Okulöncesi Dönem Çocuklarının Sanat Hakkındaki Düşünceleri: “Çocuk Sanatçı-Sanatçı Çocuk Projesi”

Yıl 2015, Cilt: 23 Sayı: 4, 1679 - 1694, 15.12.2015

Dilek Acer

Öz

Bu araştırmanın amacı, çocukların sanata ilişkin düşüncelerini belirlemek ve farkındalıklarını artırmaktır. 2008 yılının Şubat – Nisan ayları arasında gerçekleştirilen araştırmaya, Ankara’da bulunan özel bir okulun, anasınıfına devam eden 6 yaş grubu toplam 120 çocuk katılmıştır. Araştırmanın analizi için 8 çocuk çalışma grubuna dahil edilmiştir. Bu araştırmada ‘Çocuk Sanatçı – Sanatçı Çocuk’ adlı bir proje kapsamında çocukların bir sanat eseri ve sanatçı ile etkileşimde bulunmaları sağlanmıştır. Bunun için sanat eleştirisi yöntemi kullanılmıştır. Projenin başında ve sonunda çocuklara sanat ile ilgili sorular sorulmuş ve öğretmenler ile odak grup görüşmeleri yapılmıştır. Proje sürecinde elde edilen sınıf ve atölye gözlemleri ile öğretmenlerin görüşleri, betimsel analiz ile, video kayıtları ise içerik analizi yöntemlerinden kategorisel analiz tekniği ile yorumlamıştır. Elde edilen sonuçlar, çocukların proje sürecinde yaşadığı deneyimlerin, etkileşimlerin ve paylaşımların, sanata ilişkin düşüncelerine ve tepkilerine olumlu yönde katkılar yaptığını göstermiştir.

Anahtar Kelimeler

okulöncesi, çocuklar, sanat, sanatçı.

Preschool Children’s Views Regarding Art: “Child ArtistArtist Child Project”

Öz

The purpose of this study is to identify children’s opinions on art and to raise their awareness about art. This study, conducted between February and April 2008, involved 120 children in the age group of six in the nursery class of a private school in Ankara. For the analysis of the research, 8 children were selected randomly. For the purpose of this study, within the framework a project entitled “Child Artists – Artist Children”, children were encouraged to interact with a work of art and an artist. The method of art criticism was used to enable such an interaction. In the beginning and end of the project, children were asked questions about art, and focus groups were conducted with teachers. Descriptive analysis was used to interpret classroom and workshop observations and teachers’ opinions and categorical analysis, which is a technique of content analysis, was used to interpret video recordings. The results show that children’s experiences, interactions and exchanges throughout the project had positive impacts on their opinions and reactions related with art.

Anahtar Kelimeler

Preschool, children, art, art education

Kaynakça

• Acer, D. (2015). The arts in Turkish preschool education. Arts Education Policy Review, 116(1), 43-50.
• Akbayrak Akhun, B. ve Kargı, E. (2004). Okulöncesi dönemindeki çocuklar ve sanat eleştirisi. OMEP Dünya Konsey Toplantısı ve Konferansı Bildiri Kitabı. Ankara: Ya-Pa Yayınları.
• Aylward, K., Scott, H., Tiffany, F., Jean, G. ve Nitza, V.L. (1993). An art appreciation curriculum for preschool children. Early Child Development and Care. 96, 35-48.
• Çakır İlhan, A. (2002).Yaratıcı düşüncenin geliştirilmesinde sanat eğitiminin rolü. Çoluk Ço- cuk, 19, 16-18.
• Barnes, R. (2002). Teaching art to young children. Abingdon: Routledge/Falmer.
• Bell, C. (1997). Estetik hipotez. (Çev.Doğan Şahiner). Modernizmin Serüveni 2. İstanbul: Yapı Kredi Yayınları.
• Büyüköztürk, Ş, Kılıç Çakmak, E., Akgün, Ö.E., Karadeniz, Ş. ve Demirel, F. (2008). Bilimsel araştırma yöntemleri. Ankara: Pegem Akademi.
• Chapman, L.H. (1992). A world of images. USA: Davis Publications, Inc.
• Cole, E. ve Schaefer, C. (1990). Can young children be art critics? Young Children. 45(2), 33-38.
• Coutts, G. ve Dawes, M. (1998). Drawing on the artist outside: Towards 1999. Journal of Art & Design. Education, 17 (2), 191–196.
• Dizdar Terwiel, C. (2010). Okulöncesi sanat eğitiminde bir malzeme olarak “kil”in yeri (E-Kitap).Ankara: Ankara Üniversitesi Rektörlüğü Yayınları.
• Etike, S. (1999). Sanat eğitimi. Öğretmen Dünyası. 234, 43.
• Epstein, A.S. (2001). Thinking about art: Encouraging art appreciation in early childhood set- tings. Young Children, 56(3), 38-43.
• Erinç, S. (1995). Resmin eleştirisi üzerine. İstanbul:Hil Yayın.
• Erinç, S. (1998). Sanatın boyutları. İstanbul: Çınar Yayınları.
• Fawcett, M. ve Hay, P. (2004). 5x5x5=Creativity in the early years. Journal of Art & Design Education, 23 (3), 234-245.
• Feeney, S. ve Moravcik, E. (1987). A thing of beauty: aesthetic development in young child- ren. Young Children, 42(6), 7-15.
• Forrest, P. (1991). Aesthetic understanding. Philosophy and Phenomenological Research, 51(3), 525-540.
• Funch, S. B. (1993). Educating the eye: Strategies for museum education. Journal of Aesthetic Education, 27(1), 83-98.
• Gökaydın, N. (2002). Temel sanat eğitimi. Ankara: MEB Yayınları.
• Hamblen, K.A. (1986). Exploring contested concepts for aesthetic literacy. Journal of Aesthetic Education, 20(2),67-76.
• Hancock, R. ve Cox, A. (2002). ‘I would have worried about her being a nuisance’: Work- shops for Children under three and their parents at Tate Britain.Early Years. 22 (2), 105-118.
• Horn, S. (2006). Inspiration into installation: An exploration of contemporary expeience through art. Journal of Art & Design Education, 25 (2), 134-145.
• Kreft, L. (2002). Art and politics in the 20th century. Aesthetics and Art in The 20th Century. Ankara:Fersa Press.
• Madeja, S.S. ve Onuska, S. (1977). Through the arts to the aesthetic.CEMREL, Inc.
• Miles, M. ve Huberman, M.A. (1994). An expanded sourcebook qualitative data analysis. Lon- don: Sage Publications.
• Patton, M.Q. (1987). How to use qualitative methods in evaluation. London: Sage Publications.
• Rinker, L. (2000). Active learning through art. Child Care Information Exchange, 135, 72-75.
• Rubin, J.A. (2005). Child art theraphy. New Jersey: John Wiley & Sons, Inc.
• San, İ. (1979). Sanatsal yaratma ve çocukta yaratıcılık. Ankara: Türkiye İş Bankası Kültür Yayınları.
• Sanderson, P. ve Savva, A. (2004). Artists in Cypriot primary schools: The pupils’ perspective. Music Education Research, 6 (1), 5-22.
• Savva, A. (2003). Young pupils’ responses to adult works of art. Contemporary Issues in Early Childhood, 4(3), 300-313.
• Savva, A. ve Trimis, E. (2005). Responses of young children to contemporary art exhibits: The role of artistic experiences. International Journal of Education & The Arts, 6 (13), 1-22.
• Senemoğlu, N. ve Genç, Ş. (2001). İlköğretimde etkiliöğretme ve öğrenme öğretmen el kitabı: Okul öncesi eğitimi. Ankara: T.C. MEB Projeler Koordinasyon Merkezi Başkanlığı, Modül 12.
• Stokrocki, M. (2001). Children’s ethno-aestheticresponses to a Turkish carpet: A cross-cultural study in three cultures. The International Journal of Art and Design Education, 20(3),320-331.
• Tuğrul, B., Etikan, İ., Duran, E. ve Kavici, M. (2004). Çocuklar kağıt katlayarak öğreniyor. OMEP Dünya Konsey Toplantısı ve Konferansı Bildiri Kitabı. Ankara: Ya-Pa Yayınları.
• Yıldırım, A. ve Şimşek, H. (2003). Sosyal bilimlerde nitel araştırma yöntemleri. Ankara: Seçkin Yayıncılık.