Altınkaya Baraj Gölü ve Bafra Balık Gölleri’nden Örneklenmiş Olan Sazan Balığı (Cyprinus carpio L., 1758)’ nın Otolit Şekil ve Biyometrisindeki Varyasyonlar

Yıl 2022, Cilt: 12 Sayı: 2, 1041 - 1053, 15.12.2022

Aykut Aydın , Melek Özpiçak , Semra Saygın , Enes Hançer , Savaş Yılmaz , Nazmi Polat

https://doi.org/10.31466/kfbd.1094460

Öz

Bu çalışmanın amacı; Samsun ilindeki Altınkaya Baraj Gölü (ABG) ve Bafra Balık Gölleri (BBG)’nden elde edilen Cyprinus carpio örneklerinin otolitlerinin morfometrik özellikleri, otolit özellikleri-balık boyu arasındaki ilişkileri ve otolit şekil indekslerinin analiz edilerek lokaliteler arasındaki varyasyonların saptanmasıdır. Gerçekleştirilen analizlerde toplamda 109 (Altınkaya Baraj Gölü (N=59) ve Bafra Balık Gölleri’nde (N=50)) birey değerlendirilmiştir. İki lokalite için de otolit özelliklerinin belirlenmesi amacıyla asteriskusların otolit boyu (OB), otolit yüksekliği (OY), otolit alanı (OA), otolit çevresi (OÇ) ve otolit ağırlığı (OW) parametreleri ölçülmüş, total boy ile olan ilişkileri ortaya çıkarılmıştır. Regresyon analizi sonuçlarına göre, otolit değişkenleri ile total boy arasındaki ilişkiler oldukça önemli çıkmıştır (P˂0,001). ABG populasyonunda TB-OW (r2>0,633), BBG’de ise TB-OÇ (r2>0,945) arasındaki ilişki diğer ilişkilerinden daha kuvvetli olarak belirlenmiştir. ABG ve BBG populasyonları için şekil faktörü, yuvarlaklık, dairesellik, dikdörtgensellik, ovallik ve boy-yükseklik oranı indeksleri ayrı ayrı hesaplanmıştır. ABG ve BBG populasyonlarının otolit şekil indekslerini karşılaştırdığımızda yapılan analizler sonucunda; şekil faktörü (P<0,001), yuvarlaklık (P<0,05) ve dairesellik (P<0,001) ölçümlerinin önemli derecede farklı olduğu tespit edilmiştir. Ancak dikdörtgensellik, ovallik ve boy-yükseklik oranı ölçümlerinde fark bulunmamıştır. Bu çalışma Altınkaya Baraj Gölü ve Bafra Balık Gölleri’nden örneklenen sazan balığının otolit özelliklerinin incelendiği ilk çalışma olma niteliğindedir.

Anahtar Kelimeler

Cyprinus carpio, otolit, şekil indeksleri, morfometri

Destekleyen Kurum

ONDOKUZ MAYIS ÜNİVERSİTESİ PROJE YÖNBETİM OFİSİ

Proje Numarası

PYO.FEN.1901.17.003

Teşekkür

Bu çalışma Ondokuz Mayıs Üniversitesi BAP birimi tarafından PYO.FEN.1901.17.003 proje numarası ile desteklenmiştir. Desteklerinden dolayı Ondokuz Mayıs Üniversitesi Bilimsel Araştırma Projeleri birimine teşekkür ederiz.

Variations in Otolith Shape and Biometry of Common Carp (Cyprinus carpio L., 1758) Sampled from Altınkaya Dam Lake and Bafra Fish Lakes

Öz

The aim of this study is to determine the variations between localities by analyzing the otolith morphometry, otolith morphometrics-fish length relationships and otolith shape indices of Cyprinus carpio samples obtained from Altınkaya Dam Lake (ABG) and Bafra Fish Lakes (BBG) in Samsun Province. A total of 109 (Altınkaya Dam Lake (N=59) and Bafra Fish Lakes (N=50)) individuals In the, were evaluated in the analyses. In order to determine the otolith characteristics for both localities, the otolith length (OL), otolith height (OH), otolith area (OA), otolith perimeter (OP) and otolith weight (OW) parameters of the asteriscus were measured, and relationships between the total length was determined. According to the results of the regression analysis, the relationships between otolith charachteristics and total length were significantly important (P˂0.001). The relationship between TB-OW (r2>0.633) in the ABG population and TB-OP (r2>0.945) in BBG was determined to be stronger than the other relationships. Form factor, roundness, circularity, rectangularity, ellipticity and aspect ratio indices were calculated separately for ABG and BBG populations. As a result of the analyzes made when we compared the otolith shape indices of ABG and BBG populations; shape factor (P<0.001), roundness (P<0.05) and circularity (P<0.001) measurements were found to be significantly different. However, no difference was found in the measurements of rectangularity, ellipticity and aspect ratio. This is the first study to examine the otolith characteristics of comman carp sampled from Altınkaya Dam Lake and Bafra Fish Lakes.

Anahtar Kelimeler

Cyprinus carpio, otolith, shape indices, morphometry

Proje Numarası

PYO.FEN.1901.17.003

Kaynakça

• Atılgan, E., Basçinar, N. S., ve Erbay, M. 2012. Doğu Karadeniz'deki istavrit, Trachurus mediterraneus (Steindachner, 1868)'ın otolit özellikleri ve bazı populasyon parametreleri. Journal of FisheriesSciences. com, 6(2), 114.
• Başusta, A., Özer, E.İ. and Girgin, H. (2013). Munzur Nehri'ndeki kırmızı benekli alabalığın (Salmo trutta macrostigma (Dummeril, 1858)) otolit boyutları-balık boyu arasındaki ilişki. Journal of Fisheries Sciences, 7(1), 22-29.
• Battaglia, P., Malara, D., Romeo, T., Andaloro, F. (2010). Relationships between otolith size and fish size in some mesopelagic and bathypelagic species from the Mediterranean Sea (Strait of Messina, Italy). Scientia Marina, 74(3), 605-612.
• Battaglia, P., Malara, D., Ammendolia, G., Romeo, T., and Andaloro, F. (2015). Relationships between otolith size and fish length in some mesopelagic teleosts (Myctophidae, Paralepididae, Phosichthyidae and Stomiidae). Journal of Fish Biology, 87, 774-782.
• Begg, G.A., and Brown, R.W. (2000). Stock identification of haddock Melanogrammus aeglefinus on Georges Bank based on otolith shape analysis. Transactions of the American Fisheries Society, 12(4), 935-945.
• Bilge, G., ve Filiz, H. (2018). Determination of sagittal otolith biometry and body size of Serranus cabrilla (Linnaeus, 1758) distributed in Southern Aegean Sea. Aquatic Research, 1(2), 38-42.
• Bostancı, D. and Polat, N. (2007). Dil balığı, Solea lascaris (Risso, 1810)’te otolit yapısı, otolit boyutları-balık boyu ilişkileri ve yaş tayini. Fırat Üniversitesi Fen ve Mühendislik Bilimleri Dergisi, 19(3), 265-272.
• Bostancı, D. ve Polat, N. (2008). Benekli pisi, Lepidorhombus boscii (Risso, 1810)’nin otolit yapısı, otolit boyutları-balık boyu ilişkileri ve yaş tayini. Journal of Fisheries Sciences.com, 2(3), 375-381.
• Bostancı, D., Yılmaz, S., Polat, N. ve Kontaş, S. (2012). İskorpit Scorpaena porcus L. 1758’un otolit biyometri özellikleri. Karadeniz Fen Bilimleri Dergisi, 3(2), 59- 68.
• Bostanci, D. (2009). Otolith biometry-body length relationships in four fish species (chub, pikeperch, crucian carp, and common carp). Journal of Freshwater Ecology, 24(4), 619-624.
• Burke, N., Brophy, D. and King, P. A. (2008). Shape analysis of otolith annuli in Atlantic herring (Clupea harengus): A new method for tracking fish populations. Fisheries Research, 91(2-3), 133-143.
• Campana, S.E. (2004). Photographic Atlas of Fish Otoliths of the Northwest Atlantic Ocean, Ottawa: NRC Res.
• Campana, S.E., and Thorrold, S.R. (2001). Otoliths, increments, and elements: keys to a comprehensive understanding of fish populations? Canadian Journal of Fisheries and Aquatic Sciences, 58(1), 30-38.
• Dehghani, M., Kamrani, E., Salarpouri, A., and Sharifian, S. (2016). Otolith dimensions (length, width), otolith weight and fish length of Sardinella sindensis (Day, 1878), as index for environmental studies, Persian Gulf, Iran. Marine Biodiversity Records, 9(1), 44.
• Demirkalp, F. Y. (1992). Bafra Balık Gölleri (Balıkgölü-Uzungöl)’nde yaşayan sazan balığı (Cyprinus carpio L., 1758)'nın büyüme özellikleri. Doğa Türk Zooloji Dergisi, 16, 161-175.
• DeVries, D.A., Grimes, C. B. and Prager, M.H. (2002). Using otolith shape analysis to distinguish eastern Gulf of Mexico and Atlantic Ocean stocks of king mackerel. Fisheries Research, 57(1), 51-62.
• Düşükcan, M., Çalta M., ve Eroğlu M. (2015). Keban Baraj Gölü’nde yaşayan Barbus grypus Heckel, 1843’de otolit biyometrisi-balık boyu ilişkisi (Elazığ, Türkiye). Yunus Araştırma Bülteni, 15(3), 21-29.
• Emre, N. (2020). Biometric relation between asteriscus otolith size and fish total length of seven Cyprinid Fish species from inland waters of Turkey. Turkish Journal of Fisheries and Aquatic Science, 20(3), 171-175.
• Eroğlu, M., and Şen, D. (2009). Otolith size-total length relationship in spiny eel, Mastacembelus mastacembelus (Banks and Solander, 1794) inhabiting in Karakaya Dam Lake (Malatya, Turkey). Journal of Fisheries Sciences, 3(4), 342-351.
• Jawad, L., Al-Mamry, J., and Al-Busaidi, H. (2011). Relationship between fish length and otolith length and width in the lutjanid fish, Lutjanus bengalensis (Lutjanidae) collected from Muscat City Coast on the Sea of Oman. Journal of the Black Sea/Mediterranean Environment, 17(2), 116-126.
• Khan, U., Ateşşahin, T., Eroğlu, M., and Düşükcan, M. (2022). Morphological variations of an invasive cyprinid fish (Carassius gibelio) in lentic and lotic environments inferred from the body, otolith, and scale shapes. Acta Zoologica. DOI: 10.1111/azo.12431.
• Kontaş, S., and Bostancı, D. (2015). Morphological and biometrical characteristics on otolith of Barbus tauricus Kessler, 1877 on light and scanning electron microscope. International Journal of Morphology, 33(4), 1380-1385.
• Kumar K.V.A., Deepa K.P., Hashim, M., Vasu, C. and Sudhakar, M. (2017). Relationships between fish size and otolith size of four bathydemersal fish species from the south eastern Arabian Sea, Indian Journal of Applied Ichthyology, 33(1), 102–107.
• Kurucu, G., and Bostancı, D. (2018). Using scanning electron microscopy and length-otolith size relationship for otolith morphological description of Capoeta banarescui Turan et al., 2006 and Squalius cephalus (L., 1758)(Actinopterygii: Cyprinidae) from Turkey. Acta Zoologica Bulgarica, 70(1), 83-88.
• L'Abée-Lund, J. H., Aand Jensen, A.J. (1993). Otoliths as natural tags in the systematics of salmonids. Environmental Biology of Fishes, 36(4), 389-393.
• Lombarte, A., and Lleonart, J. (1993). Otolith size changes related with body growth, habitat depth and temperature. Environmental Biology Fishes, 37(1), 297-306.
• Lord, C., Morat, F., Lecomte-Finiger, R., and Keith, P. (2012). Otolith shape analysis for three Sicyopterus (Teleostei: Gobioidei: Sicydiinae) species from New Caledonia and Vanuatu. Environmental Biology Fishes, 93(2), 209-222
• Morat, F., Betoulle, S., Robert, M., Thailly, A. F., Biagianti-Risbourg, S., and Lecomte-Finiger, R. (2008). What can otolith examination tell us about the level of perturbations of Salmonid fish from the Kerguelen Islands. Ecology of Freshwater Fish, 17, 617–627.
• Nelson, J.S. (2006). Fishes of the World. 4th ed. Hoboken, NY, USA: John Wiley and Sons, Inc.
• Özpicak M. (2020). Otolith shape and characteristics as a morphological approach to the stock identification in Barbus tauricus (Cyprinidae). Journal of Ichthyology, 60, 716-724.
• Özpiçak, M., Saygın, S., Aydın, A., Hancer, E., Yılmaz, S., and Polat, N. (2018). Otolith shape analyses of Squalius cephalus (Linnaeus, 1758) (Actinopterygii: Cyprinidae) inhabiting four inland water bodies of the middle Black Sea region, Turkey. Iranian Journal of Ichthyology, 5(4), 293-302.
• Reddin, D.G., Stansbury, D.E. and Short, P.B. (1988). Continent of origin of Atlantic salmon (Salmo salar L.) at West Greenland. ICES Journal of Marine Science, 44(3),180-188.
• Sadighzadeh, Z., Valinassab, T., Vosugi, G., Motallebi, A. A., Fatemi, M. R., Lombarte, A., and Tuset, V. M. (2014). Use of otolith shape for stock identification of John's snapper, Lutjanus johnii (Pisces: Lutjanidae), from the Persian Gulf and the Oman Sea. Fisheries Research, 155, 59-63.
• Samsun, N. and Samsun, S. (2006). Kalkan (Scophthalmus maeoticus Pallas, 1811) balığının otolit yapısı, yaş ve balık uzunluğu-otolit uzunluğu ilişkilerinin belirlenmesi. Fırat Üniversitesi Fen ve Mühendislik Bilimleri Dergisi, 18(2),181-187.
• Saygın, S., Özpiçak, M., Elp, M., Polat, N., Atıcı, A. A., and Akçanal Ödün, N. (2017). Comparative analysis of otolith features of tarek (Alburnus tarichi (Güldenstädt, 1814)) from different lakes across Van Basin (Van, Erçek, Nazik, Aygır) (Turkey). LimnoFish, 3(2), 91-99.
• Saygın, S., Özpiçak, M., Yılmaz, S., and Polat, N. (2020). Otolith shape analysis and the relationships between otolith dimensions–total length of European Bitterling, Rhodeus amarus (Cyprinidae) sampled from Samsun Province, Turkey. Journal of Ichthyology, 60(4), 570-577.
• Sayın, B., and Çalta, M. 2017. Keban Baraj Gölü'nde yaşayan aynalı sazan (Cyprinus carpio Linnaeus, 1758)’nın otolit biyometrisi. Fırat Üniversitesi Fen Bilimleri Dergisi, 29(1), 27-32.
• Skeljo, F. and Ferri, J. (2012). The use of otolith shape and morphometry for identification and size-estimation of five wrasse species in predator-prey studies. Journal of Applied Ichthyology, 1-7.
• Tuset, V.M., Lombarte, A., Gonzalez, J. A., Pertusa, J.F., and Lorente, M. (2003a). Comparative morphology of the sagittal otolith in Serranus spp.. Journal of Fish Biology, 63, 1491–1504.
• Tuset, V.M., Loranzo A., Gonzàlez, J. A., Pertusa, J. F., and Garcìa-Dìaz M.M. (2003b). Shape indices to identify regional differences in otolith morphology of comber, Serranus cabrilla (L., 1758). Journal of Applied Ichthyology, 19:88–93.
• Tuset, V.M., Rosin, P.L. and Lombarte, A. (2006). Sagittal otolith shape as useful tool for the identification of fishes. Fisheries Research, 81, 316-325.
• Tuset, V.M., Lombarte, A., and Assis, C. A. (2008). Otolith atlas for the western Mediterranean, north and central eastern Atlantic. Scientia Marina, 7-198.
• Vilizzi, L., and Copp, G.H. (2017). Global patterns and clines in the growth of common carp Cyprinus carpio. Journal of Fish Biology. 91, 3–40.
• Yalçınkaya, E. (2009). Sazan yavrularında otolit gelişimi ile ağırlık-uzunluk ilişkisinin karşılaştırılması. Ondokuz Mayıs Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, Yüksek Lisans Tezi, Samsun.
• Yılmaz, S., Yazıcıoğlu, O., Saygın (Ayaydın), S. and Polat, N. (2014). Relationships of the otolith dimensions with body length of European perch, Perca fluviatilis L., 1758 from Lake Ladik, Turkey. Pakistan Journal of Zoology, 46(5), 1231- 1238.
• Zar, J.H. (1999). Biostatistical analysis, Prentice-Hall, 663, New Jersey.
• Zengin, M., Saygın, S., and Polat, N. (2015). Otolith shape analyses and dimensions of theanchovy Engraulis encrasicolus L. in the Black and Marmara Seas. Sains Malaysiana, 44(5), 657-662.
• Zengin, M., Saygin, S. and Polat, N. (2017). Relationships between otolith size and total length of bluefish, Pomatomus saltatrix (Linnaeus, 1766) in Black Sea (Turkey). North-Western Journal of Zoology, 13(1), 169-171.
• Zengin Özpiçak M., Saygın, S., Aydın, A., Hançer, E., Yılmaz, S., and Polat, N. (2018). Orta Karadeniz Bölgesi’ndeki bazı akarsulardan örneklenen tatlısu kefali (Squalius cephalus, L. 1758)’nin otolit özellikleri-total boy arasındaki ilişkiler. Journal of Limnology and Freshwater Fisheries Research, 4(1), 17-24.
• Zorica, B., Sinovcic, G., and Kec, V.C. (2010). Preliminary data on the study of otolith morphology of five pelagic fish species from the Adriatic Sea (Croatia). Acta Adriatica, 51(1),89-96.