Bir Enerji Dönüşüm Santralinde Kişisel Koruyucu Donanım ve Risk Analizi İlişkisinin İncelenmesi

Yıl 2025, Cilt: 15 Sayı: 1, 341 - 361, 15.03.2025

Ahmet Gökcan , İlayda Erol , Berkay Akyüz , Göksel Demir

https://doi.org/10.31466/kfbd.1551562

Öz

Yapılan işin doğası gereği elektrik üretim santralleri bünyesinde birçok tehlike ve riski bulundurmaktadır. Çalışma sahası içerisinde çalışanlar bu tehlike ve riskler ile yüz yüze kalması sebebiyle birçok iş kazası ve meslek hastalığı geçirmektedirler. Çalışma ortamında meydana gelen iş kazaları ve meslek hastalıkları sebebiyle hem ülkemizde hem de dünyada iş sağlığı ve güvenliğinin önemi günden güne artmaktadır. Güvenlik ve sağlık önlemlerine yönelik çeşitli tedbirler alınmasına karşın meydana gelen iş kazaları ve meslek hastalıkları sayısındaki artışın devam ettiği gözlemlenmektedir. Bu sebeple çalışma ortamında sağlık ve güvenliğin sağlanabilmesi amacıyla tehlike ve risk faktörlerinin irdelenmesi gerekmektedir. Çalışma ortamlarında meydana gelen iş kazalarının en önemli etkenlerinden birisi de çalışanların, yapılan iş esnasında kişisel koruyucu donanımlarını kullanmamalarından dolayı kaynaklanan tehlike ve risklerin olduğu görülmektedir. Özellikle toplu koruma önlemlerinin yetersiz olduğu durumlarda KKD’ler büyük öneme sahip olmaktadır. Bu çalışmada, İstanbul ilinde bulunan bir Elektrik Üretim Santralinde kullanılması gereken KKD’ler tespit edilmiş ve tespit edilen bu KKD’lerin kullanılmaması ya da amacına uygun olarak kullanılmaması durumunda meydana gelebilecek tehlikeler ve riskler belirlenerek Fine-Kinney risk analiz yöntemiyle analiz edilmiştir. Yapılan risk analizine göre risk skorları incelendiğinde toplamda 16 adet Tolerans Gösterilemez Risk, 9 adet Esaslı Risk, 4 adet Önemli Risk, 10 adet Olası Risk ve1 adet Önemsiz Risk tespit edilmiştir.

Anahtar Kelimeler

İş Sağlığı ve Güvenliği, Enerji Üretim Santrali, Kişisel Koruyucu Donanımlar (KKD), Risk Değerlendirmesi, Fine-Kinney Risk Analiz Metodu

Examination of the Relationship Between Personal Protective Equipment and Risk Analysis in an Energy Conversion Plant

Öz

Due to the nature of the work, power generation plants contain many hazards and risks. Due to the fact that employees are faced with these hazards and risks in the workplace, they have many occupational accidents and occupational diseases. Due to occupational accidents and occupational diseases occurring in the working environment, the importance of occupational health and safety is increasing day by day both in our country and in the world. Although various measures are taken for safety and health measures, it is observed that the number of occupational accidents and occupational diseases continues to increase. For this reason, hazard and risk factors should be examined in order to ensure health and safety in the working environment. One of the most important factors of occupational accidents occurring in working environments is the hazards and risks arising from the fact that employees do not use personal protective equipment during the work. Especially in cases where collective protection measures are insufficient, PPEs are of great importance. In this study, the PPEs that should be used in a Power Generation Plant in Istanbul province were identified and the hazards and risks that may occur if these PPEs are not used or not used in accordance with their purpose were determined and analysed by Fine-Kinney risk analysis method. According to the risk analysis, when the risk scores were analysed, a total of 16 Intolerable Risks, 9 Substantial Risks, 4 Significant Risks, 10 Possible Risks and 1 Insignificant Risks were identified.

Anahtar Kelimeler

Health and Safety, Power Generation Plant, Personal Protective Equipment (PPE), Risk Assessment, Fine-Kinney Risk Analysis Method

Kaynakça

• Ahmad, A. C., Zin, I. N. M., Othman, M. K., &Muhamad, N. H. (2016). Hazardidentification, risk assessmentand risk control (HIRARC) accidents at powerplant. In MATEC Web of Conferences (Vol. 66, p. 00105). EDP Sciences.
• Bayram, H., & Kaya, E. Ç. (2022). Fine-Kinney Metodu İle Risk Analizi: Trabzon Liman Örneği. Gümüşhane Üniversitesi Sağlık Bilimleri Dergisi, 11(2), 760-783.
• Bilim N. Türkiye’nin Elektrik Enerjisi Üretimindeki Dışa Bağımlılığın Azaltılması İçin Uygulanması Gereken Politikalar. Sujest. Haziran 2016;4(2):145-154. https://doi.org/10.15317/Scitech.2016218526
• Çavuşoğlu, İ., Ekti, H., Güvendi, A., Gökcan, A., & Demir, H. (2020). Bir yeraltı altın madeninde kişisel koruyucu donanımlar için risk değerlendirilmesi. Yerbilimleri, 41(1), 100-113.
• Çetin, S., &Beğik, V. (2021). İş sağlığı ve güvenliği’nde sürdürülebilir kişisel koruyucu donanım politikalarının uygulanması. International Journal of EngineeringResearchand Development, 13(1), 202-211. https://doi.org/10.29137/umagd.777201
• Derse, O. (2021). A newapproachtotheFineKinneymethodwith AHP based ELECTRE I andmath model on risk assessmentfornaturaldisasters. J Geogr, 42, 155-164.
• Eraslan, F. (2021). İş Sağlığı ve Güvenliği Hukukunda Risk Değerlendirmesi Yapma Yükümlülüğü. Sakarya Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi, 6(1-2), 57-115.
• Erdemli, B. (2023). Bir Tekstil Fabrikasında Çalışan İşçilerde Sağlık Algısının Kişisel Koruyucu Donanım Kullanım Bilgisi İle İlişkisi Tıpta Uzmanlık Tezi, Afyonkarahisar Sağlık Bilimleri Üniversitesi, Tıp Fakültesi, Afyonkarahisar.
• Gul, M., Guven, B., &Guneri, A. F. (2018). A newFine-Kinney-based risk assessmentframeworkusing FAHP-FVIKOR incorporation. Journal of LossPrevention in theProcessIndustries, 53, 3-16.
• Guneri, A. F., Gul, M., &Ozgurler, S. (2015). A fuzzy AHP methodologyforselection of risk assessmentmethods in occupationalsafety. International Journal of Risk Assessmentand Management, 18(3-4), 319-335.
• Hacıbektaşoğlu, S. E., Mertoğlu, B., & Tozan, H. (2022). Bulanık Çok Kriterli Karar Verme Yöntemleriyle Bir Risk Analizi Uygulaması. International Journal of Advances in EngineeringandPureSciences, 34(3), 403-414. https://doi.org/10.7240/jeps.1125094.
• HealthandSafetyExecutive (HSE) (2014). Risk assessment: A briefguidetocontrollingrisks in theworkplace. Sudbury: HealthandSafetyExecutive.www.hse.gov.uk/pubns/indg163.htm Erişim: 15.06.2024
• İş Sağlığı ve Güvenliği Risk Değerlendirmesi Yönetmeliği, T.C. Resmi Gazete, 29 Aralık 2012, sayı: 28512.https://www.mevzuat.gov.tr/mevzuat?MevzuatNo=16925&MevzuatTur=7&MevzuatTertip=5 Erişim: 22.08.2024
• Kale, Ö. A., & Turan, S. (2024). İzmir’deki Bir Hastanenin Teknik Hizmetlerinin Fine-Kinney Yöntemiyle Risk Değerlendirmesi. Ergonomi, 7(2), 206-219.
• Kokangül, A., Polat, U., & Dağsuyu, C. (2017). A New Approximation for Risk Assessment Using the AHP and Finekinney Methodologies. Safety Science, 91, 24-32.
• Mehmet Günaslan, 2016 Doğalgaz Yakıtlı Kombine Çevrim Santralleri ve Türkiye Elektrik Üretimindeki Yeri Yüksek Lisans Tezi, Yıldız Teknik Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, İstanbul.
• Ceylan, H. (2014). Türkiye'de inşaat sektöründe meydana gelen iş kazalarının analizi. International Journal of Engineering Research and Development, 6(1), 1-6.
• Hüseyinli, N., & Çulha, Ş. (2020). İnşaat sektöründe iş güvenliği uzmanları açısından yüksekte çalışma uygulamalarının değerlendirilmesi. Çalışma ve Toplum, 3(66), 1429-1460.
• Eren, K. B., & Palaz, S. (2022). Kişisel Koruyucu Donanım Kullanımını Etkileyen Faktörlerin İmalat Çalışanları Açısından Araştırılması: Kesitsel Bir Çalışma. Sosyal Güvenlik Dergisi, 12(1), 167-186.
• Çetin, S., & Beğik, V. (2021). İş Sağlığı ve Güvenliği’nde Sürdürülebilir Kişisel Koruyucu Donanım Politikalarının Uygulanması. International Journal of Engineering Research and Development, 13(1), 202-211. https://doi.org/10.29137/umagd.777201
• Laçiner, V. (2014). İş Sağlığı ve Güvenlı̇ğı̇ Hukukunda Çalışanların Gürültü ile İlgı̇lı̇ Rı̇sklerden Korunması. Marmara Üniversitesi Hukuk Fakültesi Hukuk Araştırmaları Dergisi, 20(1), 749-766.
• Kahya, E., Ulutaş, B., & Özkan, N. F. (2019). Metal Endüstrisinde Kişisel Koruyucu Donanım Kullanımının Analizi. Selçuk Üniversitesi Mühendislik, Bilim ve Teknoloji Dergisi, 7(2), 420-433.
• Yorulmaz, M., & Öztürk, M. A. (2018). Tersanelerdeki İş Kazası Nedenlerinin Önem Düzeylerine Göre Belirlenmesi. Avrupa Bilim ve Teknoloji Dergisi, (41), 132-143.
• Boylu, F., & Uslu, G. (2024). Bor Madeninde İş Sağlığı ve Güvenliği. Ondokuz Mayıs Üniversitesi İnsan Bilimleri Dergisi, 5(2), 135-156.
• Korkut, A. E., & Erdal, M. (2023). İnşaat Sektöründe Risk Değerlendirmesinin İş Kazalarına Etkisi ve Risk Değerlendirmesi Performansının Ölçülmesi için Metodoloji Önerisi. Çalışma İlişkileri Dergisi, 14(2), 16-32.
• Çiçek, E., Uçar, M. T., & Küçükkendirci, H. (2024). Bir Tıp Fakültesi Hastanesinde Kesici Delici Alet Yaralanma Bildirimlerinin Değerlendirilmesi. Ebelik ve Sağlık Bilimleri Dergisi, 7(3), 506-515.
• Kahraman, Z., & Özdemir, K. Y. (2022). Tozlu Çalışmalarda Meslek Hastalıkları ve Tozla Mücadele. Soma Meslek Yüksekokulu Teknik Bilimler Dergisi, 2(34), 13-29.
• Oturakci M, Dağsuyu C, Kokangül A (2015) A new approach to Fine Kinney method and an implementation study. Alphanumeric Journal 3(2):83–92. https://doi.org/10.17093/aj.2015.3.2.5000139953
• Gul, M., Guven, B., & Guneri, A. F. (2018). A new Fine-Kinney-based risk assessment framework using FAHP-FVIKOR incorporation. Journal of Loss Prevention in the Process Industries, 53, 3-16. https://doi.org/10.1016/j.jlp.2017.08.014
• Özbakır, O. (2023). Hazard and risk assessment in a dairy products factory in Iğdır province using the Fine Kinney Risk Method: recommendations for mitigation. International Journal of Agriculture Environment and Food Sciences, 7(3), 563-572. https://doi.org/10.31015/jaefs.2023.3.10