Türkiye’de Ulaşım Altyapısı ve Ekonomik Kalkınma İlişkisi: ARDL Sınır Testi

Yıl 2022, , 666 - 680, 15.06.2022

Elif Meryem Yurdakul

https://doi.org/10.35674/kent.1058168

Öz

Ulaştırma sistemlerinin gelişmişliği ülkelerin kalkınmasında önemli bir faktördür. Ulaştırma alt yapısı kapsamında gerçekleştirilen yollar, köprüler, demiryolları gibi altyapı yatırımları ekonomiyi etkilemektedir. Çalışmanın amacı Türkiye’de ulaşım alt yapısı ile ekonomik kalkınma arasındaki ilişkiyi incelemektir. Çalışmada 1984-2019 yılları arasındaki verilerle ARDL Sınır Testi aracılığıyla değişkenler arasında kısa ve uzun dönem ilişki araştırılmıştır. Analizde bağımlı değişken olarak ekonomik kalkınma göstergesi olan kişi başına gayri safi milli hasıla, bağımsız değişken olan ulaşım alt yapısı (karayolu için yol uzunlukları, denizyolu için elleçlenen konteyner miktarı, demiryolu için hat uzunlukları ve havayolu için ise hava limanlarında kalkış yapan uçak sayısı) kullanılmıştır. Çalışmanın sonucuna göre uzun dönemde ekonomik kalkınma ile karayolu ve denizyolu ulaşım altyapısı arasında istatistiksel olarak anlamlı bir ilişki tespit edilmiştir. Karayolu ulaşım altyapısı ekonomik kalkınma üzerinde negatif bir etkiye sahip iken, denizyolu ulaşım alt yapısı pozitif bir etkiye sahip olduğu sonucuna ulaşılmıştır. Kısa dönemde ise uzun dönemde birlikte hareket eden seriler arasında kısa dönem sapmalarının ortadan kalktığı gözlenmiştir.

Anahtar Kelimeler

Ulaşım Altyapısı, Ekonomik Kalkınma, ARDL Sınır Testi

The Relationship Between the Transportation Infrastructure and Economic Development Of Turkey: ARDL Bound Test

Öz

The development of transportation systems is an important factor in the development of countries. Infrastructure investments such as roads, bridges, and railways made within the scope of transportation infrastructure affect the economy. This study aims to investigate the relationship between the transportation infrastructure and the economic development of Turkey. The study investigates both the short- and long-term relationship between the variables from 1984 to 2019 using the autoregressive distributed lag bound test. The gross national product per capita, which is an indicator of economic development, is used as the dependent variable, and the transportation infrastructure is used as the independent variable in the analysis (path length for highways, the number of handled containers for maritime transport, track length for railroad, and the number of planes taking off in airports for airline). The results of the study reveal a statistically significant correlation between economic development, highway, and seaway transportation infrastructures only in the long term. Although highway transportation infrastructure has a negative impact on economic development, seaway transportation infrastructure has a positive impact. However, we find that the short-term deviations between the mobilizing series acting together are eliminated in the long term.

Anahtar Kelimeler

Transportation Infrastructure, Economic Development, ARDL Boundary Test

Kaynakça

• Alam K.M., Li X, Baig S. Vd. (2020). Causality between transportation infrastructure and economic development in Pakistan: An ARDL analysis, Research in Transportation Economics, 1-12. https://doi.org/10.1016/j.retrec.2020.100974.
• Bolat, S, Belke, M, ve Aras, O. (2011). Türkiye’de ikiz açık hipotezinin geçerliliği: sınır testi yaklaşımı, Maliye Dergisi, (161), 347-364.
• Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığı, (2022). Karayolları. Erişim Tarihi: 16.04.2022 http://webdosya.csb.gov.tr/db/ced/editordosya/KARAYOLLARI.pdf.
• Deniz, T. (2016). Türkiye’de ulaşım sektöründe yaşanan değişimler ve mevcut durum. Doğu Coğrafya Dergisi, 21(36), 135-156. DOI: 10.17295/dcd.79471.
• Erdoğan, H. T. (2016). Ulaşım hizmetlerinin ekonomik kalkınma üzerine etkisi. İstanbul Gelişim Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 3 (1), 187-215. DOI: 10.17336/igusbd.05060.
• Eren, A. S., Eryer, A. ve Eryer, S. (2020). Havayolu taşımacılığı ve ekonomik büyüme ilişkisinin incelenmesi Türkiye örneği: ampirik bir analiz. Uluslararası Sosyal Bilimler ve Eğitim Dergisi, 2(3), 236-257. https://dergipark.org.tr/tr/pub/usbed/issue/57491/815735.
• Kabaklarlı, E., Mangır, F. Ayhan, F. (2018). Ulaştırma altyapı yatırımlarının ekonomik büyümeye katkısı: seçilmiş ülkeler için panel eşbütünleşme analizi. Anemon Muş Alparslan Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, Sayı: ICEESS’18, 6, 303-309. https://dergipark.org.tr/tr/pub/anemon/issue/39147/452672.
• Kara, M. A. ve Ciğerlioğlu, O. (2018). Türkiye ekonomisinde ulaşım altyapısının ekonomik büyümeye etkisi, Gaziantep University Journal of Social Sciences, 17 (2), 577-591. DOI: 10.21547/jss.382949.
• Karaman, E. Ve Altan, M.F. (2017). Ulaşım altyapı yatırımlarının finansal açıdan değerlendirilmesi, İstanbul Aydın Üniversitesi Dergisi, Sayı 36, 77-87.
• Löğün, A., Tüzemen, A. (2018). Türkiye’deki ulaştırma altyapılarının ekonomik büyümeye etkisi: ARDL Sınır Testi Yaklaşımı. Social Sciences Studies Journal (SSSJournal), 27, 5935-5941. DOI : http://dx.doi.org/10.26449/sssj.1046.
• Magazzino, C. ve Mele M. (2020). On the relationship between transportation infrastructure and economic development in China, Research in Transportation Economics, 88. https://doi.org/10.1016/j.retrec.2020.100947.
• Maparu, T. ve Mazumder, T. (2017). Transport infrastructure, economic development and urbanization in India (1990–2011): ıs there any causal relationship?, Transportation Research Part A, 319-336. https://doi.org/10.1016/j.tra.2017.04.033.
• Narayan, P. K., Narayan, S. (2005), Estimating ıncome and price elasticities of ımports for Fiji İn A cointegration framework, Economic Modelling, 22, 423- 438. https://doi.org/10.1016/j.econmod.2004.06.004.
• Oğuz, H. ve Oğuz, D. (2019). Türkiye ekonomisinde lojistik, Uluslararası İşletme ve Ekonomi Çalışmaları Dergisi 1/2, 65-74. https://dergipark.org.tr/tr/pub/uiecd/issue/52502/646370.
• Pesaran, M. H., Shin, Y. (1999), “An Autoregressive Distributed Lag Modelling Approach to Cointegration Analysis”, Econometrics and Economic Theory in the 20th Century: The Ragnar Frish Centennial Symposium. Ed. / Steinar Strom. Cambridge: Cambridge University Press”, pp. 371-413.
• Pesaran, M. H., Shin, Y.,Smith, R. J. (2001). Bounds Testing Approaches to the Analysis of Level Relationship, Journal of Applied Econometrics, 16(3), 289-326.
• Saatçioğlu, C. & Karaca, O. (2011). Ulaştırma altyapısı-ekonomik büyüme ilişkisi: panel veri analizi, Çağ Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 8 (2), 16-31. https://dergipark.org.tr/tr/pub/cagsbd/issue/44614/554143.
• Şaşmaz, M.Ü. ve Yayla, Y.E. (2018). Ekonomik kalkınmanın belirleyicilerinin değerlendirilmesi: ekonomik faktörler, International Journal of Public Finance, 3(2), 249-268. DOI: 10.30927/ijpf.463825.
• T.C. Ulaştırma ve Altyapı Bakanlığı, https://www.uab.gov.tr/.
• Telli, R. (2020). Türkiye’de ulaşım altyapısının bölgesel kalkınmaya etkileri, Türk Sosyal Bilimler Araştırmaları Dergisi, 5(1), 53-69. http://tursbad.hku.edu.tr/tr/pub/issue/54074/674254.
• Türkiye Cumhuriyeti Çevre Şehircilik Bakanlığı https://cevreselgostergeler.csb.gov.tr/ulastirma-turlerine-gore-tasinan-yolcu-ve-yuk-miktari-i-85789 Erişim Tarihi 04.12.2021.
• Türkiye İstatistik Kurumu, https://www.tuik.gov.tr/.
• Wang, C, vd. (2021). Causality between logistics infrastructure and economic development in China, Transport Policy, 100, 49-58. https://doi.org/10.1016/j.tranpol.2020.10.005.
• Yıldız Contuk, F. (2021). Covid -19'un borsa İstanbul üzerindeki etkisi: bir ARDL sınır testi modeli. Muhasebe ve Finansman Dergisi, (89), 101-112. DOI: 10.25095/mufad.852088.