"Çocuklar! Toprakta Sanat Var" Adlı Projenin Çocuğun Görsel ve Plastik Dil Gelişimi Yönündeki Çıktıları

Yıl 2018, Cilt: 11 Sayı: 4, 640 - 653, 15.12.2018

Ceylan Sebik

Öz

Bu araştırmaya konu olan Çocuklar! Toprakta Sanat Var adlı proje Tübitak 4004 Doğa Eğitimi ve Bilim Okulları çağrısı kapsamında yürütülmüştür. Projenin hedef kitlesini Aile ve Sosyal Politikalar Bakanlığı bünyesindeki sevgi evlerinde bulunan ( 08-12 yaşlarındaki, 9 kız – 9 erkek) 18 çocuktan oluşmaktadır. Tek kamp döneminde 7 gün süresince gerçekleştirilen proje, Açık Havada Eğitim (AHE) temelli sanat eğitimi ve doğa okulu çerçevesinde programlanmış eğitim etkinliklerinden oluşturulmuştur.

Nitel araştırma deseniyle çalışılan araştırmanın betimsel analiz kategorilerinden biri Çocuklardaki Görsel ve Plastik Dilin Gelişimine İlişkin Çıktılar olarak belirlenmiştir. Bu bağlamda projenin sanatsal tabakadaki yansıması ön-resim ve son-resim etkinlikleriyle çözümlenmeye çalışılmıştır. Projenin ilk ve son günü resim öğretmenleri gözetiminde “Çocuklar Toprakta Sanat Var” adlı resim çalışmaları yaptırılmıştır. Belirlenen kategori bağlamında elde edilen resimler üç uzman tarafından, çocuk resimlerinde çözümleme yöntemleri kullanılarak analiz edilmiştir. Bu doğrultuda ulaşılan bulgular uyarınca; özellikle çocukalardaki renk algısında anlamlı farklar gözlenmiştir. İlk resim çalışmasında tek çeşit ve siyah yoğunluğunda kullanılan renklerin, son resim çalışmasında yerini renk çeşitlemesine bıraktığı görülmüştür. Yine aynı kategoride sert kontör çizgilerinin terk edilmiş olduğu saptanmıştır. AHE temelli sanat eğitimine bağlı olarak mekân-figür ilişkisinin kurgulandığı çizimlerde değişmeler olduğu saptanmıştır. Resimlerde yer alan figürlerde akran ilişkileriyle paralel şekilde değişmeler belirlenmiştir. Birçok çocuğun ön resminde mevcut olan yalnızlık ifadesini vurgulayan tek figürlerin yerini topluluk figürleri alırken, büyüklük küçüklük arasındaki orantısızlık daha dengeli hale gelmiştir.

Sonuç olarak projenin çocuklarda görsel ve plastik dil gelişimi yönünde olumlu katkılar sağladığı saptanmıştır. Tüm etkinlik süreci verilerinden yola çıkarak; çocukların gerek yaşadıkları dünyayı algılamaları, gerekse de akran ilişkileri geliştirmeleri bağlamında AHE temelli sanat eğitiminin çocukların görsel ve plastik dil gelişimini desteklerken, yaratıcı ifade gücü ve düşün dünyalarında olumlu yönde değişiklikler oluşturduğu söylenebilir.

Anahtar Kelimeler

Sanat eğitimi, Doğa eğitimi ve bilim okulu, görsel ve plastik dil

Outcomes of The Project Named "Children! There Is Art in The Soil" In Terms of Children's Visual And Plastic Language Development

Öz

The
Project Named "Children! There Is Art in The Soil" was carried out
under the call of Tübitak (Scientific and Technological Research Council of
Turkey) 4004 Nature Education and Science Schools. The target group of the
project consists of 18 persons, 9 of whom are girls and 9 boys, who are in need
of protection between the ages of 08-12, within the Ministry of Family and
Social Policies. The project, which was carried out for 7 days in a single camp
period, was composed of programmed educational activities within the scope of
art education and nature school based on outdoor education (AHE). The reflection
of the project in the artistic layer was tried to be analyzed with pre-painting
and post-painting activities. For this purpose, the children drew pictures
under the supervision of their painting teachers as pre-painting on the first
day and post-painting on the last day of the project.

The
outcomes of the project which has been worked based on outdoor education (AHE)
with respect to children's visual and plastic language development were
discussed. Activity outcomes (The first painting and the last painting works
named "Chıldren! There Is Art In The Soıl") obtained from the study
were analyzed by three experts by using analysis methods in children's
drawings. Differences in color perception were observed in accordance with the
findings obtained in this direction. In the first painting study, the colors
used in single and black color density were found to be replaced by color diversities
in the last painting study. In the same category, the intensive use of rigid
contour lines was found to be abandoned. Depending on AHE-based art education,
trends and changes in location-figure analysis were identified. The relations
between the figures forming in the paintings changed in parallel with their
peer relations. In this respect, the only figures emphasizing the expression of
loneliness present in many children's pre- paintings were replaced by community
figures, and the disproportion between bigness and smallness became more
balanced.

As a
result, it was found that the project showed positive development and change
towards visual and plastic language development in children. Based on data from
all activity processes, it can be said that AHE-based art education creates
meaningful changes in the participants' creative power of expression and
thought world in the context of perceiving the world they live in and
developing peer relations.

Anahtar Kelimeler

Art education, Nature education and science school, Visual and plastic language

Kaynakça

• Çankırılı, A. (2015) Çocuk Resimlerinin Dili. (6. Baskı). İstanbul: Zafer Yayınları.
• Gilbertson, K., Bates T. and Mclaughlin T. (2005). Outdoor education:methods and strategies. United States: Library Of Congress Cataloging-İn-Publication Data.
• Glesne, C. (2013). Nitel araştırmaya giriş. (2. Baskı). (Çev: A. Ersoy ve P. Yalçınoğlu). Ankara: Anı Yayıncılık.
• Kırışoğlu, O. T. (2005). Sanatta eğitim görmek-öğrenmek-yaratmak. Ankara: Pegem akademi
• Kırışoğlu, O.T. (2014). Sanat bir serüven. Ankara: Pegem Akademi.
• Kuyumcu, N. (2004). Yaratıcı eğitim çalışmalarında bir araç: tiyatro ve canlandırma. Hasan Ali Yücel Eğitim Fakültesi Dergisi. Sayı: 2. 261-271
• Özen, G. (2010). Maceraya dayalı açık alan eğitimlerinin yönetsel beceriler üzerine etkisinin incelenmesi. (Yayımlanmamış Doktora Tezi), Abant İzzet Baysal Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Bolu.
• Merriam, S. B. (2013). Nitel araştırma desen ve uygulama için bir rehber.(Çev. S. Turan). Ankara: Nobel yayıncılık.
• Savaş. İ. (2014). Çocuk resmi ve bilinçaltı. (Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi). İstanbul Arel Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, İstanbul.
• Yavuzer, H. (2018). Resimleriyle Çocuk.( 20. Baskı). İstanbul: Remzi Kitapevi.
• White, C. R., Wallace, J., & Huffman, L. C. (2004): Use of Drawings to Identify Thought Impairment Among Students with Emotional and Behavioral Disorders: An Exploratory Study”, Journal Of The Amercan Art Theraphy Associations, vol: 21, no: 4: 210-218.