Araştırma Makalesi
BibTex RIS Kaynak Göster

Ecological Art as a Healing Force Against the Deconstruction of Nature

Yıl 2025, Cilt: 18 Sayı: 1, 1 - 20
https://doi.org/10.35674/kent.1493930

Öz

The human-nature relationship has passed through different phases throughout history. In the beginning, humans embraced nature by utilising natural resources and processing them in a protective manner. However, with anthropocentrism, the Age of Enlightenment and the Industrial Revolution, the human-nature relationship has undergone a radical change. The industrial revolution and enlightenment thought, along with the view of man as a being above nature, led to the view of nature as an object of exploitation by emphasising rationality. As a result of these approaches and developments, ecological problems have emerged on a global scale. These problems have led to an increase in environmental awareness, and since the 1960s, ecology and environmentalism movements have emerged. The pollution of the ecology of nature as a result of human activities and the deterioration of its ecological structure have led artists to focus on this issue and to develop projects with natural materials to save nature. Ecological artists have tried to increase the ecological awareness of the society and restore the ecological balance by using the potential of art to draw attention to ecological problems and offer solutions. The main purpose of ecological art practices has been to raise public awareness of nature, to repair damaged areas and to protect the ecological integrity of the world by producing permanent solutions for ecology.
The object of art is now nature itself and at the same time it is the reinstatement of nature as a subject. These approaches are aimed at rethinking the human relationship with nature, increasing respect for nature and restoring ecological balance. In this way, art is important in that it reflects the tendency to see nature not only as a resource, but also as a living space and a common heritage.
This article presents a comprehensive analysis of the social, cultural, economic and environmental dimensions of the ecology-art relationship. The effects of art on nature, the reflections of the natural environment on works of art and the effects of ecological art on environmental awareness and action are emphasised. With all this process, the emergence of ecological art and artists' approaches to nature are discussed through the first pioneering projects of ecological art.

Kaynakça

  • Anker, P. (2007, Aprel). Graphic Language: Herbert Bayer's Environmental Design DOI:10.1093/envhis/12.2.254. Researchgate. net: https://www.researchgate.net/publication/249293436_Graphic_Language_Herbert_Bayer's_Environmental_Design adresinden alındı
  • Antmen, A. (2008). 20. Yüzyıl Batı Sanatında Akımlar. İstanbul: Sel Yayıncılık.
  • Arıkan, H. (2021). İnsan Doğa Ekseninde Ekolojik Sanat. İnönü Üniversitesi Kültür ve Sanat Dergisi, 7(1), 76-87. https://doi.org/10.22252/ijca.878968
  • Barton, P. (2020). From Land Art to Eco Art. Central Saint Martins College, University of the Arts, London: https://philbartonartist.c4cp.net/wpcontent/uploads/sites/3/2020/10/200130-Research-Paper-Submitted-1-Mb-Copy.pdf adresinden alındı
  • Capra, F. (1992). Batı Düşüncesinde Dönüm Noktası (Çev: Mustafa Armağan) 2. Baskı. İstanbul: İnsan Yayınları.
  • Çelik, E. E. (2017). Doğa ve İnsan İlişkisi Bakımından Bilimde Geçmiş ve Gelecek. ETHOS: Felsefe ve Toplumsal Bilimlerde Diyaloglar, 99. 10(2), 96-110
  • Çoban, A. (2020). Çevre Politikası. Ankara: İmge Kitabevi.
  • Demirörs, A. S. (2019). Doğa ve Sanatın Bütünleşik İlişkisi. Hacettepe Üniversitesi,Güzel Sanatlar Enstitüsü. Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi
  • Demir,Ç.(2004).Pragmatizm Üzerine Bir Deneme.İstanbul Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Felsefe Ana Bilim Dalı. Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi
  • Demos, T. (2022). Sürdürülebilirlik Politikası:Çağdaş Sanat Ve Ekoloji. E. Sezgin, Sanat Ve Ekoloji. İstanbul: İletişim Yayınları.
  • Düşek, A. (2022). Antroposen Çağında Ekolojik Sanat ve Eylemin Gücü. İzmir Art: https://www.izmir.art/tr/antroposen-caginda-ekolojik-sanat-ve-eylemin-gucu adresinden alındı
  • Fischer, E. (2023 ). Sanatın Gerekliliği ( Çev. Cevat Çapan 11. Basım). İstanbul: Sözcükler Yayınları
  • Gablik, S. (1993). The Ecological Imperative: Making Art as if the World Mattered. MQR: https://sites.lsa.umich.edu/mqr/2019/06/the-ecological-imperative-making-art-as-if-the-world-mattered/ adresinden alındı
  • İrten, L.(2022). Tuncay Neyişçi-Ekoloji-Etkileri-Sanat-Çevre. GÜSAD, https://www.gusadantalya.com/tuncay-neyisci---ekoloji-etkileri-sanat-cevre, Erişim Tarihi: 12.04.2024
  • Kılıç, S. (2013). Çevre Etiği. Ankara: Orion Kitabevi.
  • Kurtaran, E. (2019). İnsan Doğa İlişkisi Bağlamında Çağdaş Sanat. Afyon Kocatepe Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Sanat ve Tasarım Ana Bilim Dalı, Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi.
  • Lang, M. (2020). Green Rivers And Contaminantel Soil. Researchgate.net: https://www.researchgate.net/publication/344872874_Green_rivers_and_contaminated_soil adresinden alındı
  • Mamur, N. (2017). Ekolojik Sanat:Çevre Eğitimi İle Sanatın Kesişim Noktası. Mersin Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi. 13(3), 1000-1016. https://doi.org/10.17860/mersinefd.316297
  • Miles, M. (2016). Eco-Aesthetic Dimensions: Herbert Marcuse, Ecology And Art. Z. Strecker içinde, Cogent Arts & Humanities (s. https://doi.org/10.1080/23311983.2016.1160640).
  • Murray, J. (1989). The Scientific Tradition in Art. Chicago: Encyclopedia Britannica: Yearbook of Science and the Future.
  • Özer, Y. (2023). Ekolojik Dengenin Korunmasında Sanatın Rölü. Atatürk Üniversitesi, Güzel Sanatlar Enstitüsü. Yayınlanmamış Sanatta Yeterlik Tezi.
  • Plumwood, V. (2004). Feminizm Ve Doğaya Hükmetmek (Çev. Başak Ertür). İstanbul: Metis Yayıncılık.
  • Read, H. (2018). Sanat Ve Toplum (Çev. Elif Kök). İstanbul: Hayalperest Yayınevi.
  • Saygı, S. (2016). Çağdaş Sanatta Doğa Algısı Ve Ekolojik Farkındalık. Marmara Üniversitesi Sanat- Tasarım Dergisi,( 7), 7-13. DOI: 10.17490/Sanat.XXX
  • Schwaller, W.(2021). Nicolás García Uriburu, Coloration of the Grand Canal, Venice. Smarthistory, https://smarthistory.org/nicolas-garcia-uriburu-coloration-grand-canal-venice/ adresinden alındı. Erişim tarihi: 5 Nisan 2024
  • Sezer, Ö. (2006). Çevre Korumacılıktan Radikal Ekolojiye. Gazi Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstirüsü, Sosyal Bilimler Araştırmaları E-Dergisi, (3)5.
  • Sezgin, E. (2022). Sanat Ve Ekoloji. İstanbul: İletişim Yayınları.
  • Şimşek, G. & Bayram, S. (2017). Kitap İncelemesi: Michel Serres: "Doğayla Sözleşme"yi Kentler ve Rant Üzerinden Anmak. Ankara Üniversitesi SBF Dergisi, 72(3), 797-804. https://doi.org/10.1501/SBFder_0000002469
  • Türkdoğan, G. (2017). İnsan Doğa İlişkisi Bağlamında 1960 Sonrasında Sanatta Doğaya Yönelimler. Anadolu Üniversitesi, Güzel Sanatlar Enstitüsü, Yüksek Lisans Tezi.
  • Usta, A. (2018 Güz). Aydınlanma Düşüncesine Kısa Bir Bakış. Kastamonu Üniverrsitesi,İletişim Fakültesi,Süreli eletronik Dergi.
  • Üstüner, H. Ş. (1996). Ekoloji Ve İnsan İlişkisi ( Ekoloji ve Sanat Bağlamında). Marmara Üniversitesi, Güzel Sanatlar Fakültesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü,Heykal Anasanat Dalı,Yayınlanmamış Sanatta Yeterlik Tezi.
  • Yağmur, Ö., & Özer, Y. (2022). Doğaya Hakim Olma Düşüncesinden Doğa Dostu Metodolojiye Evrilme Sürecinde Ekolojik Sanat. Anadolu Üniversitesi, Sanat ve Tasarım Dergisi, 12 (2), 447-464 https://doi.org/10.20488/sanattasarim.1221742
  • Ertürk, H. (2018). Çevre Bilimleri (5. Baskı).Bursa:Ekin Basım Yayın Dağıtım.
  • Zümrüt, Y. (2012). 1960 Sonrası Süreçte Ortaya Çıkan Ekolojik Sanatın Kavramlar ve Amaçlar Kapsamında Değerlendirilmesi. Mimar Sinan Güzel Sanatlar Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Yayınlanmamış Sanatta Yeterlik Tezi.
  • Wikipedia, https://en.wikipedia.org/wiki/Herbert_Bayer
  • https://somethingcurated.com/2019/07/12/the-artist-who-planted-a-wheat-field-in-manhattans-financial-district/ Erişim Tarihi: 17.04.2024
  • Şekil 1.https://www.artnet.com/search/artworks/?q=HERBERT%20BAYER
  • Şekil2.www.researchgate.net/figure/Herbert-Bayer-Grass-Mound-1955-Aspen-Meadows-1976_fig3_249293436
  • Şekl 3.https://www.aspenmod.com/architects/herbert-bayer/
  • Şekil4.https://www.fondazionebonotto.org/en/collection/fluxus/beuysjoseph/10795.html rtnet.com/artists/herbert-bayer/
  • Şekil 5. https://dergipark.org.tr/en/download/article-file/2270489
  • Şekil 6. https://espaceartactuel.com/en/greenpeace-to-the-rescue/
  • Şekil7-8.https://nicolasuriburu.com.ar/en/nicolas-garcia-uriburu-eng/
  • Şekil9.https://fotos.greenpeace.org.ar/Prensa/indexdesktop.php?layout=1col&dir=20160620+Nicol%C3%A1s+Garc%C3%ADa+Uriburu
  • Şekil 10. http://www.agnesdenesstudio.com/works2.html
  • Şekil 11. https://ajournal.blog/Ajournal/Icerik/manhattanda-bir-vaha-agnes-denesin-bugday-tarlasi

Doğanın Yapıbozumuna Karşı İyileştirici Güç Olarak Ekolojik Sanat

Yıl 2025, Cilt: 18 Sayı: 1, 1 - 20
https://doi.org/10.35674/kent.1493930

Öz

İnsan-doğa ilişkisi, tarih boyunca farklı evrelerden geçmiştir. Başlangıçta, insanlar doğayı doğal kaynakları kullanarak ve koruyucu bir şekilde işleyerek benimsemiştir. Ancak, İnsanmerkezcilik, Aydınlanma Çağı ve Sanayi Devrimi ile birlikte, insan-doğa ilişkisi kökten değişime uğramıştır. İnsanın kendini doğanın üstünde bir varlık olarak görmesi beraberinde Sanayi devrimi ve aydınlanma düşüncesi, akılcılığı öne çıkararak doğayı bir sömürü nesnesi olarak görmeye yol açmıştır. Bu yaklaşımların ve gelişmelerin sonucunda, küresel boyutta bir ekolojik sorunlar ortaya çıkmıştır. Bu sorunlar, çevre bilincinin artmasına yol açmıştır ve 1960'lardan itibaren, ekoloji ve çevrecilik hareketleri ortaya çıkmıştır. Doğanın ekolojisinin insan faaliyetleri sonucu kirlenmesi ve ekolojik yapısının bozulması, sanatçıların bu konuya eğilmesine ve doğayı kurtarmak için doğal malzemelerle projeler geliştirmesine yol açmıştır. Ekolojik sanatçılar, sanatın ekolojik sorunlara dikkat çekme ve çözüm sunma potansiyelini kullanarak, toplumun ekolojik bilincini artırmaya ve ekolojik dengeyi yeniden sağlamaya çalışmışlardır. Ekolojik sanat uygulamalarının temel amacı, toplumu doğaya karşı bilinçlendirmek, tahrip olmuş alanları onarmak ve ekoloji konusunda kalıcı çözümler üreterek dünyanın ekolojik bütünlüğünü korumak olmuştur.
Sanatın nesnesi artık doğanın ta kendisidir ve aynı zamanda doğanın özne konumuna yeniden getirilmesidir. Bu yaklaşımlar, insanın doğayla olan ilişkisini yeniden düşünmeye, doğaya olan saygıyı artırmaya ve ekolojik dengeyi yeniden sağlamaya yöneliktir. Bu şekilde, sanat doğayı sadece bir kaynak değil, aynı zamanda bir yaşam alanı ve ortak bir miras olarak görme eğilimini yansıtması bakımından önemlidir.

Kaynakça

  • Anker, P. (2007, Aprel). Graphic Language: Herbert Bayer's Environmental Design DOI:10.1093/envhis/12.2.254. Researchgate. net: https://www.researchgate.net/publication/249293436_Graphic_Language_Herbert_Bayer's_Environmental_Design adresinden alındı
  • Antmen, A. (2008). 20. Yüzyıl Batı Sanatında Akımlar. İstanbul: Sel Yayıncılık.
  • Arıkan, H. (2021). İnsan Doğa Ekseninde Ekolojik Sanat. İnönü Üniversitesi Kültür ve Sanat Dergisi, 7(1), 76-87. https://doi.org/10.22252/ijca.878968
  • Barton, P. (2020). From Land Art to Eco Art. Central Saint Martins College, University of the Arts, London: https://philbartonartist.c4cp.net/wpcontent/uploads/sites/3/2020/10/200130-Research-Paper-Submitted-1-Mb-Copy.pdf adresinden alındı
  • Capra, F. (1992). Batı Düşüncesinde Dönüm Noktası (Çev: Mustafa Armağan) 2. Baskı. İstanbul: İnsan Yayınları.
  • Çelik, E. E. (2017). Doğa ve İnsan İlişkisi Bakımından Bilimde Geçmiş ve Gelecek. ETHOS: Felsefe ve Toplumsal Bilimlerde Diyaloglar, 99. 10(2), 96-110
  • Çoban, A. (2020). Çevre Politikası. Ankara: İmge Kitabevi.
  • Demirörs, A. S. (2019). Doğa ve Sanatın Bütünleşik İlişkisi. Hacettepe Üniversitesi,Güzel Sanatlar Enstitüsü. Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi
  • Demir,Ç.(2004).Pragmatizm Üzerine Bir Deneme.İstanbul Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Felsefe Ana Bilim Dalı. Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi
  • Demos, T. (2022). Sürdürülebilirlik Politikası:Çağdaş Sanat Ve Ekoloji. E. Sezgin, Sanat Ve Ekoloji. İstanbul: İletişim Yayınları.
  • Düşek, A. (2022). Antroposen Çağında Ekolojik Sanat ve Eylemin Gücü. İzmir Art: https://www.izmir.art/tr/antroposen-caginda-ekolojik-sanat-ve-eylemin-gucu adresinden alındı
  • Fischer, E. (2023 ). Sanatın Gerekliliği ( Çev. Cevat Çapan 11. Basım). İstanbul: Sözcükler Yayınları
  • Gablik, S. (1993). The Ecological Imperative: Making Art as if the World Mattered. MQR: https://sites.lsa.umich.edu/mqr/2019/06/the-ecological-imperative-making-art-as-if-the-world-mattered/ adresinden alındı
  • İrten, L.(2022). Tuncay Neyişçi-Ekoloji-Etkileri-Sanat-Çevre. GÜSAD, https://www.gusadantalya.com/tuncay-neyisci---ekoloji-etkileri-sanat-cevre, Erişim Tarihi: 12.04.2024
  • Kılıç, S. (2013). Çevre Etiği. Ankara: Orion Kitabevi.
  • Kurtaran, E. (2019). İnsan Doğa İlişkisi Bağlamında Çağdaş Sanat. Afyon Kocatepe Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Sanat ve Tasarım Ana Bilim Dalı, Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi.
  • Lang, M. (2020). Green Rivers And Contaminantel Soil. Researchgate.net: https://www.researchgate.net/publication/344872874_Green_rivers_and_contaminated_soil adresinden alındı
  • Mamur, N. (2017). Ekolojik Sanat:Çevre Eğitimi İle Sanatın Kesişim Noktası. Mersin Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi. 13(3), 1000-1016. https://doi.org/10.17860/mersinefd.316297
  • Miles, M. (2016). Eco-Aesthetic Dimensions: Herbert Marcuse, Ecology And Art. Z. Strecker içinde, Cogent Arts & Humanities (s. https://doi.org/10.1080/23311983.2016.1160640).
  • Murray, J. (1989). The Scientific Tradition in Art. Chicago: Encyclopedia Britannica: Yearbook of Science and the Future.
  • Özer, Y. (2023). Ekolojik Dengenin Korunmasında Sanatın Rölü. Atatürk Üniversitesi, Güzel Sanatlar Enstitüsü. Yayınlanmamış Sanatta Yeterlik Tezi.
  • Plumwood, V. (2004). Feminizm Ve Doğaya Hükmetmek (Çev. Başak Ertür). İstanbul: Metis Yayıncılık.
  • Read, H. (2018). Sanat Ve Toplum (Çev. Elif Kök). İstanbul: Hayalperest Yayınevi.
  • Saygı, S. (2016). Çağdaş Sanatta Doğa Algısı Ve Ekolojik Farkındalık. Marmara Üniversitesi Sanat- Tasarım Dergisi,( 7), 7-13. DOI: 10.17490/Sanat.XXX
  • Schwaller, W.(2021). Nicolás García Uriburu, Coloration of the Grand Canal, Venice. Smarthistory, https://smarthistory.org/nicolas-garcia-uriburu-coloration-grand-canal-venice/ adresinden alındı. Erişim tarihi: 5 Nisan 2024
  • Sezer, Ö. (2006). Çevre Korumacılıktan Radikal Ekolojiye. Gazi Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstirüsü, Sosyal Bilimler Araştırmaları E-Dergisi, (3)5.
  • Sezgin, E. (2022). Sanat Ve Ekoloji. İstanbul: İletişim Yayınları.
  • Şimşek, G. & Bayram, S. (2017). Kitap İncelemesi: Michel Serres: "Doğayla Sözleşme"yi Kentler ve Rant Üzerinden Anmak. Ankara Üniversitesi SBF Dergisi, 72(3), 797-804. https://doi.org/10.1501/SBFder_0000002469
  • Türkdoğan, G. (2017). İnsan Doğa İlişkisi Bağlamında 1960 Sonrasında Sanatta Doğaya Yönelimler. Anadolu Üniversitesi, Güzel Sanatlar Enstitüsü, Yüksek Lisans Tezi.
  • Usta, A. (2018 Güz). Aydınlanma Düşüncesine Kısa Bir Bakış. Kastamonu Üniverrsitesi,İletişim Fakültesi,Süreli eletronik Dergi.
  • Üstüner, H. Ş. (1996). Ekoloji Ve İnsan İlişkisi ( Ekoloji ve Sanat Bağlamında). Marmara Üniversitesi, Güzel Sanatlar Fakültesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü,Heykal Anasanat Dalı,Yayınlanmamış Sanatta Yeterlik Tezi.
  • Yağmur, Ö., & Özer, Y. (2022). Doğaya Hakim Olma Düşüncesinden Doğa Dostu Metodolojiye Evrilme Sürecinde Ekolojik Sanat. Anadolu Üniversitesi, Sanat ve Tasarım Dergisi, 12 (2), 447-464 https://doi.org/10.20488/sanattasarim.1221742
  • Ertürk, H. (2018). Çevre Bilimleri (5. Baskı).Bursa:Ekin Basım Yayın Dağıtım.
  • Zümrüt, Y. (2012). 1960 Sonrası Süreçte Ortaya Çıkan Ekolojik Sanatın Kavramlar ve Amaçlar Kapsamında Değerlendirilmesi. Mimar Sinan Güzel Sanatlar Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Yayınlanmamış Sanatta Yeterlik Tezi.
  • Wikipedia, https://en.wikipedia.org/wiki/Herbert_Bayer
  • https://somethingcurated.com/2019/07/12/the-artist-who-planted-a-wheat-field-in-manhattans-financial-district/ Erişim Tarihi: 17.04.2024
  • Şekil 1.https://www.artnet.com/search/artworks/?q=HERBERT%20BAYER
  • Şekil2.www.researchgate.net/figure/Herbert-Bayer-Grass-Mound-1955-Aspen-Meadows-1976_fig3_249293436
  • Şekl 3.https://www.aspenmod.com/architects/herbert-bayer/
  • Şekil4.https://www.fondazionebonotto.org/en/collection/fluxus/beuysjoseph/10795.html rtnet.com/artists/herbert-bayer/
  • Şekil 5. https://dergipark.org.tr/en/download/article-file/2270489
  • Şekil 6. https://espaceartactuel.com/en/greenpeace-to-the-rescue/
  • Şekil7-8.https://nicolasuriburu.com.ar/en/nicolas-garcia-uriburu-eng/
  • Şekil9.https://fotos.greenpeace.org.ar/Prensa/indexdesktop.php?layout=1col&dir=20160620+Nicol%C3%A1s+Garc%C3%ADa+Uriburu
  • Şekil 10. http://www.agnesdenesstudio.com/works2.html
  • Şekil 11. https://ajournal.blog/Ajournal/Icerik/manhattanda-bir-vaha-agnes-denesin-bugday-tarlasi
Toplam 46 adet kaynakça vardır.

Ayrıntılar

Birincil Dil Türkçe
Konular Sanat Tarihi, Teori ve Eleştiri (Diğer)
Bölüm Tüm Makaleler
Yazarlar

Yıldız Özer 0000-0002-1066-4308

Erken Görünüm Tarihi 15 Ocak 2025
Yayımlanma Tarihi
Gönderilme Tarihi 1 Haziran 2024
Kabul Tarihi 4 Ocak 2025
Yayımlandığı Sayı Yıl 2025 Cilt: 18 Sayı: 1

Kaynak Göster

APA Özer, Y. (2025). Doğanın Yapıbozumuna Karşı İyileştirici Güç Olarak Ekolojik Sanat. Kent Akademisi, 18(1), 1-20. https://doi.org/10.35674/kent.1493930

International Refereed and Indexed Journal of Urban Culture and Management | Kent Kültürü ve Yönetimi Uluslararası Hakemli İndeksli Dergi

Bilgi, İletişim, Kültür, Sanat ve Medya Hizmetleri (ICAM Network) www.icamnetwork.net

Executive Office: Ahmet Emin Fidan Culture and Research Center, Evkaf Neigh. No: 34 Fatsa Ordu
Tel: +90452 310 20 30 Faks: +90452 310 20 30 | E-Mail: (int): info@icamnetwork.net | (TR) bilgi@icamnetwork.net