Examination of Writing Skill-Focused Learning Outcomes in Turkish and Social Studies Curricula in Terms of Cognitive Process Steps

Yıl 2025, Cilt: 33 Sayı: 4, 844 - 854, 11.10.2025

Tahsin Yıldırım , Mehmet Fidan

https://doi.org/10.24106/kefdergi.1795844

Öz

Purpose: The main objective of this research is to examine the writing skill-focused learning outcomes in the middle school Turkish language curriculum and social studies curriculum, prepared within the framework of the Turkey Century Education Model, in terms of cognitive process steps.
Design/Methodology/Approach: The research was conducted using the document analysis method, one of the qualitative research methods. The data sources of the research consist of the Turkish language curriculum and social studies curriculum. The curricula were analyzed using the content analysis technique in terms of learning outcomes related to writing skills. In determining the learning outcomes for writing skills, those directly related to the writing skill area in the Turkish language course were interpreted within the scope of cognitive domain steps. In the field of social studies, explanations for learning outcomes were examined to determine whether these explanations were related to the writing skill area. Following these determinations, learning outcomes related to the writing skill area within the scope of the social studies course were examined in terms of cognitive domain steps.
Findings: According to the findings obtained from the examination of the curricula, it was determined that the process components of the learning outcomes in the Turkish language curriculum, while having a close distribution in terms of lower-level and higher-level cognitive domain steps, were mostly oriented towards the application step and higher-level cognitive domain steps such as analyze and evaluate. In the learning outcomes related to the writing area in the social studies curriculum, it was determined that the understand step was significantly prominent compared to other skill areas.
Highlights: It is thought that the balanced distribution of learning outcomes related to the writing skill area in terms of cognitive domain dimensions is important for acquiring the skill. It is believed that reflecting this situation in the curricula will have a positive effect on students' written expression skills.

Anahtar Kelimeler

Turkish language course curriculum , Social studies course curriculum , Cognitive strategies , Writing skills

Türkçe ve Sosyal Bilgiler Öğretim Programlarındaki Yazma Becerisi Odaklı Öğrenme Çıktılarının Bilişsel Süreç Basamakları Açısından İncelenmesi

Öz

Çalışmanın amacı: Bu araştırmanın temel amacı Türkiye Yüzyılı Maarif Modeli çerçevesinde hazırlanan ortaokul Türkçe dersi öğretim programında ve sosyal bilgiler dersi öğretim programında yer alan yazma becerisi odaklı öğrenme çıktılarının bilişsel süreç basamakları açısından incelenmesidir.
Materyal ve Yöntem: Araştırma nitel araştırma yöntemlerinden doküman incelemesi yöntemiyle gerçekleştirilmiştir. Araştırmanın veri kaynaklarını Türkçe dersi öğretim programı ve sosyal bilgiler dersi öğretim programları oluşturmaktadır. Öğretim programları yazma becerisine yönelik öğrenme çıktıları açısından içerik analizi tekniği ile incelenmiştir. Yazma becerisine yönelik öğrenme çıktılarının belirlenmesinde Türkçe dersi alanında doğrudan yazma becerisi alanına yönelik öğrenme çıktıları bilişsel alan basamakları kapsamında yorumlanmıştır. Sosyal bilgiler dersi alanında ise öğrenme çıktılarına yönelik açıklamalar incelenerek bu açıklamaların yazma becerisi alanına yönelik olup olmadığı belirlenmiştir. Bu tespitlerin ardından sosyal bilgiler dersi kapsamında yazma becerisi alanına yönelik öğrenme çıktıları bilişsel alan basamakları açısından incelenmiştir.
Bulgular: Öğretim programlarının incelenmesi sonucu elde edilen bulgulara göre Türkçe dersi öğretim programındaki öğrenme çıktılarının süreç bileşenlerinin, alt düzey ve üst düzey bilişsel alan basamakları açısından yakın dağılım olmakla birlikte çoğunlukla uygulama basamağına ve analiz et, değerlendir gibi üst düzey bilişsel alan basamaklarına yönelik olduğu tespit edilmiştir. Sosyal bilgiler dersi öğretim programındaki yazma alanına yönelik öğrenme çıktılarında anla basağının diğer beceri alanlarına göre belirgin bir biçimde öne çıktığı belirlenmiştir.
Önemli Vurgular: Yazma becerisi alanına yönelik öğrenme çıktılarının bilişsel alan boyutları açısından dengeli dağılmasının becerinin kazandırılması açısından önemli olduğu düşünülmektedir. Bu durumun öğretim programlarına yansıtılmasının öğrencilerin yazılı ifade becerilerine olumlu etkisinin olacağı düşünülmektedir.

Anahtar Kelimeler

Türkçe dersi öğretim programı , Sosyal bilgiler dersi öğretim programı , Bilişsel stratejiler , Yazma becerisi

Kaynakça

• Ay, A., & Başıbüyük, A. (2022). Sosyal bilgiler dersinde öğrenme amaçlı yazma etkinlikleri kullanımına ilişkin öğrenci deneyimleri. İnönü Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 23(2), 1112-1131. https://doi.org/10.17679/inuefd.1146311
• Belet, Ş. D. & Yaşar, Ş. (2007). Öğrenme stratejilerinin okuduğunu anlama ve yazma becerileri ile Türkçe dersine ilişkin tutumlara etkisi. Egitimde Kuram ve Uygulama, 3(1), 69-86.
• Cer, E. (2019). The instruction of writing strategies: The effect of the metacognitive strategy on the writing skills of pupils in secondary education. SAGE Open, 9(2). https://doi.org/10.1177/2158244019842681
• Coşkun, H. & Narinç, F. N. (2018). 2017 Türkçe öğretim programı esas alınarak hazırlanan 5. sınıf Türkçe ders kitabında yer alan yazma ve konuşma etkinliklerinin incelenmesi. Iğdır Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 16, 409-427.
• Doğan, Y. (2020). Süreç temelli yazma eğitiminin bir boyutu olarak “hazırlık”. Ana Dili Eğitimi Dergisi, 8(2), 326- 342.
• Gündüz, O. & Şimşek, T. (2016). Uygulamalı yazma eğitimi el kitabı (3. Baskı). Grafiker Yayınları.
• Güzel, A. & Karadağ, Ö. (2013). Anlatma becerileri açısından “Türkçe dersi öğretim programı (6, 7, 8. sınıflar)”na eleştirel bir bakış. Ana Dili Eğitimi Dergisi, 1(1), 45-52.
• Karacaoğlu, M.Ö., Dağ, M. & Uzun, O. (2021). Türkçe ders kitaplarındaki yazma etkinliklerinin incelenmesi. IBAD Sosyal Bilimler Dergisi, (10), 96-126.
• Karaçağıl, C. (2014). Sosyal bilgiler derslerinde öğrenme amaçlı yazma etkinlikleri kullanımının öğrenci akademik başarısına etkisi [Yayımlanmamış yüksek lisans tezi]. Muğla Sıtkı Koçman Üniversitesi.
• Karagöl, E., Tarakcı, R. (2018). Yazma becerisi kazanımları açısından ortaokul türkçe ders kitapları. International Journal of Languages’ Education and Teaching, 6(4), 87-100.
• Kayaalp, F. (2020). Sosyal bilgiler dersinde öğrenme amaçlı yazma etkinliklerini kullanmanın bilişsel ve duyuşsal öğrenmelere etkisi [Yayımlanmamış doktora tezi]. Atatürk Üniversitesi.
• Kellogg, R. T. (2008). Training writing skills: A cognitive developmental perspective. Journal of Writing Research, 1(1), 1-26.
• Kellogg, R. T., & Raulerson, B. A. (2007). Improving the writing skills of college students. Psychonomic Bulletin & Review, 14 (2), 237-242.
• Klimova, B. F. (2014). Approaches to the teaching of writing skills. Procedia-Social and Behavioral Sciences, 112, 147-151.
• Krathwohl, D. R. (2002). A revision of Bloom's taxonomy: An overview. Theory Into Practice, 41(4), 212-218, DOI: 10.1207/s15430421tip4104_2
• McVey, D. (2008). Why all writing is creative writing. Innovations in Education and Teaching International, 45(3), 289–294. https://doi.org/10.1080/14703290802176204
• Ministry of National Education [MoNE]. (2006). İlköğretim Türkçe dersi (6, 7, 8. Sınıflar) öğretim programı. Millî Eğitim Bakanlığı.
• Ministry of National Education [MoNE]. (2019). Türkçe dersi öğretim programı (İlkokul ve ortaokul 1, 2, 3, 4, 5, 6, 7 ve 8. sınıflar). Millî Eğitim Bakanlığı.
• Ministry of National Education [MoNE]. (2024a). Sosyal bilgiler dersi öğretim programı (4, 5, 6 ve 7. sınıflar). Erişim Adresi: https://tymm.MoNE.gov.tr/upload/program/2024programsos4567Onayli.pdf
• Ministry of National Education [MoNE]. (2024b). Ortaokul Türkçe dersi öğretim programı (5, 6, 7 ve 8. sınıflar). Erişim Adresi: https://tymm.MoNE.gov.tr/upload/program/2024programtur5678Onayli.pdf
• Miles, M. B., & Huberman, A. M. (1994). Qualitative data analysis (2nd Ed.). Thousand Oaks, Sage.
• Paltridge, B. (2004). Academic writing. Language Teaching, 37(2), 87–105. doi:10.1017/S0261444804002216
• Rao, Z. (2007). Training in brainstorming and developing writing skills. ELT Journal, 61(2), 100-106.
• Sarıoğlu, S. & Babadoğan, M. C. (2023). Türkçe Dersi öğretim programı’nın yazma beceri alanının değerlendirilmesi [Bildiri Sunumu]. International Education Congress, Ankara.
• Tabak, G. & Göçer, A. (2013). 6-8. sınıflar Türkçe dersi öğretim programının ürün ve süreç odaklı yazma yaklaşımları çerçevesinde değerlendirilmesi. Ahi Evran Üniversitesi Kırşehir Eğitim Fakültesi Dergisi (KEFAD), 14 (2), 147-169.
• Temizkan, M. & Atasoy, A. (2014). Cumhuriyet dönemi Türkçe eğitimi ve öğretimi programlarında yazma becerisi. Ana Dili Eğitimi Dergisi, 2(2), 42-71.
• Ungan, S. (2007). Yazma becerisinin geliştirilmesi ve önemi. Erciyes Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 23 (2), 461-472.
• Wischgoll, A. (2017). Improving undergraduates’ and postgraduates’ academic writing skills with strategy training and feedback. Frontiers in Education (2). 1-15. https://doi.org/10.3389/feduc.2017.00033
• Wulandari, Y. (2022). Effective feedback to improve students’ writing skills. English Education, Linguistics, and Literature Journal, 1(1), 10-17.
• Yasul, A. F. (2019). Sosyal bilgiler dersinde kullanılan öğrenme amaçlı yazma etkinliklerinin akademik başarıya, öğrenmenin kalıcılığına ve yazmaya yönelik tutuma etkisi [Yayınlanmamış yüksek lisans tezi]. Atatürk Üniversitesi.
• Yıldırım, A. & Şimşek, H. (2008). Sosyal bilimlerde nitel araştırma yöntemleri (6. Baskı). Seçkin Yayıncılık.