Kent Parklarının Biyofilik Tasarım Kriterlerine Göre Yenilenmesi: İskenderun Millet Parkı Örneği

Yıl 2022, Cilt: 15 Sayı: 1, 1 - 18, 30.03.2022

Sebahat Sinem Özyurt Ökten

https://doi.org/10.35674/kent.984157

Cited By: 1

Öz

Dünya nüfusu kentleşmeye devam etmekte ve artan konut ihtiyacı sonucunda temel alan kullanımları arasındaki denge her geçen gün bozulmaktadır. İnsanların fizyolojik ve psikolojik olarak sağlıklı bir yaşam sürmeleri, yaşadıkları mekânlardaki nitelikli yeşil alan kullanımlarıyla ilişkilidir. Nitelikli yeşil alan tasarımında ise son yıllarda gündeme gelen ve üç başlık altında incelenen 14 kriterin sağlanmasıyla oluşturulan biyofilik tasarım uygulamaları, farklı mekânsal kullanım alanlarında insanların doğa ile bağlantılarını yeniden kurmalarına olanak sağlamaktadır. Bu kapsamda mekânda doğa, doğal analoglar ve mekânın doğası başlıkları altında bireylerin doğayla somut ve soyut ilişkiler kurmasını sağlayacak kriterler bulunmaktadır. Biyofilik tasarımın kent içi alan kullanımlarına uygulanması, biyofilik şehircilik kavramını geliştirmiş ve 2013 yılında kurulan biyofilik şehirler ağına üye 24 şehirde biyofilik tasarım temelinde alan kullanım stratejileri geliştirilmiştir. Biyofilik tasarımın ve biyofilik şehirciliğin geliştirilmesi amacıyla sağlanması gereken 14 kriter, uygulama kolaylığı sağlayacak şekilde tasarım sürecinde izlenmesi gereken 42 stratejiyle birlikte ele alınmıştır. Bu kriterler doğrultusunda oluşturulması planlanan biyofilik şehirlerin temelini, biyofilik tasarım kriterlerine uyumlu alan kullanımları oluşturacaktır. Dolayısıyla tasarlanması planlanan alan kullanımlarının yanında, mevcut alanların niteliklerinin artırılması da oldukça önemlidir. Bu kapsamda On Birinci Kalkınma Planında yer verilen yaşanabilir mekânlar ve sürdürülebilir çevre oluşturulması hedefiyle yeşil alanların niteliğinin artırılması ve 81 ilde Millet Bahçeleri’nin hayata geçirilmesi hedefleri doğrultusunda İskenderun Millet Parkı çalışma alanı olarak seçilmiştir. Nitel gözleme dayalı yapılan araştırma kapsamında 2019 yılında kurulan İskenderun Millet Parkı’nın mevcut durumu ve park içi alan kullanımlarının biyofilik tasarım kriterlerine uyumu incelenmiştir. Yapılan değerlendirme sonucunda park tasarımının 14 biyofilik tasarım kriterini %29, biyofilik tasarım kriterlerini sağlayabilmek için geliştirilen 42 stratejiyi ise %27 oranında karşıladığı belirlenmiştir. Mevcut kullanımların, biyofilik tasarım kriterleri kapsamında geliştirilmesi için uygulama örnekleri verilerek önerilerde bulunulmuştur.

Anahtar Kelimeler

Biyofilik tasarım, kentsel yeşil alan tasarımı, İskenderun Milli Parkı

Destekleyen Kurum

yok

Proje Numarası

yok

Teşekkür

İskenderun Millet Parkında yapılan incelemeler süresince verdiği destek için İskenderun Teknik Üniversitesi Mimarlık Fakültesi Peyzaj Mimarlığı Bölümü Öğretim Üyesi Dr. Asuman Aysu’ya teşekkür ederim.

Renewal of Urban Parks According to Biophilic Design Criteria: The Example of Iskenderun Nation Park

Öz

The world population continues to urbanize and the balance between basic land uses is deteriorating day by day as a result of the increasing housing need. Living a healthy life physiologically and psychologically is related to the use of qualified green spaces in the places where they live. In qualified green space design, biophilic design applications, which have been emerging in recent years and have been examined under three headings, have been created by providing the 14 criteria, allowing people to re-establish their connection with nature in different spatial usage areas. In this context, there are criteria that will enable individuals to establish concrete and abstract relationships with nature under the titles of nature in space, natural analogues and nature of space. The application of biophilic design to urban land uses has developed the concept of biophilic urbanism and land use strategies have been developed on the basis of biophilic design in 24 cities that are members of the biophilic cities network established in 2013. 14 criteria that need to be met for promoting biophilic design and biophilic urbanism evaluated together with 42 strategies that should be followed during the design process to ensure ease of implementation. The basis of the biophilic cities, which are planned to be established in line with these criteria, will be the use of areas compatible with the biophilic design criteria. Therefore, it is very important to increase the quality of the existing areas as well as the planned area uses. In this context, Iskenderun Millet Park was chosen as the study area in line with the objectives of increasing the quality of green areas and realizing the National Gardens in 81 provinces with the aim of creating livable spaces and sustainable environment included in the Eleventh Development Plan. Within the scope of the research based on qualitative observation, the current situation of İskenderun Millet Park, which was established in 2019, and the compliance of the use of the park with the biophilic design criteria were examined. As a result of the evaluation, it was determined that the park design met the 14 biophilic design criteria by 29% and the 42 strategies developed to meet the biophilic design criteria by 27%. Suggestions were made by giving application examples for the development of current uses within the scope of biophilic design criteria.

Anahtar Kelimeler

Biophilic design, urban green area design, İskenderun National Park.

Proje Numarası

yok

Kaynakça

• Kitaplar ...........................................
• Alexander, C. (2002). The Nature of Order. Center for Environmental Structure, Berkeley, California.
• Beatley, T. (2010). Biophilic Cities: Integrating Nature into Urban Design and Planning. Washington, DC, USA: Island Press.
• Browning, W., Ryan, C., Clancy, J. (2014). 14 Patterns of Biophilic Design Improving Health & Well-Being in The Built Environment, Terrapin Bright Green LLC.
• Creswell, J. W. (2013). Research Design: Qualitative, Quantitative, and Mixed Methods Approaches. New York, SAGE Publications.
• Farr, D. (2011). Sustainable Urbanism: Urban Design with Nature. Hoboken, New Jersey: John Wiley & Sons.
• Fromm, E. (1964). The Heart of Man: Its Genius for Good and Evil. New York, Harper and Row.
• Wilson, E.O. (1986). Biophilia. Massachusetts, Harvard University Press.
• Makaleler.............................................
• Africa, J., Heerwagen, J., Loftness, V., Balagtas, C.R. (2019). Biophilic Design and Climate Change: Performance Parameters for Health. Frontiers in Built Environment, 5, 28.
• Beatley, T. (2009). Biophilic Urbanism: Inviting Nature Back to our Communities and into Our Lives. William & Mary Environmental Law and Policy Review, 34(1/6), 209-238.
• Gül, A., Küçük, V. (2001). Kentsel Açık-Yeşil Alanlar ve Isparta Kenti Örneğinde İrdelenmesi, Süleyman Demirel Üniversitesi Orman Fakültesi Dergisi, 2, 27-48.
• Kayıhan, K. S., Güney, S. Ö., Ünal, F. C. (2018). Biophilia as the Main Design Question in Architectural Design Studio Teaching, Megaron, 13(1), 1-12.
• Köşe, H., Kara, B. (2021). Söke (Aydın) Kenti Aktif Açık-Yeşil Alanlarının Yeterliliğinin İncelenmesi, Kent Akademisi, Volume, 14, Issue 2, Pages, 374-388.
• Little, H. (2016). Becoming Biophilic: Challenges and Opportunities for Biophilic Urbanism in Urban Planning Policy. Smart and Sustainable Built Environment, 5 (1), 15-24.
• Sanchez, J.A., Ikaga, T., Sanchez, S.V. (2018). Quantitative Improvement in Workplace Performance through Biophilic Design: A Pilot Experiment Case Study, Energy & Buildings, 177, 316-328.
• Sezen, I., Aytatlı, B. (2019). The role of Green Spaces in The Prevention of Crimes in Urban Landscape Planning: Sample of Erzurum, Kent Akademisi, Volume, 12 (40), Issue 4, Pages 823-834.
• Şatır, S.; Korkmaz, E., 2005. Urban open spaces with examples & the classification of urban furniture, ITU A|Z, 2, 130-141.
• Tan, S. N., 2018. The Singapore Rail Corridor: Transforming a Former Railway Line into an Extraordinary Community Space. Biophilic Cities Journal, 2(1), 30-33.
• Totaforti, S. (2020). Emerging Biophilic Urbanism: The Value of the Human–Nature Relationship in the Urban Space, Sustainability, 12, 5487, 1-16.
• Xue, F., Gou, Z., Lau, S.S., Lau, S., Chung, K. (2019). From Biophilic Design to Biophilic Urbanism: Stakeholders’ Perspectives, Journal of Cleaner Production, 211, 1444-1452.
• Raporlar...............................................................
• Kalkınma Bakanlığı (2013). Onuncu Kalkınma Planı (2014-2018), Ankara.
• Cumhurbaşkanlığı Strateji ve Bütçe Başkanlığı (2019). On Birinci Kalkınma Planı (2019-2023), Kentsel Yaşam Kalitesi Özel İhtisas Komisyonu Raporu, T. C. Kalkınma Bakanlığı, Ankara.
• Web Siteleri .......................................................
• American Society of Landscape Architects. (2012, 21 Haziran). Erişim adresi https://www.asla.org/2012awards/images/largescale/349_08.jpg
• ArmstrongFlooring. (2021). “Flooring and Biophilic Design”. Erişim adresi https://www.armstrongflooring.com/commercial/en-mx/sustainability/flooring-and-biophilic-design.html
• Baan, I., (2014, 7 October). “Biophilic design: it’s intuitively obvious but we need to document it”. Erişim adresi https://www.architectureanddesign.com.au/features/features-articles/biophilic-design-it-s-intuitively-obvious-but-we-n
• Biophilic Cities. (2021, 10 Ağustos). “Partner Cities”. Erişim adresi https://www.biophiliccities.org/partner-cities
• Biozet, (2017, 17 July). “(AKDO)’nun Biyofilik Mermer Bahçe Tasarım Yarışması’nın kazananı (PIN Architects)…” Erişim adresi https://bi-ozet.com/2017/07/17/akdonun-biyofilik-mermer-bahce-tasarim-yarismasinin-kazanani-pin-architects/
• Interface, 2021. “Interface Inspires Collaboration with Human Connections Collection”. Erişim adresi https://www.interface.com/APAC/en-AU/about/press-room/Human-Connections-Press-Release-en_AU
• İskenderun Kaymakamlığı (2021). İskenderun Millet Parkı, İskenderun Kaymakamlığı resmi internet sitesi. Erişim adresi http://iskenderun.gov.tr/iskenderun-millet-parki
• İskenderun Sahili. (2020, 8 Temmuz). Erişim adresi https://c.mi.com/thread-3284522-1-0.html
• Kellert, S. R., Calabrese, E. F. (2015). “The practice of biophilic design”. Erişim adresi https://www.biophilicdesign.com
• Natura (2020, 15 Nisan). “Doğaya Öykünen Tasarım: Biyofili”. Erişim adresi http://www.naturadergi.com/anasayfa/dogaya-oykunen-tasarim-biyofili/
• Oktay, F. (2019, 18 Temmuz) 11. Kalkınma Planı Genel Kurulda. Erişim adresi https://www.haberler.com/11-kalkinma-plani-genel-kurulda-12257425-haberi/
• Rehber326. (2021, 4 Temmuz). İskenderun Sahil Kordonu. Erişim adresi https://rehber326.com/turistik/51/iskenderun-sahil-kordonu/
• Weber, L. (2021, 15 Temmuz) Erişim adresi https://tr.pinterest.com/pin/582442164312113362/
• Whytile. (2021, 18 Mart). “Biophilic Design and Ceramic Tile”. Erişim adresi https://whytile.com/2021/03/biophilic-design-and-ceramic-tile/
• WowTurkey. (2018, 11 Nisan). Hatay-İskenderun. Erişim adresi http://wowturkey.com/forum/viewtopic.php?p=6443858