İnsan Haklarının Korunmasında Kent Konseylerinin Rolü: Eskişehir Örneği Üzerine Bir Değerlendirme

Yıl 2017, Cilt: 10 Sayı: 31, 286 - 305, 15.09.2017

Duru Şahyar Akdemir

Öz

Kamunun yönetiminde gözetilmesi gereken en
temel husus her bir yurttaşa “temel haklarla ilgili ihtiyaçlarını eşitçe
karşılama olanağı” sağlanmasıdır. Klasik yönetim anlayışının hâkim olduğu
sistemlerde kişiler yönetime aktif olarak katılamamakta, temsil edilememekte, haklarıyla
ilgili konularda yeterli bilgiye erişememektedir. Böylece insan haklarının özü
gerçekleşememekte ve insan haklarının korunması engellenmektedir. Bu durum da
demokrasilerde ve yönetimde yeni arayışlara yol açmaktadır. Yönetişim anlayışı ise
“vatandaşların ve grupların çıkarlarını ifade ettikleri, haklarını ve
ödevlerini gerçekleştirebildikleri ve farklılıklara aracılık eden”
“mekanizmalar, süreçler, ilişkiler ve kurumlar” olarak klasik yönetim
anlayışına güçlü bir alternatif olmaktadır. Kent konseyleri de yönetişim
kapsamında hayata geçirilmiş olan mekanizmalardır.  Bu durumda kent konseylerin insan haklarının
geliştirilmesine ve korunmasına katkı sağlamalarını beklemek yanlış
olmayacaktır.

Çalışmanın amacı,  yönetişim ve insan hakları arasındaki bağa
dikkat çekerek kent konseylerinin işlevlerini insan hakları yaklaşımı ile ele
almak ve bu kapsamda Eskişehir’de yer alan kent konseyleri örnekleri üzerinden
değerlendirmelerde bulunmaktır

Anahtar Kelimeler

İnsan Hakları, Kamu Yönetimi, Yönetişim, Gündem 21, Kent Konseyleri

The Role Of The City Councils In The Protection Of Human Rights: An Evaluation On Eskişehir Sample

Öz

Public
administration should ensure that citizens have equal access to the rights of
all. In classical public administration, people cannot actively participate in
decision-making, cannot be represented and cannot access sufficient information
about their rights. So that human rights are not protected. This leads to new
quests in democracy and public administration. Governance can be described as
“complex mechanisms, processes, relationships and institutions through which
citizens and groups articulate their interests, exercise their rights and
obligations and mediate their differences”. City councils are governance
mechanisms. In this case, councils need to contribute to the development and
protection of human rights.

The
purpose of this article is to take attention to the link between governance and
human rights, to deal with the functions of the city councils with human rights
approach and to evaluate city councils in Eskişehir city. 

Kaynakça

• (1) Kavruk, Hikmet (2013). “Yönetişim” içinde Kamu Yönetiminde Çağdaş Yaklaşımlar, İspir, Eyyup G. (Ed.).Eskişehir: Anadolu Üniversitesi. (2) Güzelsarı, Selime (2004). “Kamu Yönetimi Disiplininde Yeni Kamu İşletmeciliği ve Yönetişim Yaklaşımları”, içinde Kamu Yönetimi Gelişimi ve Güncel Sorunları, Öktem M. Kemal ve Ömürgönülşen, Uğur. Ankara: İmaj. (3) Özer, M. Akif (2015). Yeni Kamu Yönetimi. Ankara: Gazi. (4) Yıldırım, Uğur ve Öner, Şerif (2003). “Sürdürülebilir Kalkınma Yaklaşımının Türkiye’ye Yansımaları: GAP’ta Sürdürülebilir Kalkınma ve Yerel Gündem 21”. Çağdaş Yerel Yönetimler, Cilt:12,Sayı 4, 6-27. (5) Kuçuradi, İoanna (2007). İnsan Hakları Kavramları ve Sorunları. Ankara:Türkiye Felsefe Kurumu (6) Eryılmaz, Bilal (2013). “Temel Kavramlar” içinde Kamu Yönetimi, Sözen, Süleyman (Ed.). Eskişehir: Anadolu Üniversitesi. (7) Sözen, Süleyman (2014). Demokratik Yönetişim ve Poliste Hesap Verebilirlik. Ankara: Adalet. (8) Sheng, Yap Kioe (2009). ”What is Good Governance?”. http://www.unescap.org/resources/what-good-governance (9) Good Governance and Human Rights. http://www.ohchr.org/EN/Issues/Development/GoodGovernance/Pages/GoodGovernanceIndex.aspx (10) Tokgöz, Fikret (Yay. Haz.) (2008). İyi Yönetişim El Kitabı. İstanbul: TESEV (11) Yüksel, Mehmet (2000). “Yönetişim (Governance) Kavramı Üzerine”. Ankara Barosu Dergisi-3. 145-160. (12) Rio Deklarasyonu. http://www.cem.gov.tr/erozyon/Files/disiliskiler/temel_guncel_belgeler/Riodek.G%C3%BCndem21%20Orman%20Pre.pdf (13) Kutlu, Önder, Usta Sefa ve Kocaoğlu Mustafa (2009). “Vatandaş Odaklı/Vatandaşın Odakta Olduğu Yönetim: Kent Konseyleri ve Selçuklu Belediyesi Örneği”. SÜ İİBF Sosyal ve Ekonomik Araştırmalar Dergisi (14) 5393 sayılı Belediye Kanunu http://www.mevzuat.gov.tr/MevzuatMetin/1.5.5393.pdf (15) Çelik, Abdullah (2013). “Kent Yönetimi Bağlamında Kent Konseyinin İşlevleri Üzerine Bir Değerlendirme”. C.Ü. İktisadi ve İdari Bilimler Dergisi, Cilt 14, Sayı 2, 215-229. (16) Ertan, Kıvılcım Akkoyunlu (2008). “Kent Hakkı Üzerine Düşünceler”. Amme İdaresi dergisi, Cilt 41, Sayı:4 Aralık 2008, s. 125-141. (17) The European Urban Charter. https://5cidade.files.wordpress.com/2008/11/the-european-urban-charter.pdf
• (18) Aral, Berdal (2001-2002). “Bir İnsan Hakkı Olarak Kalkınma Hakkı”. İnsan Hakları Yıllığı, Cilt 23-24, 129-146. (19) Hamamcı, Can (1983-1884). “Çevre Hakkı Üzerine Düşünceler”. İnsan Hakları Yıllığı, Sayı:5/6, 171-181. (20) Nuray Akçasoy (Eskişehir Kent Konseyi Başkanı) ile yüz yüze görüşme, 22 Mayıs 2017. (21) İsmail Kumru (Odunpazarı Kent Konseyi Başkanı) ile yüz yüze görüşme, 23 Mayıs 2017. (22) Serpil Çamoğlu (Tepebaşı sağlıklı Kent konseyi Başkanı) ile yüz yüze görüşme, 24 Mayıs 2017. (23) İnci Çalışkan (Tepebaşı Belediye Sağlıklı Kent Konseyi Proje Koordinatörü) ile yüz yüze görüşme, 13 Haziran 2017. (24) Uçar, Ahmet ve Negiz, Nilüfer (2016). “Yerelde Kamu Politikalarının Oluşumunda Yerelde Kamu Politikalarının Oluşumunda Yönetişim ve Katılımcılık”. Süleyman Demirel Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi Yıl: 2016 Sayı: CİEP Özel Sayısı, ss.788-819. (25) Demir, Konur Alp ve Yavaş, Hikmet (2015). “Kent Konseyleri ile Yerinden Yönetilen Katılımcı Kent Yönetimleri: Yerel Yönetişim Kapsamında Bir Değerlendirme”. Küresel İktisat ve İşletme Çalışmları Dergisi, Cilt:4, Sayı:7, s. 49-62. (26) Türkiye Sağlıklı Kentler Birliği. http://www.skb.gov.tr/sik-sorulan-sorular/ (27) UNDP (1997), Reconceptualizing Governance, Discussion Paper No. 2. New York:UNDP (1997):9. (28) Kent Konseyi Yönetmeliği http://www.resmigazete.gov.tr/eskiler/2006/10/20061008-5.htm