Öz
Tarihçesi 7. yüzyıla kadar dayanmakta olan, özellikle Mısır ve Orta Asya’da başlayan ve Osmanlılarda zirveye ulaşan Cilt Sanatı’nın en güzel örnekleri 16. yüzyılda verilmiş olup, bu klasik uygulamalar az sayıda da olsa işin ehli ustalar tarafından bugüne değin sürdürülmeye çalışılmıştır. Fatih Sultan Mehmet’in sanatın bütün kollarına vermiş olduğu önem sayesinde saray sanatkârları görkemli mimari uygulamalardan, eşsiz güzellikteki dokumalara kadar estetik yönü yüksek eserleri kültür hazinemize kazandırırken, padişahın özel kütüphanesi için hazırlanan yazma eserler o döneme damgasını vurmuştur. Türk kültürünün renk ve kompozisyon prensipleri, nitelikli nakkaşların dışavurumlarıyla geliştirilmiş, yeni üsluplar meydana getirilmiştir. Bugün hala pek çok alanda görsel ilham kaynağı olan desenler Osmanlı cilt sanatı ürünleri üzerinde açıkça kendini göstermektedir. Bu desenler, inanç ve kültür sarmalından beslenerek oluşturulduğundan tarihimizin ince detaylarına ilişkin kodları üzerlerinde taşımaktadır. Bu çalışma, Osmanlı dönemi cilt sanatına ait örnek eserler üzerinden renk-desen-kompozisyon ilişkisini ortaya koymayı amaçlamaktadır.
Anahtar Kelimeler
Kaynakça
- Aslanapa, O. (1997). Türk Sanatı, İstanbul: Remzi Kitabevi.
- Cunbur, M. (1982). Hattatların ve Kitap Sanatçılarının Destanları, Ankara: Kültür ve Turizm Ba- kanlığı Yayınları.
- Çığ, K. (1971). Türk Kitap Kapları, İstanbul: Yapı ve Kredi Bankası Kültür Yayınları.
- Demiriz, Y. (1986). Osmanlı Kitap Sanatında Naturalist Üslupta Çiçekler, İstanbul: Acar Matbaacı- lık.
- Esiner Özen, M. (1998). Türk Cilt Sanatı, Ankara: İş Bankası Yayınları.
- Gürsu, N. (1988). Türk Dokumacılık Sanatı, İstanbul: Redhouse Yayınevi.
- Lecomte P. (1903), Türkiyede Sanatlar ve Zeneatlar, İstanbul: Kervan Kitapçılık.
- Önder, M. (1987). Antika ve Eski Eserler Ansiklopedisi, İstanbul: Mısırlı Yayınları.
- Özkeçeci, İ. (1972). Türk Tezhib Sanatı ve Tezyini Motifler, Ankara: İş Bankası Kültür Yayınları.
- Pamir Akbil, F. (1970). Türk El Sanatlarından Örnekler, İstanbul: Akademi Yayınları.
- Raby, J., Tanındı, Z. (1993). Turkısh Bookbındıng İn The 15th Century, UK: Azımuth Edıtıons.
- Şehsuvaroğlu, H. Y. (1960). Eski Türk Sanatları, İstanbul: Varlık Yayınları.
- Tanındı, Z. (1985). Cilt Sanatında Kumaş. Sanat Dünyamız, 32, 27-34.
- Tanındı, Z. (1993). Türk Cild Sanatı. Başlangıcından Bugüne Türk Sanatı (s. 422-430), Ankara: İş Bankası Kültür Yayınları.
- Züber , H. (1992). Türk Süsleme Sanatı, Kayseri: Erciyes Üniversitesi Matbaası.
Öz
The history of bookbinding started as early as the 7th Century especially in Egypt and Middle Asia, and reached its utmost level during the Ottoman Period. The most beautiful examples of this art were produced in the 16th Century Ottoman State. This classical art has been carried until our present times by the masters of this art although very few in number. Thanks to the importance given by Fatih the Conqueror to all branches of art, the artists of the Palace brought works of art with high aesthetical value from gorgeous architectural structures to uniquely-beautiful hand-woven clothes to our cultural heritage, and the manuscripts that were written for the special library of the Sultan left their marks on the era. The color and composition principles of the Turkish Culture were developed with the expression of the qualified muralists, and new styles were formed. The pattern designs that are still the sources of inspiration today in many fields were clearly shown in the Ottoman Art of Book-Binding. Since these designs were fed by belief and culture concepts together, they have the codes of the details of our history on them. This study aims to reveal the color-pattern-composition relation over the examples of the Ottoman Period Art of Book-Binding.
Anahtar Kelimeler
Kaynakça
- Aslanapa, O. (1997). Türk Sanatı, İstanbul: Remzi Kitabevi.
- Cunbur, M. (1982). Hattatların ve Kitap Sanatçılarının Destanları, Ankara: Kültür ve Turizm Ba- kanlığı Yayınları.
- Çığ, K. (1971). Türk Kitap Kapları, İstanbul: Yapı ve Kredi Bankası Kültür Yayınları.
- Demiriz, Y. (1986). Osmanlı Kitap Sanatında Naturalist Üslupta Çiçekler, İstanbul: Acar Matbaacı- lık.
- Esiner Özen, M. (1998). Türk Cilt Sanatı, Ankara: İş Bankası Yayınları.
- Gürsu, N. (1988). Türk Dokumacılık Sanatı, İstanbul: Redhouse Yayınevi.
- Lecomte P. (1903), Türkiyede Sanatlar ve Zeneatlar, İstanbul: Kervan Kitapçılık.
- Önder, M. (1987). Antika ve Eski Eserler Ansiklopedisi, İstanbul: Mısırlı Yayınları.
- Özkeçeci, İ. (1972). Türk Tezhib Sanatı ve Tezyini Motifler, Ankara: İş Bankası Kültür Yayınları.
- Pamir Akbil, F. (1970). Türk El Sanatlarından Örnekler, İstanbul: Akademi Yayınları.
- Raby, J., Tanındı, Z. (1993). Turkısh Bookbındıng İn The 15th Century, UK: Azımuth Edıtıons.
- Şehsuvaroğlu, H. Y. (1960). Eski Türk Sanatları, İstanbul: Varlık Yayınları.
- Tanındı, Z. (1985). Cilt Sanatında Kumaş. Sanat Dünyamız, 32, 27-34.
- Tanındı, Z. (1993). Türk Cild Sanatı. Başlangıcından Bugüne Türk Sanatı (s. 422-430), Ankara: İş Bankası Kültür Yayınları.
- Züber , H. (1992). Türk Süsleme Sanatı, Kayseri: Erciyes Üniversitesi Matbaası.
Ayrıntılar
| Birincil Dil | Türkçe |
|---|---|
| Bölüm | Research Article |
| Yazarlar | |
| Yayımlanma Tarihi | 1 Haziran 2017 |
| Yayımlandığı Sayı | Yıl 2017 Sayı: 9 |