Bir Endüstri Mirasının Dönüşümü: Su Kuleleri

Yıl 2023, Cilt: 16 Sayı: 2, 1250 - 1264, 15.06.2023

Hande Eyüboğlu , Serap Faiz Büyükçam

https://doi.org/10.35674/kent.1178365

Öz

Endüstri devrimi ile üretim teknolojisinde önemli gelişmeler meydana gelerek insan gücünün yerini makineye dayalı seri üretim almıştır. Seri üretim ile birlikte üretim biçimlerindeki teknolojik gelişmeler yeni mekânsal gereksinimleri beraberinde getirmiş ve büyük açıklıklı endüstri yapıları ile teknolojiler ve donamınlar içeren yerleşkeler yaygınlaşmıştır. Tarihi süreçte endüstri kültürünün tarihsel, sosyal, teknolojik ve mimari temsilleri birer miras nesnesi haline gelerek endüstri mirası kavramı ortaya çıkmıştır. Zaman içinde teknolojik altyapıya uyum sağlayamamaları gibi nedenler bu yapıların işlevlerini yitirmelerine yol açmıştır. Bu çalışmada, endüstri mirasının bir bileşeni olan su kulelerinin yaşam mekânlarına dönüşümünü tartışmak amaçlanmıştır. Çalışmanın yöntemi örneklemi oluşturan yapıların mekân ve çevre analizleri üzerine kurgulanmıştır. Mekân analizleriyle, yeni işlevin özgün mekânlarla ilişkisi tartışılırken fiziksel parametreler çevre analizleriyle değerlendirilmiştir. Sonuç olarak hem işlevi hem de kütle ve mekân organizasyonu kapsamında dikkat çekici yapılar olan su kulelerinin yeni işleve uyarlanmasında pratik kullanım sağlanmış ve tarihi özelliklerinin göz ardı edilmediği görülmüştür.

Anahtar Kelimeler

Endüstri Mirası, Su Kulesi, Yeniden Kullanım, Konut, Koruma

Transformation of An Industrial Heritage: Water Towers

Öz

With the industrial revolution, significant developments have occurred in production technology and machine-based mass production has taken the place of human power. Along with mass production, technological developments in the forms of production have brought with them new spatial requirements, and large-span industrial structures and campuses containing technologies and equipment have become widespread. In the historical process, the historical, social, technological and architectural representations of industrial culture have become heritage objects and the concept of industrial heritage has emerged. Reasons such as their inability to adapt to the technological infrastructure over time have led to the fact that these structures have lost their functions. In this study, it is aimed to discuss the transformation of water towers, which are a component of industrial heritage, into living spaces. The method of the study is based on the spatial and environmental analysis of the structures that make up the sample. While the relationship of the new function with the original spaces was discussed with space analyses, the physical parameters were evaluated with environmental analyses. As a result, practical use has been made in adapting water towers, which are remarkable structures both in terms of their function and in terms of mass and space organization, to the new function, and it has been seen that their historical features have not been ignored.

Anahtar Kelimeler

Industrial Heritage, Water Tower, Reuse, Housing, Conservation

Kaynakça

• Ahunbay, A. (2013) 2013’ün tartışmalı yeniden kullanım ve ihyaları. TMMOB Mimarlık Dergisi, (374)49-53.
• Birol, G. (1996). 19. yüzyıl endüstri devrimi sonrası mimari akımlar (Yüksek Lisans Tezi). Balıkesir Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü, Balıkesir.
• Bullen, P. A. (2007). Adaptive reuse and sustainability of commercial buildings. Facilities, 25(1/2).
• Bullen, P. A. ve Love, P. E. (2010). The rhetoric of adaptive reuse or reality of demolition: Views from the field. Cities, 27(4), 215-224.
• Bullen, P. ve Love, P. (2011). A new future for the past: a model for adaptive reuse decision‐making. Built Environment Project and Asset Management, 1(1), 32-44.
• Burden, E. E. (2004). Illustrated dictionary of architectural preservation: restoration, renovation, rehabilitation, resuse. McGraw-Hill Professional.
• Cantacuzino, S. (1989). Re-architecture: old buildings/new uses. Abbeville Press.
• Cercleux, A. L., Merciu, F. C. ve Peptenatu, D. (2014). Conversion of water towers-an ınstrument for conserving heritage assets. Urbanism Arhitectura Constructii, 5(2), 3.
• Gabor-Szabo Z. (2009). Railway water towers in Szolnok. Periodica Polytechnics Architecture, 40(2):65-75.
• Gabor-Szabo Z. (2010). 100-year-old water towers of the Zielinski engineers' bureau, Periodica Polytechnica, Civil Engineering, 54(2), 171-180.
• Günçe, K. ve Hoşkara, Ş. Ö. (2009). New life for the Industrial Heritage in Northern International IAPS-CSBE & HOUSING Network, Cyprus.
• Gündoğdu, S. ve Fidan, F. (2022). The effect of industrial landscape on the urban identity in Zonguldak. Planlama 2022;32(3):424–441.
• Industrial Heritage Review of County Clare, 2003. Erişim adresi: https://www.clarecoco.ie/services/planning/publications/heritageconservation/clare-industrial-heritage-survey-2008-5396.pdf Erişim tarihi: 20.03.2023
• International Committee for Conservation of Industrial Heritage (2003), The Nizhny Tagil Charter for the Industrial Heritage in: XIIth International Congress ofTICCIH, July, Moscow, Russia.
• Kiper, H. P. (2006). Küreselleşme sürecinde kentlerin tarihsel kültürel değerlerinin korunması: Türkiye-Bodrum örneği. Sosyal Araştırmalar Vakfı.
• Kohler, N. (2006). A European perspective on the Pearce Report: policy and research. Building Research & Information, 34(3), 287-294.
• Köksal, T. G. ve Ahunbay, Z. (2010). İstanbul'daki endüstri mirası için koruma ve yeniden kullanım önerileri. İtü Dergisi/a, 5(2).
• Läuferts, M. ve Mavunganidze, J. (2009). Ruins of the past: industrial heritage in Johannesburg. WIT Transactions on The Built Environment, 109, 533-542.
• Mısırlısoy, D. ve Günçe, K. (2016). Adaptive reuse strategies for heritage buildings: A holistic approach. Sustainable Cities and Society, 26, 91-98.
• Nijhof P. (1993). Industrial heritage in the Netherlands; the watertowers, içinde: Cultural heritage, Architectural heritage: inventory and documentation methods in Europe Proceedings of European Colloquy, Council of Europe Press, Nantes, France, 113-117.
• Plevoets, B. ve Van Cleempoel, K. (2011). Adaptive reuse as a strategy towards conservation of cultural heritage: a literature review. Structural studies, repairs and maintenance of heritage architecture XII, 118(12), 155-163.
• Saner, M. (2012). Endüstri mirası: kavramlar, kurumlar ve Türkiye’deki yaklaşımlar. Planlama Dergisi, 52, 53-66.
• Saraylı M.N, Demir İ.H. (2022). İşlev dışı kalan kent içi endüstriyel miras alanlarının uyarlanabilir yeniden kullanım açısından değerlendirilmesi: Sakarya Donatım Park örneği. Tasarım Kuram, 18(37), 152-170.
• Shen, L. Y. ve Langston, C. (2010). Adaptive reuse potential: an examination of differences between urban and non‐urban projects. Facilities, 28(1/2), 6-16.
• Tartarini J. D. (2005). For an international network of water and waterworks museums, Bulletin of the International Committee for the Conservation of the Industrial Heritage, 30, 1-2.
• The Nizhny Tagil Charter For The Industrial Heritage, 2003. Erişim adresi: https://www.icomos.org/18thapril/2006/nizhny-tagil-charter-e.pdf Erişim tarihi: 06.09.2022
• URL-1, https://en.wikipedia.org/wiki/Water_tower#:~:text=A%20water%20tower%20is%20an,emergency%20 storage%20for%20fire%20protection Erişim tarihi: 06.09.2022
• URL-2, https://www.archdaily.com/953940/transformation-watertower-nieuw-lekkerland-rv-architecture Erişim tarihi: 06.09.2022
• URL-3, https://www.archdaily.com/970320/tonkin-lius-water-tower-wins-riba-stephen-lawrence-pri ze-2021 Erişim tarihi: 06.09.2022
• URL-4, https://www.archdaily.com/76199/chateau-deau-bham-design-studio Erişim tarihi: 06.09.2022
• URL-5, https://www.archdaily.com/889777/lister-tower-pad-studio Erişim tarihi: 06.09.2022
• Van Bueren, E. ve De Jong, J. (2007). Establishing sustainability: policy successes and failures. Building Research & Information, 35(5), 543-556.
• Yaldız, E. ve Asatekin, N. G. (2016). Anıtsal yapıların kullanım sürecinde değerlendirilmesine yönelik bir model önerisi. METU Journal of the Faculty of Architecture, 33(2).