İstanbul İli Tekne Bağlama Kapasiteleri ve Bağlama Kütüğüne Kayıtlı Tekne Sayılarının Analizi

Yıl 2023, , 181 - 193, 20.03.2023

Olgay Okşaş , Sedat Halıcı

https://doi.org/10.35674/kent.1147649

Öz

Bulunduğu coğrafi konum ve sahip olduğu yoğun nüfusla birlikte İstanbul, tüm Türkiye’deki gemi ve iç su araçlarının yaklaşık % 16’sını barındırmaktadır. Bu yoğunluk kısıtlı bağlama kapasitesine sahip İstanbul kıyı alanlarında tekneler için bir bağlama ve barınma sorununa sebep olmaktadır. Uygun bağlama yeri bulamayan tekneler emniyetsiz bir şekilde kıyılarda düzensiz ve izinsiz olarak barınmaktadırlar. Bu durum başta deniz ve çevre kirliliği olmak üzere deniz ve kıyı alanları için çeşitli riskleri de beraberinde getirmektedir. Yapılan çalışmada, İstanbul bölgesinde mevcut tekne bağlama kapasiteleri ile bağlama kütüğüne kayıtlı tekne sayıları tespiti ve aralarındaki arz talep dengesinin analizi amaçlanmaktadır. Bağlama kapasitesi olarak İstanbul bölgesindeki marinaların, balıkçı barınaklarının, iskelelerin, tekne imal ve çekek yerlerinin toplam kapasiteleri dikkate alınmıştır. En yüksek bağlama kapasiteleri marina ve balıkçı barınaklarına ait olup 2021 yılı itibariyle İstanbul’daki toplam kıyı bağlama kapasitesi yaklaşık 10500 tekne civarındadır. Kapasitelerle karşılaştırılmak üzere bağlama kütüğüne kayıtlı tekne sayıları incelenmiş ve mevcut durumda tekne sayısının bağlama kapasitesinden fazla olduğu görülmüştür. 2010-2021 yılları arası bağlama kütüğüne kayıtlı tekne sayıları da analiz edilerek trend analizi yöntemiyle 2026 yılına kadar bağlama kütüğüne kaydedilmesi muhtemel tekne sayıları hesaplanmıştır. 2021 yılında 19614 olan tekne sayısının 2026 yılı sonunda 25366’ya kadar çıkması beklenmektedir. Proje aşamasında olup gelecek yıllarda tamamlanması planlanan kıyı yapılarının inşalarının artan tekne sayıları dikkate alınarak gerçekleştirilmesi ve kısa vadede alternatif bağlama yöntemlerinin geliştirilmesi İstanbul’daki bağlama sorununun çözümü açısından önem arz etmektedir.

Anahtar Kelimeler

Bağlama Kapasitesi, Trend Analizi, Kıyı Yapıları, Bağlama Kütüğü, İstanbul

Analysis of Boat Mooring Capacities and Number of Boats Registered in the Home Port Log in Istanbul Province

Öz

With its geographical location and dense population, Istanbul contains approximately 16 percent of all ships and inland vessels in Turkey. This causes a mooring and berthing problem for boats in the coastal areas of Istanbul. Boats that cannot find an appropriate mooring place are harbored on the coasts in a dangerous, irregular, and unpermitted manner. This situation brings along various risks for sea and coastal areas, especially marine and environmental pollution. In the study, it is aimed to determine the existing boat mooring capacities and the number of boats registered in the home port log in the Istanbul region and to analyze the supply-demand balance between them. As the mooring capacity, the total capacities of marinas, fishing ports, landing sites and boatyard facilities in the Istanbul region are taken into account. The highest mooring capacities belong to marinas and fishing ports, and as of 2021, total mooring capacity in Istanbul is around 10500 boats. In order to compare the capacities, the number of boats registered in the home port log has been examined and it has been seen that the number of boats is more than the mooring capacity in the current situation. The number of boats registered in the home port log between the years 2010-2021 was also analyzed and the number of boats likely to be registered in the mooring log until 2026 was calculated using the trend analysis method. The number of boats, which was 19614 in 2021, is expected to increase to 25366 by the end of 2026. In order to solve the mooring problem in Istanbul, it is important to develop alternative mooring methods in the short term and the increasing number of boats must be taken into consideration while constructing coastal structures that are now in the project stage and expected to be finished in the upcoming years.

Anahtar Kelimeler

trend analysis, Mooring Capacity, Coastal Structures, Home Port Log, Istanbul

Kaynakça

• Ataköy Marina. (2022). Hakkımızda. https://atakoymarina.com.tr/
• Çancı, M., Önden, İ., Çakmak, E., Gürel, Ö., & Tuzla, H. (2015). İstanbul’da Deniz Ulaşımının Geleceğinin Değerlendirilmesi. http://www.istka.org.tr/media/20863/İstanbul-da-deniz-ulaşımının-geleceğinin-değerlendirilmesi.pdf
• CSB. (2020). Kıyı Kanununun Uygulanmasına Dair Yönetmelikte Değişiklik Yapılmasına Dair Yönetmelik.
• Dentur. (2022). İskelelerimiz. https://www.denturavrasya.com/tr-tr/iskeleler.aspx?id=33
• DTO. (2022). Denizcilik Sektör Raporu 2022.
• Erüz, C., & Erol, S. (2018). Balıkçı Barınaklarının Deniz Turizmi İçin Kullanılabilirliği: Trabzon Örneği. Journal of Turkish Studies, 13(Volume 13 Issue 10), 291–302. https://doi.org/10.7827/TurkishStudies.13223
• Fırat, V. F., & Suri̇, L. (2021). Deniz Turizm Araçlarında Sürdürülebilir Bir Model: İstanbul Örneği. Dokuz Eylül Üniversitesi Denizcilik Fakültesi Dergisi, 13(1), 1–36. https://doi.org/10.18613/DEUDFD.942938
• Genc, E. P., & Guler, N. (2006). Assessment of Marinas in the Mediterranean and the Position of Turkey. Promet - Traffic & Transportation, 18(3). http://traffic.fpz.hr/index.php/PROMTT/article/view/688
• İDO. (2022). İskelelerimiz. https://www.ido.com.tr/services-new
• Ilgar, R. (2019). Çanakkale’de Yatçılık Faaliyetleri. Avrasya Sosyal ve Ekonomi Araştırmaları Dergisi (ASEAD), 6(3), 594–611.
• İstmarin. (2022). Tekne Park. https://istmarin.ispark.istanbul/
• Jugović, A., Kovačić, M., & Hadžić, A. (2011). Sustainable development model for nautical tourism ports. Tourism and Hospitality Management, 17(2), 175–186. https://doi.org/10.20867/thm.17.2.1
• Kan, N., & Kuleyin, B. (2017). Kalkınma Planları Çerçevesinde Türkiye’nin Deniz Turizmi Stratejilerinin Tarihsel Gelişimi. Dokuz Eylül Üniversitesi Denizcilik Fakültesi Dergisi, 51–64. https://doi.org/10.18613/DEUDFD.297692
• Kizielewicz, J., & Lukovic, T. (2013). The Phenomenon of the Marina Development to Support the European Model of Economic Development. TransNav, the International Journal on Marine Navigation and Safety of Sea Transportation, 7(3), 461–466. https://doi.org/10.12716/1001.07.03.19
• Mavi Marmara. (2022). İskelelerimiz. https://mavimarmara.net/iskelelerimiz/
• Muslu, A. (2017). Yaşanabilir Kıyı Kentleri İçin Marinaların Yönetim ve Organizasyonunun Önemi. Kent Akademisi, 10(30), 123–138.
• Newbold, P. (2000). İşletme ve İktisat için İstatistik, çev. In Ümit Şenesen, Literatür Yayıncılık, İstanbul.
• Onden, I., & Canci, M. (2018). Spatial Analysis of Effective Coastal Land Use Policies for the Development of Amateur Marine in Turkey. Turkish Journal of Fisheries and Aquatic Sciences, 18(5), 691–703. https://doi.org/10.4194/1303-2712-v18_5_05
• Onden, I., Samasti, M., Canci, M., Eldemir, F., & Aktel, A. (2017). Evaluation and Categorization of The Fishing Ports with a Fuzzy Spatial Multi Criteria Approach: The Case of Turkey. Turkish Journal of Fisheries and Aquatic Sciences, 17(3), 499–508. https://doi.org/10.4194/1303-2712-v17_3_06
• Şehir Hatları. (2022). Hakkımızda. https://www.sehirhatlari.istanbul/tr/kurumsal/hakkimizda-215
• Sevüktekin, M., & Nargeleçekenler, M. (2010). Ekonometrik Zaman Serileri Analizi Eviews Uygulamalı, Geliştirilmiş 3. Baskı, Nobel Yayın Dağıtım, Ankara.
• TKYGM. (2022a). Tersaneler ve Kıyı Yapıları İstatistikleri Veri Seti. https://tkygmistatistikleri.uab.gov.tr/veri-seti
• TKYGM. (2022b). Yat Limanı Bilgileri. https://tkygm.uab.gov.tr/uploads/pages/kiyi-yapilari-daire-baskanligi/3-yat-limanlari-bilgileri-5f1e8e9ce83f7.pdf
• TTK. (2011). Türk Ticaret Kanunu, Madde 957. https://www.resmigazete.gov.tr/eskiler/2011/02/20110214-1-1.htm
• Turyol. (2022). İskeleler. https://www.turyol.com/iskeleler/1/3
• TÜSSİDE. (2015). “Kıyılarımızda Güvenli Barınma Yerlerinin ve Bağlama Sistemlerinin Etüdü Projesi” İmzalandı. https://tusside.tubitak.gov.tr/tr/haber/kiyilarimizda-guvenli-barinma-yerlerinin-ve-baglama-sistemlerinin-etudu-projesi-imzalandi
• UAB. (2014). Bağlama Kütüğü Uygulama Yönetmeliği. https://www.resmigazete.gov.tr/eskiler/2014/09/20140925-4.htm
• UAB. (2021a). İstanbul Bölge Liman Başkanlığı.
• UAB. (2021b). Ulaşan ve Erişen Türkiye 2021.
• Yildiz, T., & Karakulak, F. S. (2013). İstanbul Balıkçılık Kıyı Yapılarının Mevcut Durumu. GÜFBED/GUSTIJ, 3(1), 16–28.