6. Sınıf Öğrencilerinin Eleştirel Düşünme Becerilerinin Çeşitli Değişkenler Açısından İncelenmesi (Kütahya İli Örneği)

Yıl 2017, Cilt: 25 Sayı: 4, 1587 - 1600, 15.07.2017

İjlal Ocak , Meryem Damla Kutlu Kalender

Öz

ğişkenler (cinsiyet, seçmeli ders, anne-baba eğitim durumu ve bilimsel dergi takip etme)
açısından incelemektir. Tarama modelinde desenlenen araştırmanın örneklemini Kütahya
ilinde öğrenim görmekte olan 666 tane altıncı sınıf öğrencisi oluşturmaktadır. Çalışmada veri
toplama araçları olarak “Cornell Koşullu Sorgulama Testi-Form X (CCT-X)” ve “Kişisel Bilgi
Formu” kullanılmıştır. Verilerin analizinde frekans, yüzde, ortalama, standart sapma, t testi,
tek yönlü varyans analizi ve LSD testi kullanılmıştır. Araştırma bulgularına göre öğrencilerin
eleştirel düşünme becerilerinin cinsiyet, seçmeli ders) ve baba eğitim durumu değişkenine göre
değiştiği ancak anne eğitim durumu ve bilimsel dergi takip etme değişkenine göre değişmediği
tespit edilmiştir. 

Anahtar Kelimeler

6. sınıf, öğrenci, eleştirel düşünme

Investigation of 6Th Grade Students’ Critical Thinking Skills Terms of Various Variables (Kütahya Sample)

Öz

The aim of this study was to investigate the 6th grade students’ critical thinking levels’ differ
according to independent variables (gender, elective course, mother and father’s education
level, scientific journal fallow) The study was designed as l survey model. The sampling of
the study consists of 666 sixth grade students in Kütahya. The “The Cornell ConditionalReasoning
Test, Form X” and “Personal Information Form” were used for data collection.
For the analysis of the data, frequencies, percentage, mean, standard deviation, t-test, one-way
analysis of variance tests were used. According to the findings, the students’ critical thinking
skills has changed in terms of gender, elective courses (science applications) and parental
education status but but it has not changed the variables of education and scientific journals
fallow and mother’s education level.

Anahtar Kelimeler

6. grade, student, critical thinking

Kaynakça

• Açıkgöz Ayrancı, S. (2011). İlköğretim öğrencilerinin eleştirel düşünme becerileriyle matematik başarıları arasındaki ilişki. (Yüksek Lisans Tezi ). Ankara Üniversitesi, Ankara.
• Akar, C. (2007). İlköğretim öğrencilerinde eleştirel düşünme becerileri. (Doktora Tezi). Gazi Üniversitesi, Ankara.
• Akar, Ü. (2007). Öğretmen adaylarının bilimsel süreç becerileri ve eleştirel düşünme beceri düzeyleri arasındaki ilişki. (Yüksek Lisans Tezi). Afyon Kocatepe Üniversitesi, Afyonkarahisar.
• Alkaya, F. (2006). Eleştirel düşünme becerilerini temel alan fen bilgisi öğretiminin öğrencilerin akademik başarılarına etkisi. (Yüksek Lisans Tezi). Mustafa Kemal Üniversitesi, Hatay.
• Atasoy, B. (2002). Fen öğrenimi ve öğretimi. Ankara: Gündüz Eğitim ve Yayıncılık.
• Ay, Ş., ve Akgöl, H. (2008). Eleştirel düşünme gücü ile cinsiyet, yaş ve sınıf düzeyi. Kuramsal Eğitimbilim, 1(2), 65-75.
• Biber, A. C., Tuna, A. & Incikabi, L. (2013). An investigation of critical thinking dispositions of mathematics teacher candidates. Journal of International Educational Research , 9 (3), 257-266.
• Bökeoğlu, Ç. O. ve Yılmaz, K. (2005). Üniversite öğrencilerinin eleştirel düşünmeye yönelik tutumları ile araştırma kaygıları arasındaki ilişki. Kuram ve Uygulamada Eğitim Yönetimi, Kış 41, 47-67.
• Browne, M. N. ve Keeley, s.M. (2004). Asking the right questions: A guide to critical thinking (7. Editiond). Upper Saddle River, NJ: Person Prentice Hall.
• Can, A. (2013). SPSS İle Bilimsel Araştırma Süresince Nicel Veri Analizi. Ankara. Pegem Akademi Yayıncılık.karasar
• Cohen, L., Manion, L., & Morrison, K. (2007). Research methods in education. Oxon: by Routledge.
• Çetin, A. (2008). Sınıf öğretmenliği adaylarının eleştirel düşünme gücü. (Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi). Uludağ Üniversitesi,Bursa.
• Çetinkaya, Z. (2011). Türkçe öğretmen adaylarının eleştirel düşünmeye ilişkin görüşlerinin belirlenmesi. Ahi Evran Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 12 (3), 93-108.
• Demir, M. K. (2006). İlköğretim dördüncü ve beşinci sınıf öğrencilerinin sosyal bilgiler derslerinde eleştirel düşünme düzeylerinin çeşitli değişkenler açısından incelenmesi.( Doktora Tezi). Gazi Üniversitesi, Ankara.
• Elaine Simpson, R., & Mary Courtney, R. (2002). Critical thinking in nursing education: Literature review. International journal of nursing practice, 8(2), 89-98.
• Emir, S. (2012). Eğitim fakültesi öğrencilerinin eleştirel düşünme eğilimleri. Hasan Ali Yücel Eğitim Fakültesi Dergisi, 17, 34-57.
• Ernst, J., & Monroe, M. (2004). The effects of environment‐based education on students' critical thinking skills and disposition toward critical thinking. Environ-mental Education Research, 10(4), 507-522.
• Ersoy, E. ve Başer, N. (2011). İlköğretim ikinci kademede eleştirel düşünmenin yeri. Adnan Menderes Üniversitesi Eğitim Fakültesi Eğitim Bilimleri Dergisi, 2 (1), 1-10.
• Facione, P. A. (1990). Critical thinking: a statement of expert consensus for purposes of educational assessment and ınstruction - Executive Summary - The Delphi Report. Millbrae CA: The California Academic Pres. http://assessment.aas.duke.edu/documents/Delphi_Report.pdf 20.09.2014 tarihinde alınmıştır.
• George, D., & Mallery, M. (2010). Spss for windows step by step: a simple guide and reference, 17.0 update (10a ed.) Boston: Pearson
• Gülveren, H. (2007). Eğitim fakültesi öğrencilerinin eleştirel düşünme becerileri ve bu becerileri etkileyen eleştirel düşünme faktörleri. (Doktora Tezi). Dokuz Eylül Üniversitesi, İzmir
• Gündoğdu, H. (2009) Eleştirel düşünme ve eleştirel düşünme öğretimine dair bazı yanılgılar. Celal Bayar Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 7 (1), 57-74.
• Gürleyük, G. C. (2008). Sınıf öğretmeni adaylarının çeşitli değişkenler açısından eleştirel düşünme eğilimleri, problem çözme becerileri ve akademik başarı düzey-lerinin incelenmesi. (Yüksek Lisans Tezi). Zonguldak Karaelmas Üniversitesi, Zonguldak.
• Ip, W. Y., Lee, D. T., Lee, I. F., Chau, J. P., Wootton, Y. S., & Chang, A. M. (2000). Disposition towards critical thinking: a study of Chinese undergraduate nursing students. Journal of Advanced Nursing, 32(1), 84-90.
• Jones, A. (2005). Culture and context: critical thinking and student learning in intro-ductory macroeconomics. Studies İn Higher Education, 30(3), 339-354.
• Kahraman, T. (2008). İlköğretim 4. ve 5. sınıf öğrencilerinin eleştirel düşünme becerileri ile öğrenci algılarına göre öğretmenlerin sınıf içi demokratik davranış düzeyleri arasındaki ilişkinin incelenmesi. (Yüksek Lisans Tezi). Marmara Üniversitesi, İstanbul.
• Karabacak, H. (2011). İlköğretim öğrencilerinin eleştirel düşünme becerileri ve beşinci sınıf öğrencilerinin eleştirel düşünme düzeyi. (Yüksek Lisans Tezi). Atatürk Üniversitesi, Erzurum.
• Karasar, N. (2005), Bilimsel Araştırma Yöntemi, 15. Baskı, Nobel Yayın Dağıtım, Ankara.
• Kartal, T. (2012). İlköğretim fen bilgisi öğretmen adaylarının eleştirel düşünme eğilimlerinin incelenmesi. Ahi Evran Üniversitesi Kırşehir Eğitim Fakültesi Dergisi (KEFAD), 13 (2), 279-297.
• Kaya, H. (1997). Üniversite öğrencilerinde eleştirel akıl yürütme gücü. (Doktora Tezi). İstanbul Üniversitesi, İstanbul.
• Kayagil, S. ve Erdoğan, A. (2011). Bazı değişkenlerin ilköğretim yedinci sınıf öğrencilerinin eleştirel düşünme becerilerini yordama gücü. Selçuk Üniversitesi Ahmet Keleşoğlu Eğitim Fakültesi Dergisi, (31), 321-334.
• Korkmaz, Ö. ve Yeşil, R. (2009). Öğretim kademelerine göre öğrencilerin eleştirel düşünme düzeyleri. Ahi Evran Üniversitesi Kırşehir Eğitim Fakültesi Dergisi, 10(2).
• Kurt, A. A. ve Kürüm, D.(2010). Medya okuryazarlığı ve eleştirel düşünme arasındaki ilişki: kavramsal bir bakış, Mehmet Akif Ersoy Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi,2(2),20-34.
• Kürüm, D. (2002). Öğretmen adaylarının eleştirel düşünme gücü. (Yüksek Lisans Tezi).Anadolu Üniversitesi,Eskişehir.
• MacKnight, C. B. (2000). Teaching critical thinking through online discussi-ons.Educause Quarterly, 23(4), 38-41.
• Mecit, Ö. (2006). The effect of 7e learning cycle model on the improvement of fifth grade students' critical thinking skills. (Doctoral Thesis). Middle East Technical Universiy, Ankara.
• Narin, N., ve Aybek, B. (2010). İlköğretim ikinci kademe sosyal bilgiler öğretmenle-rinin eleştirel düşünme becerilerinin incelenmesi. Çukurova Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 19(1).
• Norris, S. P. (1985). Synthesis of research on critical thinking. Educational Leadership.40-45, http://www.ascd.org/ascd/pdf/journals/ed_lead/el_198505_norris.pdf, 20.09.2014 tarihinde alınmıştır.
• Ocak, G., Eymir, E. ve Ocak, İ (2016). Öğretmen Adaylarının Eleştirel Düşünme Eğilimlerinin Çeşitli Değişkenler Açısından İncelenmesi. Erzincan Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi 18:1,63-9.
• Oros, A. L. (2007). Let's debate: Active learning encourages student participation and critical thinking. Journal of Political Science Education, 3(3), 293–311.
• Özdemir, S. M. (2005). Üniversite öğrencilerinin eleştirel düşünme becerilerinin çeşitli değişkenler açısından değerlendirilmesi. Gazi Üniversitesi Türk Eğitim Bilimleri Dergisi, 3 (3), 1-17.
• Pascarella, E. T., Palmer, B., Moye, M., & Pierson, C. T. (2001). Do diversity expe-riences influence the development of critical thinking?. Journal of College Student Development. 42(3), 257-271.
• Profetto‐McGrath, J. (2003). The relationship of critical thinking skills and critical thinking dispositions of baccalaureate nursing students. Journal of advanced nur-sing, 43(6), 569-577.
• Saçlı, F. ve Demirhan, G. (2008). Beden eğitimi ve spor öğretmenliği programında öğrenim gören öğrencilerin eleştirel düşünme düzeylerinin saptanması ve karşılaş-tırılması. Spor Bilimleri Dergisi, 19 (2), 92-110.
• Sadioğlu, Ö ve Bilgin, A. (2008). İlköğretim öğrencilerinin eleştirel okuma becerileri ile cinsiyet ve anne-baba eğitim durumu arasındaki ilişki. İlköğretim Online, 7(3), 814-822
• Saysal Araz, Z. (2013). İlköğretim 4. ve 5. sınıf öğrencilerinin fen ve teknoloji okur-yazarlık düzeyleri ile eleştirel düşünme düzeyleri arasındaki ilişki. (Yüksek Lisans Tezi). Afyon Kocatepe Üniversitesi, Afyonkarahisar.
• Şahin, C. T. (2008). İlköğretim öğrencilerinin (4. ve 5. sınıf) sosyal bilgiler dersinde “metni anlamaya”, “yorumlamaya ve sorgulamaya” yönelik bilimsel okuryazarlık düzeylerinin belirlenmesi. (Yüksek Lisans Tezi). Zonguldak Karaelmas Üniversi-tesi, Zonguldak.
• Şahinel, S. (2007). Eğitimde Yeni Yönelimler, (2. Baskı), (Editör: Özcan Demirel), Ankara: Pegem A Yayıncılık
• Şen, Ü. (2009). Türkçe öğretmeni adaylarının eleştirel düşünme tutumlarının çeşitli değişkenler açısından değerlendirilmesi. Zeitschrift für die Welt der Tür-ken/Journal of World of Turks, 1(2), 69-89.
• Tapper, J. (2004). Student perceptions of how critical thinking is embedded in a degree program. Higher Education Research & Development, 23(2), 199-222.
• Taşdemir, A., & Demirbaş, M. (2010). İlköğretim öğrencilerinin fen ve teknoloji dersinde gördükleri konulardaki kavramları günlük yaşamla ilişkilendirebilme dü-zeyleri. Uluslararası İnsan Bilimleri Dergisi, 7(1), 124-148.
• Tok, Ş. (2008). Fen bilgisi dersinde yansıtıcı düşünme etkinliklerinin öğrencilerin akademik başarılarına ve fen bilgisi dersine yönelik tutumlarına etkisi. İlköğretim Online, 7(3), 557-568.
• Tiwari, A., Lai, P., So, M., & Yuen, K. (2006). A comparison of the effects of problem‐based learning and lecturing on the development of students' critical thinking. Medical education, 40(6), 547-554.
• Tümkaya, S. (2011). Fen bilimleri öğrencilerinin eleştirel düşünme eğilimleri ve öğrenme stillerinin incelenmesi. Ahi Evran Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 12 (3), 215-234.
• Yang, Y. T. C., & Wu, W. C. I. (2012). Digital storytelling for enhancing student academic achievement, critical thinking, and learning motivation: A year-long experimental study. Computers & Education, 59(2), 339-352.
• Yerer,H., Bektaş,O. ve Öner Armağan,F.(2013). ‘Bilim uygulamaları’ ve ‘çevre ve bilim’ seçmeli derslerinin içeriği hakkında fen bilimleri öğretmenlerinin görüşleri. Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 35(2),72-94.
• Yıldırım Çığrı, A. (2005). Türkçe ve türk dili ve edebiyatı öğretmenlerinin eleştirel düşünme becerilerinin incelenmesi. (Yüksek Lisans Tezi). Zonguldak Karaelmas Üniversitesi, Zonguldak.
• Yıldırım, H. İ.ve Yalçın, N.(2008). Eleştirel düşünme becerilerini temel alan fen eğitiminin fen bilgisi öğretmen adaylarının problem çözme becerilerine etkisi. Gazi Eğitim Fakültesi Dergisi, 28(3),165-187.
• Yıldırım, H. İ. ve Şensoy Ö. (2011). İlköğretim 7.sınıf öğrencilerinin eleştirel düşünme eğilimi üzerine eleştirel düşünme becerilerini temel alan fen öğretiminin etkisi. Kastamonu Eğitim Dergisi, 19 (2), 523-540.
• Yıldız, N. (2011). İlköğretim altıncı sınıf öğrencilerinim fen ve teknoloji dersinde eleştirel düşünme düzeylerinin çeşitli değişkenler açısından incelenmesi. (Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi). Selçuk Üniversitesi, Konya.