TÜRK KÜLTÜRÜNDE YER ALAN MİTOLOJİK SEMBOLLERİN VE MOTİFLERİN RAUF TUNCERİN ESERLERİNE YANSIMASI

Yıl 2017, Sayı: 7, 346 - 363, 01.02.2017

Mustafa Gelin Gonca Yayan

Öz

MİTOLOJİ: mitleri, doğuşlarını, anlamlarını yorumlayan, inceleyen bilim dalının adıdır. Milletler, tarih sahnesinde eski çağlardan beri yer almaktadır. Milletlerin tarih sahnesinde yer alışları, özel bazı olaylarla ilişkilendirilir. Bu olaylar, milletlerin tarih sahnesine nasıl dâhil olduğunu gösteren, sıra dışı ve olağanüstü kavramlarla yani mitlerle iç içedir. Tarih, milletlerin kültürlerini, hayat tarzlarını, milli ve manevi bütün değerlerini nesilden nesle aktararak canlılıklarını devam ettirip, geçmişin olayları ile geleceğe yöne veren bir bilim olmuştur. Her ne kadar tarih ve mitoloji bir birini desteklemez gibi gözükse de bir ulus için her ikisi de önemlidir. Türk mitolojisi de Türk sanatında olduğu gibi, Orta ve İç Asya’da paleolitik devirden beri gelişip bozkır kültüründe yeniden biçimlenen ve proto-Türklerce kendi katkılarıyla birlikte farklı bir bütün haline getirilerek yeniden ortaya çıkan bir oluşum sürecine sahiptir. Bu nedenle Türklerden önceki devrelerin mitolojik karakterli arkeoloji ve sanat tarihi malzemesi, Türk mitolojisi için de önem taşır. Sanatçımız, resimlerini yaparken eski Türk tarihinden, Türk motiflerinden duvar resimlerinden tamgalardan* imgelerden yola çıkmış. Bu imgeler gelenekten ya da sanatçımızın geçmiş yaşantıları ile ilgili dağarcığında kalanların tual üzerine yansımaları olmuştur. Sanatçımız tarih ve mitolojiyi bir bütün olarak ele almış ve resimlerine yansıtmıştır. Bu çalışmada da geçmiş de var olan mitolojik unsurların ressam Rauf Tuncer’in eserlerine yansımalarını ele alacağız.

Anahtar Kelimeler

mit, mitoloji, Türk mitolojisi, Mitolojik kavramlar, Türk tarihi

THE REFLECTION OF MYTHOLOGIC SYMBOLS AND MOTIVES IN TURKISH CULTURE INTO RAUF TUNCER`S WORKS

Öz

Mythology: It is a field of science that interprets and examines their myths, origins and meanings. Myths have taken place in history for centuries. Existence of myths in the scene of history is associated with some special events. Those events are intertwined with unusual and extraordinary notions that show how myths have been involved in history scene. History has become a science leading future with the events of the past by retaining liveliness and transmitting nations’ cultures, life styles national and all moral values,from generation to generation. Although history and mythology seems not to support each other they both are important for a nation. Also, Turkish mythology as is in Turkish art has come form Middle and Interior since Palaeolithic Ages. Myths has formed a process that reappeared by being reshaped in steppe culture and made complete by Proto-Turks. For this reason, Mythological-characteris in the eras before Turks are important as well for Turkish Mythology as archaeology and art history material .Our artist , he was influenced by old Turkish history, Turkish motives, mural paintings, stamps and figures while with the remaining things in his mind.In this study we will discuss reflections of the mythological elements that existed at the past to th, works of Rauf Tuncer.

Kaynakça

• Anonim: tarihturklerdebaslar.wordpress.com
• Anonim: Türk Dil Kurumu Güncel Türkçe Sözlük /idol-ne-demek. Html
• Alp K.Özlem ,(2009) Orta Asya’dan Anadolu’ya Kültürel Sembollere Giriş Ank.Eflatun yayınevi s.53
• Alsan Ş, (2005) Türk Mimari Süsleme Sanatlarında Mitolojik Kaynaklı Hayvan Figürleri Mar- mara Üniversitesi Türkiye Araştırma Enstitüsü İstanbul (s.7 )
• Beksaç E, (2000),Türk Dünyasında Geyik Sembolizmi Türk Dünyası Araştırmaları İstanbul s.191
• Bayat, Fuzuli (2007) Mitolojiye Giriş İstanbul: ötügen yayın evi s. 3
• Çoruhlu, Yaşar (1995) Mitolojinin Ana Hatları, İstanbul: kabalcı yayıncılık s.53,54 Çoruhlu, Yaşar (2011) Mitolojinin Ana Hatları, İstanbul: kabalcı yayıncılık s.209,212,213,215,217,219
• Çoruhlu, Yaşar (2012) Mitolojinin Ana Hatları, İstanbul: kabalcı yayıncılık s.154,163
• Demir, Necati (2009). Türk tarihinin ve kültürünün kaynağı olarak kaya üzeri resimler (Petrog- lifler) ve yazılar. , s, (228-223)
• Dogan A,Selim (2013) Türk Halk Kültüründe ve Erzurum Barlarında Güvercin, Atatürk Üniver- sitesi Güzel Sanatlar Fakültesi Müzik Bilimleri Bölümü Erişim tarihi s.(2)
• Durmuş, İlhami (2007). Arkeolojik kalıntı, buluntu ve yazılı belgelere göre Köl Tigin-Bilge Ka- ğan anıtlıkları ve bu anıtlıklardaki Türk kültür unsurları. Gazi Türkiyat, (1), (35-58)
• İskender zade, L. Avşar. (2010). Göktürk dönemi insan figürlü taş anıtlar. Selçuk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, (24), 255-263.)
• Korkmaz E (2003) Eski Türk İnançları ve Şamanizm Terimleri Sözlüğü İstanbul: Anahtar Keli- meler Yayınevi s.(167)
• Ögel, Bahaddin (2011) Türk mitolojisi Ankara: Türk tarih kurumu basımevi: s.595
• Şencan, Cem. (2007). İslamiyet Öncesi Türk Devlet Geleneği. Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi, İnönü Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Kamu Yönetimi Anabilim Dalı. Ma- latya
• Uraz, Murat ; (2011) Türk Mitolojisi Ankara Düşünen Adam Yayınları: s 145,151,155
• Yöntemli, Fuat (2004)Tarih Öncesinden Günümüze Yılan, Ankara, Fark Yayıncılık s.11
• Yayan Gonca ve Kılıç Ayşe (2014)Kahramanmaraş Sandıklarında Kullanılan Motif Ve Sembolle- rin Dili, Ankara, Öncü Basımevi s.(46-47-48)
• Wilhelm Radloff (2012) Türkler Örgün Yayınevi s.(338)