Kentlerin Tarihi ve Kültürel Dokusunun Korunması Bağlamında Kentsel Dönüşüm Uygulamaları

Yıl 2018, Cilt: 11 Sayı: 4, 600 - 608, 15.12.2018

Murat Sezik

Öz

Kentler, burada yaşayan
insanların ortaya koyduğu sivil mimari örnekleriyle, hanları, hamamları,
kıraathaneleri,  ibadethaneleri,
sokakları, meydanlarıyla ve mahalleleriyle var olurlar. Bunları değiştirip
dönüştürdüğünüzde kent o kent değildir. Çünkü, kentler farklı özellikteki
yapıları, doğal güzellikleri ve kültürleriyle birbirlerinden ayrılmaktadır.
Kentsel dönüşüm süreci ile birlikte bu farklılıklar iyice azalmakla beraber,
kentler birbirine benzer yapı blokları ile benzeşme, hatta aynileşme tehdidi
altındadır. Kentlerdeki farklılığını koruyan yapılar, doğal güzellikler ve
kültürel kodlar ise bir başkasına pazarlanabilir meta gibi görüldüğünden
korunmaya çalışılmakta ve bunun üzerinden pazarlama politikaları
belirlenmektedir. Oysa kentsel dönüşüm uygulamaları o kentte yaşayan insanları
önceleyen ve onların tarihleri ile bağlarını korumaya, devam ettirmeye yönelik
uygulamalar olmalıdır. Bunu sağlayacak kurumsal yapı ise ancak yerel yönetimler
olabilir. Bu çalışmada kentsel dönüşüm uygulamalarında geçmişten günümüze
süregelen yanlışlıkların devam ettiği ve kentlerin hafızasının silindiği tespiti
ile beraber çözüm önerisi olarak kentsel dönüşümün rant merkezli bir
yaklaşımdan uzaklaşılması önerilmektedir.

Anahtar Kelimeler

Kentsel Dönüşüm, Kent Tarihi, Kent Kültürü

Kaynakça

• AKKAR, Müge (2006), “Kentsel Dönüşüm Üzerine batıdaki Kavramlar, Tanımlar, Süreçler ve Türkiye”,Planlama dergisi, S. 2006-2, ss.21-32
• ALTAŞ, Namık Tanfer (2013), “Kentsel Dönüşümde Kültürel Miras Değerlerinin Korunması: Erzurum Örneği”, Doğu Coğrafya dergisi, S.32, ss.243-260
• AKKOÇ, Yavuz Selim (2018), “Kentsel Dönüşüm Projelerinin Kent Kimliğine Etkileri”, ÇYYD, S 27(1), ss. 23-51.
• ÇEBİ, Avni (2016), Merhametli Şehirler, İstanbul: Akıl Fikir Yayınları
• DAŞKIRAN, F.,ve Ak D. (2015), “6306 Sayılı Kanun Kapsamında Kentsel Dönüşüm” (2015),Yönetim ve Ekonomi Araştırmaları Dergisi, Cilt:13 Sayı:3
• ERZEN, Jale N. (2017), Üç Habitus, 2. Baskı, İstanbul: Yapı Kredi Yayınları
• GÜL, Murat (2013), Modern İstanbul’un Doğuşu, İstanbul: Sel Yayıncılık
• ISMEP,(2014),“ Kültürel Mirasın Korunması”, http: güvenliyasam.org.
• KARPAT, Kemal. H. (2016), Türkiye’de Toplumsal Dönüşüm, 2. Baskı, İstanbul : Timaş Yayınları
• KAYPAK, Şafak (2010) “ Kentsel Dönüşüm Faaliyetlerine Etik ve Sosyal Sorumluluk Temelli Bir Yaklaşım”, Niğde Üniversitesi İİBF Dergisi 3(2), 84-105
• NEGİZ, Nülifer (2017), “Kentlerin Tarihsel Sürdürülebilirliğinde Kültürel Miras: Önemi Ve Değeri Üzerine Düşünmek”,Akademia Sosyal Bilimler Dergisi, S1(3),ss. 159-172.
• ÖZDEN, Pelin Pınar (2008), Kentsel Yenilenme: Yasal Yönetsel Boyut, Planlama ve Uygulama İstanbul: İmge yayınları
• PENBECİOĞLU, Mehmet ve Bayırbağ, M.Kemal (2015),“Büyükölçekli Projler ve Neoliberal Şehirciliğin Karşılaştırılmalı Siyaseti: Türkiye Metroploliten Kentlerinden Örnekler”, Kentsel Dönüşüm Ed. Betül Duman, İsmail Coşkun, Litera Yayıncılık
• SAĞIR,, Adem (2009) “Kentsel Dönüşümlerden Sosyal Değişmelere: Pendik Belediyesi Örneği, Akademik İncelemeler Dergisi, 4(2)
• SCHMİD, Christian (2014), “Kent Hakkı ve Yeni Metropol Ana Akımı”, Kar İçin Değil Halk İçin, İstanbul: Sel Yayınları
• SEZİK, Murat (2015),“Kent Kimliklerinin Korunması/ Oluşturulmasında Yerel Yönetimlerin Rolü: Malatya İli Örneği”, I. Uluslararası Kent Araştırmaları Kongresi, Eskişehir.
• SEZİK, Murat (2018). “Kentsel Dönüşüm ( Kentsel Yenilenme) Sürecinde Kent Kimliğinin Önemi ve Korunması: Diyarbakır Sur Örneği”, Dicle Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, S10 (21),ss.269-280
• ŞAHENK, Hilmi (1996), Bir Zamanlar İstanbul, İstanbul Büyükşehir Belediyesi Kültür İşleri daire Başkanlığı Yayınları
• TEKELİ, İlhan ( 1993), İcabında Plan, İstanbul: İmge Yayınları
• TEKELİ, İlhan (2015), Kent, Kentli Hakları, Kentleşme ve Kentsel Dönüşüm, İstanbul: Tarih Vakfı Yurt Yayınları
• ÜSTÜN, Gül (2009), Kentsel Dönüşümün Hukuki Boyutu, İstanbul: On iki Levha Yayıncılık