An Evaluation for Turkey in the Context of International Sustainable Urban Criteria

Yıl 2018, Cilt: 11 Sayı: 4, 703 - 740, 15.12.2018

Çiğdem Tuğaç

Öz

Human activities are the basis of
the ecological crisis in our age. As scientifically proven by the studies
conducted by the Intergovernmental Panel on Climate Change (IPCC), activities
carried out by people, especially in urban areas, cause damage to natural
resources and create pollution beyond the carrying capacity of the nature.
Therefore, it is of great importance to focus on urban areas where human
activities are concentrated in order to achieve the success of the efforts by
the international community in the fight against environmental problems,
especially for climate change. Sustainable urban criteria have been put forward
by different countries, international associations and international
organizations to ensure sustainable urban development. Despite they contain
some common goals, the criteria for different sustainable urban evaluation
systems are shaped according to the countries or organizations' priorities. In
this study, evaluation of usability and contribution of the sustainable urban
criteria while solving environmental problems in the urban areas was aimed.
Within the scope of the study, 17 sustainable urban evaluation criteria sets
were examined. In the evaluation made within the scope of the criteria sets;
ensuring the integrated management of natural resources in the urban areas,
using local energy resources, implementing the zero-waste approach, protecting
local cultural values, creating smart transportation and infrastructure
facilities and determining the policies and strategies for all these by taking
local characteristics into consideration were defined as the common points.
From the evaluation made in this study, it was obtained that the stated
sustainable urban criteria sets, with taking into consideration of Turkey's
environmental, economic social and cultural conditions, will provide important
contribution to creating the national sustainable urban criteria set for
Turkey.

Anahtar Kelimeler

Artificial Intelligence, Painting, Photography, Machine Learning

Uluslararası Sürdürülebilir Kent Ölçütleri Bağlamında Türkiye İçin Bir Değerlendirme

Öz

Çağımızda
yaşanan ekolojik krizin temelinde insan faaliyetleri yatmaktadır.
Hükümetlerarası İklim Değişikliği Paneli (Intergovermental
Panel on Climate Change-IPCC) tarafından yapılan çalışmalarla bilimsel
olarak kanıtlandığı üzere insanların özellikle kentsel alanlarda
gerçekleştirdiği faaliyetler, doğal kaynakların zarar görmesine ve doğanın
taşıma kapasitesinin çok üzerinde kirletilmesine sebep olmaktadır. Dolaysıyla
iklim değişikliği başta olmak üzere çevresel problemlerle mücadelede
uluslararası toplum tarafından gerçekleştirilen çalışmaların ve çabaların
başarıya ulaşabilmesi için insan faaliyetlerinin yoğunlaştığı kentlere
odaklanılması büyük önem taşımaktadır. Sürdürülebilir nitelikte kentsel
gelişmeyi sağlamak doğrultusunda farklı ülkeler, uluslararası birlikler ve
uluslararası organizasyonlar tarafından sürdürülebilir kent modelleri ve
ölçütleri ortaya konulmuştur. Ortak hedefler etrafında birleşseler de farklı
sürdürülebilir kent modellerine ait ölçütler, bu modellerin tasarlandığı
ülkelere ya da kuruluşların önceliklerine göre şekil almaktadır. Bu çalışma
kapsamında, sürdürülebilirliği amaçlayan söz konusu kent modellerinin, Türkiye
kentlerinde çevresel ve kentsel sorunların çözümünde kullanılabilirlikleri ve
katkılarının değerlendirilmesi amaçlanmıştır. Çalışma kapsamında ele alınan 17 sürdürülebilir
kent modelinin ölçüt setleri incelenmiştir. Modeller kapsamında yapılan değerlendirmede
sürdürülebilir kentlere ulaşmada; kentlerde katılımcı bir yaklaşımla doğal
kaynakların bütünleşik yönetiminin sağlanmasının, yerel enerji kaynaklarının
kullanılmasının, sıfır atık yaklaşımının hayata geçirilmesinin, yerel kültürel
değerlerin korunmasının, akıllı ulaşım ve altyapı imkânlarının oluşturulmasının
ve tüm bunlara yönelik politika ve stratejilerin yerel özellikler de dikkate
alınarak tespit edilmesinin ortak unsurlar olarak ön plana çıktığı görülmüştür.
Çalışma kapsamında yapılan değerlendirmede, söz konusu modellerin prensip ve
ölçütlerinden yola çıkılarak, Türkiye'nin çevresel, ekonomik, sosyal ve
kültürel koşullarının göz önünde bulundurulması ile Türkiye için ulusal bir sürdürülebilir
kent modelinin kurgulanmasına önemli katkı sağlayacakları sonucu elde
edilmiştir.

Anahtar Kelimeler

Sürdürülebilirlik, Kent Modelleri, Çevre, Yerellik, kent ölçütleri

Kaynakça

• Aalborg Şartı (1994) http://www.sustainablecities.eu/fileadmin/repository/Aalborg_Commitments/Aalborg_Commitments_English.pdf, (erişim: 22.02.2018)
• Aaalborg10+, http://www.aalborgplus10.dk/ (erişim: 22.02.2018)
• Arar, A., A. (2017), Yerel Gündem 21, http://www.mfa.gov.tr/yerel-gundem-21.tr.mfa (06.10.2018)
• Avrupa Kentli Hakları Deklarasyonu, TMMOB Mimarlar Odası Ankara Şubesi, http://mimarlarodasıankara.org/?id=964 (erişim: 22.02.2018)
• BM-Binyıl Kalkınma Hedefleri http://www.un.org.tr/includes/files/Binyil02.pdf (erişim: 22.02.2018)
• BM-HABİTAT III, (2016), Outcome Document of the UN Conference on Housing and Sustainable Urban Development, https://www2.habitat3.org/bitcache/99d99fbd0824de50214e99f864459d8081a9be00?vid=591155&disposition=inline&op=view, (erişim: 15.05.2018)
• Birleşmiş Milletler İnsan Yerleşimleri Programı (UN-HABITAT) (2018), http://www.mfa.gov.tr/birlesmis-milletler-insan-yerlesimleri-programi.tr.mfa (erişim: 15.05.2018)
• Birpınar, M. ve Tuğaç, Ç. (2018), “Impacts of Climate Change on Water Resources of Turkey”, 4th International Conference on Water Resources and Wetlands, Romanian Limnogeographical Association, Tulcea-Romania.
• BM-Sürdürülebilir Kalkınma Hedefleri 11: Sürdürülebilir Şehirler ve Yaşam Alanları, http://www.kureselhedefler.org/hedefler/surdurulebilir-sehir-ve-yasam-alanlari/ (erişim: 22.02.2018)
• Citta Slow-Türkiye, http://cittaslowturkiye.org/#cittaslow (erişim: 22.02.2018)
• ÇŞB-Habitat, https://habitat.csb.gov.tr/ (erişim: 23.06.2018)
• ÇŞB-Şehir 2023, http://csb.gov.tr/sehir-2023-te-erkilet-icin-adimlar-atildi-bakanlik-faaliyetleri-23139 (erişim: 22.08.2018)
• ÇŞB-Sıfır Atık (2018), http://sifiratik.gov.tr/, (erişim: 22.11.2018)
• EC Europa (2018), Indicators for Sustainable Cities Report, In-depth Report 12. Produced for the European Commission DG Environment by the Science Communication Unit, UWE, Bristol. http://ec.europa.eu/environment/integration/research/newsalert/pdf/indicators_for_sustainable_cities_IR12_en.pdf (erişim: 21.05.2018)
• ECOCITY Final Report (2001), http://www.rma.at/sites/new.rma.at/files/ECOCITY%20%20_%20Final%20Report.pdf, (17.02.2018)
• ECOCITY Book 2: How to Make it Happen (2008), http://www.gea21.com/_media/proyectos/ecocity/ecocity_book_2.pdf (17.01.2018)
• EEA (2018), Urban Metabolism Framework, http://www.eea.europa.eu/ (erişim: 22.08.2018)
• Ertan, 2008, “Kentli Hakları ve Kente Karşı Suç Bağlamında Kentli Etiği”, Muğla Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi (İLKE), 20:1-22.
• European Green Capital (2013), http://ec.europa.eu/environment/europeangreencapital/wp-content/uploads/2013/02/EGCA_2021_Will_Your_City_Brochure.pdf (erişim: 22.08.2018)
• European Green Capital Award (2018), http://ec.europa.eu/environment/europeangreencapital/applying-for-the-award/eligibility_check/ (erişim: 22.08.2018)
• INDC-TR (2015), https://www4.unfccc.int/sites/submissions/INDC/Published%20Documents/Turkey/1/The_INDC_of_TURKEY_v.15.19.30.pdf (erişim: 16.02.2018)
• IPCC Cities and Climate Change Science Conference, http://www.ipcc.ch/meetings/cities/, (erişim 25.05.2018)
• Jabareen Y. R., (2006), “Sustainable Urban Forms”, Journal of Planning Education and Research, 26: 38-56.
• Karasu, M., A. (2008), “Kentli Haklarının Gelişimi ve Hukuki Boyutları”, TBB Dergisi, 78(2008): 37-52.
• Karakuzulu, Zerrin, (2010), “Sürdürülebilir Kentler ve Kasabalar, Yerel Gündem 21 ve Bursa Örneği", TÜCAUM VI. Ulusal Coğrafya Sempozyumu 2010- Bildiri Kitabı, 397-406.
• Keleş, R.(1994). Kent ve Çevre Haklarının Korunması Üzerine Gözlemler. Prof. Dr. Yılmaz Günal’a Armağan, 49(3-4): 275-281.
• Keleş, A. ve Mengi, R. (2013), Avrupa Birliği’nin Bölge Politikaları, İstanbul: Cem Yayınevi.
• Kuban, B. (2014), Yerel Seçimler İçin Sürdürülebilir Kentler Şartı, http://ekoiq.com/yerel-secimler-icin-su%CC%88rdu%CC%88ru%CC%88lebilir-kentler-sarti-yeni-bir-sey-soylemek-mu%CC%88mku%CC%88n-mu%CC%88/ (erişim: 16.02.2018)
• Küresel Hedefler (2018), http://www.kureselhedefler.org/ (erişim: 16.10.2018)
• KWR (2018), City Blueprint, https://www.kwrwater.nl/en/tools-producten/city-blueprint/ (erişim: 16.10.2018)Le Courbusier (2009), Atina Anlaşması (Çev. Ayda Yörükan), İstanbul: YKY.
• Lehmann S., (2010), “Green Urbanism: Formulating a Series of Holistic Principles”, SAPIENS, http://sapiens.revues.org/1057, (erişim: 05.05.2018)
• Mega, V. ve Peterson, J. (1998), Urban Sustainability Indicators, https://www.eurofound.europa.eu/sites/default/files/ef_files/pubdocs/1998/07/en/1/ef9807en.pdf (erişim: 16.10.2018)
• Mutlu, A. (2002), “Kent Hakları bakımından Avrupa Peyzaj Sözleşmesi ve Türkiye”, Çağdaş Yerel Yönetimler, 11(3), s. 33-58.
• OECD, (2016), Compact City Policies: A Comparative Assessment, http://www.keepeek.com/Digital-Asset-Management/oecd/urban-rural-and-regionaldevelopment/compact-city-policies_9789264167865-en#.WRMoIdLyjMw, (erişim: 14.05.2018)
• OSB (2016), İklim değişikliğinin Su Kaynaklarına Etkisi Projesi, http://iklim.ormansu.gov.tr/ (erişim: 14.05.2018)
• Özcan K. (2012), “Sürdürülebilir Kent Modeli”, “Sürdürülebilir Kentsel Gelişme”, Kentsel Planlama Ansiklopedik Sözlük, Melih Ersoy (Ed.), İstanbul: Ninova Yayıncılık.
• PeBBu, (2017), Compact City, http://www.reading.ac.uk/PeBBu/state_of_art/urban_approaches/compact_city/compact_city.htm (erişim: 14.05.2018)
• Pektaş, E. K. & Akın, F.(2010) “Avrupa Kentsel Şartları Perspektifinde Bir Kentli Hakkı Olarak Katılım Hakkı ve Türkiye”, Afyon Kocatepe Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, B.Duru (Çev.), 12(2), 23-49.
• Resmi Gazate (2016), Karapinar Yenilenebilir Enerji Kaynak Alani (Yeka) Yurt İçinde Üretim Karşılığı Tahsisi (YÜKT) Yarışma İlanı http://www.resmigazete.gov.tr/main.aspx?home=http://www.resmigazete.gov.tr/ilanlar/eskiilanlar/2016/10/20161020.htm&main=http://www.resmigazete.gov.tr/ilanlar/eskiilanlar/2016/10/20161020-4.htm (erişim: 14.02.2018)
• RFSC (2018), The Reference Framework for Sustainable Cities, http://rfsc.eu/ (erişim: 14.05.2018)
• Siemens (2018), Europeen Green City Index, https://www.siemens.com/entry/cc/features/greencityindex_international/all/en/pdf/report_en.pdf (erişim: 14.05.2018)
• Siemens.co.uk (2018), What is Urban Sustainability? https://www.siemens.co.uk/education/pool/teachers/crystal/downloads/what_is_urban_sustainability_v1.pdf, (erişim: 14.05.2018)
• STAR (2016), STAR Community Rating System, http://www.starcommunities.org/wp-content/uploads/2016/10/STARV2_RatingSystem_Final1.pdf (erişim: 14.05.2018)Sustainable Cities (2012), Indicators for Sustainability: How Cities Are Monitoring And Evaluating Their Success, https://sustainablecities.net/wp-content/uploads/2015/10/indicators-for-sustainability-intl-case-studies-final.pdf (erişim: 21.11.2018)
• Sürdürülebilir Kalkınma http://www.surdurulebilirkalkinma.gov.tr/wp-content/uploads/2017/05/esenler.pdf (erişim: 21.11.2018)
• Sürdürülebilir Kalkınma Hedefleri Raporu (2018), http://sdgactioncampaign.org/wp-content/uploads/2018/06/TheSustainableDevelopmentGoalsReport2018.pdf (erişim: 21.11.2018)
• Şentürk, H. (2008) Belediyeler İçin Kent Hukuku ve Kentli Hakları Rehberi, http://www.ihd.org.tr/index.php/makaleler-mainmenu-125/937-kent1haklarinin-kavramsal-temeller.html/ (erişim: 14.05.2018)
• Türkiye İstatistik Kurumu, Nüfus Projeksiyonları, 2013-2075, http://www.tuik.gov.tr/PreHaberBultenleri.do?id=15844 (erişim: 14.05.2018)
• UCI (2018), Urban China Initiative, http://www.urbanchinainitiative.org/en/about/index.html (erişim: 14.05.2018)
• UNFCCC- Paris Agreement (2015), http://unfccc.int/files/essential_background/convention/application/pdf/english_paris_agreement.pdf (erişim: 14.05.2018)
• Urban Ecosystem-Europa (2007), http://www.dexia.com/EN/journalist/press_releases/Documents/20080201_urban_ecosystem_UK.pdf (erişim: 14.05.2018)
• Urban Indicators Guidelines (2004), https://unhabitat.org/urban-indicators-guidelines-monitoring-the-habitat-agenda-and-the-millennium-development-goals (erişim: 14.05.2018)
• Urge-Vorsatz D. (2018) Resilient Cities, 1,5 Degree Global Warming, Working Group III, https://www.slideshare.net/ipcc-media/resilient-cities-and-15c-climate-change (erişim: 21.11.2018)
• Williams, C., Zhou, N., He, G., Levine, M. (2012), “Measuring in All the Right Places: Themes in International Municipal Eco-City Index Systems” , Conference Paper, ACEE Summer Study on Energy Efficiency in Buildings, https://aceee.org/files/proceedings/2012/data/papers/0193-000365.pdf#page=1 (erişim: 21.11.2018)
• World Bank (2012), The Eco2 Cities, http://siteresources.worldbank.org/INTURBANDEVELOPMENT/Resources/336387-1270074782769/Eco2_Cities_Guide-web.pdf (erişim: 20.01.2018)
• Zhou N., He G., Williams C., Fridley D., (2015), “ELITE Cities: A Low-carbon Eco-city Evaluation Tool for China”, Ecological Indicators, Vol: 48 (2015), pp.448-456.