SOSYAL İLİŞKİ DÜZEYLERİ AÇISINDAN SPORCU VE SEDANTERLERİN KARŞILAŞTIRILMASI

Yıl 2018, Sayı: 14, 461 - 472, 01.04.2018

Ulvi Güzel Egemen Eemiş Necati Alp Erilli Aydan Ermiş

Öz

Sporun, özellikle takım sporlarının sosyal ilişkiler üzerinde etkili olduğu düşünülmektedir. Bu çalışmanın amacı sedanter ve sporcuların sosyal ilişki düzeylerinin belirlenmesidir. Çalışmaya Rize, Ordu ve Samsun illerinde yaşayan 15-25 yaş arasındaki 157 sporcu 80 erkek, 77 kadın ve 148 sedanter 75 erkek, 73 kadın rastgele seçilmiş toplam 305 birey katılmıştır. Veri toplama aracı olarak ''Sosyal İlişki Unsurları Ölçeği'' ve ''Çok Boyutlu Algılanan Sosyal Destek Ölçeği'' kullanılmıştır. Verilerin analizinde SPSS 22.00 istatistik paket program kullanılmıştır. Sonuçlara göre cinsiyet bakımından Çok Boyutlu Ölçekleme Arkadaş sorularında fark bulunurken, diğer ölçek sorularında fark bulunmamıştır. Spor yapma durumuna göre ise, sosyal ölçekleme aile sorularında fark bulunurken, diğer ölçek sorularında fark bulunmamıştır. Yaşa bağlı olarak spor yapma durumu arasında fark var iken, diğer ölçek puanları bakımından fark yoktur. Sedanter ve sporcuların sosyal ilişki bakımından birçok değişkene göre farklılık göstermediği bulunmuştur. Sonuçlara göre ülkemizde bireylerin aile hayatlarının benzerlik gösterdiği ve kültürel alışkanlıkların yakın olduğu söylenebilir.

Anahtar Kelimeler

Sedanter, Sporcu, Sosyal İlişki

COMPARISON OF SOCIAL RELATIONSHIP LEVELS OF SEDENTARY AND ATHLETES

Öz

Sports, especially team sports, are considered effective on social relations. The purpose of this study is to find out social relations levels in sedentary and athletes. 305 individuals between 15 and 25-157 athletes 80 men, 77 women and 148 sedentary 75 men, 73 women - in Rize, Ordu and Samsun participated in the study. “Social Relations Scale” and “Multidimensional Perceived Social Support Scale” were used as data collection tool. SPSS 22.00 program was used for data analysis. Differences were found in terms of gender only in multidimensional scale friends dimension. In terms of doing sport, difference was found only in social scale family dimension. Differences were found in doing sport in terms of age.Analyses showed that sedentary and athletes did not differ according to a great number of variables in terms of social relations. It can be said that individuals’ family lives in our country and cultural habits are similar.

Anahtar Kelimeler

Sedentary, Athlete, Social Relations

Kaynakça

• Arkar, H. Sarı, Ö, Fidaner, H. (2004). Relationships Between Quality of Life, Percived Social Support, Social Network and Loneliness in a Turkish Sample. Yeni Symposium. 42 (1):20-27.
• Barrerra, M. (1986). Distinctionbetweensocialsupportconcepts, measures, andmodels. American Journal of Community Psychology, 14, 413-445.
• B.Fatih Meral, A. Cavkaytar (2012) Çok Boyutlu Algılanan Sosyal Destek Ölçeği’nin Psikometrik Özelliklerinin Otizmli Çocuk Aileleri Üzerinden İncelenmesi (e-uluslararası eğitim araş- tırmaları dergisi Cilt: 3 Sayı: 4- Sonbahar 2012 ss. 20-32)
• Cobb (1976). Social Support as a Moderator of Life Stress. Psychosom Med, 38, 300-314.
• Cohen, S. Underwood, L. & Gottlieb, B. (2000). Social support measurement and intervention a guide for health and social scientists. New York: Oxford University Press
• Çakır, Y. & Palabıyık, R. (1997). Gençlerde Sosyal Destek, Çok Boyutlu Algılanan Sosyal Destek Ölçeğinin Güvenilirlik ve Geçerlilik Çalışması. Kriz Dergisi, 5(1), 15-24.
• Davis MH, Morris MM, Krauss LA ve ark. (1998) Relationship-specific and global perceptions of social support: Associations with well-being and attachment. J Pers Soc Psychol, 74:468- 481.
• Dunst, C.J. Trivette, C.M. & Cross, A. (1986). Mediating Influences of Social Support: Personal, Family and Child Outcomes. American Journal of Mental Deficiency, 90(4), 403-417.
• Eker, D. Arkar, H. Yaldız, H. (2001) Çok Boyutlu Algılanan Sosyal Destek Ölçeği’nin Gözden Geçirilmiş Formunun Faktör Yapısı, Geçerlik ve Güvenirliği (Türk Psikiyatri Dergisi 2001; 12(1):17-25)
• Eker, D. & Arkar, H.(1995). Çok Boyutlu Algılanan Sosyal Destek Ölçeğinin Faktör Yapısı, Ge- çerlilik ve Güvenirliği. Türk Psikologlar Dergisi, 10(34), 45-55.
• Eker, D. Arkar, H. Yaldız, H. (2001). Çok Boyutlu Algılanan Sosyal Destek Ölçeği‘nin Gözden Geçirilmiş Formunun Faktör Yapısı, Geçerlik ve Güvenirliği, Türk Psikiyatri Dergisi, 12(1):17-25.
• Fischer, J. ve Corcoran, K. (1994). Measuresforclinicalpractice: A sourcebook (Vol.2). New York: The Free Press.
• Gallagher, J. J. Beckman, P. Cross, A. H. (1983). Families of handicapped children: Sources of stress and its amelioration. Exceptional Children, 50(1), 10-19.
• Geçtan, E. (2007). İnsan olmak, (6. Basım). İstanbul: Metis Yayıncılık
• Hoffman, M, Ushpiz, V. & Shif, R (1988) Social support and self-esteem in adolescence. Journal of youth and adolescence 17 (4) 307-316
• Juanita, W.M. (2005). Social Support as a Mediator between Symptom Distress and Quality of Life in Women with Breast Cancer. Journal of Obstetric, Gynecologic & Neonatal Nur- sing; 34(4), 482-493.
• Kaner, S. (2004). Engelli Çocukları Olan Anababaların Algıladıkları Stres, Sosyal Destek ve Ya- şam Doyumlarının İncelenmesi. Bilimsel araştırma projesi kesin raporu, Ankara: Anka- ra Üniversitesi.
• Kazarian, S.S. & McCabe, S.B. (1991) Dimensions of social suport in the MSPSS: Factorial struc- ture, reliability, and theoretical implications. J Community Psychol, 19, 150-160.
• Kemp, A. Green, B. Hovawitz, C. & Rawlings, E. (1995). Incidence and correlates of post- traumatic stress disorder in battered women: Shelter and community samples. Journal of Interpersonal Violence, 10, 43-55.
• Küçük, V. ve Koç, H. (2004). Psiko-sosyal gelişim süreci içerisinde insan ve spor ilişkisi.
• Dumlupınar Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi. 9(1), 211-223.
• Saygın, Y. (2008). Üniversite öğrencilerinin sosyal destek, benlik saygısı ve öznel iyi oluş düzey- lerinin incelenmesi. Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi. Selçuk Üniversitesi Sosyal Bi- limler Enstitüsü. Konya.
• Turner, R. J, Frankel, B. G. & Levin, D. M. (1983). Social support: conceptualization, measure- ment, and implications for mental health. In J. R. Greeley (Ed.), Research in community and mental health (67-111). Greenvich, CT: JAI Press.
• Uchino, B. (2004) Social support and physical health understanding the health consequences of relationships. London: Yale Unıversıty Press
• Ünlüer, E. (2009). 2-6 Yaş Arası Otistik Çocuğa Sahip Annelerin Algıladıkları Sosyal Destek ve Umutsuzluk Düzeyleri Arasındaki İlişkinin İncelenmesi. Yayımlanmamış Yüksek Li- sans Tezi. İstanbul: Marmara Üniversitesi.
• Yıldırım, İ. (2006). Akademik başarının yordayıcısı olarak gündelik sıkıntılar ve sosyal destek. Hacettepe Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 30, 258-267.
• Yıldırım, İ. ve Kaya, M. (2009). Üniversite adaylarının anne-babalarına uygulanan sosyal destek programının eş desteği ve adayın aileden algıladığı desteğe etkisi. (TÜBİTAK Proje Ra- poru, Proje No.107K248). Ankara
• V. Duyan, S. Gelbal ve E. Çalık-Var (2013). Sosyal ilişki unsurları ölçeğinin Türkçeye uyarlama çalışması. (H. Ü. Eğitim Fakültesi Dergisi [H. U. Journal of Education] 44 (2013), 159-169
• Zimet GD, Dahlem NW, Zimet SG ve ark. (1988) The Multidimensional Scale of Perceived Social Support. J Pers Assess, 52:30-41.