İdeolojik güç temsillerini mekân üzerinden okumak: İki şehrin hikâyesi Berlin ve Ankara

Yıl 2024, Cilt: 17 Sayı: 5, 1810 - 1827, 17.09.2024

Tuğçe Şanlı , Yasemin Selçuk

https://doi.org/10.35674/kent.1477332

Öz

Çalışma, iktidarın toplumsal süreçlerin incelikli bir etkileşimi olarak kavramsallaştırmasından yola çıkarak iktidar dinamikleri, kentsel mekânlar ve mimari tasarımlar arasındaki karmaşık ilişkiyi incelemektedir. Berlin ve Ankara'nın hükümet yapıları ve kent planlarının analizi yoluyla, iktidarın yapılı çevrelerde nasıl tezahür ettiğini ortaya koymakta ve karşılaştırmalı bir analizden ziyade, her biri kendine özgü tarihsel bağlamları ve güç dinamiklerini yansıtan bu şehirlerin anlatılarını ortaya koymaktadır. Tarihsel bir güç merkezi olan Berlin, bir cumhuriyetin başkenti olarak yeni kurulan Ankara ile tezat oluşturmaktadır. Betimleyici analiz, iktidarın kentsel mekânlar ve toplumsal yapılar içinde nasıl eklemlendiğini ortaya koymakta, siyasi ideolojilerdeki değişimlere ve bunların yönetişim yapıları üzerindeki etkilerine ışık tutmaktadır. Çalışma, kentsel planlama ve mimarinin kentsel alandaki güç dinamiklerini ve toplumsal normları şekillendirmedeki rolünü araştırmayı amaçlamaktadır. Mimari tarzlar siyasi ideolojileri yansıtmaktadır; Berlin'in Nazi dönemi mimarisi itaati vurgularken, Ankara'nın tasarımları modern kimliği sergilemektedir. Araştırma, birincil kaynak olarak ikincil verilerden yararlanarak bahsi geçen şehirler için betimsel analiz kullanmaktadır. Veriler, Lefebvre'nin mekân üretimi diyalektiği ve Dovey'in yapılı çevredeki güç dinamiklerine ilişkin incelemelerinin yanı sıra kentsel mekân ve iktidar literatürüne yapılan diğer katkıların merceğinden yorumlanmaktadır. Nihayetinde, kentsel planlama ve mimari, toplumsal anlatıları ve kimlikleri şekillendiren güç temsilleri olarak hizmet etmektedir. Çalışma, yönetim yapılarının ve güç dinamiklerinin zaman içindeki toplumsal etkilerini anlamak için bu anlatıları anlamanın öneminin altını çizmektedir.

Anahtar Kelimeler

Gücün temsili, yönetim yapıları, mekansal temsil, ideolojik mekan

Etik Beyan

Bu çalışma kapsamında etik beyana gerek yoktur.

Destekleyen Kurum

Bu çalışmayı destekleyen kurum yoktur.

Teşekkür

-

Reading ideological power representations through space: the tale of two cities Berlin and Ankara

Öz

The study explores the entangled relationship between power dynamics and urban spaces particularly governmental spaces. Drawing from Foucault's conceptualization of power as a nuanced interplay of social processes, the research explores Berlin and Ankara's governmental structures and regarding urban plans while unveiling how power is manifested in built environments. However, rather than a comparative analysis, the study presents narratives of these cities since each reflects a unique historical contexts and power dynamics i.e. Berlin, is a historical centre of power, contrasting with Ankara, which presents republic's capital as a modernisation shift. The study uses, descriptive analysis and reveals how power is articulated within urban spaces and societal structures, while crystalising the shifts in political ideologies and their impact on governance structures. Therefore, study aims to investigate the role of urban planning and architecture in shaping power dynamics in relation to ideologies whether represented openly or subtle within the urban realm. The research, following descriptive analysis for the subjected cities, draws on secondary data as its primary source, and interprets the data through the lens of Lefebvre's dialectic of production of space and Dovey's investigations into power dynamics within the built environment, along with other contributions to the urban space and power literature. Ultimately, urban planning and architecture serve as representations of power, shaping societal narratives and identities. The study underscores the significance of understanding these narratives to comprehend the societal impacts of governance structures and power dynamics over time.

Anahtar Kelimeler

Representation of power, governance structures, spatial representation, ideological space

Kaynakça

• ABB .2006. 2023 Başkent Ankara Nazim İmar Plani: Plan Açıklama Raporu, Etüdler, Müdahale Biçimleri. Ankara Büyükşehir Belediyesi. Ankara: Fersa.
• Arendt, H. 2018. Şiddet Üzerine. İstanbul, İletişim Yayınevi (Original title. 1970.On Violence)
• Ashworth, G. J. (1998). The conserved city as cultural symbol: The meaning of the text. In Modern Europe: Place, Culture, Identity.
• Booher, D.E. and Innes, J.E. (2002) 'Network power in collaborative planning', Journal of planning education and research, 21(3), pp. 221-236.
• Bozdoğan, S. 2020. Modernizm ve Ulusun İnşası, Erken Cumhuriyet Türkiyesi’nde Mimari Kültür. İstanbul, Metis Yayınları
• Cantek,F. 2012. Cumhuriyet’in Ütopyası: Ankara. Ankara, Ankara Üniversitesi Yayınevi
• Cengizkan, A. 2018. Ankara’nın İlk Planı. Ankara, Arkadaş Yayınevi
• Çelebi, V. 2013. Michel Foucault’da Bilgi, İktidar ve Özne İlişkişi. Sosyal ve Beşeri Bilimler Dergisi, Cilt 5, No 1, ISSN: 1309-8012
• Dovey, K. 2008. Framing Places: mediating power in built form. New York, Routledge Publishing
• Dovey, K. 2010. Becoming Places: Urbanism/Architecture/Identity/Power. New York, Routledge Publishing
• Faucault, M. 1982.The Subject and Power. Critical Inquiry, Vol. 8, No. 4, pp. 777-795
• Foucault, M. (1994) Power: Essential Works of Foucault 1954-1984. Vol. 3. London: Penguin Books.
• Ghulyan, H. (2017). Lefebvre'nin Mekân Kuramının Yapısal ve Kavramsal Çerçevesine Dair Bir Okuma (A Reading of the Structural and Conceptual Framework of Lefebvre’s Theory of Space). Çağdaş Yerel Yönetimler Dergisi [Journal of Modern Local Governments]. 26(3), 1-29.
• Goodsell, C.T. 1988. The Architecture of Parliaments: Legislative Houses and Political Culture. British Journal of Political Science. Vol. 18, No. 3, pp. 287-302
• Gregory, D., Johnston, R., Pratt, G., Watts, M. and Whatmore, S. (2009) The dictionary of human geography. John Wiley & Sons.
• Hagen, J., & Ostergren, R. C. (2020). Building Nazi Germany: Place, space, architecture, and ideology. London: Rowman & Littlefield.
• Hall, S. 2002. The work of representation, In Hall, S. Edt, Cultural Representation and Signifying Practices, London- Thousand Oaks – New Delhi: Sage Publications,p. 1-18
• Hirschbiegel, O. (2004), Downfall [Der Untergang], München: Constantin Film, Germany.
• Landry, C. 2006. The Art of City Making. UK: Earthscan
• Lefebvre, H. 1991. The Production of Space. Translated by Smith, D.N. UK: Blackwell Publishing.
• Library of congress 1. Library of Congress Prints and Photographs Division Washington, D.C. 20540 USA http://hdl.loc.gov/loc.pnp/pp.print (accessed. 13.01.2023)
• Lukes, S. 2005. Power: A radical view. Hampshire and New York, Palgrave Macmillan.
• Milne, D. 1981. Architecture, politics and the public realm. Theory, 5(1-2), 131-146.
• Prigge W. 2008. Reading The Urban Revolution Space and representation. (Goonewardena, K. Kipfer, S. Milgrom, R. Schmid, C Ed.). Space, Difference, Everyday Life; Reading Henri Lefebvre. New York, Routledge Publishing.
• Ronneberger, K. (2008) 'Henri Levebvre and Urban Everyday Life, in search of the possible', in Kipfer, S., Goonewardena, K., Schimith, C. and Milgrom, R. (eds.) Space, Difference, Everyday Life: Reading Henri Lefebvre. UK: Routledge, pp. 134-146.
• Schmid C. (2008) Henri Lefebvre’s theory of the production of space: towards a three-dimensional dialectic. (Goonewardena, K. Kipfer, S. Milgrom, R. Schmid, C, Ed.). Space, Difference, Everyday Life; Reading Henri Lefebvre. New York, Routledge Publishing.
• Semerci, F.N. (Yönetmen). Kortan, A. (Metin Yazarı). (2016) Kıymetli Bir Bina Öyküsü, Belgesel, TRT.
• Smith, N. (1998) 'Antinomies of Space and Nature in Henri Lefabvre's Production of Public Space', in Light, A. and Smith, J.M. (eds.) The Production of Space. USA: Rowman and Littlefoeld Publishers, pp. 49-70.
• Shields, Rob. Lefebvre, love and struggle: Spatial dialectics. Routledge, 2005.
• Staeheli, L. A. (1996). Publicity, privacy, and women's political action. Environment and planning D: Society and Space, 14(5), 601-619
• Tankut, G. (1993). Bir başkentin imarı: Ankara 1929-39. İstanbul: Anahtar Kitaplar Yayınevi.
• URL1:http://www.essential-architecture.com/ARCHITECT/ARCH-Speer.htm (accesssed.30.01.20)
• URL2: https://www.quondam.com/38/3802ji01.jpg. (accessed.21.07.24)
• URL 3: https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/d/da/Sineck_Situations-Plan_von_Berlin_1905.jpg. (accessed.21.07.24)
• URL 4: https://journal-buildingscities.org/articles/10.5334/bc.242 (accessed.19.07.24)
• URL 5: https://t24.com.tr/yazarlar/sefik-onat/cumhuriyet-in-yeni-baskenti-ankara-ve-yabanci-buyukelcilikler-xvi-turkiye-tarihinin-donum-noktasinda-bir-mimar-clemens-holzmeister-1,38337 (accessed 19.07.24)
• URL 6: https://www.cnnturk.com/turkiye/tbmm-baskaninin-mektubuyla-ortaya-cikti-yeni-meclis-binasi-icin-yer-araniyor
• Velibeyoğlu, V.R. (2018). Egemen İdeoloji ve Mimarlık: Totaliter Rejimlerin Mimari Üzerindeki Etkileri. [unpublished Master’s Thesis]. İstanbul Aydın Üniversitesi.