YENİ İLETİŞİM TEKNOLOJİLERİ VE İNSAN İLİŞKİLERİNİN YABANCILAŞMA BAĞLAMINDA ANALİZİ: HER AŞK FİLMİ ÖRNEĞİ

Yıl 2017, Sayı: 10, 340 - 361, 01.08.2017

Tebrike Kaya

Öz

Bu çalışmada, varoluşçu izler taşıyan Her Aşk adlı film, sosyolojik veri sağlayan bir belge olarak ele alınmış ve yabancılaşma bağlamında analiz edilmiştir. Çalışmanın amacı, yapay zekâya sahip işletim sistemi ile insan arasındaki ilişkiye odaklanan filmin konusu çerçevesinde yabancılaşma olgusunun ortaya çıkmasına neden olan unsurları belirlemektir. Niteliksel yöntemle yapılan bu çalışmada, filmde yabancılaşma olgusuyla ilişkilendirilen olaylar ve durumlar incelenerek, iletişim teknolojilerinde yaşanan hızlı değişimin ve metropol yaşamının insan ilişkilerini nasıl etkilediği açıklanmaya çalışılmıştır. Filmde, yabancılaşmanın iletişim sorunlarıyla ilgili farklı boyutları, dijital teknolojinin kullanımı, kadın-erkek ilişkileri ve evlilik kurumu üzerinden ele alınmaktadır. Bu çalışma, insanın iletişim kurma ihtiyacını karşılamak, tüm zihinsel üretimini ve etkinliğini ortaya koymak için bilgisayar teknolojisine bağımlı olmasının yabancılaşmaya neden olduğunu göstermektedir. Kadın-erkek ilişkilerini ve evlilik kurumunu belirleyen toplumsal cinsiyet rolleri, insanları belli davranış kalıplarına uymak zorunda bıraktığı için yabancılaşmaya neden olmaktadır. Metropol yaşamı ise insanı doğadan uzak ve kendisine yabancı insan kitlesi arasında yaşamak zorunda bırakması açısından yabancılaştırmaktadır. Yabancılaşmanın, insanla ilişkili olan her durumda ortaya çıktığı ve insan için kaçınılmaz olduğu görülmektedir.

Anahtar Kelimeler

İletişim, dijital teknoloji, insan, yabancılaşma, varoluşçuluk.

ANALYSIS OF NEW COMMUNICATION TECHNOLOGIES AND HUMAN RELATIONS WITHIN THE CONTEXT OF ALIENATION: HER LOVE MOVIE EXAMPLE

Öz

The film called Her Love , which carries existentialist signs, was dealt with as a document providing sociological data and it was analyzed within the context of alienation. The purpose of the study is to determine the factors causing the occurrence of alienation phenomenon within the context of the film, which focuses on the relationship between an operating system having an artificial intelligence and human. Events and circumstances associated with alienation phenomenon are examined, and how the metropolis life and rapid change experienced in communication technologies affected human relations was tried to be explained in the study that was made with qualitative method. Different dimensions of alienation concerning communication problems are discussed over the use of digital technology, man-woman relationships and institution of marriage in the movie. This study demonstrates that for a person to be depended on computer technology in order to meet his/her communication need, and to deliver his/her all-mental production and activity causes alienation. Since social gender roles identifying woman-man relations and the institution of marriage obligates human to comply with certain behavioral patterns, they cause alienation. Metropolis life also alienates human since it obligates human to live away from nature and among a crowd of people, who are stranger to him/her. It is seen that alienation arises in any case concerning human and it is inevitable for human.

Anahtar Kelimeler

Communication, digital technology, human, alienation, existentialism.

Kaynakça

• Bauman, Zygmunt. (2009). Akışkan Aşk. İstanbul: Versus Kitap.
• Bezirci, Asım. (1985). “Önsöz” Varoluşçuluk. İstanbul: Say Yayınları.
• Camus, Albert. (2003). Defterler 2. İstanbul: İthaki Yayınları.
• Deleuze, Gilles. (1989). Cinema 2: The Time-İmage. Londra: The Athlone Press.
• Descartes, René. (1994). Metot Üzerine Konuşma. İstanbul: Sosyal Yayınlar.
• Diken, Bülent & Laustsen, Carsten B. (2010). Filmlerle Sosyoloji. İstanbul: Metis.
• Fromm, Erich. (2005). Sağlıklı Toplum. İstanbul: Payel Yayınları.
• Fromm, Erich. (1997). Marx’ın İnsan Anlayışı. İstanbul: Arıtan Yayınları
• Fromm, Erich. (1996). Barışın ve Tekniğin Stratejisi. İstanbul: Arıtan Yayınları.
• Giddens, Anthony & Sutton, Philip W. (2014). Sosyolojide Temel Kavramlar. Ankara: Si- yasal Kitabevi.
• Marcuse, Herbert. (2008). Tek Boyutlu İnsan. İstanbul: İdea Yayınevi.
• Marcel, Gabriel. (1997). Being and Having. Westminster: Dacre Press.
• Morin, Edgar. (2005). The Cinema or The Imaginary Man. Minneapolis: University of Minnesota Press.
• Mounier, Emmanuel. (2007). Varoluş Felsefesine Giriş. İstanbul: Say Yayınları.
• Ollman, Bertell. (2015). Yabancılaşma Marx’ın Kapitalist Toplumdaki İnsan Anlayışı. İstan- bul: Yordam Kitap.
• Özbudun, Sibel & Demirer, Temel. (2008). Yabancılaşma ve. Ankara: Ütopya Yayınevi
• Savaş, Hakan. (2013). Sinema ve Varoluşçuluk. İstanbul: Sözcükler Yayınevi.
• Sartre, Jean Paul. (2010). Varlık ve Hiçlik. İstanbul: İthaki Yayınları.
• Sartre, Jean Paul. (1989). Being and Nothingness: An Essay on Phenomenological Ontology. New York: Philosophical Library.
• Sartre, Jean Paul. (1985). Varoluşçuluk. İstanbul: Say Yayınları.
• Simmel, Georg. (2003). Modern Kültürde Çatışma. İstanbul: İletişim Yayınları.
• Simmel,Georg. (1978). ThePhilosophy of Money. Londra: Routledge
• Tillich, Paul J. (1958). “Makineleşmiş Toplumda Kişi.” Türk Dili Dergisi. Cilt 7 Sayı78
• Timuçin, Afşar. (1992). “Yabancılaşma Sorununa Genel Bakış” Felsefe Dünyası Dergisi. Sayı.5
• Tolan, Barlas. (2006). Sosyoloji. Ankara: Gazi Kitabevi.
• Zerzan, John. (2000). Gelecekteki İlkel. İstanbul: Kaos Yayınları.