SOSYAL HİZMET MÜDAHALESİNDE ÇÖZÜM ODAKLI YAKLAŞIM

Yıl 2018, Sayı: 14, 31 - 49, 01.04.2018

Mehmet Zafer Danış Ömer Büber

Öz

Sosyal hizmet, bireylerin içindeki gücü açığa çıkarmada etkin rol oynayan, bireylerin ailelerin, grupların ve toplumun gerek sosyo-ekonomik gerekse psikolojik anlamda tam iyilik hali için çaba harcayan; bireylerin problemlerine çözüm arayan, bu problemin nedenlerini bir takım kuram ve yaklaşımlar ile inceleyen, bunun sonucunda çıkarımlar yaparak müdahale planı oluşturan, uygulayan ve takip eden bir disiplin ve meslektir. Sosyal hizmet bilimine ve mesleğine konu olan vakalar incelendiğinde, her bir vakanın kendisine özgü ve tek olduğu; bunun sonucunda da her vakanın kendi içerisinde farklı kuram ve yaklaşımlarla ele alınması gerekliliği ortaya çıkmaktadır. Bu noktadan hareketle, literatür taraması yöntemiyle yapılan bu çalışma da, özellikle psikoloji alanında sıklıkla kullanılan ancak sosyal hizmet literatüründe yeterince yer bulamamış olan çözüm odaklı yaklaşım tanıtılarak, sosyal hizmet mesleğinde ne şekilde kullanılabileceği hususunda özellikle çocuk ve ergenler üzerindeki etkinliği, kurgusal bir vaka üzerinden açıklanmaya çalışılacaktır.

Anahtar Kelimeler

Sosyal hizmet, sosyal hizmet uzmanı, çözüm odaklı yaklaşım, çocuk, ergen.

SOLUTION FOCUSED APPROACH IN SOCIAL WORK INTERVENTION

Öz

Social work is a discipline and profession that plays an active role in revealing the power of individuals, and that strives for the socio-economic and psychological well-being of individuals, families, groups and society. Social work seeks solutions to the problems of individuals, examining the causes of this problem with a number of theories and approaches, as a result of this, makes inferences to create, implement and follow the intervention plan. When we examine the cases of social work science and occupation, we see that each case is unique; and as a result, it is necessary that each case should be dealt with different theories and approaches within itself. From this point of view, this study, carried out by the literature survey method, will be introduced with a solution-focused approach, which is frequently used in the field of Psychology, but has not found enough space in the social work literature. In addition, a fictional case will be explained on how it can be used in social work, especially on children and adolescents.

Anahtar Kelimeler

Social work, social worker, solution-focused approach, child, adolescent.

Kaynakça

• Berg, I. K., ve Miller, S. D. (1992). Working with the problem drinker: A solution-focused appro- ach. New York, WW Norton & Company.
• Bradley, P. D., Bergen, L. P., Ginter, E. J., Williams, L. M., ve Scalise, J. J. (2010). A survey of North American marriage and family therapy practitioners: A role delineation study. The American Journal of Family Therapy, 38(4), s. 281-291.
• Cooper, J. F. ( 1995). A primer of brief psychotherapy. New York: W. W. Norton & Company Inc.
• Corey, G. (2005). Psikolojik danışma, psikoterapi kuram ve uygulamaları. (T.Ergene, Çev.) Ankara: Mentis Yayıncılık.
• Çitemel, N. (2014). Çözüm odaklı kısa süreli grupla psikolojik danışma lise öğrencilerinin akran zorbaığına etkisi. Yayınlanmamış Doktora Tezi. Sakarya Üniversitesi, Sakarya.
• Danış (2006).Davranış bilimlerinde ekolojik sistem yaklaşımı. Aile ve Toplum Dergisi, 3 (9), s. 45-54.
• Danış, M. Z. ve Şahbikan, İ. (2014). Suça sürüklenmiş çocukların yeniden toplumsallaşma süre- cinde ve insan hakları bağlamında sosyal hizmet yaklaşımlarının yeri ve önemi. Tarih Okulu Dergisi, 7 (18), s. 627-651.
• Danış, M. Z. ve Kara, H. Z. (2016). Sosyal hizmette problem çözme yaklaşımı. The Journal of Academic Social Science Studies, 45 (3), s. 1-10.
• Danış, M. Z. ve Sülü, C. (2016). Modernleşme sürecinde aile ve sosyal hizmet: Güçlendirme yaklaşımı perspektifinden yapısal bir analiz. Tarih Okulu Dergisi, 9 (25), s. 215-230.
• Doğan, S. (1999). Çözüm-odaklı kısa süreli terapi: Kuramsal bir inceleme. Türk Psikolojik Danışma ve Rehberlik Dergisi, 2 (12), s. 28-38.
• Doğan, S. (2000). Okul psikolojik danışmanları için yeni ve pratik bir yaklaşım: Çözüm-odaklı kısa süreli psikolojik danışma. Eğitim ve Bilim, 25 (116), s. 59-64.
• Karahan, F. Ş. ve Hamarta, E. (2014). Çözüm odaklı envanter: güvenirlik ve geçerlik çalışması. İlköğretim Online, (14) 2 (s. 758-769).
• Meydan, B. (2013). Çözüm odaklı kısa süreli psikolojik danışma: Okullardaki etkililiği üzerine bir inceleme. Türk Psikolojik Danışma ve Rehberlik Dergisi, 4 (39), s.120-129.
• Murphy, J. J. (2008, March). Solution-focused counseling in schools. Based on a program presen- ted at the ACA Annual Conference & Exhibition, Honolulu, HI. Retrieved from April 23 2018, on
• https://www.counseling.org/resources/library/VISTAS/2008-V-Online
• MSWord-files/Murphy.pdf
• Ratner, H., Iveson, C., ve George, E. (2012). Brief coaching: A solution focused approach. Lon- don: Routledge.
• Shazer, S. (1985). Keys to solution in brief therapy, New York: Ww Norton & Company.
• Siyez, D. M. ve Tuna, D. T. (2016). Lise öğrencilerinin öfke kontrolü ve iletişim becerilerinde çözüm odaklı psiko-eğitim programının etkisi. Türk Psikolojik Danışma ve Rehberlik Dergisi, 5 (41), s. 11-22.
• Sklare, G. B. (2015). Çözüm odaklı kısa süreli psikolojik danışma. (A. Kaya ve D.M. Siyez, Çev.) Ankara: Pegem Akademi.
• Şahin, F. (2001). Sosyal hizmette güçler perspektifi ve çözüm odaklı mülakat. Aile ve Toplum, 4 (1)., s.59-72.
• Uysal, R. (2014). Çözüm Odaklı kısa süreli yaklaşıma dayalı bir müdahale programının ergenlerde risk alma davranışına etkisi. Doktora Tezi . Sakarya Üniversitesi, Sakarya.
• Weick, A., Rapp, C., Sullivan, W. P. ve Kisthardt, W. (1989). A strengths perspective for social work practice. Social Work,34(4), s. 350-354.