured interview form were used as data collection tools. The interview form consisted of questions about the type of material preferred by the pre-service primary school teachers in the mathematics teaching II course, what kind of material they preferred at which stage of the course, what they experienced while designing or preparing materials, and the reasons for material preference. The collected data were analyzed by content analysis method. According to the findings obtained in the study, it was concluded that pre-service primary school teachers preferred both concrete and digital materials in mathematics teaching; they preferred concrete materials in the learning-teaching process and digital materials in other processes; they had difficulty in designing concrete materials, while they prepared digital materials more easily; and they had material preference reasons such as attracting attention, concretization, economy, providing permanent learning, and conformity to the acquisition.

Anahtar Kelimeler

MATHEMATICS TEACHING, PROSPECTİVE PRIMARY TEACHER, MATERIAL PREFERENCE

Kaynakça

• Taştı, M. B., Avcı Yücel, Ü., & Yalçınalp, S. (2015). Investigation of pre-service mathematics teachers' processes of developing learning objects with three-dimensional modeling program. International Journal of Social Sciences and Education Research, 1(2), 411-423. https://doi.org/10.24289/ijsser.106437